|
2008
|
|
|
Ondoren eskulturarekin zenbiltzala jakin nuen eta, azkenik, klinika bat antolatu zenuela esan zidaten. Zirujau bezala egiten duzun lana miresten dut, baina niretzat bukatu ez
|
zenuen
eleberri haren egilea izango zara beti, esan zuen, eta badiari begira geratu zen.
|
|
2011
|
|
|
Max Frisch en eragin nabarmenegia
|
zuen
eleberri labur bat argitaratu nuen ondoren eta ez nuen inoiz eragin hori ukatu edo ezkutatu, alderantziz baizik, egin zizkidaten elkarrizketa apurretan berariaz bezala goraipatzen bainuen suitzarrarekiko nuen zorra eta batez ere mirespena. Mirespena ez ezik mendetasun modu bat ere izan zen neurea, goizetan haren orrialde pare bat irakurri gabe ezin izaten bainion aurre egin egunari eta, haren eleberri guztiak buruz nekizkienez, berdin izaten zitzaidan nondik hasi, plazer bertsua sentitzen bainuen edonondik hasita ere eta, delirio moduko horren gailurra jo nuelarik, mundua haren begiz ikusten nuen irudipena izan nuen.
|
|
|
Gustatzen zitzaidan neskari galdetu nion ea nire Anna Grigorievna izan nahi zuen. Pixka bat arraro begiratu zidan, eta oso azkar erantsi behar izan nion maiteminduta baina bere sentimenduak agertzeko lotsaz bizi den mutil baten historia kontatu nahi
|
nuela
eleberri batean, eta bidenabar kontu bat aztertu nahi nuela, maitemintzen direnean neskek eta mutilek sentimendu bertsuak bizi al dituzten; alegia, bozkario eta neke antzekoak izaten ote dituzten eta, horretarako, bere laguntza behar nuela. Gustatzen zitzaidan neskak erantzunik gabe jarraitzen zuela ikusirik, badaezpada argitu behar izan nion niri gustatzen zitzaidan neska ez zela bera.
|
|
2015
|
|
|
Xabier Montoiaren Gasteizko hondartzak eta Juan Luis Zabalaren Harri barruko bihotz borrokak oroitarazten ditu Hontzaren orduak en egiturak: kapituluak ipuin
|
dituzten
eleberriak dira. Ipuin bakoitza bakarrik irakur daiteke, baina gainerako ipuinek sakonkiago ulertarazten digute ipuin bakoitza.
|
|
|
Aurten berrogei urte bete
|
dituen
eleberri hau da. Literatura Unibertsala, bildumako libururik gozagarriena:
|
|
|
artikulua argitaratu zuen Gontzal Mendibilek 2002ko otsailaren 21ean, Euskaldunon Egunkarian, olerkariaren heriotzaren urteurrena zela eta. Alargunaren galdera bati erantzunez elorri berak lore ta arantzak?; pozak, miñen ume esana
|
zuen
eleberriko pertsonaia bera zen Bitoriano hura, La Fontaineren hitzen oihartzuna balitz bezala nahiz eta erostaz bizi bat, ez du nahi hiltzerik gehienbat, iraun nahi du ahal den bezainbat esana zuen huraxe.
|
|
|
1 Uste
|
dut
eleberriaren izenburua honako hau izan daitekeela:
|
|
2016
|
|
|
Ez dakit eta ez dut jakin nahi zer trikimailu erabili dituen eskuratzeko, baina Agirrek bere etxean bukatu gabe
|
duen
eleberri labur baten kopia bidali dit komisarioak. Thanatos du izenburua eta badirudi berriro ere gai klasiko batera itzuli dela, heriotzaren eta erotismoaren arteko harreman misteriotsuaz ari baita kontakizunean, modu parodikoan bada ere.
|
|
|
Idazleak beste behin ere entzuleen bihotzak ukituz hitz egiten asmatu zuen. Ez
|
zuela
eleberria berreskuratzeko seme alaben etorkizuna hipotekatzeko asmorik esan zuen, eleberri batek, onena izanda ere, ez duelako haur baten irribarreak adina balio eta, bahitzaileei zuzentzen zitzaiela eta kamerari aurrez aurre begiratuz, langile xume baten lau urtetako lana zapuztu zutela jakinarazi zien, goizeko zazpietan altxatu eta egunero sei edo zazpi ordu lan egiteko ohitura baitu.... Eskerrak eman zizkien igaro berri zituen une zailetan elkartasuna eman dioten guztiei, eta nire askatasuna eskatuz bukatu zuen bere jarduna.
|
|
|
Txantxangorriak beste hiru jauzi eman ditu alde batera eta beste hiru bestera?. Ez
|
nuke
eleberri bat dela eta zu galtzerik nahi, esan diot burua itzuli gabe?. Baina idazle baten gaitzik gogorrena ez da gehiago ezin idatzi izatea, utzi egin nahi eta ezin utzi izatea baizik.
|
|
|
Asko jota ere, ordu erdi bateko kontua izango dela jakinarazi dit ni zaintzen utzi duten ertzain gazteak. Ea zer gertatu den galdetu diodanean, Kirmen Uriberi bukatzeko zorian
|
zuen
eleberria lapurtu diotela erantzun dit.
|
|
|
Eleberriak aurrera egin ahala, bospasei urtetan egindako lana galtzeko beldurra obsesio bihurtzen zaio. Ordenagailuan
|
duen
eleberria galdu dezakeela pentsatze hutsarekin gaixotu egiten da. Beldurra zentzugabea da, beldur gehienak bezalaxe, eta gauean edozein ordutan esnatzen hasten da:
|
|
|
zertarako lapurtu zioten eleberria. Eta segidan bukatzeko zorian
|
zuen
eleberriaren edukiari heldu dio eta, kolpetik ahotsa indartu balitzaio bezala, hasi da kontatzen haren trama eta garapena eta buruan gordeta zuen amaiera, eta hori guztia hain garbi izanik ere, ezinezkoa zaiola esan du, ezinezkoa zaiola errepikatu du, berriro eleberria idazten jartzea, eta hori esan duenean apaldu zaio ostera ahotsa, ia ia desagertzeraino, eta jarraitu du bere kolkorako bezala hi... Hori esan du eta halako zurrumurru bat zabaldu da aretoan, guztiak ondokoarekin txutxu mutxuka hasi balira bezala, eta nik pentsatu dut ezbehar handi baten lekuko nintzela eta, neuk erru zuzenik ez banuen ere, gertatuaren erruaren zati bat niri egotziko zidatela.
|
|
|
Alsinaren gogoetak ari ginen berritzen, bere aita amen bidaldi hartako xehetasunak alabaren irudimenetik jasotzen. ...pentsuak eta juzguak jaulkitzea, egia da hori, baina ez da pentsatu behar haatik emakume gupidagabe eta bihotz gogorra denik; aitzitik, ikusia dugu nola emakume bihozbera den, bere sentiberatasun hori fikziozko hunkimenduetara lerratuagoa bada ere hezur haragizko (hau bai hitz pare topikoa, zergatik ezin dugu esan, horren ordez, ile hortzezko) errealitatera baino; dena den, esan dugu lehen ere ez
|
dugula
eleberri psikologikorik egin nahi, are gutxiago psikoanalitikorik; haurtzaroko balizko traumak eta gabeziak alde batera utzita ere, arrazoi franko izan litezke gizonezkoekiko erresumin apur bat edukitzeko; norberaren esperientzia mikatzen bat adibidez, kasu honetan ez dagoena; edo inguruko uste eta pentsaerak, beharbada zerikusi estuagoa izan lezaketenak, gogoan izan behar baitugu Alsina 60ko ham... Pentsamenduen jatorriak eta irudipenen iturriak ez zaizkigu gehiegi axola, ordea:
|
|
2017
|
|
|
–Gertakariak oraindik buruan izango dituzu. Ez
|
duzu
eleberri bat asmatu beharrik, aski duzu gauzak modurik xumeenean kontatzearekin?, esan zidan.
|
|
|
Paxkal
|
dugu
eleberri honetako protagonista: laborari seme gazte bat, nabarmentzeko gogorik ez duena.
|
|
|
Paxkal
|
dugu
eleberri honetako protagonista: laborari seme gazte bat, nabarmentzeko gogorik ez duena,, bigarren izateko beti lehena Bere anaia Abelen itzalpean bizi izan da beti, eta horra non, ezustean, anaia besoen artean hil zaion, istripu batean.
|
|
2018
|
|
|
itzultzean oso ondo lan egin baikenuen elkarrekin. Esku artean
|
duzuen
eleberri honek makina bat joan etorri egin ditu Hong Kong eta Quebec hirien artean azken bertsio honetara iritsi baino lehen. Nik, Hong Kongen, txineratik euskarara itzuliz egiiten nuen lehen zirriborroa, eta gero Aiorari bidaltzen nion Quebecera, berak euskarazko testuari zuzenketak edo hobetzeko proposamenak egin ziezazkion ingelesezko itzulpena erreferentziatzat hartuz.
|
|
2019
|
|
|
Esaterako, ondo jakina da emakumeek atxikimendu handia dietela txikitako oroitzapenei; horren erakusgarri da emakumeen literatura; oro har, haurtzaroak bigarren mailako tokia izan ohi du gizonen autobiografietan; emakumeak, berriz, lehenbiziko urteak baino ez dituzte kontatzen askotan, eta horixe
|
dute
eleberrietarako, ipuinetarako gairik printzipalena. Bere bizitza emakumezko lagun bati edo gizonezko maitale bati kontatzen ari zaion emakumeak honela ekiten die istorioei, ia beti:
|
|
|
Desiraren lorea trilogiaren lehenengo bi liburuek hamarka mila ale saldu zituzten, eta makina bat irakurlek irrikaz itxaroten zuten hirugarren liburua. Argitalpena hurrengo udaberrirako iragarrita zegoenez, lauzpabost hilabete baizik ez
|
zituen
eleberria idazteko, eta istorioaren oinarri izango zen lehen zirriborro bat besterik ez zuen buruan.
|
|
|
Gustura asko egingo zuen, baina bazekien ezinezkoa zela. Oraindik ere liburuaren hasiera idazten ari zen, eta pertsonaia haren inguruan garatu behar
|
zuen
eleberri osoa. Gainera, irakurleek ez zioten inolaz ere barkatuko istorioko protagonista bere maitearekin ez berrelkartzea.
|
|
2020
|
|
|
Baina galderak gaiztotuz joan ziren. Adineko gizonezko batek, esate baterako, ez
|
zuela
eleberria osorik irakurtzeko astirik izan, baina irakurri zuenagatik indarkeriaren gorazarre bat ote zegoen irudipena izan zuela esan zuen.
|
|
|
Asaldatu zena ni izan nintzen, ordea. Telefonoa itzali orduko jakinarazi nion Leireri ez nintzela Salamancara joango, ezta erotuta ere, ea zer pentsatzen zuen, ez nuela batere gogorik Agirrezabalek bezala bukatzeko, ez kontatzeko nirekin, ez zitzaidala han ezer galdu eta ez zitzaidala, gainera, atera nahi
|
zuten
eleberri hori ere batere axola. –Zer axolako zait eleberri malapartatu hori, erdizka neurea bada ere??, esaten nion tarteka Leireri, eta jarraitzen nion gogorarazten ez zela nire arazoa euskarazko eleberriak gutxi saltzen badira.
|
|
|
–Toyota Prius?, irakurri zuen Leirek autoaren tableroan. . Uste
|
dut
eleberriaren hasierako izenburua ere horixe zela, Toyota Prius, eta gero erabaki zuela Nobela errelista bat jartzea. Nobela baten barruan sartzen ari naizela sentitzen dut?, esan eta barre egin zuen.
|
|
|
Ahaztu egiten zitzaidan.
|
Bazuen
eleberriak hirugarren zati bat ere, bere etxeko ordenagailuan. Kilpatrick, izenarekin aurkituko duzuena.
|
|
|
–Idazle batekin beti gaude zorretan?, atera zitzaidan, baina esaldia jarraipenik gabe utzi nuen, motz. Orduan aipatu zuen berak bizitzari, sorkuntzari eta oro har existentziari buruzko gaiekin ibilia zela idazle hil berria, baina kolpetik eta inork espero ez
|
zuenean
eleberri errealista eta kutsu politiko handiko bat idatzi zuela, oso hilabete gutxitan gainera, eta lan horren amaiera ospatzetik zetorrela erretegi batetik mendiko auto batek atzetik jo eta maldan behera bota zuenean. –Izeta erretegian afalduta zetozen idazlearen Smart txikian Urdanetako errepide estuan behera, eta ukitu bat nahikoa izan dute maldan behera joateko.
|
|
2021
|
|
|
Modos de devenir fantasma eleberriak mamu eleberri bidez zenbaitek euskal gatazka deitu izan duten horri heltzen dio; kazetari honek, jakina, gatazka horri terrorismoa esaten dio. Eta, hain zuzen ere, terrorismoa gaitzestea da Giza Eskubide, Bizikidetza eta Lankidetzaren Idazkaritza Nagusiak proiektu narratiboetarako antolatutako lehen beka deialdiaren helburua, eta esku artean
|
dugun
eleberri bikainak irabazi zuen. Bere jaioterri Sestaoko etxe azpiko kafetegian elkartu gara egilearekin, azken hogei urteetan Madrilen bizi izan ondoren duela hiru urtetik bertan bizi baita.
|
|
2023
|
|
|
Eskuarekin haztamuka dabilkit bizkarrean aurreneko aldiz, eta nik, erne baino erneago, arnasari eusten diot; klaska leun bat, askatu dit bularretakoa. Alabaina, dagoeneko leitzen ez
|
ditudan
eleberrietan nola," bortizki baztertzen dut". Izan ere, kolpetik samaldan datozkit neskentzako aholku eta ohartarazpen haiek guztiak, nire askatasunaren oinarriak erraustera:
|