2004
|
|
Bastida herri txikia da eta Arabako Errioxan dago, Gasteiztik baino Logroñotik gertuago. Kokapenak ezinbestean
|
du
eragina hizkuntzaren gorabeheretan. Ikastolak euskararen aldeko apustu sendoa egin du eta erronkak eman du fruitua.
|
2008
|
|
Sexuari dagokionez, ohikoa den bezala, gizoneak emakumeak baino zertxobait gehiago dira adin tarte gazteetan5 Seme alabak lehen hizkuntzaren arabera banatzen baditugu, portzentaje horri berari eusten diote talde bakoitzean. Horrek adierazten du seme alabaren sexuak ez
|
duela
eraginik hizkuntzaren transmisio prozesuan.
|
|
hau da, aukera gehiago dituzte zenbait taldez osatutako eremu jakin baten barruan hizkuntza talde berezitu gisa desagertzeko azkenean. 1 irudian ikus daitekeen moduan, gizarte— eta egitura aldagaien hiru dimentsio zabalek
|
dute
eragina hizkuntza komunitateen bizindarrean: demografiak, babes instituzionalak eta estatusak (Bourhis, 1979, Bourhis eta Barrette, 2006).
|
2015
|
|
Faktore hauek guztiek
|
dute
eragina hizkuntza sozializazioan. Txikiak direnetik faktore hauek guztiak haurrengan ari dira eragiten, eta denboran zehar ondorio batzuk ditu.
|
2016
|
|
Datuak xehatuta erraz antzematen da adinak
|
baduela
eragina hizkuntzen erabileran, lehen, datuen analisian, aipatu dudanez. Hemen, gazteen euskararen erabilera nabarmendu nahi nuke, eta egin dudan bigarren hipotesia gezurtatu egin dela esan, ezen oso portzentaje altuan (%84, 6) entzun ditugu euskaraz gazteak.
|
2018
|
|
Ezarritako genero rolaren arabera bakoitzari hitz egiteko modu bat dagokio, eta mutilen solasaldietan esaldi labur eta amaitu gabeak erabiltzen dituzte, mugimenduan dagoen gorputzak garrantzia du komunikazioan, etenak, isiluneak, komunikazio monosilabikoa... Elkarrizketa motzez edo esamolde laburrez osatutako hizkera berezi honek
|
badu
eragina hizkuntza aukeraketan. Txantxa giroan, haserretzerakoan edo elkar zirikatzerakoan euskaraz egitea kosta egiten zaie, erraz pasatzen dira gaztelaniara:
|
|
Ikerketek erakutsi dute hiztun kategoriokiko identifikazioak
|
baduela
eraginik hizkuntza erabileran. Alderantziz ere uler liteke:
|
|
Honako galderei erantzuna bilatzen saiatuko naiz datozen ataletan: bertsoeskolan aritzeak eta bertsomunduko parte izateak ba ote
|
du
eraginik hizkuntza ezagutza eta erabileran. Ba ote du bertsoibilbideak ezagutza eta erabileraz gain hiztun berrion legitimazio prozesuan bestelako eraginik?
|
|
Baieztapen horietatik abiatuz, honako galderei erantzuna bilatzen saiatuko naiz datozen ataletan: bertso eskolan aritzeak eta bertso munduko parte izateak ba ote
|
du
eraginik hizkuntza ezagutza eta erabileran. Ba ote du bertsoibilbideak ezagutza eta erabileraz gain hiztun berrion legitimazio prozesuan bestelako eraginik?
|
|
Esan genezake beraz, hizkuntz sozializazio baten bidez barneratzen ditugun hizkuntza baten gaineko uste eta balioek emakume zein gizonen hitanoaren erabileran eragin nabarmena dutela. Are gehiago, esan liteke, emakume zein gizonei ezarritako genero rolek
|
badutela
eraginik hizkuntza baten erabileran; gure kasuan hitanoaren erabileran, edota honen erabilera ezean. Baserritartasuna edota zakartasuna egoki ezkontzen baitira maskulinitate hegemonikoarekin; baina ez dira feminitate hegemoniko batentzat adjektibo egokienak.
|
2021
|
|
Esate baterako, kirola oso garrantzitsua da gazteentzat, baina urri dira euskarari buruzko mezuak eta ideiak kirol esparruan. Hain gertuko zaien eremuak apenas
|
du
eraginik hizkuntza ideologian.
|
2022
|
|
Eta hala gertatuko da gero ere Interneteko ordainpeko plataforman; izan ere, Disney Plusen ez dago zinta bakar bat ere euskaraz ikusteko moduan. Euskarak galdu egin du azkeneko urteetan Disneyren ekoizpenen trena, eta horrek
|
badu
eragina hizkuntzaren normalizazioan. Euskara ez da beti iristen infinituraino eta harago.
|