|
2008
|
|
|
–Probatu ezazue, gure herrian egiten den gazta da honako hau.
|
Zuen
errefuxiatuek diotenez, oso da bestelakoa zuenekin alderatuta. Baina, probatu?
|
|
|
Palestinako estatura baino dute itzuli, hortaz, ihes egindako palestinarrek. Salbuespen bakarra familia batzeko helburuz Israelera sartu nahi
|
duten
errefuxiatuena da.
|
|
|
HRWen txostena bi ataletan banatuta dago. Lehenengoan Marokoko agintarienganako kritikak jasotzen ditu erakundeak; bigarrengoan, Fronte Polisarioak kontrolpean
|
dituen
errefuxiatu guneetako egoera du aztergai Aljeriaren menpe daude. Gune horietan indarrean den linbo juridikoa medio eta errefuxiatuak desertuaren erdian bizi direlako, bertako sahararren eskubideen urraketa salatu du erakundeak.
|
|
2010
|
|
|
Hainbat pertsona Haititik ihes egitea aztertzen ari dira herrialdea hondakin bihurtu zuen lurrikararen ondorioz. Hori horrela, AEBek jarrera irmoa eta zorrotza agertu dute, eta beren lurraldean ez
|
dutela
errefuxiaturik onartuko ohartarazi dute.
|
|
|
Aginduhorren pean ziren 1936ko uztailaren 18az geroztik Frantzian sartu ziren errefuxiatuak. Agindu hori saihesteko modu bakarra Frantziako Gobernuaren laguntzabehar ez
|
zuten
errefuxiatuek izan zuten, baina haiei ere, Hexagonoan bizitzekobitartekoak izan arren, galarazi egin zitzaien Behe Pirinioetako departamenduanbabesa hartzea. Ipar Euskal Herria hartzen zuen departamendu horretako prefetakagindu zuen baita ere 18 eta 48 urte bitarteko gizonezko errefuxiatuek Pirinio aldeautzi eta Loira ibaiaz handi alde egin behar zutela nahi bazuten Frantzian babestu, osterantzean departamenduko buruak gizonezkoak Espainiaratzeko agindu zuen, Pirinioen punta batetik edo bestetik, Espainiarantz nondik egin, atzerriratuen eskugelditzen zelarik (Arrien eta Goiogana, 2002:
|
|
|
Egun berean, Sante espetxean zegoelarik, Lluis Companys entregatu zionfrantziar poliziak Urraca espainiar enbaxadako poliziaburuari. Azaroaren 14anbeste 3.000 izeneko zerrenda Vichyko gobernuari eman ziolarik, politika beramantenduko
|
zuen
errefuxiatuen azken itsasontziak Marseilla utzi arte Lequerica k.Frantziar, espainiar eta nazien polizien eta ezkutuko zerbitzuen arteko kolaborazioaren ondorioz harrapatu zituzten aipatutako Lluis Companys-ekin batera, MaxAub, Federica Montseny, Francisco Cruz (JAREko prentsa bulegoko arduraduna) edota Errepublikako industria ministro ohiak Joan Peiro eta Julian Zugazagoitia.Azken bi horiek fusi... Bestalde, interes handia aurkeztu zuten espainiar enbaxadako arduradunek Errepublikako edota Jaurlaritzakogobernuko propietateak, enpresa publikoak, interesak edota inolako funtsak bereizenean zituzten errefuxiatuak harrapatzeko ondasun horiek bahitu ahal izateko.Hura izan zen Comision Recaudadora de Bienes erakundearen zeregina.
|
|
|
Azaroaren 14anbeste 3.000 izeneko zerrenda Vichyko gobernuari eman ziolarik, politika beramantenduko zuen errefuxiatuen azken itsasontziak Marseilla utzi arte Lequerica k.Frantziar, espainiar eta nazien polizien eta ezkutuko zerbitzuen arteko kolaborazioaren ondorioz harrapatu zituzten aipatutako Lluis Companys-ekin batera, MaxAub, Federica Montseny, Francisco Cruz (JAREko prentsa bulegoko arduraduna) edota Errepublikako industria ministro ohiak Joan Peiro eta Julian Zugazagoitia.Azken bi horiek fusilatu zituen espainiar justiziak. Bestalde, interes handia aurkeztu zuten espainiar enbaxadako arduradunek Errepublikako edota Jaurlaritzakogobernuko propietateak, enpresa publikoak, interesak edota inolako funtsak bereizenean
|
zituzten
errefuxiatuak harrapatzeko ondasun horiek bahitu ahal izateko.Hura izan zen Comision Recaudadora de Bienes erakundearen zeregina.
|
|
|
Eritreak 1993an lortu zuen Etiopiako Estatutik independente bihurtzea. Geroztik, Etiopia helmuga
|
duten
errefuxiatuen karabanak bihurtu dira eguneroko paisaiaren lekuko. Afrikako adarrean dago Eritrea.
|
|
2011
|
|
|
Adierazi duenez, azken txostenen arabera, “eskolak itxi egin dira eta jende asko geratzen da etxean” beldurragatik. Erakunde horrek Libiako ekialdean larrialdiko talde bat du, eta Egiptoko eta Tunisiako mugetan adituak dira “gurutzatzen
|
dituzten
errefuxiatuen beharrak detektatzeko”. Intermón Oxfamen beste txosten batek Afganistango adingabeen egoera azaltzen du.
|
|
2012
|
|
|
1 Protokolo honen IV. artikuluari dagokionez eta horren aplikazioari dagokionez, Protokolo honen I. artikuluarekin bat etorriz, estatu orok, atxikitze unean, Konbentzioaren edozein xedapenetan erreserbak egin ditzake, 1, 3, 4, 16 (1) eta 33 artikuluetan izan ezik; zernahi gisaz, Konbentzioaren estatu alderdiaren kasuan, egindako erreserbak ez zaizkie aplikatuko nori eta, Konbentzioa aplikagarri
|
duten
errefuxiatuei.
|
|
|
Hainbat krisi direla medio, Mugarik Gabeko Medikuak 2011 urtearen amaieratik aurrera ari da lanean han. Eta ez
|
du
errefuxiatu eremu batean egiten, bost baizik. Egoera izugarria da.
|
|
|
Egoera nola izendatu berdin du, ez da aldatuko horregatik: jadanik ez
|
du
errefuxiatu paper ofizialik lortuko, Poliziak atxilo hartzen badu mugara eramango du eta Guardia Zibilaren eskuetan utziko. Tortura dauka zain.
|
|
|
Etxekoandrea zeharo aztoratuta etorri da etxe inguruan dagoen haur jolastokitik. Bertan biltzeko ohitura
|
dute
errefuxiatuen emazteek, haurrak ikastolatik itzultzen direnean, jolas egin eta askaria hartu bitartean haien artean solas egiteko.
|
|
|
Nirea behar zuen erabakiak. Ezkutatu nahi
|
banuen
errefuxiatuen laguntza komiteko norbaitekin lotuko ninduten, behin behinerako lortuko zidaten babes etxea.
|
|
2013
|
|
|
Hainbat herrialderen herritartasun eskaintzak errefusatu ditu Ameidanek: nahiago
|
du
errefuxiatu politikoaren dokumentuekin bizi.
|
|
|
Atzetik segika
|
zituen
errefuxiatuak atez ate begiratzen hasi ziren, GALeko kidea han ote zegoen arakatzen. 30 pertsona inguru bildu ziren, aparkaturik zegoen autoaren aitzinean.
|
|
|
«Mutil maitagarria zen, eta jendea bisitan joaten zitzaion». Halere, Jabi anaiak uste
|
du
errefuxiatuen lagunak eta familiako kideak «alaiegi» ibiltzen zirela Iparraldeko herrietako kaleetan, bisitatzen ari zirenak erakunde militar bateko kideak zirela kontuan hartuta. «Hark, gainera, lasaitasuna transmititzen zuen.
|
|
|
Kanporatzeen aldeko apustua izan zen gobernu berriak emandako pauso nabarmenenetako bat. Izan ere, gaizkile elkarteko kide izan edo armak eramateaz akusatu ezin
|
zituzten
errefuxiatuen kasurako, beste bide bat hautatu zuen Frantziak, ordu arte inoiz erabili gabekoa. «Erabateko presazko prozedura» aplikatu eta Ipar Euskal Herrian atxilotzen zituzten errefuxiatuak Espainiako Poliziaren edo Guardia Zibilaren esku uzten zituzten mugan.
|
|
|
«Juan Carlosi ez zitzaion gustatzen kalera jaistea, zirkulu jakin batzuekin lotu ez zezaten». Inork ezagutzen ez
|
zuen
errefuxiatuak guztien errezeloa piztu zuen hasieran: «Oso beltzarana zen; ile luzea zeukan, eta bota luze puntadunak eraman ohi zituen.
|
|
|
Asko errefuxiatu eremuak eta 40 ziren bakarrik zeuden adingabeak (MENA) 14 eta 17 urte bitartean. Egun batzuk geroago, Amnistia Internazionala egiaztatu du beste hondoratze bat Alexandriako kostaren parean Gutxienez 12 pertsona itota hil ziren, eta horietako askok uste
|
dute
errefuxiatuak zirela. Siria«.
|
|
2014
|
|
|
araudi irekiagoa izango bagenu, gehiagok lortuko lukete babesa. Borondatezkoak ez diren migrazio mota asko dagoela ikusarazten
|
dute
errefuxiatuek. Bai.
|
|
|
haietara bakarrik eraman ditzake Frontexek itsasoan topatutako paperik gabekoak, euren herrialdeetara itzuli ezin dutenean. Bruselak Afrika iparraldeko herrialdeen gain utzi nahi
|
du
errefuxiatuentzako babes sistema eraikitzeko ardura; horregatik, bi kontinenteen arteko elkarlanaren ardatzetako bat izango dira Tunisia eta Libiaren gisako herrialdeekiko harreman diplomatikoak. Bruselarena da hitza Bi egunetan ebatzi dituzte hiru urterako politikak; oro har, eztabaida handirik gabe.
|
|
|
Ez dira sendagaiak iristen, eta pertsonal kualifikatua falta dugu, medikuak, erizainak... Zein zailtasun
|
dituzue
errefuxiatuen kanpalekuetan. Oso konplikatua da egoera honetan lan egitea.
|
|
|
ACNUren txosten baten arabera, 145.000 familiak emakume bat dute buruan Egipton, Libanon, Iraken eta Jordanian. Horrek esan nahi
|
du
errefuxiatutako lau familiatik batek emakume bakar bat duela, «bakarka bizirauteko borroka bati aurre egiten diona, pobreziaz, isolamenduz eta beldurrez betea». António Guterres Errefuxiatuentzako NBEko Goi komisarioak azaldu duenez, emakume horiek «eskasia eta sufrimenduaz beteriko bidaia» bizi dute, «dirurik gabe geratzen dira, beren segurtasunaren aurkako eguneroko mehatxuei aurre egin behar diete eta paria gisa tratatzen ari dira».
|
|
2015
|
|
|
Gure ezjakintasunean Budapesteko tren geltokia goitik behera paseatu dugu, gauean Belgradora eramango gaituen trenaren zain. Handik gutxira, Keleti estazioa, gure kontrako noranzkoan, euren herrialdeetako sarraski eta miseriatik ihes, Europan babesa bilatu nahi
|
duten
errefuxiatuen amets gaizto bihurtuko da. Orain erdi utzik dagoen nasa, trenera igo diren familia desesperatuz beteko da.
|
|
|
Orain erdi utzik dagoen nasa, trenera igo diren familia desesperatuz beteko da. Hungariako gobernuak neurri zorrotzak hartu behar
|
ditu
errefuxiatu hauen aurka, eta ez da herrialde bakarra izango. Neurri zorrotzak?
|
|
2016
|
|
|
Agintariak ezadostasunean eta kontraesanean murgilduta dabiltza; egoera ahalik eta duinenean bideratzea da beroien betebeharra, ateak itxi ordez sarbidea erraztuz mugetan pilatu ordez. Inork gutxik nahi
|
ditu
errefuxiatuak etxe inguruan.
|
|
|
Lehen bilera batzuk egin zituzten, eta laguntzeko interesa agertu zuten herritarrak ere inguratu ziren batzarretara. Europako agintariek estatu bakoitzak jaso behar
|
zituen
errefuxiatu kopuruak zehaztu bazituen ere, bakar batzuk besterik ez ziren joan Espainiara eta handik bi izan ziren Euskal Herrira etorri ziren errefuxiatuak.
|
|
|
Errefuxiatuen krisi globalak eragin nabaria izan du Italian, eta ondorioz, baita Artlaben egungo jardueran ere. Matteo Renziren Gobernuaren ezintasuna ikusirik, Artlab eta beste zentro okupatu italiarrak, Gobernuak babestu ezin
|
dituen
errefuxiatu askoren aterabide bihurtu dira azken hilabete hauetan. Errefuxiatuen etorrera bideratzeko Italiako gobernuz kanpoko beste hainbat erakunde eta eragilerekin batera Stop war not people kanpaina jarri dute martxan.
|
|
|
Testu horretatik kanpo ere, euren adierazpenetan argi eta garbi ari dira zabaltzen mezua: nola edo hala bidali nahi
|
dituzte
errefuxiatuak Alemaniatik. «Delituak egiten dituzten errefuxiatuak euren jatorrizko herrialdera itzultzeko legezko aukera guztiak aztertu behar ditugu orain», adierazi du Sigmar Gabriel ministroak.
|
|
|
Orain eguneko 200 bat etortzen dira. Uste dut datozen hilabeteetan behera egingo duela Egeoa gurutzazen
|
duten
errefuxiatuen kopuruak. Turkiak zin egindako puntuak errespetatu behar ditu Bruselak eskaini dizkion 6.000 milioi euroak jasotzeko.
|
|
|
Eta herrialdeka, asilo eskaera onartu zaie Venezuelako 870 laguni(% 22), Siriako 865i(% 22) eta Ukrainako 705i(% 18) Kopuru horiek ere zeozer esaten digute Estatuak asilo eskubidea aplikatzeko duen moduari buruz. Eta EB barnean, berriki eginiko ikerketa baten arabera, biztanleek nahiago
|
dituzte
errefuxiatu kristauak musulmanak baino. Islamofobia hori ere ez da nolanahi sortzen.
|
|
|
Argi itzalak dituen pertsona bat da, baina hark ireki zizkien ateak erbesteratu hegoamerikarrei. Ez
|
zuten
errefuxiatu politiko estatusik, baina babestu zituzten, eta bizileku baimena eman.Zer egin daiteke euskal errefuxiatuen egoerari buruz. Kasu bakoitza diferentea da. Tira, guk ere ez ditugu dementzia itxurak egingo:
|
|
|
Aurkitu nuena izan zen Greziako kanpamenturik okerrena zela, euri asko egiten baitu eta honek egoera asko zailtzen baitu. Egia da euriak Katsikaseko egoera zaildu egiten duela askotan; baina hemen GKE txikiei esker oinarrizko beharrak beteta
|
dituzte
errefuxiatuek.
|
|
|
Hilabete batzuk lehenago izan genuen bere ustezko azken lanaren berri ere. Londresen bertan, Frantziako enbaxadaren parean, Cosette negarrez gas hodei batean bildua, QR kode bat aldamenean, urtarrilean Calaisen poliziaren esku hartzearen bideoa, gas negar eragilea Europan sartu nahi
|
duten
errefuxiatuen aurka. Ematen du gogoetarako Robinen edo dena delakoarenhorma irudiak.
|
|
|
Txaketa Uste
|
dut
errefuxiatuen etxean dagoela.
|
|
2017
|
|
|
Iaz bezala, errefuxiatuen gaiak leku berezia ukanen du. James Bluemelen Exodus lanak Europara iritsi nahi
|
zuten
errefuxiatuei eman smartphone en irudiak ditu iturri. Haien lekukotasunak, haien bidaiaren intimitatean.
|
|
|
2012ko abuztuan, Hego Kurdistango mugalariak 200 dolarren bueltan eskatzen ari ziren Irak eta Siria arteko muga zeharkatzeagatik. Eskaera bezain handia zen negozioa, milaka baitziren etxera bueltatu nahi
|
zuten
errefuxiatu kurduak, Siriakoak. Negoziazio gogor baten ondoren, Jewan Abdik tarifa erdi preziora murriztea lortu zuen.
|
|
|
Zer nahi
|
dute
errefuxiatuek?
|
|
|
berdin aplikatu. Mugako estatuak, Grezia eta Italia kasu, gaindituta geratu ziren, asiloa eskaten
|
zuten
errefuxiatu
|
|
|
Zer nahi
|
dute
errefuxiatuek?
|
|
|
Zer nahi
|
dute
errefuxiatuek?
|
|
|
berdin aplikatu. Mugako estatuak, Grezia eta Italia kasu, gaindituta geratu ziren, asiloa eskaten
|
zuten
errefuxiatu kopurua oso handia zelako. Alan Kurdiren heriotzaren inpaktuak akuilatuta, Europako liderrek 40.000 errefuxiatu Greziatik eta Italiatik beste herrialdeetara eramatea proposatu zuten.
|
|
|
Zer egin dezake Eusko Jaurlaritzak horren aurrean. Espainiako Gobernuak lehentasuna eman dio etxebizitzetan harrera emateko sistemari, eta hori ona dela uste
|
dugu
errefuxiatuen familia giroa eta beren intimitatea bermatzen delako. Hala ere, etxe hutsak egokitzen ez badira ez da errefuxiaturik etortzen.
|
|
|
Lotsaz bizi dugu gertatzen ari dena, eta gure desadostasuna erakutsi eta presazko irtenbide duinak aldarrikatu nahi
|
ditugu
errefuxiatu hauentzat guztientzat.
|
|
|
Nola ikusten duzue izan duen oihartzuna? Harrapatu gintuztenean bildur handia
|
genuen
errefuxiatuengatik, baina, pixkanaka, arintzen joan zen sufrimendu hori. Aske utzi zituzten.
|
|
2018
|
|
|
Eta preziatua oso, frogatu dutenentzat. Tindufeko kanpalekuetara egiten dute bidaia bi urtetik behin, sahararrek Aljeriako lurretan
|
duten
errefuxiatuen kanpalekuetara. Abenduan izan dira azkena.
|
|
|
Harritu egiten nau, dozenaka ume
|
dituzten
errefuxiatu hauen artean, bakarrik dagoen gizon bat aurkitzeak.
|
|
|
Eremu honetan ez dago senideren bat mendian ez
|
duen
errefuxiatu bakar bat ere, ez eta gerra honetan gutxienez bi seme alaba galdu ez dituen amarik ere. Horrela bakarrik uler daiteke zergatik Makhmurreko errefuxiatu batek esaten duen pareta hauetako argazki bakoitza bere familiarena dela.
|
|
2020
|
|
|
Gizartearen ehuneko handi batek uste
|
du
errefuxiatuek bizi dutena ez dela bidezkoa, eta pertsona horien eskubideak bertan behera utzi izana salatzen dute. Egoera aldatzea nahi duen eta gauzak egiteko erarekin batere ados ez dagoen masa handi bat bada, eta horiek gobernuz kanpoko erakundeak babesten dituzte eta oso kritikoak dira gobernuak egiten ari direnarekin.
|
|
|
Siriako gerrak orain arte eragin duen larrialdi humanitariorik handiena dela ohartarazi du, eta egoerak EB Europako Batasunari ere eragin dio, Idlibeko gatazkak milaka errefuxiatu bultzatu baititu Turkiara. Ankarak ohartarazi zuen ez
|
duela
errefuxiatu horiek guztiak hartzeko behar beste baliabide —3, 5 milioi hartzen ditu—, eta, joan den astean, errefuxiatuei Turkia eta Grezia arteko muga irekitzea erabaki zuen. Neurria iragarri bezain laster, milaka errefuxiatu pilatu ziren Greziako mugan, EBra sartzen ahalegintzeko.
|
|
|
Elkarteen biltoki, sindikatuena, errefuxiatuena eta senideena... Izan ere, Lapurdiren eta Gipuzkoaren arteko mugan dagoenez, urteetan Xaian elkartu izan dira muga zeharkatu ezin
|
zuten
errefuxiatuak eta haien senideak eta lagunak. Gaur egun ere bai.
|
|
2021
|
|
|
EBk Afganistanen mugakideen bizkar utzi nahi
|
du
errefuxiatuen auzia
|
|
|
Frantziako eta Espainiako estatuen arteko muga pasabide zaila da Afrikatik datozen eta Europan barrena mugitu nahi
|
duten
errefuxiatuentzat. Azken urteetan, milaka izan dira bertan blokeatuta gelditu diren pertsonak:
|
|
2022
|
|
|
EH Bilduren arabera, hauteskunde estrategia dago atzean, eta eskuin muturraren botoak lortzea da xedea. Gogorarazi dute Iruñea harrera hiri izendatua dela 2017az geroztik, eta konpromisoak
|
dituela
errefuxiatuekin eta haurrekin. «Navarra Sumak duela bi hilabete Unicefekin berretsitako konpromiso horiek hautsi nahi ditu?
|
|
|
Guantanamoko Badiako kontzentrazio esparru lazgarriak erakusten du zer egiten duten ondoriorik jasan gabe nahi dutena egin dezaketela uste dutenean. Horren antzera, australiar gobernu neokontserbadorea zuzentzen duten gizonen karakterearen erakusgarri dira herrialde honetan sartu nahi
|
dituzten
errefuxiatuentzako kontzentrazio esparruak, basamortuan eta irletan.
|
|
2023
|
|
|
Horregatik, ACNUR, Errefuxiatuentzako NBEko Agentzia, kaltetutako herrialdeetako gobernuekin ari da lanean, behar duten pertsona guztiak babestuta daudela ziurtatzeko. Hondamendi naturalak eta giza mugimenduak Nazio Batuen Batzar Nagusiak 2018ko abenduaren 17an onartutako Errefuxiatuei buruzko Mundu Hitzarmenak onartzen duenez, «nahiz eta ez diren berez desplazamendu behartuen ondorio, klimak, ingurumenaren degradazioak eta hondamendi naturalek gero eta interakzio handiagoa
|
dute
errefuxiatuen mugimenduen bultzatzaile gisa». Horregatik, garrantzitsua da ACNURek tokian bertan duen eginkizuna; izan ere, milioika pertsonak beren etxeetatik ihes egin behar izan dute hondamendi naturalengatik eta bizirauteko baliabideen urritasunagatik, pertsona horiek nazioarteko esparru juridikoan babestea eskatzeko.
|
|
|
Beatriz Artolazabal Berdintasun, Justizia eta Gizarte Politiketako sailburuak, ordea, gezurtatu egin du sozialistek adierazitakoa. Ziurtatu du Eusko Jaurlaritzak ez zeukala Gasteizen egin asmo
|
duten
errefuxiatuentzako zentroaren gaineko «xehetasunik», eta soilik bilera batean eta «era informalean» jasotako informazioa zeukatela.
|
|
|
Baina nazioarteko erakundeko kideak kezkatuta daude bizirik irten direnen egoeraz. UNRWAko eledun Tamara Alrifaik azaldu duenez, 2,5 milioi euroko laguntza behar
|
dute
errefuxiatuen beharrizanei erantzuteko.
|
|
|
NBEk ohartarazi du laguntzak murrizteak «are gehiago okertuko»
|
lukeela
errefuxiatuen kanpalekuko giza egoera larria, baita egoera ekonomikoa ere. «Eta ondorio larriak izango dituzte; hala nola haurren esplotazioa, errefuxiatuen salerosketak, legez kanpoko jarduerak eta prostituzioa».
|
|
|
Europako herrialde horren atzetik dago Iran, 3,4 milioirekin, eta, ondoren, Jordania, hiru milioirekin. Nazioarteko babesa behar
|
duten
errefuxiatu eta pertsona guztietatik %75 errenta baxu eta ertaineko estatuek hartzen dituzte, eta %70 auzoko herrialdeek. «Asko haizatu den erretorika nagusia da errefuxiatu guztiak herrialde aberatsetara joaten direla.
|