|
2000
|
|
|
Arri mokorrak artu ta, gogoa larri, nere bizi osoa barren diet iarri: arpikoz iardun oi
|
dut
buru ta belarri gai zakarrok itzuli nairik izar arri
|
|
|
" Iragana eta geroa orainean lotu nahi lituzkeen amets bat" du poesia, bakoitzaren dakarren tirabiraren gunea, eta honen hitza. " Poesiak ez
|
du
buru buztanik, baina ez da gezurtia." Ezta dolamen kantua ere, baizik eta" bere kuskutik ateratzen ari den langile gizarte baten elea." Hitzok estu hartuta, iritzi okerra aterako genuke Erdozaintziren poesiaz. Itxaro Bordak ongi ikusia duen moduan, Erdozaintzi saiatzen da Iparraldeko kutsu erlijiozko poesiaren eta Hegoaldean garai horretan idazten zen poesia sozialaren artean bide liriko desberdin bat bilatzen.
|
|
2001
|
|
|
Eta kulturarekin batera, berea duen bigarren betebeharrean ere, hizkuntz politikari dagokionean ere, zer egingo ote duen jakitea ez da erraza, baina niri behintzat, nondik datorren ikusita, itxaropen apur bat piztu zait. Hala ere —zilegi bekit transgresio koxkor hau— ezin
|
dut
burutik kendu, Euskaltzaindiaren eraginez, edo akademiaren erabakiak gizarteratzeaz arduratzen direnen eraginez, nire burua askotan eta askotan analfabeto gisa ikusten dudala euskaraz, ez dakidala ziur zuzen idazten dudan, ez ditudala ulertzen hainbat eta hainbat erabaki, eta iruditzen zaidala, gainera, ez naizela honetan bakarra. Akademiak, nolabait, alde batera utzi duela hiztunekiko konpromisoa, eta gure hizkuntzse gu rtasuna kolokan dagoela.
|
|
2003
|
|
|
Mendira igotzen naizenean, gora noalarik atzera begiratzeak ez duela ezer onik iragartzen sinetsita banengo bezala, ez
|
dut
burua biratu ohi; mendi erpinetik jaisten naizenean ziur egoten naizelako, goraino iritsi aurretik atzean zein nolako aldapak uzten ari naizen jakinez gero, ez nintzela inoiz tontorreraino helduko. Goranzko ahaleginean nire bizkarrean utzitako zailtasunei begira txundituta egoten naiz beheranzkoan, nire indarretan federik izango ez bainuen.
|
|
|
Ez da emakume bat entzuten, ez da emakume bat sentitzen pertsonaia horiek irakurtzean. Egile gizonezko hauek nekez lortuko dute azken aldian plazara atera diren emakumezkoen pertsonaia femeninoen indarra eureganatzea (Ana Urkiza, Miren Agur Meabe eta Sonia Gonzalez
|
ditut
buruan), baina ulertzekoa da. Haien kasuan pertsonaia femeninoa lan intelektualaren emaitza den artean, emakume hauek pertsonaia katartikoak eratu dituzte, esperientzia metatuaren eta nork bere buruarekin egindako" kontu ajustearen" indarra dutenak.
|
|
|
Ez da generoa, hainbat generoren eskaintza zerbitzua baino. Italiar idazleak esan bezala, telebista anitza da eta ikus entzule bakoitzak telebistaz pentsatzen duenean telebista programa ezberdina
|
du
buruan. Zenbat buru hainbat aburu, zenbat ikus entzule hainbat programa, eta zenbat programa hainbat genero.
|
|
|
Lehengo lepotik
|
du
burua ekoizpenak. Mende hasierak ez du ekarri hasiera berririk liburugintzan.
|
|
2004
|
|
|
Eta baldintza horietan film luzeen produkzio kopurua zertxobait errekuperatu baldin bada ere, euskal zinemagintzaren egoera ekonomiko orokorrak ez du horregatik hobera egin. Enpresa eta finantzaketa aldetik, lehengo lepo beretik
|
du
burua euskal zinemagintzak: enpresa txikiak eta kapital gabeak, derrigorrezkoa dutenak aurretiazko diru laguntza filmak produzitzeko.
|
|
|
Hauek, merkaturako zailago eta batez ere aspergarriagoak, natur zientzien espiritua nahi zuten txertatu filosofian. Eta filoso fiaren barrunbeak ezagutzen ez dituen norbaiti bitxiairuditu arren, humanitateez arnegatzen zuen ikusmoldeho rrek; Derrida bezalako filosofo ‘literaturizatuez’ errenegatzen zuen, techien ustez soilik iritzi hutsen arteko eztabaidak
|
zituztelako
buruan, eta ez ezagutza objektiboa, egiaren bilaketa edo kontzeptuen analisi logiko edo filosofikoa. Ondorioz, gremio filosofikoa bi guneetan banandu zen AEBetan, zientzietako departamentuetan —gehienak gizarte zientzietakoak— eta humanitateetan (Rorty 2000:
|
|
|
Pentsa dezake baten batek Heideggerrek filosofia berriztatzea
|
zuela
buruan, ez lurperatzea. Ez dut uste, ez dudanez uste ere Rorty pragmatista berria ren kasua denik.
|
|
|
Izan ere, Local Media estatuko zenbait herritako telebista lokalen artean osatutako elkartea da (zehazki, Bilbo, Gijon, Toledo eta Mallorkakoak). Bilbon
|
du
burua taldeak, Telebilbaonhain zuzen ere, eta handik 24 orduko programazioa eskaintzen du satelite bidez, Cadena Local TV marka izena erabiltzen duena. Katearen programazioak berezko produkzio zentralizatua —normalean Telebilbaok burutzen duena eta sorginak, astrologia, teledendak eta mota ezberdinetako magazinak biltzen dituena—, erositako kanpo produkzioa —normalean bigarren mailakoa— eta telebista ezberdinek trukean emandako programak konbinatzen ditu.
|
|
2005
|
|
|
Eta zuzeneko emanaldietan gauza bera
|
zuten
buruan: musika bizia eta sintetizadorez berrituriko pop soinuak.
|
|
|
Kontzientzia emanez. Haurrei ikastetxeetan euskara erakutsi ez ezik, euskara erabili behar
|
dutela
buruetan sartu behar zaie. Modu onez sartu, bai, baina gogoan harturik euskal kontzientziarik gabe ez dutela euskaraz egingo.
|
|
2006
|
|
|
Eta hori beste berrikuntza bat litzateke, izan ere, nobela honetan bi pertsonaia kolektiboren aurrean baigeundeke. Billiek musika
|
du
buruan. Musikak jarriko dio erritmoa nobelari.
|
|
2007
|
|
|
Idazlearen balizko arrebarekikoak jira-biran
|
ditut
buruan alabaina. Ontziaren metafora literaturarena ote den nago.
|
|
2008
|
|
|
Teoria horien itzalean, kraneoskopiaren praktikak arrakasta handia izan zuen XIX. mendeak ondo aurrera egin arte. Kraneoskopistek eta fisiognomistek uste
|
zuten
buruaren formaren azterketaren bitartez norbanakoen ezaugarri psikikoak ezagutu zitezkeela, eta horretan jardun zuten buru belarri, aurpegia arimaren ispilua dela dioen esaera azken muturrera eramateraino.
|
|
2009
|
|
|
Ikerketa klasikoetatik eta filosofiaren historiatik abiatuz, eta filosofia analitikotik eta pragmatismotik zehar pasatuz, Floridiren ikusmoldeak teoria eta praktika hedatzen ditu. Teoriari dagokionez, logikan eta epistemologian dihardu batez ere; praktikan, bestalde, etika eta informazioaren teknologiaren eta humanitateen arteko erlazioak
|
ditu
buruan. Guk Floridiren lana laburtuko dugu artikulu honen testuingurua prestatu ahal izateko.
|
|
|
Hori esatean zein
|
du
buruan Patinok. Doakotasuna lortzearren inolako mugarik onartzen ez dutenen iritzia, zalantzarik gabe.
|
|
2010
|
|
|
Bai, badakit zer
|
duzun
buruan oraintxe berton, irakurle estimatua: lan gehiago eman diezazuke metodoa aurrera eramateak liburua bera irakurtzeak baino.
|
|
|
Gure elkarrizketa modurik historikoena miliziaren bidezkoa izan da, bai gure ingurukoekin, bai gure artean, eta aldatzeko grinaren inpresioa ez du erakusten ez sistemak, ez gizarteak. Ez dakit Grassok lan hau gauzatzerakoan horren kritika zuzena ote
|
zuen
buruan, baina baietz pentsatu eta kapela kentzen dut. Autopsien pabilioi zaharrean erakusten da filma gainera, eta ezin kasualitatea izan.
|
|
2012
|
|
|
Bi aldiz pentsatzen hasi beharrik gabe berehala ikusten da zer
|
zuten
buruan: alde batetik, gure herriaren identitatearen elementu nagusia, euskara, zazpi euskal herriak batzen dituena; beste aldetik, kristau erlijioa, urte haietako euskaltzale gehien gehienentzat oraindik ere elementu ezinbestekoa, ezin utzizkoa; eta hirugarrenik, munduan zehar ezagunenetakoa zen euskaldun baten aipamena, San Frantzisko Xabier, munduko misiolari guztien aitagoia, kondairaren arabera eldarnio artean euskaraz otoitz egiten ari zelarik hil zena.
|
|
2013
|
|
|
Baina ez ballet nazionalik. Hori ere
|
bazenuen
buruan.
|
|
2015
|
|
|
2012 urtean, Martin eta Xabier Etxeberria idazle zarauztarrengana hurbildu zen Aritz Trueba, animazioan eskarmentua duen donostiarra, ea ilustratu beharreko lanik urtarrila otsaila zuten esku artean galdetuz. Orduko sasoian, izurrite batekin loturiko istorio bat
|
zuten
buruan Etxeberria anaiek, ipuin eslaviarren giroan kokaturikoa. Ipuin bat sortu eta berori ilustratzea baino, komiki bat sortzea erabaki zuten hiruren artean.
|
|
|
Gure ustez, atzean dauden ideiak, aurreiritziak hobe, ezin okerragoak dira. Alde batetik, burbuila ekonomikoak, finantzarioak barne, jendearen ezaguerarik ezaren ondorioak direlako sinismena ezin
|
dute
burutik kendu aditu kapitalismozaleek, ez soilki haiek. Espekulaziorik gabeko sistema kapitalista posible dela erraten dutenek historiak dioenari ez diote kasurik egin nahi.
|
|
|
Hau da, kalean zenbateko maiztasunez aritzen den euskaraz neurtzen hasi zirenetik euskarazko jarduera maila bere horretan geratu balitz bezala, euskaraz gehien mintzatzen direnak haurrak eta gazteak ez balira bezala, 82 eta, batez ere, eredua Hegoaldeko eskola guztietan indarrean balego bezala.83 Pernandoren egia da eskolak bakarrik ezin
|
duela
bururaino eraman berreuskalduntze prozesua, baina are seguruagoa da ezagutzarik gabe ez dagoela erabilerarik, eta, euskarari dagokionez, hizkuntza ereduen sistemak ez duela gutxieneko ezagutza bermatzen. Alegia, eskola euskalduna ez da baldintza nahikoa euskarazko jarduna altxatzeko; bai, aldiz, nahitaezkoa.
|
|
2016
|
|
|
Miarritzen bizi zen, Abeberriren etxean. Ez zen Baionara jiten, baina bagenekien zer
|
zuen
buruan. Vasconia publikatua izan zen garai haietan.
|
|
|
LHAn bezala, politika lana bizitza polinomioa mahai gainean jarri genuen, ez genuelako ohiko enpresa bat sortu nahi, ezta ohiko kolektibo bat ere. Lana politizatuz eta etekinak zentzu eraldatzailean birbideratuko zituen estruktura bat
|
genuen
buruan, asanbladan funtzionatuko zuena, lanean zeudenak eta ez zeudenak nahastuko zituena, bere burua politikoki pentsatzeko aukerarekin. Horretarako, 70eko hamarkadan sortutako kooperatibetatik hoberena hartu genuen, baita M15aren zikloaren emankorrena ere:
|
|
2017
|
|
|
Telebistako teledenda saio horietako batean bezala, badago Guggenheim aurreko Bilboren argazki itsusi bat, eta badago Guggenheim osteko Bilboren argazki postaleko bat. Hori
|
zuten
buruan euskal erakundeetako agintariek museoari lurrak eta sosak utzi zizkiotenean, hori bilatu dute promozioarekin, eta horixe da lortu dutena. ETAk tiroz hildako Txema Aguirre Larraona ertzainaren heriotzarekin abiatu zen museoaren historia, eta barbarie hartatik zibilizazio honetara igaro den hiri baten ikur da egun eraikina.
|
|
|
Iduriz gustatu zitzaien, eta gauaz bildu ginen Brechten emazteari esker eta hasi ginen kantatzen cantos de la guerra de España republicanos... Eta Bertolt Brecht hurbildu zen, oroitzen naiz txapel ttipi bat
|
zuela
buru gainean, eta istant bat egon zen gure artean... Eta gure dantzari batek ukan zuen maitasun istorio bat Brechten alabarekin, baina hori ere labur izan zen [irriz].
|
|
|
Etorkizuna ei da oraina eta iragana txirikordatzen den une hori. Zapatistek, Txepetxi kopiatzen (nahiz eta eurek, agian, jakin ez), etorkizuna iraganean zegoela esaten
|
zuten
burua estalita oihanaren barren barrenetatik. Eta hala gabiltza azken aldion ere euskalgintzetan, etorkizuna asmatu guran edo, agian zehatzago, iraganetik eta orainetik ikasten etorkizun hobea marrazteko denon artean, kolektiboki.
|
|
2018
|
|
|
Gurean, ordea, errazago lotu ditugu kirola eta hezkuntza, eta ezin da ukatu kirolaren garrantzia gure hezkuntzara zabaldu dela. Sanoak izateko heziketa abian da, baina ez ahaztu sanoak izan behar
|
dugula
buru eta bihotzean, ez bakarrik gorputzean.
|
|
|
Greba feminista ere izan dela esan da.
|
Zuen
buruak ikusi dituzue bi urteko prozesu horretan eraldatzen. Zer ikasi duzu, adibidez, feminismoaren edo zuen jarreraren inguruan?
|
|
2019
|
|
|
Espresuki egiten diote erreferentzia gizonari, gizon bertsolariari. Eta jakin dezakegu gizonezko bertsolaria
|
dutela
buruan alegia, ez dutela erabiltzen maskulinoa modu generikoan edo unibertsalean, denek, uneren batean, emakumeak aipatzen dituztelako. Bertsolaritzan emakumeak ez egotearen arrazoiak ematen saiatzen dira.
|
|
2020
|
|
|
Egun, lehengo lepotik
|
dut
burua. Denborak aurrera egin ahala egoera okertuz doala pentsatzen hasita nago.
|
|
2022
|
|
|
Izuaren bidez, zeina bere egiazko zerizana baita, naturaren legea eta historiaren legea betearazten ditu. Arendtek, totalitarismoaz hitz egitean, xx. mendeko nazismoa eta Sobietar Batasuneko garai estalinista
|
ditu
buruan. Bere ustez, erregimen horien basakeria antolatuak kategoria berriekin ulertu behar dira.
|
|
|
Arendtek, totalitarismoaz hitz egitean (terminoa ez da berea), xx. mendeko nazismoa eta Sobietar Batasuneko garai estalinista
|
ditu
buruan. Beretzat, historian ez da inoiz horrelako basakeria antolaturik gertatu, eta, hortaz, kategoria berriekin ulertu behar da.
|
|
2023
|
|
|
Historikoki EAJ PNBk errefuxiatu politiko estatusa ukan du hemen, 1936ko gerlatik iheska hemen gorde baitziren ainitz. Baina errefuxiatuek ezin zuten politikarik egin; hori
|
zuten
buruetan sartua eta horren beldur ziren, kanporatuak izanen zirela. Hori izan zen hastapeneko arrazoia.
|