2000
|
|
—Jainkoa pentsatu nahi duenak, galtzen du azkenean Jainkoa. Aldiz, pentsatzen duenak ezen Jainkoak pentsatzen gaituela, eta Elizak pentsatzen gaituela, ez
|
du
Elizaren manuen betetzea bertze buruhausterik.
|
|
Eta hala abiatu nintzen, neure bakardadetik ihesi, bertze gorputz batzuen bila, zeren arau haiek hesiz hesi eta herstegiz herstegi inguratu izan baitzuten urte luzeetan ene kontzientzia eta nik hesietarik harat egin beharra nuen, ez itotzeko. Zeren, Montaigne mintzo zen bezala, baldin gorputzari atseginaren bide guztiak hertsi behar bazitzaizkion, nola erraiten
|
baitzuten
eliz gizonek eta kontseilu emaileek, zergatik ez genion aireari berari ere uko egiten eta hari bidea behaztopatzen eta hersten, zeren hats egitea ere bertze plazer bat baita. Eta, hala, haren antzeko argumentuez baliatzen nintzela, gorputz haiek erosi, ukitu... eta libertatezko sentimendu handi bat neureganatzen nuen, gorputz haiek ukitu orduko libertatearen lurrak ukitu banitu bezala.
|
2002
|
|
–Alexek oso gogoko
|
ditu
elizak.
|
2003
|
|
Alta bada,
|
badu
Elizak, alde horretatik, bere historia luzean, zerbait ikusirik: 1789ko Iraultzaren denboran, Frantziako Estatu Nazio subiranoak hartu zituelarik elizaren giderrak, izan zuten elizgizonek zenbait hausnarketaren egiteko parada.
|
|
Laster etorriko da belaunaldi berria, ez bakarrik sinesgarritasunik ez
|
zuen
eliza baina eliza oro arnegatuko duen belaunaldia: –Euskaltzaleen Jainkoa hil behar dugu!?
|
2004
|
|
Ni trajez eta txoriz jantzita joan nintzen; Montse, berriz, soineko zuriz, hamar metro luze zituèn isatsa zintzilik, zuriz jantzitako dozena erdi bat haurrek zeramatela. Esana nion nik Montseri ez
|
nuela
eliz atarian luzaroan zain egon nahi, eta, hala, elkarrekin joatea erabaki genuen azkenean, Montse hartu behar zuèn automobilak –arrosa zuriz jositako mercedes zuri handi batek– ni ere hartzen ninduela.
|
2005
|
|
Meza osteetako tertuliek galdera asko erantzutera behartzen naute, eta galdera hauetako askoren erantzunak nik neuk ere ez ditut ezagutzen. Bestalde, gustuko
|
dut
eliza aurreko legarra, bi solairuko etxe apalak eta bakailao gazia ardoarekin eztarritik behera igaro beharra tabernaz taberna; jadanik nirea ez den mundu sinple batez hitz egiten didatelako.
|
|
Eta nik pentsatu dut pelikulak inoiz ez direla seiak baino lehen amaitzen eta pentsatu dut ez dudala pelikula osorik ikusiko, baina Bai esan diot izekori. Gero esan dit izekok zapatak jarri behar
|
ditudala
elizara joateko. Gero zapata marroiak garbitu dizkit, betun marroiarekin.
|
2007
|
|
ba nik badaukat lagun bat bertan ibilia dena? Urteen bueltan, berriro jaioterrian nengoela, bere amaren heriotzaren berri izan nuen eta hiletak izan behar
|
zuen
elizara gerturatu nintzen, baina ez nuen Irene ikusi, ezta beste aurpegi ezagunik ere.
|
2008
|
|
–eten zuen markes jaunak?. Baina bere gauza onak ere
|
baditu
Elizak, bakoitzari berea, artearen ikuspegitik zer esanik ez: erromanikoa, gotikoa?
|
|
Berak, baina. Nazariok? ez ote
|
zuen
Eliza, etxea eta fabrika lotzen zituèn ideia, bizitzari buruzko ikuspegi sendo bat ematen ziona, ipartzat. Behin baino gehiagotan hitz egin zuen Mateo Sukunza ingeniariarekin hartaz, baita bere anaia Honoratorekin ere, zeina apaiz egin berria baitzen, biok ere mintzatzen zitzaizkion emakume on eta kementsu bat hartzearen komenientziaz, familiarekiko egitekoak eta egiteko erlijiosoak zintzo beteko zituena?, eta guztietan erakutsi zien biei adostasun zalantzarik gabekoa?
|
|
Karmeldar oinutsen santa fundatzailearen maxima aintzakotzat hartuz, solo Dios basta?, arimaren biluztasuna predikatzen zuen, halakoa baitzen bere joera estetikoa ere. Kultuari dagokionez, ez
|
zituen
elizako irudiak fedearen oinarritzat hartzen, guztiz onartzen bazuen ere eliztar batzuei lagungarri gerta zekizkiekeela; esan nahi baita ontzat ematen zituela irudiak, bai, baina espazioaren ardatz bihurtzen ez ziren bitartean, hain zegoen sinetsia hutsa zela edozein espaziotan funtsezkoa eta irudia anekdotikoa; ondorioz, zenbat eta irudiak barrokoago, orduan eta estimu eskasagoan zituen, halako ... honela erantzuten ziola:
|
|
Markes jauna, beraz, simil botaniko bat erabiliz, onttoa zen, eta markesa anderea alga, edo hura zen alga eta hau onttoa, biak gizakiak, bai, baina bi espezietakoak balira bezala, alegia?; dena dela, elkarren aurka eta elkar azpiratzen ibili beharrean, markes jaunak, voltairezalea zèn neurrian, ez
|
zuen
Elizako hierarkia ontzat hartzen, baina, kontraesana badirudi ere, ontzat hartzen zuen emazteak eta bi alabek kalonje jaun bat, jauregira noiznahi etortzen zena, aita espiritualtzat hartu izana, sinetsia baitzegoen, bestalde, Espainiako gizartearen aldaketak pixkakakoa behar zuela eta ez bat batekoa, justiziaren eta ordenaren arteko hautua egitekotan ordena aukeratuko baitzuen, bere jarrera harek... eskandalu eragilea, agian, hobeto, bere eskutik sortutako iskanbilak eta kalapitak lotuagoak baitzeuden gizartearen aurkako kritika azaleko bati sakoneko bati baino?, markes jaun andereek halako harreman sinbiotiko bat landu zuten, baita espazio berri bat sortu ere, elkarrenganako begirunea eta gutxieneko konfiantza oinarri zituena, halako moldez, non, bakoitzak bere bizimodua egiten zuen arren, markesa anderea noiznahi biltzen zen bere lagun amabirjinazaleekin, eta markes jauna bere adiskide min batekin, kontsula bera, urte luzeetan Ameriketan ibilitako pentsalari askea?, beti aurkitzen baitzuten, haatik, tarteren bat beren maitasun sinbiotikoa azaltzeko?
|
|
Käsmuko hilerri txikia itsas ertzeko hilerri horietako bat da. Egurrezkoa
|
du
eliza, zuriz pintatua, eta oholezko hesi baten barruan daude hilarriak. Egun haietako aurkikuntzarik handiena hilerri hartan bertan egin nuen.
|
|
Nazariok bazekien arestian bizi izandako esperientziaren berri, noiz eta mundu debekatuak, behin edo behin haragi ikararen atarian jarri zuenak –don Aquileo Cañizaresek aurkeztu zizkiòn emakumeak, gazteena batez ere, ederrak ziren, zinez–, tentatu baitzuen... paradisuko sagarra –sugarra– ezti koloreko. Berak, baina –Nazariok– ez ote
|
zuen
Eliza, etxea eta fabrika lotzen zituèn ideia, bizitzari buruzko ikuspegi sendo bat ematen ziona, ipartzat. Behin baino gehiagotan hitz egin zuen Mateo Sukunza ingeniariarekin hartaz, baita bere anaia Honoratorekin ere, zeina apaiz egin berria baitzen –biok ere mintzatzen zitzaizkion emakume on eta kementsu bat hartzearen komenientziaz, familiarekiko egitekoak eta egiteko erlijiosoak zintzo beteko zituena–, eta guztietan erakutsi zien biei adostasun zalantzarik gabekoa... eta orain zer, saldu egin behar ote zituen anaia eta laguna eta saldu bere kontzientzia, don Aquileok aurkeztutako bi dama mundukoi haiekin joanda, auskalo nora eta auskalo zertara, iparra galduta?
|
|
–Ni nekez izan naiteke Erromako Elizako eliztar leiala, badakizu; nola, bada, nire familia Mendizabalen desamortizazioarekin egon bazen...! –eten zuen markes jaunak– Baina bere gauza onak ere
|
baditu
Elizak, bakoitzari berea, artearen ikuspegitik zer esanik ez: erromanikoa, gotikoa...
|
|
Karmeldar oinutsen santa fundatzailearen maxima aintzakotzat hartuz –solo Dios basta–, arimaren biluztasuna predikatzen zuen, halakoa baitzen bere joera estetikoa ere. Kultuari dagokionez, ez
|
zituen
elizako irudiak fedearen oinarritzat hartzen, guztiz onartzen bazuen ere eliztar batzuei lagungarri gerta zekizkiekeela; esan nahi baita ontzat ematen zituela irudiak, bai, baina espazioaren ardatz bihurtzen ez ziren bitartean, hain zegoen sinetsia hutsa zela edozein espaziotan funtsezkoa eta irudia anekdotikoa; ondorioz, zenbat eta irudiak barrokoago, orduan eta estimu eskasagoan zituen, halako ... " Arima, bere egoerarik gorenean, horman irekitako hutsune bat da, guk geuk ireki eta guk geuk hustu behar duguna, Jainkoari lekua egiteko, lekua dagoen lekuan bakarrik sar baitaiteke Jainkoa.
|
|
Markes jauna, beraz, simil botaniko bat erabiliz, onttoa zen, eta markesa anderea alga, edo hura zen alga eta hau onttoa –biak gizakiak, bai, baina bi espezietakoak balira bezala, alegia–; dena dela, elkarren aurka eta elkar azpiratzen ibili beharrean –markes jaunak, voltairezalea zèn neurrian, ez
|
zuen
Elizako hierarkia ontzat hartzen, baina, kontraesana badirudi ere, ontzat hartzen zuen emazteak eta bi alabek kalonje jaun bat, jauregira noiznahi etortzen zena, aita espiritualtzat hartu izana, sinetsia baitzegoen, bestalde, Espainiako gizartearen aldaketak pixkakakoa behar zuela eta ez bat batekoa, justiziaren eta ordenaren arteko hautua egitekotan ordena aukeratuko baitzuen, bere jarrera harek...
|
2009
|
|
–Nik ere maite
|
dut
Eliza, aizu, eta igandero kantatzen dut meza emakumez osatutako parrokiako koruarekin, neure bizitzako mementorik ia ederrenetan, baina Elizak ez ditu gauza guztiak ongi egiten. Hasteko, emakumeok koruan kanta dezakegu, bai, baina ez goian koruan, gizonezkoak bakarrik igo daitezke-eta.
|
|
aita Anizeto kalonjea; aita Anizetorena, baina, ez zen Reginaren kontua izan, harena ere izan baitzitekeen markesa anderearen jokabidea eredu zuen heinean, bere senarrarena baizik; Nazariok, izan ere, probintziako hiriburura ezkondu eta handik gutxira utzi zuen bibotea, aurrerantzean, kapela luzearekin batera, bere itxuraren bereizgarri izango zuena?, bere ametsak zituen, apaiz egindako bere anaiak ere, on Honoratok? gora egingo ez ote
|
zuen
Elizaren egituretan, gaur apaiz, bihar kalonje, etzi gotzain eta etzidamu auskalo, berak. Nazariok, bere negozioan gora egin zuen bezala; baina Honorato gazterik hil eta hantxe zapuztu zitzaion Nazariori anaiarekiko ametsa; baina eta Honoratok on Anizeto izan zuen, irakasle ez ezik konfesore ere?. Nire ikasle kuttuna zen Honorato?
|
|
Sorak ez
|
zuen
eliza erdian hitz egin nahi; abadeak sakristiara sartu zituen neba arrebak. Andreak oihalak tolesten jarraitu zuen kaliza garbitu ondoren.
|
|
Bazekiten Nafarroako erregeren taldekoa nintzela, eta horrek izaera zehaztu gabeko egiten ninduen, ez arras armada bereko, ez guztiz arerio. Su tiki bat egina
|
zuten
elizaren sarreraren ondoan. Egur puskak aldaretik atereak ziren hainbat.
|
|
Gerran eta politikan indarrak xahutu egin dira, baina dohakabea berrerosteko, eta eroritakoa jasotzeko, ez da asko egin. Ez dira gutxi izan gorrotozko eta bortizkeriazko enpresa bat Jainkoaren zigiluaren bidez ontzat ematen ahalegindu diren apaizak, eta ezkertiarrek oraindik uste
|
dute
Elizak haien aurkako borroka bedeinkatu duela?. –Minez esaten dut hau.
|
|
–Nik ere maite
|
dut
Eliza, aizu, eta igandero kantatzen dut meza emakumez osatutako parrokiako koruarekin, neure bizitzako mementorik ia ederrenetan, baina Elizak ez ditu gauza guztiak ongi egiten. Hasteko, emakumeok koruan kanta dezakegu, bai, baina ez goian koruan, gizonezkoak bakarrik igo daitezke-eta.
|
|
Zerrenda osatzeko, bazen beste gizon bat, jauregian bizi ez zen arren, igande askotan etortzen zena, gonbidatu gisa: ...naren kontua izan, harena ere izan baitzitekeen markesa anderearen jokabidea eredu zuen heinean, bere senarrarena baizik; Nazariok, izan ere –probintziako hiriburura ezkondu eta handik gutxira utzi zuen bibotea, aurrerantzean, kapela luzearekin batera, bere itxuraren bereizgarri izango zuena–, bere ametsak zituen, apaiz egindako bere anaiak ere –on Honoratok– gora egingo ez ote
|
zuen
Elizaren egituretan, gaur apaiz, bihar kalonje, etzi gotzain eta etzidamu auskalo, berak –Nazariok– bere negozioan gora egin zuen bezala; baina Honorato gazterik hil eta hantxe zapuztu zitzaion Nazariori anaiarekiko ametsa; baina eta Honoratok on Anizeto izan zuen, irakasle ez ezik konfesore ere –" Nire ikasle kuttuna zen Honorato" esaten zuen aita Anizetok noiznahi–... ospa zitzala hiletak aita Anizeto kalonjeak; handik sortu zen Nazarioren eta on Anizetoren arteko adiskidetasuna, gero eta handiagoa egin zena, gero eta estuagoa –aita Anizeto ere monarkikoa zen, fedekidea eta irizkidea–, harik eta Nazariok etxera gonbidatu zuen arte, bere kontseilari aholkulari Mateo Sukunza ingeniaria hil eta handik gutxira.
|
2010
|
|
demagun aurrez aurre ditugula bi eraikin: ...ugarria da, bistan da, baina zein da bien arteko aldea, funtsean?; ez dago, zeren lege fisiko berberak baitzituzten oinarrian, eta erortzea edo ez erortzea akzidente hutsa da; bada, personekin eta beren mundu psikologikoarekin, halatsu gertatzen dela iruditzen zait; beste hitz batzuetan, gizakia ezin dela erabat erruduntzat hartu esaten ari natzaizu, erabat libre ezin izan daitekeen bezala, eta ez
|
dudala
Elizak dogmatzat duen infernuan sinesten, ondorioz; ez naiz ezer asmatzen ari, badakit, zuk ere antzeko zerbait diozu zeurean, ñabardurak ñabardura?, esaten ari natzaizuna deterministek eta esaten zutenarekin oso lotua baitago, azken batean; horrekin, baina, ez naiz libertatea ez gizakiaren balizko erruduntasunaren kontzeptua ukatzen ari, gizakiak, zentzu praktiko bat ere baduen neurrian, halak... gizartea antolatzeko, eta hor hasten baita beste historia bat:
|
|
Bigarrren egunean, hala ere, Schultz agurgarria etorri zen. Amari eta Heinrichi kargua hartzera zetorkien, gainera, bi ardi galdu berri
|
dituen
elizako artzainaren paperean: –Nola sartu duzue etxean eliza katolikoa??.
|
|
Izan ere, gauza bat da Itun Zaharra eta beste bat Itun Berria...". " Eta zergatik ez
|
du
Elizak Itun Zaharra baztertzen, edo onartzeko moduko idazki gutxi batzuetara laburbiltzen?" erantzuten dizut nik; aldiz, onartu egiten du. Jainko on batek, ordea, nola egingo luke bere buruaren eta bere ontasunaren aldeko propaganda horrelako bat, kontrapropagandatzat ere har daitekeena?
|
|
demagun aurrez aurre ditugula bi eraikin: ...ugarria da, bistan da, baina zein da bien arteko aldea, funtsean?; ez dago, zeren lege fisiko berberak baitzituzten oinarrian, eta erortzea edo ez erortzea akzidente hutsa da; bada, personekin eta beren mundu psikologikoarekin, halatsu gertatzen dela iruditzen zait; beste hitz batzuetan, gizakia ezin dela erabat erruduntzat hartu esaten ari natzaizu, erabat libre ezin izan daitekeen bezala, eta ez
|
dudala
Elizak dogmatzat duen infernuan sinesten, ondorioz; ez naiz ezer asmatzen ari, badakit —zuk ere antzeko zerbait diozu zeurean, ñabardurak ñabardura—, esaten ari natzaizuna deterministek eta esaten zutenarekin oso lotua baitago, azken batean; horrekin, baina, ez naiz libertatea ez gizakiaren balizko erruduntasunaren kontzeptua ukatzen ari, gizakiak, zentzu praktiko bat ere baduen neurr... izan ere, edifizio bat erortzen da eta bestea ez, eta hori da kontua... eraikinak azpian harrapatzen bazaitu, zer esanik ez.
|
|
Bigarrren egunean, hala ere, Schultz agurgarria etorri zen. Amari eta Heinrichi kargua hartzera zetorkien, gainera, bi ardi galdu berri
|
dituen
elizako artzainaren paperean: ‘Nola sartu duzue etxean eliza katolikoa? ’ Ama bizpahiru aldiz saiatu zen hitz egiten:
|
2011
|
|
Ane oso eroso aurkitzen zen Frediren elizan eta Tomas berarekin eramatea lortzen zuen batzuetan, baina Tomasek nahiago
|
zuen
eliza klasikoa. Azkeneko errezoa egiten zutenean, gogor ixten zituen begiak Anek eta benetako fedearekin ahoskatzen zituen hitzak.
|
2012
|
|
Liburuetan, buruzagi espiritualtzat? definitzen dute, baina ez
|
zuen
elizarik sortu, ez zuen erlijiorik sortu, edo arau sortarik bizitzan zuzen portatzeko. Gizaki bakoitzaren kontzientziaren esnaketa, ernalketa sortu nahi izan zuen, Zen filosofiak dioen harira:
|
|
Eskumuturrera begiratu eta garaiz iritsiko zinela ziurtatu zenuen. Elizkizuna hasten zenerako ailegatu nahi zenuen, ez
|
zenuen
elizako eskaileretan itxaroteko intentziorik eta ez zenuen inorekin hitz egin nahi. Beti iruditu izan zaizkizu friboloak hileta baten aurreko elkarrizketak.
|
|
–Bai, ni hiltzen naizenean ez dut elizkizunik nahi. Ez ditut maite
|
ditudanak
elizara etortzera behartu nahi.
|
|
1711n argitaratu zuen The conduct of the allies («Aliatuen jokabidea») ospetsua, eta 1713an Dublineko San Patrizioko «dean» izendatu zuten. Baina laster ohartu zen ezin
|
zuela
eliz hierarkian aurrera egin Ana erreginaren aurkakotasunagatik.
|
2013
|
|
Justu irudi hori, San Basilio katedralekoa, ia gela guztietan dago. Yusupoff printzeak bizki maite
|
du
eliza hori, eta ba al dakizu zergatik?
|
|
Abadeak bere hitzaldia egina
|
baitzuen
elizan, don Zeledonio aritu zen jatetxean hizlari, gonbidatu guztiei, familiako ordezkari nagusi gisa, artezten zitzaiela, herriko mediku poetak, don Petroniok?
|
|
Beste modu batean esango dizut: Justizia gehiago eta Karitate gutxiago behar
|
du
Elizak.
|
|
Hiru aste lehenago, bi ikasle extremadurar salatuak zituen, portaera higuingarriagatik. Asturiar bat ere presondegirako bidean emana zuen, bi hilabete aitzin; duda agertua
|
zuen
Eliza Amaren artzainen saindutasunaz. Euria ari zuen eta kaparen azpian zeraman, busti ez zedin, Luis de Granadaren Guía de pecadores en ale bat, putetxean erosi berria.
|
|
–Niri ez dit ardura Long anderearekin mintzatu ez izanak, esan zuen Lady Lucasek?, baina gurago
|
nukeen
Elizarekin dantzan egin balu.
|
|
–Zein itxura txarra
|
zuen
Eliza andereñoak gaur, Darcy jauna, hots egin zion?; zelan aldatu den negutik hona! Ez dut inoiz halakorik ikusi.
|
|
Beste modu batean esango dizut: Justizia gehiago eta Karitate gutxiago behar
|
du
Elizak.
|
|
Abadeak bere hitzaldia egina
|
baitzuen
elizan, don Zeledonio aritu zen jatetxean hizlari, gonbidatu guztiei –familiako ordezkari nagusi gisa– artezten zitzaiela, herriko mediku poetak –don Petroniok– okasiorako idatzi ziòn izkribua irakurriz, txanpaina ireki eta topa egiteko orduan:
|
2014
|
|
Erregeak zuzenean zerutik uso batek ekarritako olio santuz konsakratuak izango dira; haien odolaren eta gorputzaren santutasunean sinetsiko da, gaixoak sendatzeko dohain mirarizkoa usteko zaie. Errege frankoek Jainkoak bereziki eurei emandako misioa
|
dute
Eliza babesteko, fedea zabaltzeko, debozioa zaintzeko, etab. Davidekin eta Salomonekin berdinduko dira, eta katedraletan erakusten diren Itun Zaharreko errege eta profeten irudi zoragarrietan, fededun apalak bere erregeak eta elizako jaun nagusiak ikusiko ditu, Elizak hala irakatsita (Egiptoko faraoientzat piramideak direna, errege frankoentzat katedralegotikoak dira). Errege frankoetan Jainkoa lurrean presente egiten da:
|
|
Jesus ez baitzen kristaua, judua baino. Eliza kristaua Pauloren asmazioa da, Jesusek ez
|
zuen
Elizaren batean inoiz pentsatu ere egin160 Aitzitik, legearen erlijioaren aurka, eta fariseuen aurka, bihotzaren erlijioa predikatu zuen; beraz, pertsonala, ez instituzionala. Apezgoaren eta apezen erlijioaren zuzeneko aurkaria izan da.
|
2015
|
|
Begiak malkotan, beldurra oinetan, argiaren bila abiatzen da. Atera egin behar
|
dute
elizatik, jaunaren bakean. Hantxe dago.
|
|
Ez familia bereziki elizkoia zelako gurea. Ez amaren aldetik ez aitaren aldetik ez zegoen gurean moja, fraide edo apaizik, amonaren herengusu edo bestengusu moja bat izan ezik; aitaren aldeko familian jaiera gehixeago
|
zuten
eliz kontuetarako, baina aitak berak oso gutxi, zaleago zen fraideen gainean gaizki esaka aritzeko, jardun horiek amaren gustukoak ez baziren ere; ama lotuago zegoen elizara, baina hori, beregan, jasotako tradizioen transmisioa zen batik bat, ohituren errepikapen kulturala nik uste, eta nik ere errito batzuen betekizun moduan, ondare baten jasotzaile gisa bizi izan nuen txikitan kristautasuna:... ez debozio gaixotirik, ez beldur traumatikorik.
|
2016
|
|
–Mundua azkenekotan dago. Ez lur borobilaren bukaera, baizik eta bere misioa bete
|
duen
elizarena. Mistifikazioari esker kreatzaileak etorriko direnean, onartuak izango dira.
|
|
Ukatu ezina bait da Elizarekiko urrunera politika mailan sortua dela askotan. Mendi gaineko sermoia gidaritzat omen
|
duen
Eliza, indartsuen morroin agertu da eskuarki; eta indargabeen aldeko nahia, Elizaren kontrako iraultza bihurtzen da errazki. Zuk hau duzu gogo(...) Nik neuk, era berean, neure barneak esaten didana esango dizut.
|
|
begi orbiten arteko pitzatutxorik ez du. Nestor, nork
|
du
elizako giltza, zutaz gain?
|
|
Dena dela, ate aurrean bustitzen hasia da, eta blai egin baino lehen erabaki du jotzea ateko aldaba: dan dan dan, alboan
|
duen
elizako kanpaiaren antzera. Hotsik ez hasieran; etxea hutsik ote dagoen pentsatu du; beharbada ez da inor bizi...
|
2017
|
|
Bestetik sufritu dute, baita ere, elizaren barruan gertatu direlako basakeria horiek, sakon sakonetik maite eta amatzat
|
duten
elizaren barruan.
|
|
–Nik uste dut gai hori gainetik pasatu dela?, erantzun zuen apaizak. . Esan gura
|
dut
elizak ez duela behar bezala abordatu, zaurituekin eta minduta daudenekin elkarrizketan... Ez dakit Euskal Herrian, guk horrelakoak ez baititugu ezagutzen, baina Ameriketako Estatu Batuetan saiatu ziren arazoa diruz konpontzen.
|
|
–Nire emazteak esperantzak baditu, baina nik uste
|
dut
elizarena ezerezean geratuko dela. Azkenotan komunikatu aberranteak atera dituzte transexualen inguruan esaterako.
|
|
Hori da justizia errestauratiboaren helburua, justizia klasikoan ez baitaukazu ezer aukeratzerik: zirkuituan sartzen bazara, fiskalak eramango du zure kasua, eta zu epaiketako harrizko gonbidatu moduko bat izango zara, eta zure abokatuak zuk baino protagonismo handiagoa izango du; ez dituzu hiru ordu izango zure kasua aurkezteko, eta duzu aipatu zuk benetan nahi
|
duzuna
elizak barkamena eskatzea dela, adibidez, esango dizutelako hori lekuz kanpo dagoela. Badago epaiketara joan nahi duen jendea, noski, eta erasotzailearentzat ahalik eta zigorrik handiena nahi duena, eta kongregazioa ere bigarren mailako arduraduntzat jo dezatela nahi duena.
|
|
Bikoitza da zigor sistema gaur egun. Justizia arruntaz gainera, bere barne arau sistema propioa ere
|
badu
eliza katolikoak: justizia kanonikoa deitzen zaiona.
|
|
Halere, kondena horrek ez du inongo arrastorik uzten elizatik kanpo. Eta garrantzitsua da datu hori ere, zigor kanonikoa barne zigor bat baino ez delako funtsean, eta horrek esan nahi
|
duelako
elizak pederastiaz kondenatutako apaiz batek ez lukeela inongo oztoporik izango, adibidez, eskola publiko batean lanpostu bat lortzeko.
|
|
–Institutuko fundatzaileak 60 pertsona inguruz abusatu zuen. Eta haren aurkako laugarren esku hartzea
|
zuen
elizak ordukoa, aurreko kasu guztietan beti topatu baitzuen bidea kondenarik ez jasotzeko. (?) Ikaragarria da biktima bat entzutea, bi biktima entzutea, hamar biktima entzutea, hamabost biktima entzutea?
|
|
Oso lagun gure etxean. Elizak lagundu beharrean, esanez, hik dituan pultsio horiek ez dituk normalak, sanoak, lagunduko diagu psikologikoki eta abar hori zuzentzen?, hori esan behar
|
zuen
elizak nor izan balitz, ba ez, hartu, eta zegoen lekutik bidali egin zuten, hor konpon han. Eta han beste horrenbeste.
|
|
Ezkor, Arregik ez du uste pederastia eskandaluek eliza gehiegi aldatuko dutenik, eta kasik kasik eraispena da berak proposatzen duena. . Nik uste
|
dut
eliz erakundeak hemen ere joko duela, mekanismo korporatibistak eraginda, bere burua babestera. Honek eskatzen du planteatzea elizak sexuarekiko duen arazoa.
|
|
Izadiaren deia eta Jainkoaren deia elkarren aurka jarri beharrean ez ote litzateke zuzenago, egokiago, bidezkoago, izadia Jainkoaren egintza eta emari, errainu eta ispilu den heinean, elkarren osagarri eta indargarri jartzea? Ez ezazula pentsa, adiskide horrek, izadia eta Jainkoa elkarren pare jartzen ari naizenik, ez naiz zozoa ez zoroa eta ez
|
dut
elizaren hereseen zerrenda beltz luzea gizendu nahi, bai baitakit izadia ez dela ezer Jainkoak nahi ez badu, eta Jainkoak nahi duen neurrian ageri zaigula eder, lerden eta lirain. Baina, hauxe dut nik gogai:
|
|
Baina, hauxe dut nik gogai: Jainkoak nahi izan baldin badu garai eta aro honetan izadia berpiztea eta bere gozotasun oso eta betean agertzea, ez ote
|
zukeen
elizak kontuan izan eta gogo eman behar. Badakit bai, gauzak diren bezala izateko mila arrazoi, zio eta argibide badirela, kondaira, ekandua, teologia eta jakintza aterako dizkidazu nire uste okerrok zuzentzeko, baina hara:
|
|
Hemen sortua zen. Hemendik joan behar
|
luke
elizara. Eta ehorzketak noiz eginen ditugu?
|
|
–... eta horregatik uste
|
dut
eliza ortodoxoa, zentzu liturgikoan bada ere, gertuago dagoela erritu protokristauetatik.
|
2018
|
|
Zooma dantzatzen hasi aurretik, agerikoari erreparatu diozu: badu unibertsitatea,
|
badu
eliza, badu estadioa. Momentuz ez da itsas museorik azaltzen, baina hor izan behar du nonbaiten.
|
2019
|
|
Hain zuzen, haien egoera eta juduena konparatu izan dira, eta biak parekatu izan dira maiz: lukurreria eta diru trafikoa debekatuak
|
ditu
Elizak, ezkontzatik kanpoko sexua bezalaxe; gizartea, ordea, ezin daiteke egon finantza espekulatzailerik eta maitasun librerik gabe, eta bi kasta madarikaturi ematen dizkie funtzio horiek: ghettoetara eta auzo berezi batzuetara baztertzen dituzte.
|
|
Zirikada zikina besterik ez da izan; ziurrenera, handik aitzina bion artekoa izango denaren aurrerapena. Apaizak ez
|
du
elizatik kanporatuko, baina eguneroko bizitza erraztu ere ez dio egingo. Abadeak lehengo hitzaldi honetan esan ez duena asmatzea erraza da oso:
|
2021
|
|
Plagioak kriminalak diren bezala da inspirazioa zerutiarra; beraz, onena beste batzuetan inspiratzea izan liteke. Hortxe
|
dugu
Eliza, adibidez. Mendeetan zehar mirariak eta mirariak egin ditu.
|
2022
|
|
–harriduraren doinua puztuz– Blai eginda zaude! Hobe
|
duzu
elizan atertu arte itxarotea, katarroa hartuko duzu bertzela. Horrela ezin zara etxera joan.
|
|
–Lan bat egin behar
|
dut
eliza aldean –Mattinek urduri.
|
|
Klausuran sartu ziren lo geunden bitartean. Oso gauza baliotsuak dauzkagula pentsatuko zuten, jendeak uste
|
baitu
eliza aberastasunez beteta dagoela, baina hemen ez da ezer geratzen –esan du sor Carmenek.
|
2023
|
|
Britainia Handian, aldiz, garai berean, ezkontza barruko harreman heterosexual monogamoak ziren sexu kontaktu onargarri bakarrak. India ez bezala, non erlijio, sekta eta sineskizun ugari baitzeuden, estatu konfesionala zen Britainia Handia garai hartan, eta hango gobernuak lotura estua
|
zuen
Eliza anglikanoarekin; monogamia heterosexuala kode moral kristauaren parte zen, eta ez, pertsona zuri batzuek sobera pentsatu gabe uste duten bezala," berezko kode moral" bat. India kontrolpean izan zuten berrehun urteetan, beren mendekoak" zibilizatzen" ahalegindu ziren britainiarrak, horretarako beren arau sozial eta kulturalak inposatuz, baita sexuarekin loturikoak ere.131 Britainiar kolonoek telebista programa bat sortu izan balute sexuaren inguruan zituzten sineskizun eta arauetan oinarrituta, Punishing Sex in the City izenburua jarri izango zioten.
|
|
Estatu Batuetara iritsi nintzelarik, Nashvillera (Tennessee) joan nintzen zuzenean. Han, Hegoaldeko unibertsitate baptista batean sartu nintzen (garai hartan, oraindik ere lotura estua
|
zuen
Elizarekin, eta ohikoa zen ez baptistei infernuko tormentuak opa izatea); nire senarrak aukeratu zuen, berak inskribatu ninduen, eta neuk ordaindu nuen, ikasle maileguen bitartez. Behin gradua amaituta, senarrari baimena eskatu nion Zuzenbide Eskolara joateko; eskaera aurkeztua nuen jada, eta beka partzial bat ere lortua nuen.
|