|
2009
|
|
|
Desberdinak euren artean, noski, bildumaren aniztasunaren erakusle, baina ezaugarri komunak dituztenak: esandakoak baino garrantzi handiagoa
|
du
esan gabeak, iradokitzaileak dira oso, argumentuaren aldean giroak, sentsazioek, emozioek dute pisua?
|
|
|
Inoiz baino aztoratuago azaldu zen. Bere erdia konpainia bati saltzeko asmoa
|
zuela
esan zidan. 150.000 dolar eman behar omen zizkioten tituluetan.
|
|
|
Han ari ginen, hitz eta pitz, gure artean antropologo europar zale batzuk zirela. Halako batean, Italiara joateko asmoa
|
nuela
esan nuen, kanpo lana egitera. 1972an Agnonera (Italia) egin nuen bidaia ari nintzen prestatzen.
|
|
|
Nire kotxearen arazoa, berriz, piezaren aldaketak ere ez zukeen konponduko. Kotxe fantastikoaren bi motorretatik funtzioan zegoen bakarrak bere azken hatsa botata
|
zuela
esan daiteke, eta horrela, jada, nire bizitzaren laurden bat joana denean, ezinikusiaren tunelaren barruan sarturik, zeruko izarren laguntzaz baizik ez baliatuz, aurrera egiten du nire motorrik gabeko kotxeak. Hobeto esanda, energia berriztagarriei esker doa aurrera:
|
|
|
Nola pentsatuko nuen kontu txarra zela hura? Uste osoa nuen Laiaren negoziotarako esku onean, baita arazoak izan zituela eta egonaldia luzatu behar
|
zuela
esan zidanean ere. Mozkorrak bere istorioa jaurti nahi du Aneren belarri zulora, zigarro kearekin batera gorputzetik atera.
|
|
2010
|
|
|
Arrazoi zuen Unai Elorriagak Londres kartoizkoa da eleberriak hasiera puntu berri bat, istorio nahiz estrategia narratiboei dagokien erabateko aldaketa bat izan nahi
|
duela
zioenean. Diktadurak ardatz dituen eleberri alegorikotzat har genezake testua, hori esatea ezer esatea bada gaur egun. Diktaduren biolentziaren adibide diren txosten, grabazio, nahiz gutunez osatutako testuen palimpsestoa, hain justu.
|
|
|
Argazkilaria goizean etorri zen bere kutxatxoarekin, aitaren ezaguna zen, hika egiten zion, lanerako argi ona
|
zutela
esan zuen, lehenik etxe aurrean atera zien, gurasoak, arreba eta laurak elkarren ondoan jarrita, gero kanpoko eskaileretako maila desberdinetan, behetik gora, azkenean banaka, beti etxe aitzinean. Horregatik dago Benito etxeko teilatuan argazkilaria joan denez gero, beste etxe batera aldatuko direlako eta mutikoak esana dielako lagunei, Petra, Exteban, Benito, bera ez dutela handik eramanen, teilatura igoko dela eta nahi badute alde egitea daukatela bera gabe, ez dituela lagunak utziko, han biziko dela beti.
|
|
2011
|
|
|
Adornoren estetika negatiboak ezer gutxi
|
luke
esateko postmodernitateko arteari buruz, hau da, artearen mundua Artearen Industria bihurtu den kapitalismo berantiarraren sasoiari buruz, non kultura eta ekonomia hertsiki lotuta agertzen diren. Artea/ dirua (kapital espekulatiboa) binomioak artearekiko harreman tradizionala aldatu zuen 60ko hamarkadatik aurrera.
|
|
2012
|
|
|
Badira urteak Elkon (Nevada) jaialdiak egiten hasi ginela, 64an egin zen-eta lehenbizikoa. Jokoak egin behar
|
genituela
esan zuten: aizkoran eta harri jasotzen.
|
|
|
Emaztea, semea eta alaba miresten ditut negar ezkutuko horretan euskal herritarrari errespeturik galdu ez diotelako eta maitatzen asmatu dutelako, baina inoiz ez aita maite dutena baino gehiago. Jakinean gaude Camusek esan zuen hartaz, Cumbres borrascosaseko (Wuthering Heights) Heathcliff ek ludi osoa hilko zukeela Cathy eduki ahal izateko baina inoiz ez
|
zukeela
esango krimen hori arrazoizkoa zenik, eta gu berriz krimena arrazoitzen den mendean jaio garela, kriminalak berak epaile izatea justifikatzen duten dotrinen mendean.
|
|
|
Gazte garaiko memoriak dira, anarkista eta iraultzaile izan zen garaikoak (zahartzaroan erreakzionario eta antikomunista bilakatu zen), idazlea izan nahi zuenean, eta munduan barrena egindako ibilaldiak kontatzen ditu. Euskaldunak gustuko
|
dituela
dio, eta Donostian eta Hondarribi aldean ikusiko dugu, baita kostaldeko taberna batean angula kazolatxo bat jaten ere. Norbaitek nahiko balu bere literaturara inguratzen hasi nik Manhattan Transfer nobela bikaina gomendatuko nioke dudarik gabe, liburu honek, maisulana izateaz gain, hainbeste bide zabaldu baititu bai literaturgintzan bai beste arlo artistiko batzuetan ere (eta euskaratuta dago!, oso ongi gainera).
|
|
|
«Hau zeuk erosi behar didazu», esan zidan irribarrez. Prezioa galdetu eta, zenbat balio
|
zuen
esan zidanean, ezetz erantzun nion, hura, enetzat bederen, diru asko zelako.
|
|
2013
|
|
|
balio gutxi
|
zutela
esan zuten
|
|
2015
|
|
|
Izan ere, harrezkero, Antoniok eta biok erleen kontuan sozio izatea erabaki genuen, bera erleen jabe, ni haien jagoleeta gobernatzaile, eta erleen ekoizpenean biok erdi bana. Gogoan dauzkat oraindik tratuaegin
|
genuenean
esan zituen berba zuhurrak: «Aita hil zenetik, azken hamar urteotan ezdut ezer atera erleotatik.
|
|
|
Bestalde, Intemperieseleberriaren hitzen zehaztasuna azpimarratudute bai Mari Josek, bai Estibalitzek eta bai Lourdesekere. MintzagaiIntemperieseduki dudanean «biluzi»aipatu
|
dut
esateko moduari erreferentzia eginez etainplizituki geratu da ez zaidala zehatza iruditu nobelan erabilitako lexikoa, zehazbakoa baino. Beharbada, pare bat adibide jar nezakeen, baina tira.
|
|
|
–Milagro izeneko neska bat ezagutzen dut, esan nuen?. Izen hori
|
zuela
esan zidan, behintzat. Donostia ondoko Copacabanako puta bat.
|
|
|
Inor ez zitzaion hurbildu bestelakorik esatera. Isidro altxatu, etabesteak bilatzen saiatu behar
|
genuela
esan zuen. Gure pelotoia Bilbon egongo zen, ziurzegoen.
|
|
|
«Zer diagu hemen, ordea?» Ni orduan eta nerbiosoago. Hasi nintzen etxera joan behar
|
nuela
esanez, baina haiek ezetz: «Etxera, ez.
|
|
|
Gero baino gero gehiago sartu zen pilota munduan. «Aitak
|
bazuen
esanera bat: –Birusa sartu zaio?.
|
|
|
Nire bizitza osoan, lehen aldiz, idazleak ezagutuko nituen, izena liburuen azaletan jartzen duten pertsona horietako batzuk. Eskegi, eta deitzen zuena nor zen esan nionean, ahizpak suertea
|
nuela
esan zidan, sekulako suertea. Baiezkoarekin batera, gure gelari azken begirada botatzeko esan zion, bera joan bezain laster kenduko nuelako bigarren ohea eta haren lekuan jarriko bazter batean zain zegoen mahaia, taula bat egurrezko asto batzuen gainean.
|
|
2016
|
|
|
poesia atsegin nuen, ikastetxeko antzerki taldean mutilak behar zituzten, karrera bat aukeratzeko premiak gero eta gehiago estutzen ninduen? Horrek guztiak, gehi une hartan pasatzen ari nintzen krisialdi existentzialak, eta harekin batera etorri zen interesik ezak eta kalifikazioen jaitsiera nabarmenak, bultzatu ninduten, gurasoei zer karrera egin behar nuen esaterakoan, haiek ezustean harrapatuz, eta nik neuk ere ia espero ez nuela, Arte Dramatikoa egin nahi
|
nuela
esatera.
|
|
|
«Liburu auek zer lan
|
duten
esango dizuet. Leenengo, beraiekin itz aspertu bat egin, berengana joanda, ta ez telefonoz.
|
|
2017
|
|
|
katalogoa izan liteke, alde horretatik, osagarri egokia). Hala, tarteka irakurketa gerta daiteke errepikakorra («Lehen ere esan dut, baina ez digu kalterik egingo gogora ekartzea» [sic], 260 or.). Eta Oteiza deunak har dezake protagonismo gehiegizkoa («liburu honetan behin eta berriz agertzen den artista bat», 278 or.). Baina, zer nahi
|
duzue
esatea, niri irakurri, atxiki eta behin eta berriro kontsultatzeko modukoa iruditu zait liburua, hedaduraz artea, baina oro har kultura ikuskizun eta aisialdirako tresna soil bilakatu den garaiotan. Halaber, antidoto egokia bilaka daiteke Euskal Herriko artearen tradizio historikoaren falta dagoela diotenentzat.
|
|
|
Kabo ere jarri ninduten, baina balio ez inori agintzeko, eta 11: 00etatik 12:30era ikastera joan behar
|
nuela
esan zidaten. Sarjentu ikasteko.
|
|
|
Gerrara joaterako erdaraz erromerietako kontuak besterik ez genekizkien, eta eskribitzen ez zekien batentzako gutunak idazten aritu nintzen soldadutzan. Euskaraz ala erdaraz egitea nahi zuen galdetu, eta euskaraz nahi
|
zuela
esan zidan, baina nik segi erdaraz taka taka taka nahi nituenak idazten. Baita maitasun kartak ere.
|
|
2018
|
|
|
Nolakoak izan ziren berorren ume garaiak Lekeitio hartan? . Egia esan, gauza gutxi
|
ditut
esateko. Lekeition jaio nintzen 1864 urtean.
|
|
|
S.: Lider sena
|
zuela
esango nuke, jaiotzatik. I. S.:
|
|
|
«Ondo hitz egin!». Euskaraz hitz egin behar
|
genuela
esan nahi zuen horrek. R.
|
|
|
Nahiz panorama ez litzatekeen oso esperantzagarria: «Astean bitan aterako litzateke ahizparekin paseatzera, astean behin lagunekin afaltzera, eta bilatuko zukeen lanen bat, hemen ere jatetxeak badaudenez, ohekideren bat» (178 or.). Hasiera ahaltsuak dituzte ipuin guztiek, narratiban inon idatzi gabeko legea egoki aplikatuz, ipuinak hasiera kolpatzailea behar
|
duela
dioena. Bilduma egin liteke:
|