|
2003
|
|
|
Azken horrek honela laburtzen du izendatze horren arrazoia: ...etnikoa XV XVI.ean osatzen da lege foralek babestutako" hidalgia orokorra" ren lorpenarekin, eta horrekin batera euskal berezitasunaren corpus mitologiko bat doa sendotzen; b) pixkanaka, corpus mitologiko hori euskal herritarren katolizismoaren osagarri ideologiko funtsezko bihurtzen doa," erlijio etniko bereizgarri" bihurtzen, alegia; c) azkenik, mito horiek barnean txertatuta
|
dituen
erlijio hori bera bilakatuko da euskal etniaren zeinu bereizgarri, prozesu historikoak eta garapen sozio-ekonomikoak aurrera egin ahala, hidalgia orokorra zentzugabe bihurtzen denean. Eskema zuzena dela uste dut, eta azken eraldaketa horren nondik norakoak aztertzea izango da gure helburua.
|
|
2008
|
|
|
Arrazoiak ez dauka egiarekin ezkontzerik nahita ere; ez du haren berririk, ez du sekula ukitu, ez du ezagutu ere egiten. Arrazoiak zientzia ezagutzen du, errealitatea ukitzen du,
|
badu
erlijioaren berririk. Arrazoiak, bere etsimenduan, alegia aukeratu zuen sasiezkontzan bizitzeko.
|
|
2009
|
|
|
Eta hauxe Panuzzoren erantzuna: " Golek ez
|
dute
erlijiorik".
|
|
2010
|
|
|
Eskandalizatuta zegoen ama. Erlijioa ematen zigun fraideak ez
|
zuen
erlijioaz bakarrik hitz egiten, eta bere liburutegi txiki pertsonalaren parte bat eramaten zuen ikasgelara kartoizko kaxa batean, guk bere liburuak klasean irakurtzeko, edo etxera eramateko nahi izanez gero.
|
|
|
Hortaz, zientziaz ulertu behar duguna gutxi asko jakin badakigu. Baina zer ulertu behar
|
dugu
erlijioaz. Zeintzuk dira erlijio sinesmenak?
|
|
2011
|
|
|
Eta, oroz gain, ez nintzen konturatzen orduko politikagintza klandestinoak jariatutako diskurtsoak, nik benetan politikotzat neukan bakarrak? zer nolako antza
|
zuen
erlijioak jariatzen zuenarekin. Maitasun libreari dagokionez, esan esango nuen nik nahi nuena, baina praktikatu, pitxorik ere ez, eta horretan ere ez nintzen konturatzen Elizak ezarritako eskema mentalak irmo segitzen zuela bere ohiko sator lana egiten gure bizitza sexual tristean.
|
|
|
Jainkoaren baitan sinesten ez duen arren berraurkikuntzaren posibilitatean sinesten duen jendea ezagutzen dut; espirituak ziurrenik bere izanguneak, bere jarraiguneak izango dituela diotenak. Nolanahi ere, berraurkikuntzaren gaiak zerikusi handia
|
du
erlijioarekin. Transzendentziarik ez badago, eta transzendentziari ez badiozu bide bat ematen, oso zaila da berraurkikuntzaren baitan sinestea, oso zaila da mundu honetatik haratago legokeen ezeren baitan sinestea.
|
|
|
Horrela bat batean, aldrebesezko konbertsio baten gisan. Nik hamazazpi urtez gero zalantza handiak
|
nituen
erlijioarekin; neure buruari esaten nion jadanik ez nintzela katolikoa, kristaua nintzela soilik. Haurtzaroko nire erlijio bizierak oso traumatikoak izan ziren zenbait alderditatik.
|
|
2012
|
|
|
Aurrenekoa da, nork bere pentsamenduak dituela onarturik, elkartzen dituena eta ez bereizten dituena bilatzen dutela bestearengan; horretarako, nahitaezko baldintza dute bestearengan uste ona jartzen jakitea ezagutzen ez den eremurantz elkarrekin joateko. Masoiek egiten dutela dioten bezala, ez
|
dute
erlijioaz eta politikaz hitz egiten, edo, zehatzago esanda, ez dute fede edo alderdi politiko jakin bati buruz jarduten. Erlijioek eta ideologiek bereizteko joera dute (Frankfurteko Eskolako adiskideek izango lukete zer erantsi honen inguruan) eta afaltiarren borondate nagusia, esan bezala, elkartzen dituenaren bila aritzea da.
|
|
2019
|
|
|
Oraingoan, ordea, fedea galdu eta burua handik askatu duten bi pertsonaien bizialdi berri baten bidetik. Leopold Bloom eta Stephen Dedalus, nobelako bi pertsonaia nagusiek, zeinek Joyceren beraren alter ego rola jokatzen baitute, ez
|
dituzte
erlijioaren erreferente kulturalak galdu, haietan hezi zituzten: fedea galdu dute, baina kultura erlijiosoa ez Beste modu batean manifestatzen da, beraz, ez mendekotasun moduan, ezta krisiaren bidetik ere, errebelamenduzko epifania laikotu bat baliatuz baizik:
|
|
2022
|
|
|
Dogmek agian ez
|
dute
erlijio baten zona itsuak saihestea beste funtziorik (Jesusen berpizkundea, Mariaren birjintasuna, Trinitatea...). Ulertezina egiten zaidana da politika bezalako hain egintza beharrezko bezain zibil batean zein errotuak egon ohi diren dogma ideologikoak eta jarrera dogmatikoak.
|
|
|
Laburbilduz: ez
|
dute
erlijio sinesmenik. Ez dirudi munduaren eta naturaren inolako ezagutza objektiborik dutenik; eta, errematatzeko, ez dute gizon emakumeei zibilizatu titulua emango dien inolako idazkera zantzurik.
|
|
|
Lekuak ez
|
du
erlijioaren beharrik
|