|
2009
|
|
|
Herriak, soroetako belarrak, edo udal lurretako zura salduz. Lotsagarria da egoera, areago, ebanjelioko irizpideak
|
dituen
eliza batentzat.
|
|
|
Baina, bitartean, eta askatasun politiko zibiletan azken urteotan izan diren desmasiak alde batera utzita, gizarte politiketan ere gauzak ez dira gobernu sozialistak margotu nahi dituen bezala. Filosofia eta praktika atzerakoia
|
duen
Eliza katolikoa da Gobernuak diru gehien ematen dion erakunde ez publikoa. Herritarrek errenta aitorpena egiterakoan, bi aukera dituzte haren diru-laguntza eskaintzeko:
|
|
|
New Yorkeko hilerririk txikienetakoa da Trinity Church elizaren lorategikoa, baina duen kokalekuagatik dirutza handia balio
|
dute
eliza eta hilerria dauden lurrek. Hiria bisitatzera joaten diren turista askoren jomuga ere bada, eta hildakoen atsedenlekua atseden hartzeko baliatzen dute haiek ere.
|
|
|
Esparru honetan ere ez da egia iragana beti hobea izan dela dioen leloa. Nahi
|
duenak
elizara joko du, baina inongo elizari atxikitzen ez zaionak izango du aukera berri bat. Eta halako batean, nork daki, ezkontzekin gertatu den bezala, hileta zibilak erlijiozko hileten parera helduko dira edo agian gainditu egingo dituzte.
|
|
2010
|
|
|
Zerorrek argitu duzu ez
|
duzula
Eliza utziko; baina zer aukera gelditzen zaizu Eliza barrutik aritzeko?
|
|
|
Nik uste
|
dut
Elizan eta Unibertsitatean erabiltzeko dela baina izan daitekeela kontsulta liburu bat ere. Elizaren liburua dela, juridikoa eta euskarazkoa.
|
|
|
Eliza katolikoaren oinarrizko arautegia da Codex Iuris Canonici, eta euskarara ekarri du lehenengoz Sebastian Uria Donostiako Elizbarrutiko bikario judizialak (Zarautz, 1941). Aurretik ere
|
bazuen
Eliza katolikoak bere kodea, 1917koa, eta hark bazuen euskarazko itzulpena, Hipolito Larrakoetxea karmeldar markinarrak eginikoa. 1924an euskaratu zuen, bizkaieraz, baina asmo tekniko handirik gabe.
|
|
|
Gipuzkoan fedea oso modu ezberdinean bizi da, eta horretan zure jarrerak, iritziak eta helburuek lekurik ez dute. Gainera, ziur gaude zugatik apustua egin dutenek ez dutela erabakia hartu Jaungoikoaren argitasunagatik; aitzitik, arrazoi politikoek,
|
zuen
Eliza sentitu eta bizitzeko moduak eta botereak erabakian eragin handia izan dutela uste dugu.
|
|
|
Bereziki deigarriak dira Santa Maria Fundazioak egindako inkestaren datuak: batetik gazteak Elizarengandik aldenduta daudela azpimarratzen da, baina bestalde argi frogatuta gelditzen da gazteok Elizaz duten irudia askoz ezkorragoa dela Elizarekin harremanik ez
|
dutenen artean
Eliza ezagutzen dutenen artean baino. Alegia, apaizen inguruan dauden aurreiritzi faltsuek elikatuta dagoen antiklerikalismoa egon badago, inor eta ezer bereizi gabe zabaltzen ari dena.
|
|
|
Errenta aitorpena egiteko orduan ere, aparteko aukera
|
du
Eliza katolikoak. Borondate hori erakusten duten pertsonek parada izaten dute PFEZ pertsona fisikoen errentaren gaineko zergaren ehuneko bat, %0, 7, Elizari emateko.
|
|
2012
|
|
|
Olentzero herri askotara gaur etorriko da, nola Baionara barkuz. Bizar beltzarekin ez
|
du
elizetan sartzerik inon ukanen, nonbait Jesusen jaiotza jakinaraziz ari baldin bada ere. Itxurak nagusi dira edonon, edukiari ez da kasurik ematen.
|
|
2021
|
|
|
Tartean dira familiari ezagunak zaizkion Miranderen bizpalau adiskide lagun eta beste zenbait pertsona, Jonen —baina beti Jean etxekoentzat—, kidetzat hartu dituztenak. Hantxe da Txomin Peillen ere, baina ez
|
du
elizara sartzeko urratsik ez imintziorik egin, elizkizuna poetak zituzkeen sineste, gogo eta nahi zindoenen kontrako dela gogor sinetsirik. Mezak ez du luze jo.
|
|
2022
|
|
|
Ildo horretan, Bizkaiko Elizbarrutiak konpromisoa hartu du ematen zaizkion datuak «modu konfidentzialean» tratatzeko, eta, beraz, salaketak egiten dituenaren edo informazioa ematen duenaren nortasuna babesteko. Halaber, azpimarratu du konpromiso osoa
|
duela
elizaren barruan gertatu diren erasoak argitzeko, biktimei laguntza eskaintzeko eta kasuak berriro errepika ez daitezen «beharrezko neurriak» hartzeko.
|
|
|
Azterketa aurkeztu eta zenbait ordutara mintzatu da Marx, eta azpimarratu du «lotsatuta eta jota» dagoela. «Sentitzen
|
dut
Elizaren instituzioarekin gertatu denaren erantzukide naizela. Aspalditik dakigu Elizak ez zituela serio hartzen sexu abusuak, egileak sarritan ez zirela auzitan jarriak, eta erantzuleek beste aldera begiratu zutela», azpimarratu du telebista bidez zuzenean emandako agerraldi batean.
|
|
|
Baina nire barrenak zera esaten dit: hori dena beharrezkoa eta merezimenduzkoa izanik ere, Arantzazuko basilikako –nahiago
|
dut
eliza hitza erabili– elizako kanpoaldea da, kanpotik ikusten den eliza, azalekoa alegia, ederra eta berezia. Baina elizak barru bat ere badu eta Arantzazukoaren kasuan handia, gainera.
|
|
|
Nafarroako Gobernuak aitzindari izan nahi
|
du
Eliza katolikoaren sexu abusuen auzian. Argi apur bat jarri urteetan ilunpean egon den arazo batean.
|
|
|
Horretara ere animatuko genituzke, artxiboak arakatzera eta herriak ordaindu duena erreklamatzera. Kontuan izanik Elizaren jarrera kasu askotan izan dela immatrikulatzea bertan behera usteltzen uzteko zaindu gabe, itoginak
|
dituen
elizan baino okerrago ez dira egongo udalaren ganbaretan.
|
|
|
Beraz, halakoak esaten dituztenei galdetu izan diegu zertaz ari diren: «Bereizketaren alde nago baina uste
|
dut
eliza katolikoak abantailak merezi dituela, azken finean Europar kultura kristaua da». Estatuak eliza mantentzearen eta erlijio klaseak izatearen alde dagoen laikoak aho zabalik uzten gaitu, baina, era berean, zalantza sorta ederra sortzen digu:
|
|
|
hobe
|
luke
elizak
|
|
2023
|
|
|
Uste
|
zenuten
Elizaren sexu abusuena izanen zela legealdiko ardatzetako bat?
|
|
|
esan zuten sexu abusuena fenomeno orokorra dela, eta guk Elizako kasuak bakarrik azaleratu nahi ditugula. Gogoan izan behar
|
dugu
Elizan gertatutakoa makrobiktimizazio prozesu luze bat izan zela, hamarkadaz hamarkada betikotu zena. Garai hartan, gainera, Elizak bete zuen estatuaren rola, hezkuntzaren eta zaintzaren eskumenak bere gain hartuta, eta inpunitate osoz jokatu zuen urte anitzez, gertatutakoa estaliz.
|
|
|
«Duran apaizak hauxe adierazi zuen: ' Ez
|
ditugu
Elizaren dokumentuak bakarrik erabili abiapuntu gisa; bertze elementu batzuk ere izan ditugu lagungarri, hala nola Emilio Mignoneren Iglesia y dictadura liburua' [Eliza eta diktadura]».
|
|
|
Gure belaunaldia ateoa da, itxuraz. Ez
|
dugu
elizara joateko ohiturarik. Uko egin genion gurasoengandik edo aitona amonengandik jasotako erlijio heziketari, baina ez genuen besterik ezer sortu.
|
|
|
Ez da tragikoa izatea, errealitatea onartzea da. Esaten diet lagunei, ni hiltzen naizenean bizi badira ez
|
dudala
elizara eramaterik nahi, eta nire errautsekin zer egitea nahi dudan kontatzen diet. Ez didate entzun nahi. Gaia aldatzen dute.
|
|
|
Arantzazuko (Gipuzkoa) probintzia frantziskotarreko eliztar bat zigortu
|
du
Eliza katolikoak barne auzibide batean, sexu abusuak egiteagatik: Javier Garrido Goitia frantziskotarra. Zehazki, «mistizismo faltsua» eta «aitortzan eskaera egitea» egotzi diote frantziskotarrari.
|
|
|
Gasteizko Zaramaga auzoko San Frantzisko elizan eraikiko dute, 1976ko martxoaren 3an Espainiako Poliziak bost langile hil eta dozenaka zauritu zituen lekuan. Greba egunak ziren, eta milaka langile batzar bat egiten ari ziren eliza hartan; poliziek negar gasa bota
|
zuten
eliza husteko, eta, gero, tiro egin eta kolpeak eman zizkieten elizatik atera ziren langileei. Martxoak 3 elkarteak urtearen balantzea egin du, eta uste du datorren urteak «benetako aurrerapenen urtea» izan behar duela, oroimenezko zentroa sortzeko.
|