|
2000
|
|
|
Hizkuntza komunitateek biziraupena ziurtatzeko, erreprodukzio soziala bermatubehar dute. Gure kasuan, euskararen komunitateak bere biziraupena ziurtatzeko, besteak beste, hedabideen laguntza behar
|
du
bere buruaren erreprodukzio sozialabermatzeko. Gure inguru hurbileko hedabideak urrun daude laguntza emate hipotetikohorretatik.
|
|
|
Konplexuz josita azaltzenzaigula euskalduna. Kanpotarrek homologatuta sentitu behar
|
duela
bere burua kulturaren edozein esparrutan. Eta gure gizartean, Euskal Herriko erreferentziak zeintzukdiren, soziologikoki, laino eta argitzeke ditugu oraindik.
|
|
|
Gizakia askatasuna da, hots, zabalune edo hutsune bat, zulo bat unibertsoan, ekintzak bete behar duena. Gizakiakorain bere gain hartu behar
|
du
bere burua (existentzia), hots, bere buruaren eraikuntza, erantzukizuna. Hau ez da etika arazo bat, ohiko esanahian:
|
|
|
Eten eta ospa egin behar, hortaz, Ulises berrihonek, orain arteko guztitik urrun, askatasun berri baten eguratsetaraino?. Halasentitzen
|
du
bere burua trenean, 140 kilometro orduko abiaduran: –Zoriontsu naizberriz.
|
|
2001
|
|
|
Edozein artetan bezala, entrenamendu eta ikasketen bidez norberak landu eta trebatu behar
|
ditu
bere burua, bere usaimena eta bere ahalmena. Ikasketa batzuk oso teknikoak izan daitezke.
|
|
2002
|
|
|
lurralde bat. Taldeak, azkenik, subjektu kognitibo gisa identifikatu behar
|
du
bere burua, bai eta expresibo gisa ere. Horietan guztietan, hizkuntza aparteko tresna da.
|
|
|
Ala uste nitun ttottoek zakurren antzeko, antxumeak, beuren amen ideko; era ortara txikiak aundiekin erka oi nitun. Uri ark, ordea, uztailatze apalen artean nekostak baiño garaigo iaso
|
du
bere burua beste guztien artean.
|
|
|
Gurutzean josita zegoan ohoin baten senideak, zaindariaren illobirako joan etorriak ongi ikusita, beren senidearen gorpua gurutzetik jeitsi, eta oi zan bezala ilobiratu egin zuten. Gudariak urrengo egunez haretariko gurutze bat gorpurik gabe zegoala oarturik, eta gaiñera zetorkion zigorra susmatuz, alargunari erran zion zer gertatu zan eta epaillearen ebatziari itxaro gabe, berak erhaingo
|
zuela
bere burua espataz. Ilda gero, bere gorpua artu, ta senarraren illobian bertan sartu zezala eskatzen zion alargunari; horretara, senarra ta maitekidea illobi baten egongo zirala betiko.
|
|
2003
|
|
|
Horiek dira Hemen eta Munduan globalizazioaren aurkako euskal ekimenaren web orrian sartzean aurki ditzakegun lehenengo hitzak. Ikus daitekeenez, ekimen horrek ez
|
du
bere burua jotzenelkartetzat, erakundetzat edota gizarte mugimendutzat, ezta talde politikotzat ere.
|
|
2004
|
|
|
Lyoncn, berriz. Michael Villanovus izendatz.cn
|
du
bere burua. Ezkutuka zebilen pentsalariak, ordea, bcti nafartzat jo zucn bcre burua eta idcicngatik hiltz.en jakin izan zucn lehenengo intelcktualetariko bat izan zen (ikus Sastre 1997), 4 EUSKAL PENTSAMENDUAREN UHARTEAHorren antzeko zerbait gertatu zitzaion Uharteri.
|
|
2007
|
|
|
Horrelako egoeretan, azkenean, gauzak deserosoago gertatzen dira.Badakizu pertsona hori toki txarrean jartzen ari zarela. Eta kazetari horrek ereez
|
du
bere burua nahaste horretan ikusi nahi.
|
|
|
–lotune gotor antzera? irudikatu ahal
|
du
bere burua; osotasuna eta unibertsaltasuna aldarrikatu norberarentzatjo den eremuan, esaterako, euskalduntze osoaren beharra aldarrikatzea: euskalherritarrak osoa nahi badu izan, euskaldun behar du; indar metatze batenlehendabiziko urratsa da.
|
|
|
izena). Nork ezin
|
du
bere burua zuzenean esperimentatu, besteenbidez eta elkarrekintzetan jasotako sinboloen bidez egingo du. Argi dago, beraz, komunikazioa dela norberaren jatorria eta ondorioz gizartearen ezinbesteko egitura.
|
|
|
Bestela euskal identitate kapitalaren eta euskal herritarrenkapitalen arteko aldea gero eta handiago izango da. Jendeak gero eta arazo gehiagoizango
|
du
bere burua tradiziotik eta modernitatetik datorkigun kapital horrenbitartez irudikatzeko eta bereizteko. Bien arteko aldea gutxitzen dugu, berriz, euskal kultur kapitala berritzen dugunean.
|
|
|
Hainbat autorek (besteak beste, Baldwin, 1906; Mead, 1934) uste dute munduratzean jaioberriak ez
|
duela
bere burua beste pertsonengandik eta objektuetatikbereizten; hau da, nahiz eta beste pertsonekin zein objektuekin jarduerak egin, hasieran ez du ulertzen bere ekintzak pertsona eta objektu horietatik bereizirikdaudenik (Carpendale eta Lewis, 2006). Mead ek (1934), adibidez, aldezten zuenNia jaioberriak ingurukoekin dituen eragin trukeen ondorioz garatzen dela.
|
|
2008
|
|
|
Hori dela-eta, Ni fisikoa zein Ni psikikoa (maila afektiboan, intelektualean eta sozialean) kolokan jartzen dira. Pertsonak irudi berria eraiki behar
|
du
bere buruaz eta irudi hori autonomoa izatea nahi du. Beraz, beharrezkoa da lehen zeuzkan identifikazioak, gurasoekin edo gizartearekin identifikatua
|
|
2009
|
|
|
Orduan nireamonaren senideek esaten zuten: «hau ez zunan tontoa eta bere bizia aterako zinan».Ikusten
|
zuten
bere burua bizirik ateratzeko gauza. Beraiek bazekiten errekurtsoakzituela, kontaktuak zituela eta ezin zuten sinetsi hilda zegoenik.
|
|
|
Hori guztia nazioarteko informazioari ere badagokio. Nazioarteko kazetariakaurreiritzi horietatik askatu behar
|
du
bere burua. Ez da erraza, baina merezi du.
|
|
2010
|
|
|
bizilagun etalagunekin hasiko da, ahaideak, bilobak, seme alabak edo bikotekidea ez ezagutuarte. Geroago, ez
|
du
bere burua ispilu aurrean ezagutuko, eta ahaideren batena delapentsa dezake. Horrelako egoerek urduritasuna, herstura, izua eta koldarkeriasorraraziko ditu kasu askotan.
|
|
|
Aplikazio horretan lortzen dena legegileak aurreikusitakoaren isla hobea edo txarragoa da. Beraz, sistema bera eta bere elementuak baloratzen hasi orduko, horietatik kasuan kasuko ondorioak ateratzeko, argi geratu behar du bide jurisdikzionalak ezin
|
duela
bere burua eraldatu, berritu, edo erreformatu. Botere Legegileak eta Betearazleak bide jurisdikzionala antolatzeko eta egituratzeko ematen dituzten legeek bakarrik alda dezakete, eta oraindik garrantzitsuagoa, hobe dezakete bide hori.
|
|
2011
|
|
|
Argazkiaren mundua betidanik izan du gustukoa. Berak «frankotiradoretzat»
|
du
bere burua, bere kaxara ibili delako beti: «Neronek egin dut programa eta baliabideak ere neuk garatu ditut» (programa eskura eman digu).
|
|
|
Ikus entzunezko alfabetizazioak aukera ematen digu komunikabideek gaurko gizartean betetzen duten funtzioa ulertzeko. Trebezia horren bitartez, herritarrak errazago
|
du
bere burua egoki azaltzea demokrazian, baita ikerketarako bideak eskuratzea ere.
|
|
|
oldarkorra da eta afektuen erregulazioan hutsuneak ditu. Bulkaden eta emozioen bat bateko aldaketak jasaten ditu, bere premiak ez ditu ongi ezagutzen eta ez
|
du
bere buruaren irudi garbirik. Gorputz eskema aldakorra du.
|
|
|
Gorputz eskema aldakorra du. Mugako nortasunaren nahastea
|
duenak
bere buruaren identitate sentimendu lausoa du, barneko hutsune sentimenduari eta amorruari lotua. Umorearen ezegonkortasuna eta oreka emozionalik eza dira nahaste honen bereizgarri nagusia.
|
|
|
Nahaste nartzisista
|
duenak
bere buruaren irudi ona du, eta ez du bere burua zauritzen, mugako nortasuna duenak bezala.
|
|
|
Haurrak jarrera autista hartzen du eta ez du bere burua amarengandik ezberdin den objektu moduan kontsideratzen. Ama eta haurra ez dira osoak eta haurrak ezin
|
du
bere burua amarengandik bereizita ikusi. Aitaren absentzia osagai garrantzitsua da antolamendu psikotikoan.
|
|
|
Hasieran gogoko zuten egoera bat ekiditen dute pertsona hauek, harremanetan sortutako kinada negatiboekiko erreakzio portaera batek eramanda (Fenichel, 1945). Horney k (1945) pertsona arteko harremanetatik aldentzen den nortasun «desatxeki» moduan deskribatu zuen jendearekiko harremanetan tentsioz betea sentitzen dena, eta tentsio hori ekiditeko bide moduan bakardadea aukeratzen duena; estilo desatxeki hori duenak ez
|
du
bere burua onartzen, eta ez du pentsatzen besteek onartuko dutenik; besteek mespretxatu egingo dutela pentsatzera heltzen da (Horney, 1950).
|
|
|
Terapeutak jomuga garbi batzuk jarri behar dizkio mendeko nortasunaren nahastea duen pertsonaren terapiari. Jomuga horiek lortzen doan heinean albora utzi behar
|
ditu
bere burua baliogabetzen duten pentsamendu eta sentimenduak. Hala ere, kontuan eduki behar da mendeko nortasunaren nahastea duenak mesfidantzaz hartzen dituela autonomiarantz daramaten aurrerapenak.
|
|
|
Birtchnell en (1988) arabera, berriz, mendetasun patologikoa duenak gabezia hauek agertzen ditu: bere gaitasunez ez da fidatzen, ez
|
du
bere burua positiboki balioesten, ez da helduen munduan onartua izateko gai sentitzen, besteengandik bereizteko prozesuan ziurtasunik ez du eta ez du identitate pertsonalik finkatzen.
|
|
|
Alde horretatik, talentuko gizakiak bakardadea eramaten dakitenak dira eta bakardadea jasan ezin dutenak dira gizartekoiak. Gizon osoak batasun bat osatzen du beregan eta nahikoa
|
du
bere buruarekin (Schopenhauer, 2006). Baina, Schopenhauer bera errepresentazioaren munduan kokatzen da, maila altukoak eta baxukoak bereizten dituenean, bere burua maila altukoen artean kokatzeko eta besteak maila baxukoen artean kokatzeko.
|
|
|
Adibidez, pertsona mota honek pentsa dezake ez lukeela besteek bezala ilaran zain egon behar. Salbuespentzat
|
du
bere burua eta arau sozialak hausten ditu. Ez zaio iruditzen pertsona arrunta denik eta jende ospetsuaren lagunartea bilatzen du.
|
|
|
Estilo kognitiboari dagokionez, nartzisistak joera nabarmena
|
du
bere burua besteekin alderatzeko; joera du bere burua handiago edo txikiago, indartsuago edo ahulago, bereziago edo arruntago, ederrago edo itsusiago, aberatsago edo txiroagotzat hartzeko. Informazioa prozesatzeko modu dikotomiko edo manikeoa du.
|
|
|
Estilo kognitiboari dagokionez, nartzisistak joera nabarmena du bere burua besteekin alderatzeko; joera
|
du
bere burua handiago edo txikiago, indartsuago edo ahulago, bereziago edo arruntago, ederrago edo itsusiago, aberatsago edo txiroagotzat hartzeko. Informazioa prozesatzeko modu dikotomiko edo manikeoa du.
|
|
2012
|
|
|
Independentzia lortzeari begira eraginkorrak izan nahi badugu, nazio deritzogunsubjektu politikoak helburu politikoari begira, independentziarekin alegia, definitubehar
|
du
bere burua, ez faktore objektiboekin5 Hori egiteak independentismoarenpotentzialtasuna askatzea ahalbidetuko luke; independentista izateko aurrebaldintzabakarra horixe bera litzatekeelako, hots, independentzia nahi izatea (edo euskalherritarra izan nahi izatea), ez besterik.
|
|
|
Azken batez, errepublikanismoaren helburua izangoda arlo publikora bertute zibikoa eramatea, eta bertute hori bizitza publikoan baino ez da gauzatzen. Abertzaletasunak batzen ditu errepublikanoak etakomunitatezaleak, baina gaur egungo errepublikanoak nazionalismotik bereizinahi
|
du
bere burua: leialtasuna errepublikari zor zaio eta ez ezaugarri kulturalenmultzo baten jabe den herriari.
|
|
2014
|
|
|
Gertaera traumatiko intentsu bat bizi izan duten pertsonek, erresilientzia gutxi edo zaurgarritasun handia baldin badute, trauma osteko estreseko nahastea garatzen dute. Nahaste obsesibo konpultsiboa
|
duenak
bere burutik pentsamendu beldurgarriak (obsesioak) urrundu nahi izaten ditu, errituzko portaera batzuk (konpultsioak) eginez.
|
|
|
Tratamenduari dagokionez, zaila da jokoarekiko atxikimendua gainditzea. Arazoa gainditu nahi
|
duenak
bere burua iruzurtzeari utzi eta errealitateari aurre egin behar dio. Terapia pertsonalari jarraitzeak eta arazo bera dutenekin elkartzeak on egingo dio.
|
|
|
Etengabe begiratzen dio bere buruari ispiluan, gorputzaren argaltasuna ezinbestekoa baita haren autoestimua goian edukitzeko. Itxura jakin bati oso lotua
|
du
bere buruaren kontzeptua. Pisuari eta formari ematen dien garrantzia dela-eta, ez ditu kontuan hartzen pisu gutxiegi edukitzearen arriskuak.
|
|
2015
|
|
|
Berriro ere Venezuelak jokatu duen papera funtsezkoa izan da hainbat proiektu martxan jartzeko eta bideragarritasuna bermatzeko. Gehien nabarmentzen den egitasmoa ALBA (Alianza Bolivariana para los Pueblos de Nuestra América/ Gure Amerikako Herrientzako Aliantza Bolivartarra) izan daiteke; izan ere, neoliberalismoa gainditzeaz gain, kapitalismotik kanpo kokatu nahi
|
du
bere burua eta integrazio sozialista baten beharra aldarrikatzen du, bestelako harremanak eta balioak defendatuz. Venezuelak eta Kubak abiatutako ekimena izan zen energia eta osasun zerbitzuak trukatzeko, baina urteek aurrera egin ahala estatu gehiago batu ziren eta gaur egun 12 herrialdek osatzen dute aliantza64 ALBAren filosofia iraultzailea da, harreman komertzialez haratago joan nahi duelako eta erabateko lehentasuna ematen diolako integrazio sozialari (hezkuntza, osasungintza eta abar), mundu mailako integrazio prozesu gehienek kontrakoa egiten duten bitartean (Tirado, 2011).
|