|
2008
|
|
|
" Senarra Kolonbian hil eta handik gutxira iritsi zen Ekuadorrera, bi seme alabarekin. Ez
|
zuten
errefuxiatutzat hartu, eta ondorioz ezin zuen lanik egin. Gainera, bazekien Ekuadorren lanean harrapatuz gero erbesteratu egingo zutela.
|
|
|
Urte hauetan guztietan Israelgo soldaduen erasoak jasan dituzte, eta haurrak senitartekoak nola hiltzen diren ikusiz hazi dira. Mahmud Subu Balatako kultur zentroko zuzendariaren hitzetan, bigarren Intifadan eta 2005 urteen bitartean palestinarrek Israelen aurka egindako oldarraldian mendekua jasan behar izan
|
zuten
errefuxiatuek. Etxeetako ateetan lehergaiak ezartzen zituzten zelata lanetan aurrera egin baino lehen soldaduek, eta samina barreiatu zuten.
|
|
2010
|
|
|
Aginduhorren pean ziren 1936ko uztailaren 18az geroztik Frantzian sartu ziren errefuxiatuak. Agindu hori saihesteko modu bakarra Frantziako Gobernuaren laguntzabehar ez
|
zuten
errefuxiatuek izan zuten, baina haiei ere, Hexagonoan bizitzekobitartekoak izan arren, galarazi egin zitzaien Behe Pirinioetako departamenduanbabesa hartzea. Ipar Euskal Herria hartzen zuen departamendu horretako prefetakagindu zuen baita ere 18 eta 48 urte bitarteko gizonezko errefuxiatuek Pirinio aldeautzi eta Loira ibaiaz handi alde egin behar zutela nahi bazuten Frantzian babestu, osterantzean departamenduko buruak gizonezkoak Espainiaratzeko agindu zuen, Pirinioen punta batetik edo bestetik, Espainiarantz nondik egin, atzerriratuen eskugelditzen zelarik (Arrien eta Goiogana, 2002:
|
|
2011
|
|
|
Asilo eskatzaileen kopurua% 42 inguru murriztu da 44 herrialde industrializatutan, 2001ean lortutako maximoarekin alderatuta, orduan ia 620.000 asilo eskaera aurkeztu baitziren. NBEren Errefuxiatuentzako Agentziak (Acnur) egindako azken txosten estatistikoaren arabera, 360.000 pertsona inguruk eskatu
|
zuten
errefuxiatu estatusa 2010ean, hau da, 2001eko kopuruaren erdia. Acnurrek zehaztu du azterlanak asilo eskaera berriak jasotzen dituela eta ez duela adierazten zenbat pertsonari eman zaion errefuxiatu estatutua.
|
|
2012
|
|
|
Hala ere, 3.345 pertsona sartu ziren irregularki Ceutan eta Melillan 2011n, 2010ean baino %50 gehiago, neurri hori ezarri arren; aldiz, asilo eskaerak Ceutan bakarrik zeuden, %36 10 eskabidetik zortzi inguru tramitera onartzen badira ere, batek bakarrik lortzen du azken aitorpena. Eskatzaileen %9, 5ek (326 pertsona) Espainian lortu
|
zuten
errefuxiatu estatutua, eta %17, 4k (595 pertsona) babes subsidiarioa. Guztira, 2.512 pertsonak, eskatzaileen %73, 5ek, ez zuten lortu eskatzen zuten babesa.
|
|
|
Atzoko atentatuak ez ditu gauzak konpontzen. Neska negarrez egon da, hil
|
zuten
errefuxiatua ezagutzen zuela iruditu zait.
|
|
|
Astelehenean atxilotu
|
zuten
errefuxiatua deportatu egin dute. Cabo Verdera.
|
|
2013
|
|
|
Lehergailuekin egindako azken atentatuek beldurra are gehiago zabaldu
|
zuten
errefuxiatuen artean; tabernetan bereizkuntzarik gabeko atentatuak hasi ziren egiten, eta hor edozein eror zitekeen. Baina iheslariei, aldi berean, beste fronte bat ireki zitzaien, Frantziako Gobernua errefuxiatuen estradizioekin hasi baitzen, Espainiako Gobernuak egindako eskaerari jarraiki.
|
|
|
Otsailaren 11n eta 12an Donibane Lohizunen egin zituzten ikuskatze lanak, eta, azkenean, hainbat tabernatan begiratu ostean, otsailaren 13an hartu zuten atentatua egiteko erabakia. Eguerdia zen, eta Consolation tabernan bazkaldu
|
zuten
errefuxiatu batzuek. Haietako bat interesatzen zitzaien, batez ere:
|
|
2014
|
|
|
Beldurtu egiten ziren, hildakoen sarearen kontra egiten zuten talka, atzera egiten zuten beti, basora. Usteltzen ari ziren lagun asko ikusi
|
zuten
errefuxiatu hutuek orduan.
|
|
2016
|
|
|
Argi itzalak dituen pertsona bat da, baina hark ireki zizkien ateak erbesteratu hegoamerikarrei. Ez
|
zuten
errefuxiatu politiko estatusik, baina babestu zituzten, eta bizileku baimena eman.Zer egin daiteke euskal errefuxiatuen egoerari buruz. Kasu bakoitza diferentea da. Tira, guk ere ez ditugu dementzia itxurak egingo:
|
|
|
Hura, argi dago, ez zen galderen sasoia. Ameriketara alde egiteko asmoa, momentuz, baztertu beharra zegoen, alemanak Bordeleko portuan egonda; han gelditzea ere arriskutsua zen, ez baitzegoen jakiterik agintari naziek zer jarrera hartuko
|
zuten
errefuxiatuekin: atxilotu, kontzentrazio zelaietan bildu, Espainiara entregatu... azken aukera horrek sortzen zien beldurrik handiena, eta horregatik erabaki zuten, bere txarrean beste aukera guztiak baino hobea zelakoan, Vichyko gobernuak kontrolaturiko Frantziako partera pasatzea, eta hortik aurrera ikusiko zuten zer egin zitekeen.
|
|
|
Ordu arte, Lafittek Hegoaldeko kultura mugimenduaren berpizkundetik hartzen zuen eragina nabarmena zen, Eusko Alderdi Jeltzaleak zuen eragina ezaguna da, Madeleine de Jaureguiberryk ere, Begiraleen antolatzeko momentuan, Hegoaldeko Emakume Abertzale Batzatik eredua hartu zuen. Gerla hasi eta errefuxiatuak heltzen hasi ziren eta biek, Lafittek eta Jaureguiberryk, parte hartu
|
zuten
errefuxiatuen laguntzan.
|
|
|
Horrez gain, egonaldi baimenaren iraupena murriztu zitzaien eta erregularki prefekturara joan behar zuten beraien egonaldi eskaera berritzeko, beraien kontrola erraztuz. Halaber, 1983ko udaberriaz geroztik, hiru hilabete baino gehiagoko egonaldi baimena ez
|
zuten
errefuxiatuei, gehienei, alegia, etxebizitza eta familia laguntzak jasotzeko eskubidea ukatzen zitzaien (Cassan, 1997: 240).
|
|
|
Baina 1937ko otsailean, urrestitarrak herritik egotzi zituzten goiz hartan, hotz zegoen, iparraldetik eraso egiten zuen haizeak, eguraldia gozakaitza zen oso. Atxazpi aldean kokatua zegoen lubakien arteko pasagunea, bi herrien arteko bide erdian; hain zuzen, errepidea bonbez zulatua izan zenez, hondarrezko zakuekin egindako murru handi bati kontra igaro
|
zuten
errefuxiatuek, jausteko zorian. Egoera txarra zeukan errepideak, haitzetara erori zen egun batzuk lehenago iheslariz beteta zihoan auto bat.
|
|
2017
|
|
|
Iaz bezala, errefuxiatuen gaiak leku berezia ukanen du. James Bluemelen Exodus lanak Europara iritsi nahi
|
zuten
errefuxiatuei eman smartphone en irudiak ditu iturri. Haien lekukotasunak, haien bidaiaren intimitatean.
|
|
|
2012ko abuztuan, Hego Kurdistango mugalariak 200 dolarren bueltan eskatzen ari ziren Irak eta Siria arteko muga zeharkatzeagatik. Eskaera bezain handia zen negozioa, milaka baitziren etxera bueltatu nahi
|
zuten
errefuxiatu kurduak, Siriakoak. Negoziazio gogor baten ondoren, Jewan Abdik tarifa erdi preziora murriztea lortu zuen.
|
|
|
Zergatik emigratu
|
zuten
errefuxiatuek?
|
|
|
berdin aplikatu. Mugako estatuak, Grezia eta Italia kasu, gaindituta geratu ziren, asiloa eskaten
|
zuten
errefuxiatu
|
|
|
Zergatik emigratu
|
zuten
errefuxiatuek?
|
|
|
berdin aplikatu. Mugako estatuak, Grezia eta Italia kasu, gaindituta geratu ziren, asiloa eskaten
|
zuten
errefuxiatu kopurua oso handia zelako. Alan Kurdiren heriotzaren inpaktuak akuilatuta, Europako liderrek 40.000 errefuxiatu Greziatik eta Italiatik beste herrialdeetara eramatea proposatu zuten.
|
|
|
Duela urtebete, esan zen, batez beste, 1.700 pertsona iritsi zirela Europara Siriatik, beren bizitzak arriskuan jarriz eta egoera penagarrien eraginpean. Afganistandik, Somaliatik, Hegoaldeko Sudandik, Burunditik, Ukrainatik, Gazatik eta abarretik ihes egin
|
zuten
errefuxiatuak ere badaude. Pobrezia munduan.
|
|
|
Makina bat artistekin elkarlanean jarri dute abian kaleko erakusketa berezia, elkartasun zozketa batekin biribilduko dutena. Ispilu Arte galeriako arduradun Leticia Eizagirreren eta Mari Jose Legorburu artistaren eskutik jaso
|
zuten
errefuxiatuei laguntzeko proposamena. Artista jendeak ere beren hondar alea jarri nahi zuela esan zieten Gabonetan, eta uda aldean horri heltzekotan geratu zirela kontatu du Hotz Zarautzeko kide Marije Izetak.
|
|
2018
|
|
|
Bitartean, albistea zabaldu zen, bolbora bezain bizkor, komunikabide eta sare sozialetan zehar. Hori, eta eguzki sistemaren mugetan itxaroten bide
|
zuten
errefuxiatuen kopuruaren inguruko zurrumurrua: bostehun eta hamabi milioi, gutxi gorabehera.
|
|
|
Gerra lehertu zenean, Lafittek edota Gure Herria ko zuzendari Clement Mathieu apezpikuak antolatu
|
zuten
errefuxiatuen harrera, beste zenbait laguntzailerekin batera. 1936ko agorrilean heldu ziren lehen iheslariak, eta 1937ko ekainean, aldiz, milaka haur. Haientzako aterpea bilatu behar zen.
|
|
2020
|
|
|
Elkarteen biltoki, sindikatuena, errefuxiatuena eta senideena... Izan ere, Lapurdiren eta Gipuzkoaren arteko mugan dagoenez, urteetan Xaian elkartu izan dira muga zeharkatu ezin
|
zuten
errefuxiatuak eta haien senideak eta lagunak. Gaur egun ere bai.
|
|
2021
|
|
|
Hainbat ikerketaren arabera, NBEko agentzia batzuena ere bai, gertaera hori klima aldaketaren ondorio izan liteke. Berehalako laguntza humanitarioa ACNURek berehala eman zion erantzuna larrialdi horri.Hasiera batean, muga zeharkatzen
|
zuten
errefuxiatuei laguntza eta babesa eman zien Sudaneko igarotze zentro batean, Um Raqubako errefuxiatu esparrura eraman arte. Larrialdiko materialak, ura eta elikagaiak ematen zizkien, eta egoera ahulenean zeuden pertsonak identifikatzen zituen, dagozkien zerbitzuetara bidaltzeko.
|
|
|
Espainian sortu zen erakundea, eta 1996an eratu zuen elkartearen Arabako, Bizkaiko eta Gipuzkoako adarra dagoeneko erakundearekin lanean ari zen Javier Kalparsorok eta zuzenbideko ikasle talde batek. Batzordearen arabera, helburua zen «asiloa eskatzen
|
zuten
errefuxiatuen beharrak bateratuko zituen harrera integraleko euskal eredu bat bultzatzea».
|
|
|
Diario de a bordo' liburua argitaratu du, eta Kulturaten aurkeztuko dute abenduaren 2an, 18:30ean. ' Esperantzaren itsasontzia' moduan ezagutu zen ontzi hartan bidaiatu
|
zuten
errefuxiatuen pasarteak dakartza kontakizunak, lau arrasatearren eta Pablo Neruda poetaren aipamenekin.
|
|
|
Oso hipokritak izan ziren, eta, bi urte pasatu badira ere, oraindik ez dute atzera egin esandakoaz eta eginikoaz. Greba orokorrera deitu
|
zuten
errefuxiatuen hiltzeaz arduradun zenaren heriotza kondenatzeko.
|
|
2022
|
|
|
Hubert zeraman kamioi militarreko gizonak Retheleko kanpaina eginak ziren; beste batzuk Sedanetik zetozen; beste batzuk, Frantziatik Belgikara joanak; garaituak, atzera eginak Belgikatik Dunkerquera, Dunquerquetik Cherbourgera, Cherbourgetik Ãvreuxera; gero, beti atzeraka, oinez. Konboiak Moulins zeharkatu zuen; gauerako babesa han aurkitu
|
zuten
errefuxiatuek ihesari eman zioten berriz. Denda guztiak ixten ari ziren; kamioien eta tankeen burrundara artean, jaisten ari ziren burdinazko sareten zarata metaliko etsigarria aditzen zen.
|
|
2023
|
|
|
Ikastolak sortuak ziren lehenxeago, gau eskolak ere... Eta kontzientzia horren piztean zerikusi handia ukan
|
zuten
errefuxiatuek. Lehen ikastola Argitxu Nobliak sortu zuen, iheslari baten emazteak.
|
|
|
Ikastolak sortuak ziren lehenxeago, gau eskolak ere... Eta kontzientzia horren piztean zerikusi handia ukan
|
zuten
errefuxiatuek" ehuneko lau edo bost egiten zuten, eta orain ehuneko hamaseira ere heltzen hasi ziren. Urte horietan abiatu da mugimendua!
|