|
2008
|
|
|
Bakoitzak egin dezala konparaketa lan hori! Itzuli dudan liburua, XX. mende hatsarrean argitua izan zen, 1909an, Tallandier argitaletxearen eskutik. Honen arabera, erdi aroko argitalpenetarik hurbilena da eta, orduko giro eta sentsibilitatea gehienbat errespetatzen duen egokipena agertu baizik ez
|
duela
dio. Ene aldetik, egin ahala hurbil segitu dut bai liburuaren haria, bai kondairaren eduki eta erran nahia. Istorio labur horietan agertzen diren protagonista nagusiak dira Gorrail azeria eta Otsogris otsoa, bat abila bezain ele zuria, bestea azkarra bezain zozoa.
|
|
2009
|
|
|
Harekin solasean, nor ziren eta beste —dudikabe, ezagutzen zituen—, laster adierazi zioten zein zen beren nahia: halako soroan, berea
|
zuela
esan baitzieten, patatababarrunak egiteko zati bat eskatu zioten.
|
|
2012
|
|
|
Irribarre triste bat egiten diot uneari eta hitz batzuk esan gabe doazelako esan gabe gelditzen direlako zintzurrean trabaturik, ezin
|
baititut
esan. ezin baitira esan.
|
|
|
Begiratzen badiogu euskaldunek munduan, eta nazio gisa, dugun kontsiderazio edo ezagutzari, egia da ezagutza gehiena bortizkeriatik datorrela, baino hor dago gure existentzia, hor dago fenomenoa. Ezin
|
dugu
esan independentziatik hurbil garela, baina behintzat euskaldun gisa errekonozituak gara eta euskaldun gisa bizitzeko eta gure instituzio propioak edukitzeko inoiz izan ez dugun egoera historiko aldeko batetan gaude. Euskararen egoerari begiratzen badiogu beste gauza bat da:
|
|
|
Gure jendarte zibila, berez, aski tolerante eta integratzailea da, eta, joera horren aurka, ematen du ofentsiba espainolista instituzional eta mediatiko batek elkarbizitza hori hautsi nahi duela. Ez
|
dut
esanen inoiz ezer ez dela okertu, baina, oro har, abertzaleak eta espainolak aski ongi konpondu gara eguneroko bizitzan, eta arrazismo edo baztertze sozial organizaturik ez da izan. Egia, gure ametsek eta trantsizio osteko errealitateak eman zizkiguten Euskal Herria gure gurea bezala usteko motiboak.
|
|
|
Baina desastreak izan dezake (eta neurri handi batetan badauka dagoeneko) bigarren aurpegi bat. Zulo beltzak dena erakartzen eta irensten duela
|
dut
esana: eta bai pentsatzekoa da Hego Euskadin ezarritako armen eta biolentzien dialektika gogorrak mugimendu sozialen eginkizuna erakartzen, irensten eta liseritzen duela.
|
|
|
Gero, herri sostengu oso garbia izan behar dugu: %51ko sostengua oso ondo dago autodeterminatzeko eskubidea
|
dugula
esateko, baina oraingo testuinguruan irabazteko ez dut aski denik uste; sobera erabaki garrantzitsua da eta herriaren gehiengo guztiz garbiak bakarrik emanen digu orain dena aldatzeko posibilitatea. Gero, nazioartean oniritzia behar dugu, non gauden erakusteko eta zer nahi dugun ulertarazteko.
|
|
|
Apurtxu bat uste dugulako egunkaria ez dala bakarrik enpresa bat. ...guztion egunkaria zan eta uste dugu ez dala enpresa bat jabe batekin baizik eta denon egunkaria eta erasoa ez da izan bakarrik gurentzako baizik eta euskaldunon guztion kontrako eraso bat eta uste dugu hori erantzuteko beharra dugule eta horregaitik nabil herritik herri batzordeak sortzen, laguntzen sortzen eta sortutakoei edo hitzaldiak egiten edo egunkariari laguntza zuzena emateko zer egin ahal
|
duten
esaten. Alde horretatik izugarri aldatu zait bizimodua eta danon egia esanda hasieran izugarrizko kolpea ez genuelako uste holakorik pasako zala.
|
|
|
Orduan, holako aurrekoak ikusita etorkizunean ere agian hori be gerta daiteke hamaitik hamar urtera edo berriro guztia gertatzea. Hala eta guztiz be, nik uste
|
dut
esaterako euskaldunon egunkariaren kasuan, herritaren laguntza eta herritaren babesa handia izan da, otsailaren 22an egin zan manifestazioan ikusi zan moduan. Jendea prest dago babesa emateko edozein alderdietako pertonak dira eta prest daude egunkariari laguntzeko.
|
|
2013
|
|
|
Maite
|
ninduzula
esan zenidan, eta nik sinetsi egin nizun. Sinetsiko ez nizun bada, begiekin orekatu baizenuen iparrorratza Denboraren aitzakiaz, balada triste bat gosaldu nuen:
|
|
2014
|
|
|
Ez zituen onartzen Ameriketaz jabetzeko Españolek egiten zituzten gerlak. Nahiz paganoak, Indioek botere politiko bat
|
bazutela
zioen. Ez inperadore, ez aita sainduk, nehork ez zuela haien lurretaz jabetzeko eskubiderik, Indioak Espainiara etorri balire, Espainiaz jabetzeko izanen zuten baino gehiago.
|
|
2015
|
|
|
Betiko axularkerietan eroriz, gustora aitortuko nizuke, zure irakurketan batzutan ulertzen ez
|
dituzun
esanak aurkitzen badituzu, ez arbuiatzeko, eta gogoan hartzeko, niri ere, nahiz eta idazlean izan, halako zerbait gerta izan dakidakela, noiztenka behintzat, hitza eta gogoetak bibrazio eta dardaretik isurtzen zaizkidalako eta sensatzioa litzateke ulermena baino garrantzitsuagoa. Beraz halakoetan, hitzei sobera ez lotu, koropiloa askatzea ez baita beti bide hoberena, emotibitateak ekarritako hitzak adimenak ez dituelako beti ulertzen, senditzen baizik.
|
|
|
Batzuek nahi dute untzitik zerurantz joan, ximistek erre ditzaten azkar hainbeste marikoi, judu, komunist, sobietar, ximino eta arabiar uholdelaria ahantzirik, abortuaren aurka dager hainbat jainkotar eutanasiak ere lekurik ez
|
duela
diote integristek, zer liskar!
|
|
2016
|
|
|
Zer nahi
|
duzu
esan zezaten. Gerra zela eta joan behar zela.
|
|
|
Guk ez
|
dugu
esatekorik. Baginen bost haur ordukotz.
|
|
|
Gaizoak gerra egin zuen Salonikan gaindi besteak beste, obuz zilo batean ehortzia izan, bi zangoak kanporat eta, handik jalgi eta, beste miseria asko jasan eta itzuli Heletarat eta laurogei urtetan hil. Hark esaten zuen iñoiz ez
|
zuela
esanen gizona zein indartsua den. Gizonak abereak baino askoz ere indar gehiago daukala
|
|
2017
|
|
|
Maite
|
zaitudala
esanez
|
|
|
Maite
|
zintuela
esan zizun lausengariak
|
|
|
Izeidoiko lerren itzalaren azpian lagun bezala maite
|
ninduzula
esan zenidan
|
|
|
Baionara joateko gidari bat behar
|
nuela
esan nizun eta zuk zeure burua eskaini zenuen berehala eta Urepelera baino lehen basora eraman eta hantxe bertan jango nindukezula erantzun zenidan
|
|
|
Maite
|
ninduzula
esan zenidan
|
|
|
Maite
|
zintudala
esan nizun...
|
|
|
Ahantziko ez
|
dugula
diote
|
|
|
Mina
|
duzula
diozu
|
|
2021
|
|
|
Baina bakarrik irakurketa interesatu batek gehi bigarren eskuko aipamenekbaimentzen
|
du
esatea salatarien egiazko egiteak eta sorginentzat inkisidoreek asmatu hoben imaginarioak errealitatearen maila berean zirela.
|
|
|
Auzoko 51 urteko emakume alarguna, 47 urteko koinata, bere senar Balentin Intxausti eta neu eraman gintuzten Gernikako Guardia Zibilaren kuartelera. Inolako azalpenik gabe hasi zitzaizkigun tratu txarrean; baserriko guztiok garbitu behar
|
gintuztela
esanez lehenengo, eta ostiko eta ukabilkadaka gero. Sabelera eta saihetsetara destatuz ipini zizkidaten pistola eta fusilak, ziztatuz eta tiro egin eta hilko nindutela mehatxatuz.
|
|
|
* Poliziaren aurrean lehen aldiz deklaratu nuenean, adierazi nien lapurretarekin zerikusirik ez nuela; baina torturatu egin ninduten, komunikaziorik gabeko egunak neramatzan eta aurrean jarri zidatena mila aldiz sinatuko nukeen. Adierazpenak epailearen aurrean berretsi behar
|
nituela
esan zidaten, bestela polizia buruzagitzara berriz ere eramango nindutela eta handik bizirik aterako ez nintzela, eta hala egin nuen. Egun batzuk geroago, epailea kartzelara itzuli zenean deklarazioa hartzera, egia esan nion, lapurretaren eguna Perpignanen nengoela, gogoratzen ez dudan etxe batean+.
|
|
|
* Amak lasterka egin ezin zuenez, Udaletxeko arkupeetan babestu ginen. Guardia zibil talde batek korrika alde egin genezala agindu zigun, baina amak lasterka egin ezin
|
zuela
esan zienean han gelditzeko esan ziguten, mugitu gabe, ez zitzaigula ezer gertatuko. Handik gutxira, beste guardia zibil talde bat etorri zen, Panizo sarjentua buru zuela; ikusi ninduenean, txintik esan gabe, arma kulataz niri jipoika hasi zen.
|
|
|
* LAIA EZ eko Txelisek burruka iraultzailea egunoroko bizitzan eraman behar
|
dugula
zioen, euskaraz eta erdaraz, eta Estatutua eratzea burgeseriarekin eta faxistekin paktatzea denez, estatutuaren aurka azaldu zen eta, beraz, estatutua utzita zuzenki eta pausoz pauso euskal langileriaren independentziagatik burrukatu behar dugu.
|
|
|
Arrakasta
|
dutela
diote, baina, beti bezala, nahasten dute politikoen eremua herriaren eremuarekin, ez baitute lortu, oraindik, herria ETAren kontra eta sistemaren alde jartzea.
|
|
|
" Ez dugu ulertzen heriotza zentzugabe hori; oso ondo ezagutzen genuen mutila, eta, nahi
|
dutena
esanik ere, ez gaude ados. Gero, ohiko justifikazioekin aterako dira, haientzat eta haien inguruko batzuentzat bakarrik balio dutenak".
|
|
|
Ekintza honetan hil emazteaz galdetu zidan Bilbon, bilkura publiko batean, Patxo Unzueta Katalanak (garaian El Pais ko korrespontsala): nik erantzun nion ETAk ez zuela horrelakorik egin behar, borroka armatu osoari omena kentzeko erabiltzen ahal zelako; Katalanak, berriz, nire aldetik inozenteren aurkako ekintzez plegurik gabeko kondena espero
|
zuela
esan zidan.
|
|
|
Euskal herriak eta Espainiako estatu osoak kategorikoki gaitzesten dute atentatua. Zentzugabekeriak hiltzera eramaten ditu, baita herriak bakea nahi
|
duela
esaten dienean ere".
|
|
|
Guardia Zibilaren erregistroaren arabera, Gurutze Iantzik ziegako tinbrea jo zuen, irailaren 24ko 03:15ean, zaintzaileei deitzeko eta min handiak
|
zituela
esateko. Espainiako Entzutegi Nazionaleko auzitegi mediku Leonor Ladron de Guevarak, telefonoz egindako elkarrizketaren ondoren, ‘Mucorex’ (antibiotikoa eta arnasbideetatik mukiak ateraraztekoa botika bat) kapsula bat emateko agindu zuen.
|
|
|
Borrokatzeak zentzurik ez
|
duela
esaten digutenean, gure azken helburuak lortu ezin diren utopiak besterik ez direla adierazi nahi digute, eta itxaropena galdu eta galtzaileak garela onartu behar dugula.
|
|
|
Beraien buruak aurrerakoi eta demokratatzat
|
dituztela
dioten PSN eta PSEko sozialistei, hala badira behintzat, estrategia basati honetatik aldendu eta Euskal Herriaren ukazioa eta salbuespen egoera iraunaraztea helburu duen politika neofaxistarekin amaiaraztea dagokie".
|
|
|
Eta indarkeriaren erabileraren aurkako jarrera agertze horretan lehendik adierazitakoa are hitz argiakoekin adierazi zuen Otegik epaigelan: hausturaz mintzatu da, iraganeko ibilbidearekiko eta estrategiarekiko hausturaz; ETAren estrategia politiko militarraren aurkako jarrera
|
duela
esan du; eta indarkeria kontestualizatu beharrean, errefusatu egin behar dela bere ustez. Bere defentsa juridikoari komeni zaizkion hitzak, ziur, baina azkenaldian agertu duen jarrerarekin bat datozenak, aldi berean.
|
|
|
Eta indarkeriaren erabileraren aurkako jarrera agertze horretan lehendik adierazitakoa are hitz argiakoekin adierazi zuen Otegik epaigelan: hausturaz mintzatu da, iraganeko ibilbidearekiko eta estrategiarekiko hausturaz; ETAren estrategia politiko militarraren aurkako jarrera
|
duela
esan du; eta indarkeria kontestualizatu beharrean, errefusatu egin behar dela bere ustez. Bere defentsa juridikoari komeni zaizkion hitzak, ziur, baina azkenaldian agertu duen jarrerarekin bat datozenak, aldi berean". 25
|
|
|
Zuek gabe, ez zen posible izango. Ezker abertzaleak sentimendurik ez
|
duela
diote. Baina guk sufritu egiten dugu, eta ez dugu sufrimendurik nahi.
|
|
|
Agirretxeren lehen olerki liburua da, baina ez dadila azkenekoa izan. Asko
|
baitu
esateko lezoarrak. Asko baitu emateko:
|
|
|
Berreskuratzeko, azalpenen instantzia bete behar
|
dudala
esan dit zure begiratu ankerrak. Ez baduzu nahi, zertarako atxiki?
|
|
|
Arratsaldeko lauak eta hamasei minutu eta berrogeita bi segundo: gehien maite duen emakumeak burmuinean tumore gaizto sendaezina
|
duela
esan diote Emiliori;" Zure amari bi hileko bizia geratzen zaio. Sentitzen dut".
|