2000
|
|
Yves Laplume, Radio France Pays Basquerenzuzendari zenak, eta ondoren, 1997arte Radio France Roussillonenak? antolatu edobultzatu
|
zituen
bertako berriemaile boluntarioen sarea. Ipar Euskal Herrian, irrati taldean ondo integratuta zeuden?
|
|
1990ean, Tours-en, egunero zazpi minutuko albistegia
|
zuen
bertako lehen estazioasortu zenetik27, France 5k, 1992tik aurrera bizkorki emendatu zuen bere deszentralizazio politika, estatuaren mugetan tokiko estazio ugari sortuz, bereziki Tourangelleinguruko telebista eredua erabilita. Mugetako tokiko albistegi batzuek badute, halaber, mugaz gaindiko eta euro eskualdeko bokazioa:
|
2001
|
|
Konderriko ia 2.000 biztanleek euskaraz bizitzeko aukerak izateko bidean, pauso bat izango da beraz, aurtengo ikastolen jaia. Aurrerantzean eskaera horri erantzuteko erraztasunak izan nahi
|
dituzte
bertakoek.
|
|
Eta erantsi da era bateko baino gehiagotako kausak dabiltzala dudarik gabe jokoan, nork batzuei nork besteei (nork bere opilari ikatza) opa badio ere nagusitasuna. Hor sartzen dela esan nahi nuke zenbaitek gutxitu adina beste zenbaitek gehitu ohi
|
duen
bertako eta kanpotikako aginteen arteko ezin eramana.
|
2002
|
|
Udalak, egoitza uzteaz gain, ia osotasunean subentzionatzen du emisora. 99,3 MHz-etan kokatua, Idiazabal herria du hedadura eremu; hala ere Goiherri osora hedatzeko asmoa
|
dute
bertako arduradunek. Astean zehar emititzen du hiru orduko magazina.
|
|
Arrasateko informazioa eskaintzea izan dute beti helburu nagusi, hala ere, emisora inguruko beste herrietara heltzen zenez. Aretxabaletan, Eskoriatzan eta Leintz Gatzagan ere entzuten zen?, korrespontsalak izan zituzten, herri horietan gertatzen zenaren berri eman ahal izateko. Euskaraz aritzea erabaki zuten hasieratik, eta bertan ekoitziriko irratsaioez gain, Euskadi Irratiarekiko konexioek betetzen zuten gainerako denbora; hala ere, oso argi
|
zuten
bertako irratilariek herrian zerbait gertatuz gero, kanpoko emankizuna moztu eta bertako informazioa eskainiko zutela:
|
2003
|
|
Agurraren oharra ere prestatua zuela eta hilarena egingo zion aktorea ere bai. Ni ez beldurtzeko errepikatzen zidan, iruzurra izugarri segurua zelako, pare bat egunetarako bidaia bat egin nuen, eta etxera itzultzen nintzenerako aktorea egongo zen zerraldoan eta bera, Gary, Londresen, Parisen edo Berlinen, hiru hiriburu horietan bizitzeko asmoa
|
baitzuen
bertako eskaleekin, tarteka telefonoz deituko zidala erantsi zuen, alargun gisa zer moduz bizi nintzen jakiteko. Niri burla bat iruditu zitzaidan dena, buruberoen asmazio bat, baina ez nuen nire iritzia emateko abagunerik izan.
|
|
Eta, edozein aldarrikapenen aldeko tentsio puntuari gizarteak luzaroan euts diezaiola ezinezkoa bada ere, euskararen aldeko jarre retansusmatzen den gainbeheran beste zer edo zer ere badago. Izan ere, garai batean gure hizkuntza azkar baino azkarrago berreskuratu eta normaltzea espero
|
genuen
bertako hizkuntza nagusia bihurtzeraino, eta, egun, bat baino gehiago hasi da pentsatzen asmo hori soilik zonalde batJAKiN 130
|
2004
|
|
Porifero, tunikatu eta arrain txikiak ere bai. Putzu hauek oso emankorrak dira eta elikagai ugari pilatu arren, tenperatura eta gatz kontzentrazioa asko aldatzen denez, bizi baldintza gogorrak
|
dituzte
bertakoek. Elika kateak ere ez dira oso luzeak eta ekoizletik azken harrapakarira maila gutxi izaten dira.
|
2005
|
|
Nahiz eta, hasiera batean, abantaila bat izan, haurren kasuan, baliteke haien gaitzespena areagotzea elikagai horiek. Dena den, merezi
|
du
bertako barazkiak eskaintzea. nola lagundu bexamel saltsarekin edo zaporea leundu eta bere gustukoa den beste elikagai bat, anima dadin.
|
2006
|
|
Baina herri honek beti jakin du hizkuntza propioa zuela funts eta oinarria. Etorri zaizkigun eraginak gorabehera, badakigu zer
|
dugun
bertakoa eta jatorrizkoa, eta kontzientzia hori ere beti atxiki da. Inportantea da hori nabarmentzea.
|
|
alemaniarrak artean Parisen zirela, okupazioko azken asteetan etaliberazioko lehen egunetan idatzi zuen berak La douleur hunkigarria, baina argitaratu, ez zen 1985 urtera arte argitaratu. Merezi
|
du
bertako pasarte batzuk berrirakurtzea. II. Mundu Gerraz ari da, baina balio du guretzat ere:
|
|
Bazkaria edo afaria amaitzeko, proba egin daiteke Islandiako jaki bat, skyr, zerbitzatutako jogurt moduko bat ahabia freskoekin eta esne gainarekin. Eta jaki prestatuenek nahitaez probatu behar
|
dute
bertako edaririk aipagarriena, pattarra brennivín, La muerte negra ere deitua. Ibilaldi zirraragarriak naturan Uharte zoragarri hau bisitatzea erabakitzen dutenek aukera izango dute tokiko ohiko turismo jarduerak egitea, naturan egiten dira, paisaia paregabeetan.
|
|
Espezialitate gastronomikoak Plater guztietan, gehitzen diren espezia mota asko eta, zehazki, zapore mingarria dutenak erabiltzen dira. Belicek ez
|
du
bertako sukaldaritzarik, inguruko herrialdeek (Guatemala eta Mexiko) eragiten baitiote hango gastronomiari. Hala ere, zenbait berezitasun ditu:
|
|
Joseba Intxausti bera, 1970ean Jakinen zuzendaritza hartzean Bartzelonan Historia irakastetik zetorren. Hango ikasle zelarik, berriz, harreman estuak izanak
|
zituen
bertako ikasle euskaldunekin —horietako hainbat ere Euskal Unibertsitatearen ametsarekin seguruenik—, eta horiei euskara irakasten ere gogoz jarduna zen. Hango batasun espiritua eta koordinazio esperientzia baliatu zituen, hain zuzen ere, Euskal Herrira itzulita, eta Jakin Taldearen zuzendaritzan oinarrituta, alde bateko eta besteko Unibertsitatetan ziharduten ikasle euskaldun hainbaten koordinazioa eta elkarlana bultzatu eta eratzeko.
|
2007
|
|
Garai hartan, Lehen Hezkuntzara bitarteko irakaskuntza aukera besterik ez zegoen Karrantzan. Handik aurrera, herritik irten beharra
|
zuten
bertakoek, dela Balmasedara, Sopuertara, Gueñesera edo beste norabait. Gaur egun, aldiz, DBH osoa egin liteke Karrantzan.
|
|
Egun, ikastetxe, enpresa, osasun zerbitzu publiko eta bestelako erakundeek ere psikologoak
|
dituzte
bertako ikasle, langile edo pazienteentzako.
|
|
2002 urtean kontsultaturiko eguneko zentroen erdiek ez
|
zuten
bertako garraio zerbitzurik baina oraingoan egiaztatu ahal izan denez,
|
2008
|
|
1 Kontsumo harremanetan hizkuntza komunitateak badu kanpo eraginik gabe bere burua arautzeko eskubidea. Horrek esan nahi du kanpoko arau batek ezin
|
duela
bertako hizkuntzaren presentzia eragotzi.
|
|
Kontsumo harremanetan hizkuntza komunitateak badu kanpo eraginik gabe bere burua arautzeko eskubidea. Horrek esan nahi du kanpoko arau batek ezin
|
duela
bertako hizkuntzaren presentzia eragotzi.
|
|
181 Azkue La? Gacetaren ohiko eroslea zen eta harreman ona
|
zuen
bertako buru Jose
|
|
«Platerak txinatartzeko joera
|
dute
bertakoek, eta denbora asko behar izan dut halakorik ez egiteko»
|
|
Hitz egitea kostatu egingo zait, baina ulertzen diet zerbait, eta nirekin daudela, euren hizkuntzan jarraitzeko esaten diet, Mallorcan ni naizelako kanpokoa eta nik ikasi behar
|
dudalako
bertako hizkuntza. Leku bateko kultura eta hizkuntza jakitea polita da.
|
2009
|
|
Ez dakit egokiak diren edo interes batzuei erantzuten dien gomendioak. Nik nahiago
|
nuke
bertako espezieren bat: haritza, ametza… Zeintzuk gomendatzen dizkiguzu?
|
|
Ikastaroaren antolaketan bereziki eskertu nahi
|
ditugu
bertako orientatzaile eta Guraso Eskolaren arduraduna den Gloria Castaños eta Josune Irazu hizkuntza normalkuntzarako teknikaria, egindako lan bikain guztiagatik. Tailerreko irakasle lanetan EHUko Iñaki Pikabea psikologoa aritu zen.
|
|
Hauteskunde Auzitegi Gorenak espero
|
du
bertako eta atzerriko 20.000 ikuskatzaile izango direla hauteskundeetan. Amerikako Estatuen Erakundeak oraindik ez du baieztatu bertan izango ote den, izan ere, Michelettiren Gobernuaren aurkako jarrera argia erakutsi du orain arte.
|
|
Lan horien gastuei aurre egiteko gatza saltzeko asmoa dute gainera. Gatzetik eta gatzerako bizi izan da Arabako herri hau, eta orain bertara inguratzen direnei gatzaren nondik norakoak azaltzeko asmoa
|
dute
bertakoek. Horretarako interpretazio zentro bat sortu dute.
|
|
Anai arrebetan Gabino zen aitaren herria gehien estimatzen zuena, halako eran, non, uda partean hara joaten zirenean, osaba Ismaelen etxera, begiak alaitzen baitzitzaizkion: atsegin zituen hango lurrak, atsegin zuen hango bizimodua, atsegin
|
zituen
bertako
|
|
Elizak eskaera egin du: astean hiru meza egin nahi
|
ditu
bertako hizkuntzan. Oraingoz ezin izan diogu ezetz esan, ez zaigu komeni.
|
|
Hori dela eta, gero eta gehiagotan, hainbat baldintza jarri ohi
|
dituzte
bertako agintariek atzerriko ezarpen horiei diru-laguntzak bideratzeko orduan. Baldintza horiek, gehienetan, enpresa ezarpen horiek herrialdean bertan mantentzeko konpromisoarekin daude loturik, edo, askotan, ezarpena deslokalizatuz gero eskuratutako diru-laguntzak itzultzearekin ere.
|
|
TLD zerbitzariaren eta erantzuna duen jatorrizko zerbitzariaren artean zerbitzari gehiago baldin badaude, zerbitzari horien kudeatzaileak erabakiko du (eta konfiguratuko du) nolakoa izango den zerbitzariaren portaera. Adibidez, www.kirola.nireherria.eu izena ebazteko, nireherria.eu domeinuko zerbitzariak bi aukera
|
ditu
bertako zerbitzari baten galdera jasotzen duenean:
|
|
Errepikatzeko prest. 1977 urtean Gasteizen jaio zen, eta 12 urte
|
zituela
bertako bertso eskolan hasi zen. Lau urtez txapeldunorde izan ondoren 2007an txapela jantzi zuen.
|
|
Ihes egiteko, arrisku handia? dagoela uste
|
dute
bertako magistratuek, eta horrenbestez atzera bota dute haien defentsak egindako eskaera.
|
|
Hangoak kanpotik begiratzen nituen nik, arratoiek mahai azpitik bezala, maitasunez. Ez dut uste Bermeo utzi arte konturatu nintzenik zenbat maite
|
nituen
bertakoak. Kritikak zarataka esaten eta barre algaraka onartzen zituzten andreak, bereziki.
|
|
Inbertsiogileak lasaitzeko asmoz, Arabiar Emirerri Batuetako banku zentralak finantza erakundeei likidezia errazteko diela jakinarazi zuen. Diru beharrak
|
dituzten
bertako bankuei ez ezik, herrialdean dauden atzerriko erakundeek ere eskura izango dute diru hori. Banku zentralaren arabera, Emirerri Batuetako finantza sistema orain dela urtebete baino indartsuagoa da.
|
|
Anai arrebetan Gabino zen aitaren herria gehien estimatzen zuena, halako eran, non, uda partean hara joaten zirenean, osaba Ismaelen etxera, begiak alaitzen baitzitzaizkion: atsegin zituen hango lurrak, atsegin zuen hango bizimodua, atsegin
|
zituen
bertako
|
|
Hizkuntza guztiok tokia izan dute hezkuntza sistemako curriculumetan. Proposamen honek, euskal herritarron kasuan, esan nahi du" 1+ 2" ez baizik eta" 2+ 2" dela gurean, euskara eta gaztelania bi biak
|
ditugulako
bertako hizkuntzak. Litekeena da zenbaiten aburuz korapilo handiegia izatea" 2+ 2" formula, baina Europako iparraldeko zenbait herrialdetan urteak daramatzate gisa honetako politikak hezkuntza sisteman aplikatzen, eta emaitza bikainak erdietsi dituzte.
|
2010
|
|
Suhiltzaileek erreskate lanei ekin diete gaur eta mila hiritarretik gora etxerik gabe geratu dira, izan ere, luiziak faveletan gertatu dira, eta oso egitura eskasa
|
dute
bertako etxeek.
|
|
Ez dut uste elikaduraren aldetik oso desberdinak direnik McDonald' s eta Arzak. Bigarrenak, noski, askoz ere sukaldaritza zainduagoa du, baina ez
|
nuke
bertako dastatze menua egunero jatera behartuta egon nahi. Baina sabela betetzeko duten balioa oso desberdina ez den arren, ez didazue ukatuko mundua askoz leku tristeagoa izanen zenik jantoki guztiak McDonald' s ek hartuko balitu.
|
|
Euskarari bere lekua ematearen aldeko planteamenduak nagusitu ziren 1977tik1982ra arteko epean, Konstituzioa, Autonomia Estatutua eta EEN legea onartu etaindarrean jarri zirenean. bazen hiztun gehiago behar
|
zituen
bertako hizkuntzaahulduak, batetik; jardungune eta harreman sare gehiagotarako sarbidea ziurtatu beharzitzaion, bestetik. Indarberritu egin behar zen euskarazko jarduna, ez neutral itxurakolaissez faire politika aplikatu; are gutxiago ahuldutako hizkuntza baztertu eta debekatu.
|
|
Filipinetan harritzekoa da nola hain alai eta zintzo bizi
|
duten
bertakoek beren kristau sinismen sendoa. Eta zein ezagunak diren gure euskaldun bidaiari eta misiolariek utzitako urratsak.
|
|
Izan ere, Kontzertuaren 12/ 1981 Legean, hidrokarburoen kontsumoari, tabakoari eta alkoholari zegozkion zergak kanpoan geratu ziren. Diru ezarle guztien zergen alorrean ere hitzartu gabe
|
genuen
bertakoak ez ziren pertsona fisiko eta juridikoen zerga ordaintzea. Eta eskumenak behar genituen pertsona eta enpresei geure zerga propioak ezarri ahal izateko, beti ere gutxieneko harmonizazioa zainduz.
|
|
Aldi berean doktore tesia egiten ere hasia nintzen. Horrekin batera, Herri Administrazioen funtzionamenduaz Amerikako Estatu Batuetan ikastaro bat egiteko aukeratua
|
ninduen
bertako fundazio batek.
|
|
Testuinguru horretan, ezin dugu ahaztu Frantzian sortu zela positibismoa eta eragin sakona
|
zuela
bertako inguru zientifikoetan, hau da, datu enpiriko zehatzak hobesten ziren edozein espekulazioren aurretik. Alde horretatik, jatorri ei buruzko kontuak lekuz kanpokotzat jotzen ziren zenbait zirkulu akademikotan.
|
|
Uste
|
dut
bertako kolunpio berriak sekulakoak direla, errepikatu diot.
|
|
Gero eta gehiagok eskatzen dute azokak gaur eguneko gizarte erritmora egokitzeko. Gero eta gehiagok berreskuratu nahi
|
dute
bertako eta garaiko produktuen ezagutza.
|
2011
|
|
URBIL ez da edozein denda. Hurbilen (gertuen)
|
genituen
bertako saltoki orosaltzaile haiek URBILek irentsi dizkigu. Egun ez dugu aldian aldikoa bakarrik erosten, ez ere erosketaren aitzakian dendariarekin geure etxeko hizkuntzan hitz aspertu bat egiten.URBILen sartzean non aurkitzen zaren jakiteko super aurrizkia erantsi behar diozu merkatuari, edota mega dendari.
|
|
bere B hizkuntza galdu egin du eta kanpotarren k hizkuntzara mintzaldatu da. oso fenomeno ezaguna da bigarren hau ere: Ameriketako kolonizazioak galbidean jarri (hainbatetan zeharo desagerrarazi)
|
ditu
bertako hizkuntza zaharrak, eta kolonizatzaileek (tartean gure arbasoek) berekin ekarritako zenbait hizkuntza (batez ere espainola, ingelesa, portugesa eta frantsesa) gailendu egin dira nabarmen. Australiako eta zeelanda Berriko historia soziolinguistikoa ere oso antzekoa da.
|
|
–Kolonoek mespretxatu egiten dituzte bizimodua eskani dien eskualdeko hizkuntza, kultura eta identitatea. Ez
|
dute
bertako hizkuntza ikasten, eta inperialismo kulturala egiten dute; bertakoei metropoliaren hizkuntza inposatuz, eta bertakoena erauziz?. –Machynlleth eko Agiria?, Irutxuloko hitza,.
|
|
zuri bat sartzen ahal den heinean, beraz, arras axaletik: egonago eta hobeki baizik ez nintzen ohartzen zoin guti nituen ezagutzen, haietarik zoin urrun nintzen.» Misio lanean, baina, behar
|
zuen
bertakoen ondo ondoan egon eta bizi, behar zuen haiekin harreman estuak izan, gurutzatu, haien
|
|
Oporretara joan izanbanintz agian, leku polita eta atsegina irudituko zitzaidan. Egun hartan, ordea, arrazoia beste bat izanik, gelako horma moreek, ohe ondoko loreek, ezin
|
zuten
bertako giro hotza goxotu eta leihotikbegiratzean, begiztatzen ziren zelai berdeek ezzuten nire barneko bakardadea besterik islatzen.
|
|
Asteak pasatu ahala, Libian egoera erabat zaputza dela begi bistan da. Joan proposatzen NBEk hartu behar
|
duela
bertako baliabideen kontrola eta ikusiko dugu armak nola zorrozten diren.
|
2012
|
|
Euskaldunak Osakidetzan bere hizkuntzan artatuak izateko eskubidea gauzatu dadila eskatuz. Zerbitzua euskaraz eskaintzeak esan nahi
|
du
bertako langileak euskaldunak izango direla ziurtatzea. Baina EHEk ohartarazi du Eusko Jaurlaritzak eskainitako lanpostu publikoetarako jarritako baldintzen ondorioz eskubidea urratzen jarraituko dutela.
|
|
Beraz, ez dakigu zer arraio dabiltzan beren eginak eredu mailara aupatzen. Edo ez dago oinarrizko kultura soziolinguistikorik bertan, eta mundu guztiak uste
|
du
bertako hizkuntza aurrera doala hizkuntza kontuetan mundu guztia delako ustez jakitun, edota arestian esandakoa: funtsik gabeko ilusio batek itsutu ditu.
|
|
«Ulertezina zen. Izan ere, udalak nahikoa
|
zuen
bertako langileen hitzarmen bera guri aplikatzea», salatu du Espartzak. Handik urtebetera hauteskunde sindikalak egin zituzten, eta lan hitzarmen bat negoziatzen hasi ziren.
|
|
–Bertako hizkerak ere prestigioa
|
du
bertakoen artean.
|
|
Bertan natur aberastasun handia dago. Merezi
|
du
bertako gure ibilbidean zehar gidalagun izango ditugun pagadi, antzinako olak eta ura ezagutzea.Zeharkaldia Ezkax herriko aparkalekuan hasiko dugu (650 metro). Bertan goardaetxea dago.
|
2013
|
|
" Espero
|
dugu
bertako bizilagunek eta, oro har, herritar guztiek ulertuko dutela jarrera hau. Bitartean, eta orain arte bezala, Getariako Udaletik lan egiten jarraituko dugu, arazoari ahalik eta azkarren irtenbidea emateko", esan dute arduradunek:
|
|
Bi gizon eta bi emakumezko, oso dotore jantzita. Ez
|
zuten
bertakoak ematen, paristarrak ematen zuten.
|
|
Baina arrotzegiak dira ia horien erdiak, zortzira arteko bakoiti gehienak. Ez dira jatorrak, ez dute pedigririk, ez
|
dute
bertako labelik. Eta nik eskas dut harrotasuna, eskas ditut argudioak, are eskasago adorea, Amaia Alustiza Agirreazaldegiren isekari aurre egiteko.
|
2014
|
|
Baztan udalerri euskalduna izaki, bertako bizilagunen %80 baino gehiagok daki euskaraz, baina sei familia medikutatik biri baino ez zaie oinarrizko euskara eskakizuna exijitzen. Osasun etxeko zuzendariak eta erizaintzako arduradunak ere ez
|
du
bertako hizkuntza jakin beharrik.
|
|
Bertako hizkeraren gaineko kontzientzia positiboa izatea. Kasu honetan, beren hizkera gustuko
|
dute
bertakoek.
|
2015
|
|
Elkarrekin esertzen dira, gaiak proposatzen dituzte gelan, sentipenetatik abiatzen dira azalpenak emateko... Ikaslea subjektu aktiboa da, ez du jaso soilik egiten, berak ere badu askatasuna iritzia emateko". Hala ere, autofinantzatutako eskola denez," betebeharrak" ere
|
badituzte
bertako kideek. " Egitasmoa aurrera irten dadin eskolak antolatutako ekitaldietan parte hartzea eskatzen diete".
|
|
gerra kirurgia, ebakuntza osteko zaintza… Laguntza psikologikoa ere eskaintzen dugu. Adibidez, Palestinan zaintza kirurgikoak nahiko ondo bideratuta
|
dituzte
bertako medikuek baina tratamendu psikologikoa ez, eta hor sartzen gara gu.
|
|
Bada, txanpon horietako bat esku artean duzunean, begiratu irudiari arretaz, eta nire izena ikusiko duzu, Irlandaren sinboloa den musika tresnaren ezkerraldean grabatuta. Eire-k, hortaz, Irlanda esan nahi
|
du
bertako hizkuntza tradizionala den gaeleraz.
|
|
Eta amari esplikazio gehiago eskatu dizkio, begiradarekin. . Elkar ezagutu behar
|
dugu
bertakoek eta kanpotik etorri garenok, eta benetako historiak jasotzen ari da, jendeak ezagutu ditzan?. Baiezkoa egin du Ayoubek buruarekin, konformatzen dela amaren azalpenarekin.
|
|
egon Euskal Herrian, inork ez
|
du
bertako
|
|
–Belar gaiztoa, ren definizioosatuagoa ondokoa litzateke: laborantzako habitatak edo gizakiak nabarmen eraldatutakoak edo ingurugiro naturalak (erdi naturalak) koloniza ditzaketen populazioak osatzen dituzten landareak, eta, beharbada, nahita laboraturiko edo interes ekologiko edo estetikoa
|
duen
bertako populazio begetala murriztu edo lekualdatu dezaketenak.
|
|
–Gizon zentrala izanik da Mitxelena, goren mailako linguistaz gainera, Euskal herriaren 1950 eta 1987 arteko panorama soziokulturalean; hizkuntza soziologiaren esparruan gure artean inork gutxik bezalako formazio akademikoa izanik du: Parisen, unibertsitatean, soziolinguistika irakasle izanik da; formazio akademiko sendo horrezaz gainera euskara erdaren historia sozialari buruzko ezagutza sakona, inork baino sakonagoa, zuen errenteriar maisuak; euskara erdarek XX. mendeko gizarte bizitzan ageri zituzten moldaera berezi, desorekatu eta egonezinekoen jakitun zen oso, kontu horretan bidelagun askotxo
|
zuelarik
bertako euskaltzale zintzo eta eragileenen artean; kanpotik eskuratutako jakituria teorikoa eta bertako jardunean lortutako ezagutza praktikoa oso era pertsonal eta berezian uztartu zituen Mitxelenak?
|
|
Tokian tokiko elementuekin lan egiten duten artistek arazo ugari dituzte: kanpoko hartzailebatek ez
|
ditu
bertako hartzaile batek dituen datu berberak (historikoak, politikoak, kulturalak...) ondorioz, ez dute esperientzia estetiko eta artistiko berbera izango. Bakoitzak bere diferentziaazaldu nahi izanak balio artistikoa galtzea ekar dezake edota exotismoan jausteko parada.Diferentziaren aldarrikapena izan da, hain zuzen, euskal artearen arazoa.
|
|
Guztiz bateratu daitezke espazio hauek Marc Auge k deskribatutako ez lekuekin. King, s Cross ek bere alde
|
du
bertako eraikin historiko adierazgarriak mantentzeko esfortzua egin dela, beraz faux heritage dekoratu bat sortu beharrean, garapenak jendearen memoriolektiboaa krekin eta nortasunarekin konektatzea lortu du; eta horrek bihurtu du seguruenik ezohiko erreferentzia. Baina, Mintonek dioen moduan, sustatzaileaezkatuak kgo daude epe laburrera onura ekonomiko handiak ekarriko dizkieten espazioome krtzialak sortzearekin, tokiarekin eta bertakoekin erlazioa duten espazioak sortzearekin baino.
|
|
2016ko maiatzean asteasuarrei egokitzen zaie Senidetze Eguna antolatzea eta Segundo Montes komunitatetik datozen lagunei harrera egitea, eta gustura lan egingo dutela jakinarazi dute. “Aurten, gai honetan lan asko egin duten beste herrietako kideek bertako gazteei ikasketa bekak ordaintzeko diru bilketan laguntza eskatu digute, 2000€ inguru behar
|
ditu
bertako gazte batek ikasketak egiteko. Benetan pentsa ezinezko garrantzia du beraien etorkizunerako.
|
|
Paulino bezainbeste. Biok
|
gaituk
bertakoak, bere baserritik nireraino hamar kilometro besterik ez zegok, biok hasi gintuan aizkorarekin enborrak mozten, Tolosan, eta neu ere, bera bezalaxe, Parisa joango nauk.
|
2016
|
|
Horrez gain, azpeitiarren kontsumo ohituren ikerketa osatzen lagunduko du, eta baita datu baseak sortzen eta horiek kudeatzen ere. Gainera, Dendartean Gipuzkoako Merkataritza Bilkurak Eusko Jaurlaritzarekin
|
duen
bertako ekoizleen webgunearen proiektua osatzen lagunduko du, ekoizleen kontaktuak lortuz eta webgune horretan datuak sartuz.
|
|
lehen sektorea gainbehera etorri delarik lantegiren batean edota, ondotxoz bakanago, hirugarren sektoreko langune185 batean. Lan giroa euskalduna dute hainbatean, hitzezko jardunean batez ere186 i) Garraiobide (karretera, trenbide, geltoki eta aireportu) nagusietatik, orobat industrialde eta merkataritza gune aktiboenetatik, konparatiboki urrun daude arnasguneak, lurralde antolamenduari dagokionez. j) Euskal kultura tradizionalaren zantzu biziak
|
dituzte
bertako biztanleek eguneroko bizimoduaren hainbat esparrutan: bertsotarako eta karta jokorako afizioan, jan edanean, kirol jolasetan187, fede sinesmenean, emandako hitzari eusteko ohituran,.. k) Gemeinschaft giroa arnasgunetik kanpora baino nabarmen biziago, nabarmen inktaktuago dago arnasguneetan.
|
|
Seme alabei euskaraz (ere) egiten diete sarri betako euskaldunek; eskolan ere euskarazko ikasbidea indartsu dauka horietariko askok eta bestelako garapen aukerez baliatzen dira hainbatean (euskarazko prentsa aldizkariez, irrati telebistaz eta abar). Herri euskaldunekiko (edo herri horietako euskaldunekiko) kontakturik ere
|
badu
bertako hainbat herritarrek, familia loturaz, lanbidez edo bestelako lokarriz: erdal giro horretako loturarik ere bai, zenbaitetan.
|
|
407 1900 ingurutik 1930era arteko garbizaletasunaren kaltegarrizko eraginak leku zabala du bere bi idazkietan. Egungo egunean ere
|
baluke
bertako hainbat pasartek balio indarrik, nekez ordea orduko neurrikorik eta orduko moldekorik. Euskal idazle gehienen euzkera garbija ren gaitzespen hark ez zuen, gerra ondoko saioetara bagoaz, kritika lana abiatu baizik egin:
|
|
411 Oro har euskaldun bete izan behar
|
dute
bertako (edo bertan eragin zuzena duten) langileek: batzuek hitzez, besteek hitzez eta idatziz.
|
|
415 Oro har euskaldun bete izan behar
|
dute
bertako (edo bertan eragin zuzena duten) langileek: batzuek hitzez, besteek hitzez eta idatziz.
|
|
Era berean, Lapurdi barnean, Nafarroa Beherean eta Zuberoan ugariak dira BZ eta BZ/ b mailako ingurumenak. Batean (Nafarroako erdal eremuan) ez dago ia euskal hiztun aktiborik (euskal nortasun etnolinguistiko zaharraren uste sinesmen handirik ere ez
|
du
bertako hainbatek), eta bestean (NBZn, LBn) adin handikoak dira ET hiztun gehienak: BZ7 eta BZ/ b mailetakoak.
|
|
Mintzajardunaren egoera eta azken urteotako bilakaera. Aurrera begirako erronkak – Mikel Zalbide urteko lurralde antolamendu berriaren eraginez, gero eta modernotasun ekonoteknikoaren esparruarekin konektatuago daude. j) Kultura tradizionalaren zenbait zantzu bizirik
|
dute
bertako biztanleek, orain ere, eguneroko bizimoduaren hainbat esparrutan; globalizazioaren eraginezko pauta supraetnikoen hazkunde eztandak gero eta erasanago dauzka ordea. Nolanahi ere, ahuldutako hizkuntzaren belaunez belauneko jarraipena ezin da belaunaldi berriak berekin duen (bere neurrira birmoldatzen duen) sozializazio bidetik disoziatu.
|
|
Gaur egungo Hegoaldean bizi
|
dugun
bertako/ bertakoago/ etorkin/ etorri zahar/ etorri berri nahastearekin, zein bikote guraso berrik ez dauka bere jatorrian arbaso euskalduna zeini heldu bere euskal senean. Denok izan gaitezke euskaldun eta jatorri euskalduneko.
|
|
Nahiago
|
ditut
bertako produktu naturalak.
|
|
Horrez gain, Fideliza Azpeitia proiektuan eta azpeitiarren kontsumo ohituren ikerketa osatzen lagunduko du, baita datu baseak sortzen eta horiek kudeatzen ere. Gainera, Dendartean Gipuzkoako Merkataritza Bilkurak Eusko Jaurlaritzarekin
|
duen
bertako ekoizleen webgunearen proiektua osatzen lagunduko du. Hala, bertako ekoizleak identifikatu, ekoizleen kontakturako datuak lortu, eta datu horiek webgunean sartuko ditu.
|
|
Izan ere, gezurrak begi bistan puzten ikusten zituen. Batek esango zuen Alardean desfilatu nahi omen zuten emakumeak kanpotarrak zirela, dendariak asmo hori
|
zuen
bertako bat baino gehiago ezagutzen bazuen ere. Entzungo zuen emakume batek besteari hori kontatzen ziola eta biharamunean bigarren andreak kontatuko ziola hirugarren bati, dendan bertan, autobusetan ekarri behar zituztela eskopeterak eta hirugarrenak laugarrenari kontatuko ziola autobusean ekarritako eskopetera bakoitzari mila pezeta ordainduko ziola auskalo nork.
|
|
Horiek Hernan Cortes espainol konkistatzaileak ekarri zituen Mexikotik Europara 1517an, Kristobal Kolon Amerika Erdira iritsi ondoren 1492an. Historialari ofizialen arabera lehena zen kontinente hori aurkitu zuena, nahiz eta indioak hor ziren historiaurretik eta euskal arrantzaleak jadanik Ternua aldean bazabiltzan baleen ondotik eta harremanak
|
bazituzten
bertako amerindiarrekin. Euskaldunen aztarnak dituen gune hori Unescok munduko ondare izendatua du.
|
|
Berarekin doatzi Urruñako Nicolas Regerat erakundeko lehendakaria eta Bretainiar gizon bat. Beren lana
|
dute
bertako elkarteekin edateko ur sarean, osasun eta garbitasun zerbitzuetan eta azkenik eskoletan laguntza ekartzea. Jakin behar da ere bi bidaia horien artean erakunde hori arduratu dela diru biltzen hango beharrentzat, falta handiak baitzituzten bereziki sendagailu eta logistika mailean.
|
2017
|
|
Horren adibide dira Olabeaga eta Abandoibarra. Turismoari begirako azpiegiturek ez
|
dituztela
bertako hiritarren beharrak aintzat hartzen salatu, eta antolatzen hasi dira herritarrak.
|
|
Lehenengo atsedenaldiaren ostean Ingalaterran bizi diren etorkinen hizkuntza errepertorioa nola ikusia den azaldu zuen ANDREAS MUSSOLFek. Egoera hobeto ulertzeko honako aldagaiak aipatu zituen egileak, a) hizkuntza ikasi beharra dago hara joateko, b) etorkinek beharra omen dute asimilatzeko, d) kanpoan dauden britainiarrek ez
|
dute
bertako hizkuntza ikasi nahi, e) EB vs ez EB etorkinek duten hizkuntza gaitasunaren arteko alderaketa egiten da herrialdean bertan, f) beraien hizkuntza irakasteak dakartzan kostuak eta gastu horien erantzuleak eztabaida sortzen dute eta g) itzulpengintza eta interpreteen kostuak traba gisa ikusi izan ohi dira.
|
|
Antzekoa gertatzen zait azken urteotan itsasoan bainatzen naizen bakoitzean. Antton Aldekoak eta Lander Garrok zuzendutako Zomorroak film laburra ikusi nuenetik, ezin
|
dut
bertako esaldi bat gainetik kendu. Zuzendarietako bat izateaz gain, Lander Garro da filmaren gidoigilea, eta baita bi protagonistetako baten rola jokatzen duena ere, Miren Gaztañagarekin batera.
|
|
Bi kasuetan hiru talde desberdin kontuan hartzen dira (endotaldea, beste etorkinen taldeak eta bertakoak). Adibidez, (Zer harreman maila
|
duzu
bertako pertsonekin. Galdera bakoitza indibidualki analizatzen da.
|
|
Bada, Gasteizko medikuak errezeta elektronikoa ematen die, baina trebiñarrek ezin dute botika Gasteizen hartu, Gaztela Leongo osasun txartela dutelako; eta, are okerrago, Gaztela Leongo botiketan –Trebiñukoetan, kasu– ere ezin dute medikuak agindutako sendagaia hartu, EAEko osasun sarera sarbiderik ez
|
dutelako
bertako botikek.
|
|
Dena ezagun
|
du
bertakoak, jaio den tokian bizi eta hilko denak: ibaiak, mendiak, belazeak eta abereak.
|
|
Ondorioz, bide bakarreko gizarte elebiduna sortzen da, alegia: elebidunak bertako hizkuntzen hiztunak dira bakarrik; gainerakoak elebakarrak, ez
|
baitute
bertakoaren beharrik. Elebiduna esan dugu, baina egitan diglosikoa da (13), bertako hizkuntzan ezin osatu dutelako hiztun oso gisa, B ibilbidea mintzo ofizialak bakarrik betetzen duelako.
|
2018
|
|
Progresistaren plantak eginez kioskoa aukera nezake, saltoki txikiak babestearren. Baina etxepeko emakume vietnamdarrak ez du, nik zer dakit ba, bidezko merkataritza sustatzen, ez
|
du
bertako nekazarien produktu ekologikorik dendan, multinazionalen tabakoa eta edariak baizik. Kioskoaren abantaila objektibo bakarra dirudiena ere ez dakit ankerkeria ez den.
|
|
Gauza serioa dira publikoari erakusten zaizkion dokumentuak, administrazioek bermatu behar
|
dituzte
bertako adierazpenen egiatasuna eta egokitasuna. Eta euskarak, lekurik ez etiketa, irudi, erakusleiho, seinale, lorratz eta nortasun agiri horietan...
|
|
Bai, bestela ez genuen Geltoki abiaraziko. Balorean jarri nahi
|
dugu
bertakoa, eta baita ekologikoa, sasoikoa eta merkataritza justua ere. Kate guztia errespeta dadila nahi dugu:
|
|
Deskonexioaren tesiarekin Aminek herrialde periferikoei proposatzen zien beren ondasunen barruko metaketa kontrolatzea, era burujabeago batean garatu ahal izateko, zentroko eliteen eta multinazionalen interes ekonomiko, sozial eta kulturalen mende geratu gabe. Herrialdeok beren produkzio indarrak bideratu behar
|
lituzkete
bertako herritarrentzako kontsumo gaiak ekoiztera, ez zentroko jendeentzako edo haien eskumakilak diren periferiako eliteentzako osagaiak eta luxuzko trasteak.
|
|
Batez ere beiletan irakurtzen zizkieten apezek ebangelioak eliztarrei, eta gauza on anitz biltzen zituzten haien bidez, ez jakin apezen indarraz ala ebangelioenaz, edo bienaz. Mendibeko Salbatoreko beilan mutuak sendatzen omen zituzten apezek, eta deabruak ere ateratzen zituztela deabrutuen gorputzetik entzuna
|
zuen
bertako Maiana Monfortek.
|
|
gainerakoan, gurpil zoro batean ikusten du auzia. . Gu hara joaten gara alarde parekideek ez
|
dutelako
bertako instituzioen babesa. Nik uste dut bertako instituzioen babesa dela beharrezkoa?.
|