|
2017
|
|
|
Uste
|
dut
behar dugula pixka bat hori ere, denok gizaki bezala, baina euskaldunok ere bai, mirestea, hau da, eredugarriak diren sortzaileak hor daudela, eta hizkuntzaren gaitasuna eta artearen gaitasuna gorenera edo behintzat gu baino gorago eraman dezaketen pertsonak badaudela ikustea, behar du herri batek. Eta nik uste bertsolariek hori sinbolizatzen dutela.
|
|
|
Beraz, ahozko tradizioa kultura egiteko baliatu izan dugu gure existentzia denboraren 10etik 9an baino gehiagoan, homo sapiens garaitik. Oso teknologia indartsua da, beraz, baina ez
|
dugu
behar bezala ulertzen, liburu, ordenagailu eta antzekoei denbora asko eskaintzen diegulako. Ondorioz, nire iritziz, ahozko tradizioaren misterioa ez da benetan misterio bat, gizakia sortu zenetik aritu baikara honetan.
|
|
|
|
Zuen
beharra dudala
|
|
|
|
Zuen
beharra dudala
|
|
|
Epaiketa egiteko egun batzuren faltan, auzian amore ematea erabaki du Espainiako Gobernuak, isunaren forma arazoak argudiatuz. Hau da, kasua epaiketara iristear denean, duela urtebete isuna jartzean ez
|
zutela
behar bezala argudiatu dio Gobernuak. Urtebetez guztiz kontrakoa defendatu ostean, Espainiako Gobernuak nahiago izan du isun zehatz honen aurrean amore ematea, Mozal Legea epaitegietan ezbaian ikustea baino.
|
|
|
Azkenean, belarra jorratzen dute, eta artoa sasira bota: gizarteak benetan
|
dituen
beharretara bideratutako partidetan murrizketak egiten dituzte, baina behar garbirik gabeko azpiegitura erraldoiak finantzatzeko badago dirua. Krisia egon badago, eta ez dut nik ukatuko murrizketak beharrezkoak direla, baina ez gaitzatela engaina:
|
|
|
artoa ereiten denean, behar baino ale gehiago jartzen dira zuloan, baten batek indarrik hartuko ez balu ere, eta gero multzoka ernetzen da. Multzo guztiak batera ezin
|
duenez
behar den moduan gorantz egin, landare batzuk kendu egiten dira. Ez dakit baserritarrek onartuko luketen azalpen sinple hau, baina horretan utziko dugu.
|
|
|
Tontoena akaso naiz? Gainera, zergatik goardia
|
dugu
behar egin. Hemen ez gertatzen da ezer inoiz.
|
|
|
Potius habuit perseverantiam unius anni fidelis, et quantum infra excogitari potest, si donec moreretur fideliter vixit, quam multorum annorum, si exiguum ante mortem a fidei stabilitate defecit. Azken urtean, heriotzako aitzinean denbora apur batez ongi bizitzen denak, eta gero hiltzen denean bekaturik gabe gertatzen denak esan daiteke
|
duela
behar den pertseberantzia eta irmotasuna, eta ez aitzinetik anitz urtez ongi eta prestuki bizi izan denak, baldin hiltzerakoan edo hiltzen denean huts egiten badu.
|
|
|
Emakumeetako egiteko honetan bere buruaz kontu ona eman nahi
|
duenak
behar du jan edanetik ere begiratu. Behar du neurriz jaten, edaten, eta gustuaren eta zaporearen atea ahal bezainbat itxirik edukitzen saiatu.
|
|
|
Gainerakoan, nork bere egitekoak egin ditzala eta behar
|
duena
behar duenarekin solasta dadila.
|
|
|
Ibarrategik burua apaldu du erranez ados zela. Erantzun diolarik presidentari itzultzailerik ez
|
zuela
beharrik ohartu ginen haren frantsesa gurea zela, azenturik gabe eta horrek ekarri du egoera berezia ezin adierazizkoa, denek gure barnetik senditzen ginuena.
|
|
2018
|
|
|
Darwinek ere hala frogatuta utzi zigun hautespen naturalaren teoriarekin. Euskararen bizi indarra hiztunek euskara erabiltzeko
|
duten
behar sozio funtzionalaren neurri berekoa da. Artikuluak hizkuntza biziberritzeko paradigma berria proposatzen du:
|
|
|
Gurdiaren Paradigma. Paradigma horren arabera, hizkuntzaren gurdia mugiarazten duen indarra hiztunek hizkuntza hori komunikaziorako tresna gisa erabiltzeko
|
duten
behar naturalaren neurri berekoa da. Behar hori gabeko hizkuntzak, Darwinek iragarri bezala, galbidean dira.
|
|
|
Euskara normalizatu nahi badugu, euskara gizartearen erdigunean jarri nahi badugu, euskararen aldeko aldaketa soziala eragin nahi badugu, euskara erabiltzeko behar sozio funtzionala, edota bestela esanda, komunikazio hizkuntza izateko behar naturala, sorrarazi behar dugu hiztunen artean. Edo, hobeki esan, hizkuntzak berak sorrarazi behar
|
du
behar natural hori hiztunen artean.
|
|
|
Gizakia gizaki artean bizi den aldetik, komunikazioa gizakiaren berezko behar naturaletako bat dugu. Baina gizakiak
|
baditu
behar natural gehiago eta komunikazioa baino premia handiagoa dutenak bere biziraupenerako. Hain zuzen ere, euskara, gizakiak dituen berezko behar natural horiek asebetetzeko, komunikazio tresna arrunt eta ohiko bihurtzen dugun hein berean jarriko dugu normalizaziorako bidean.
|
|
|
Hizkuntza batek asetzen duen komunikazio beharrik oinarrizkoena haur jaioberriarena da. Gizakiak
|
dituen
beharrik oinarrizkoenak behar fisiologikoak dira, alegia, gizakiak bizirik irauteko oinarrizkoenak. Beraz, gizakiaren berezko behar naturalen mailarik oinarrizkoenean, haur jaioberriarena izango genuke.
|
|
|
Beraz, beharrak, hiztunek euskara komunikaziorako erabiltzeko
|
duten
beharrak, mugiarazten du hizkuntzaren gurdia. Horregatik, euskarak komunikaziorako indar txikia daukan hiztunengan Gurdiaren Paradigmaren gurpilak nekez mugituko dira.
|
|
|
Horiek horrela, modaren kontra, euskal hiztun herriak euskal nazio bilakatu eta izaera horrekin jokatu du, gutxiengo gisa, anitza, aldakorra eta gero eta abstraktuagoa den mundu batean. Euskal herria ez da oraindik behar beste identifikatu euskal nazioarekin, ez
|
du
behar beste kontzientzia politikorik. Nazioaren proiektua ez da gero eta hegemonikoagoak diren ideologia ahulen egitasmoen eremukoa.
|
|
|
Nik gehiegi ikertu ez dudan elementua da, hala ere. Zuk egindako 8 orduko atalean, nik azken 8etako 4 telebistari ematen dizkiogula aztertu dut, gehiago erreparatu diot hezkuntza araututik kanpo ume, gazte zein helduek
|
dituzten
beharrei. Badakit" aisialdia euskaldundu" aspaldi esan zela, baina beti elementu subordinatu gisa egiten da, euskarazko ekimenak antolatzen, eta ez ekimenak euskaraz antolatzen sistematikoki.
|
|
|
Harekila segur
|
dugu
behar dugun guzia.
|
|
|
zeren hantik ukhen
|
baituk
behar duian thornuia.
|
|
|
Harekin segurua
|
dugu
behar dugun guztia!
|
|
2019
|
|
|
Ez
|
baduzu
behar bezalako edukazioz portatu behar, hobe izango duzu ipuina zerorrek bukatzea.
|
|
|
Tomek, nolabait baina altxa zuen. Baina ezin
|
zuen
behar bezala eraman.
|
|
|
" Bi daude. Batean jokatzeko espainiar naziotasuna
|
ukan
behar duzu, eta bestean aritzeko, aldiz, ez. Ni bigarrenean jokatua naiz, eta gogoan dut gure taldeko hamar jokalari joan ginela.
|
|
|
Victor Hugo karrikan behera nindoan Nolwenen SMSa erdietsi nuelako soinua hautematean. Ez nuen esperantza handirik
|
ukan
behar: nire polizia inspektorerik gogokoena gaueko zerbitzuko zatekeen.
|
|
|
Negu luze, hits eta euritsua pasatu ondoren, ekaineko lehen astean eguzkia agertu zen Lapurdin eta Euskal Herri osoan. Bazirudien eguraldi ederra
|
ukan
behar genuela, baina lehen emanaldiaren bezperan, hau da, ekainaren 6an, bero sapa egin zuen, eguna pittaka pittaka usteltzen joan zen, arratsaldeko 5ak aldera lehen hodei beltzak azaldu ziren, geroxeago zerua arras ilundu zen eta arratseko 8ak aldera, alimaleko ekaitza bota zuen, kazkabarra eta guzti. Hori ikusirik, izugarri izutu ginen, euria eginez gero ez baikenuen leku estalirik gure ikusgarria burutu ahal izateko.
|
|
|
Abere totemiko horietan, euskal inauteriak egiten duena edo saiatzen dena adierazten zera da, gizakiak natura meneratzeko
|
duen
beharra edo grina, bera bizidun guztien gainetik jarri eta nagusigo hori agerian uzteko.
|
|
|
Seguruenik, lehendik ere bazuten gaitasuna, baina ez zuten izango beharrik. Eta noiz
|
dute
beharra. Leku batetik bestera joan behar dutenean, eta talde barruko kohesioari eutsi behar diotenean.
|
|
2020
|
|
|
Eta eskuartean zer duen jakin gabe, errepikatzeko modukoa iruditu zait esperientzia narratibo hau. Lehen bezala orain, herri saminaren poeta finak behar
|
baititugu
behar, baita prosan ere.
|
|
|
Poema batzuek, egia da, ideia on batetik Itoizko urtegiaz ari dela: " Ura dakarrenak/ urrea darama", akaso ez
|
dute
behar besteko garapenik, edo hitz joko hutsean geratzen dira: " burujabetza lortu ordez/ burugabetza izango dugu".
|
|
|
Ez da anekdota soila... Baina ez da haren jarrera pertsonala edota intelektuala bakarrik gogoratu genukeena, haren idazkerak ere merezi
|
baitu
behar bezalako arreta, lau lerro eskasetan, zoritxarrez, ematerik ezinezkoa dena; baina, tira, ez dago soberan hona ekartzea literatura irakurriz idazle eta iraultzaile bihurtu zela.
|
|
|
...tzientzia linguistikoa daukatenei esker egin dugu aurrera arlo horretan, Euskal Herriko erakunde ezberdinek ezer gutxi egin duten bitartean, eta zer esan literaturaren arloaz, non Armiarma edo Booktegi bezalako egitasmoak, funtsean, lan militanteak diren (pribatuak), edota UEUk euskal unibertsitatea online zabaltzeko ahaleginak behin eta berriro zapuztuta geratu behar izana, zeinak erakundeetan ez
|
duen
behar bezalako arreta piztu eta, bideratzeko aukera izan denean, funtzionarioen korporatibismoak egitasmo horren aurka erabilitako amarruek galarazi duten aurrera joateko aukera denon kalterako.
|
|
|
Idazketa literario filosofikoa, berriz," asmatzeke" dagoen hizkera da. Literaturak, ohiko erreferentzia sinbolikoei segida eman beharrean, haiek apurtzen ditu eta, zeregin horretan, estilo literarioa
|
dugu
behar den hizkera aitzindari hori.
|
|
|
Garbi dago ez Kataluniak eta ez Euskal Herriak, ez EAEk eta ez Nafarroako Foru Erkidegoak edo Euskal Hirigune Elkargoak
|
dituztela
behar beharrezkoak diren tresna legal eta ekonomikoak, eta Frantziako eta Espainiako estatuek hartzen dituztela erabaki nagusiak, eta horrenbestez, teoriatik ezin garela praktikara igaro, baina aurrera egin dezagun, itzuliko gara-eta atzera berriz puntu honetara.
|
|
|
Torturatu, berrogeita hamar zafraldi jasoarazi, mihia moztu eta pikotan iltzatzeko agindu zuen Juan Fernandez de Paternina alkate berriak bat ere epaiketarik egin gabe. Agidanez, Sanchez de Oñate honek ezin
|
zuen
behar besteko diru bildu salaketak arbuiatzearren alkatea baino epaile zuhur, eskuzabal eta batez ere boteretsuagoak zirenen laguntzaren bitartez.
|
|
|
eta beste gauza bat. Nahitaezko izan nahi duen zuriak menpeko arrazak arbuiatu eta, honetaz gainera, ez du irudimen gehiegirik ere
|
ukan
behar. Ez ditu gehiegi ulertu behar ez sena, ez ohitura, ez beltz kupretsu horien buru prozesurik, ez baitu arraza zuriak bide hori sekula erabili mundua menperatzeko.
|
|
|
Bada, eraikin zahar hartako beheko solairuko bigarren atean sartu eta azken ilaran zuen eserlekua Tseringek eta atseden bere aterkiak. Oinazpitan tinko gorde ohi zuen klase ordutan, eta bisitari zuri berri haren goiz klasetan leku finkoa galtzen zuenez, berari eskatu ohi zion aterkia gordetzeko ordubetez, ezin
|
zuela
behar bezala zaindu bere klaseak iraun bitartean eta mesedez bere kideengandik babesteko bere harribitxirik preziatuena. Ez zuela galdu nahi asko maite zuelako eta berari esker bidaia zoragarriak bizi zituenez ez zuela arriskurik hartu nahi.
|
|
|
Bihar arratsaldean ez dugu lanik egingo, Elsa. Laurak arte errezebituko
|
ditugu
behar gorria duten bezeroak; eta gero kalera. Zer iruditzen zaizu?
|
|
2021
|
|
|
Hala ere, eta gauzen muinera jo beharrean zeharka joan nahiago dutenez gero, gutxienez edukiontzia bertatik kendu izana ikaragarri poztuko nindukeen. Ez dute egin, ez
|
zuten
beharrik edo, zertarako, gauzak hobe bere lekutik ez mugitzea, ez du inporta edukiontzi kaskar bat ere baldin bada bakar bakarrik. Baliteke gehiegi eskatzea, itxoitea.
|
|
|
Azkenean goizero hiru orduz edo bakarrik egingo ditugu saioak, nik eskatuta. Astebete
|
dugu
behar bezala entseiuak egiteko, eta bien bitartean nik beste gauza batzuk ere egin nahi ditut, besteak beste Bilboko kale txukundu berrietan zehar paseatu edota, beharbada, Luzaroraino heldu, ditxosozko domina emango didaten ostirala baino lehenago, nire gurasoen etxea behin berriro bisitatzearren, eta bidenabar ea behingoz etxea saltzea edo erabakitzen dugun nire neba eta biok. Nire nebari oraingoan ere, eta telefonoz edo solasean jarduten dugun guztietan bezala, saltzea proposatu egin diot, hau da, bisitan joango nintzen ala ez galdetu didanean.
|
|
|
Muzin egin dit beti bezala ere. Nire nebak ez du tutik erantzuten, agian ez
|
du
beharrik, badaki laster alde egingo dudala eta erabakia behin berriro haizean geratuko dela. Gehienetan ere nire nebak ez du apenas hitz egiten, ez du gustuko derrigorrezko hitzak ez baldin badira, nire neba begiratuez erantzuten ohitu da, eta zer edo zer esateko beharra baldin badu ezin nabariago zaio ondoeza aldartean, esan beharrekoa ahalik eta lasterren esaten saiatzen da eta askotan totelka edo marmarka egiteari eusten dio.
|
|
|
Zentzuzkoa al da, alafede, emaztekiengatik, zeinak guretako baizik ez baitira eginak, hiltzea, eta Jainkoak guri eman diezaguten agintzen diena galdatzeko beldur izatea? Ez naiz nihaurgatik edo ezkondurik dauden guziengatik ari, zeren nik bai
|
baititut
behar ditudan emazteki guziak eta gehiago, premia dutenengatik baizik, ergelputz hutsak baitira berei beldurra izan lieketenen beldur baldin badira. Ez al duzue ikusten damatxo gaixo horrek nolako damua zuen bere ergelkeriaz?
|
|
|
Escarabotetik Compostelako eskualde ospitalera joan behar zuen. Inoiz ez
|
zuen
behar izan auto batera igo, ez eta ospitale batera joan ere. Distantzia, guztira, 53 kilometrozkoa da.
|
|
|
egin batzu aldean
|
badituzte
beharrik ordaintzat, andeatu direneko. Horrela, lana bethi aitzina badoa,
|
|
|
baginakielarik bidean dabilanak guti
|
duela
behar jan ogi eta gasna baizik ez, ahalaz, zaharren eta
|
|
2022
|
|
|
Hori uste nuen.
|
Baduzu
behar dugun helbidea?
|
|
|
Disimulatu, baina izan prest ezpatak. Kapak ere kendu eta ezkutu bezala erabiltzeko moduan prest izan behar
|
dituzue
behar denerako. Orain ixo.
|
|
|
Barkatu, Zawi jauna, baina uste dut Habusek aurkitu duela konpromisoa eta
|
zuen
beharra bateratzeko modurik Habusek baiezko keinua eginez azaltzen saiatu zen.
|
|
|
Beste batzuk ere izan ditugu Monzon baino lehen: Jokin Zaitegi, Andima Ibinagabeitia, Txillardegi eta abar Txillardegi kronologikoki beranduago noski, eta ideologia ezkertiarragoarekin, oinarri horren ezinbestekotasunaz hitz egin eta idatzi izan dutenak, eta horretarako abertzaletasuna, estatu independente bat osatzeko nahi sendo baten behar noraezekoa aipatu dutenak behin eta berriz, baina oraindainokoan, ez
|
du
behar bezalako bidea egin, eta, horretan, esan beharrik ez dago honako ikuspegi honek zer kalte egin duen eta egiten ere jarraitzen duen:
|
|
2023
|
|
|
Dena da, era berean, etenik gabeko jarraipena eta berehalakoa berentzat. Ez
|
dute
behar adinako zorroztasunik, egunerokotasunik, haraindikoaz pentsatzeko.
|
|
|
" Ez da egia handiagorik Nomerfidek erran duen hori baino erran zuen Simontaultek, baina halako hastantze bat furiaz eragiten duenak dohakabetzat
|
ukan
behar luke bere burua, zeren Jainkoa, amodioa eta ohorea laidoztatu baitzituen".
|
|
|
Baina makurrena zen ezen haren oinazeendako medikua ezjakin zela guziz haren gaitzaz. Eta hala, bere erokeria halako gizon prestu bati, bere bizioa eta gaiztakeriak halako gizon bertutetsu eta on bati erakusteko
|
ukan
behar zukeen beldur oro alde batera utzirik, zion amodioaz eskribitzeari lotu zitzaion, ahalik eta goxoen, hasteko; eta eman zizkion gutunak zerbitzari gazte bati, eta erran zion zer egin behar zuen, eta oroz gainetik begira zezala senarrak ikus ez zezan kordelierretara joaten. Zerbitzaria, bide zuzenenetik joan nahiz, nagusia botiga batean eseririk zegoen kaletik iragan zen.
|
|
|
1880ko irailaren 24 (136) Cuesmestik idatzitako gutunean Vincentek Theori esaten zion Daubignyren Le Bouisson akuafortea heldu zela. Cours de Dessin Bargue lantzen ari zela modu erregularrean; egunean egunean bere eskua eta burua malguagoak eta indartsuagoak bihurtzen ari zirela; ezin
|
zuela
behar bezala eskertu Tersteeg, hain eskuzabalki utzi ziolako liburu hori; tarteka anatomiako liburu bat eta perspektibako beste bat irakurtzen ari zela; estilo kontua oso lehorra zela eta batzuetan liburu horiek narritagarriak zirela; amorru biziz ari zela lanean eta lan horrek momentuz emaitza distiratsurik ematen ez bazuen ere, loreak emango zituela bere garaian. Courrières era Jules Breton en estudioa ikustera egindako bidaia deskribatzen zuen gero; kanpotik begiratuta ez zitzaiola haren etxea gustatu eta ez zuela aterik jo ere egin; dirurik gabe gelditu zela eta kanpoan lo egin zuela; miseria horretan zegoela bere buruari esan ziola:
|
|
|
1889ko maiatzaren 22an (592) St. Rémy tik idatzitako gutunean Vincentek Theori esaten zion Gauguin-i La berceuse en kopia bat emateko, eta beste bat Bernard-i; Gauguin-ek koadroak nahi bazituen, Theok nahi zuen beste bat eman ziola, trukean; ondo zegoela erietxe horretan eta ez
|
zuela
beharrik ikusten Paris inguruko pentsio batera joateko; janaria zela; zorotasunari zion beldurra desagertu egin zela arazo bera zuten beste pertsonak hurbilean ikusita; beren artean ongi ulertzen zirela; batek krisia baldin bazuen, besteek zaindu egiten zutela eta minik har ez zezan zutela; maniaren batengatik edo amorruagatik borrokan ari zirenak besteek bereizten zituztela; beste batzuk arrisku... Besteei entzun ziela beren erasoaldietan soinu eta ahots arrotzak entzuten zituztela haiek ere, berak bezala, eta beren begietan gauzak aldatu egiten zirela zirudiela; aurreko krisialdian sortu zitzaion izua arindu ziola horrek; soinu eta ahots arrotz horiek gaixotasunaren zati zirela jakitean, beste edozer bezala hartzen zituela; beste eroak hurbil eduki ez balitu, horretaz kezkaturik egongo zela etengabe; epileptiko gehienek beren mihiari hozka egiten ziotela eta beren buruak zauritzen zituztela; Rey-k esan ziola ezagutu zuela kasu bat zeinetan pertsonak bere belarria zauritu zuen; bazela norbait hamabostaldi batez denbora guztian builaka eta hitz egiten jardun zena, korridoreetan soinuak eta hitzak entzuten zituela iruditzen zitzaiolako; bere kasuan, soinuak entzun ez ezik, irudiak ikusi ere egiten zituela; Rey doktorearen arabera, hori ohikoa zela epilepsiaren hasieran.
|
|
|
Sien ek eta haren haurrek babes sentimenduak sortzen zituzten Vincentengan. 1883ko abuztuaren 19an (314) Hagatik idatzitako gutunean Vincentek Theori esaten zion goiz horretan emakumeak berari esan ziola etxetik joan beharra bazuen, ez
|
zuela
behar adina irabaziko, haurren ostatua ordaindu zuelako; kasuren batean kalea egiten hasten bazen, behar zuelako izango zela, ez nahi zuelako; Sieni aginduarazi ziola ordenatuagoa izango zela, modelo moduan hobeto paratuko zela, amarenera ez zela joango; haur txikiak miresten zuela eta etxean beti bere ondoan zuela. Theori esaten zion, sentimenduen arabera jokatuz, hanka sar genezakeela, baina kalte handitik eta etsipenetik askatzen garela; Sien zoratu egingo zela, abandonatu izan balu; ikasi zuela emakumea lasaitzen; azken urtean Sienek ulertu zuela benetako lagun bat aurkitu zuela, ahulaldietan lagunduko ziona.
|
|
|
Parisen ere ez zuen lanerako gogorik agertu. Lan berria ez zitzaion atsegingarria gertatu; bezeroak ez
|
zituen
behar bezala zaintzen; zegokion lana egin ordez, bere ideiak bezeroei buruan sartzen saiatzen zen; gainera, bezero batzuek bere onetik ateratzen zuten Vincent; goi klasemailakoak nekez eramaten zituen; bezeroen aurrean kritikatzen zituen gustuko ez zituen grabatuak; lankideak eta bezeroak kexatu egiten ziren. Parisen zehar etengabe ibiltzen hasi zen, museoak ikusi ordez, hilerriak bisitatzen (Naifeh eta White, 2011).
|
|
|
Vincenten familiako arbasoen artean merkatariak eta erlijio gizonak ugari izan ziren eta armada gizonen bat edo beste ere bai. ...upil and Cie enpresan; hogei urterekin enpresa horretako Londongo egoitzara aldatu zuten eta han Eugeni Loyer neskatilaz maitemindu zen, baina hark baztertu egin zuen, beste batekin ezkontzeko asmoak zituelako; enpresak Parisen zuen egoitzara aldatu zuten Vincent aldi baterako, aldaketa horrek Eugenik sortutako atsekabea gainditzen lagunduko ziolakoan; berriro Londonera itzuli zen lanera, baina ez
|
zuen
behar bezala lan egiten eta Goupil and Cie ko Parisko egoitzara bidali zuten lanera; baina, Parisen ere erlijio gaietan arreta gehiago jartzen zuen, lanean baino eta berehala kanporatu zuten lanetik.
|
|
|
Eriksonen garapen estadioak kontuan hartzen baditugu, amaren gehiegizko babesak munduaz mesfidatzera eraman zuen Vincent eta ez
|
zuen
behar besteko autonomiarik lortu; hala ere, ekimenak erruduntasunari aurre hartu zion; besteengandik gehiegi urruntzeak bere identitatea zalantzan jartzera eraman zuen. Ez dirudi Vincentek behar bezala integratu zituenik identitate rol ezberdinak.
|
|
|
Eta une horretan egin behar nuena egin nuen: denaz zuri ohartarazi eta alde egiteko lagundu, baina ziur nago ez zela horrenbesterako, ez
|
nuela
behar adina indarrik egin eta zu galtzeko erruduna izan naizela.
|
|
|
Bazuten beste edozer gauza erabiltzea horretarako, nik al dakit zer, gutunzorro za har bat, arkatz bat, elurretako lore bat. Baina larrumihi hura xe gustatzen zitzaien denei, larruusain gozoa
|
zuelako
behar bada, edo urreharizko zerrenda hark gauza asko gogorarazten zituelako, izarrek gauez, ilargirik ez denean eta argia itzalita dagoenean, marrazten dituzten dituzten zerrendek bezala. Esan beharra dago denak aritzen zirela haren bila eta elkarri kendu eta ezkutatu egiten zutela, eta" Orrimarka ikusi du zu?"," Orrimarka galdu dut!"," Nork hartu dit orrimarka?" besterik ez zela entzuten etxean.
|
|
|
Hil zenean gurera ekarri zuten, ezkaratz aldeko logelan etzan eta anaiarekin haren ahur malgortuak irekitzen jostatzen ginen... kunderrak edo arrosarioak bihikatzen genizkion... ez genekien heriotza zer zen... ume mokoak ginen, lau urte
|
genituen
behar bada... punpa, jauzi eta dena kikizai, gurasoak erasiaz etorri arte.
|
|
|
Eta saiatu bai, saiatzen ginen elkarren artean eztabaidatzen ia astero eskola uzteak eta hauekin batera derrigorrezko manifak eta egiteko suertatzen ziren hamaika motiboren kontura. Denok saiatzen ziren eztabaidaka, noski, baina denok ordea ez
|
zuten
behar adina argudio, arrazoi edota gutxieneko autoritaterik gehiengoaren borondatea eskuratzerakoan.
|
|
|
Teresa Gasteiza datorrenean, aldiz, zortzi eta erdietan itxi ez ezik, orduan ere berak ez du etortzekorik, ostiral arratsaldeotan ni bakarrik egon ohi bainaiz agentzian, jende gehien sartzen den eguna izanagatik. Tontoa naiz, bai, itzel, eta gainera kalte eta guzti egiten diot agentziari Txerran egoten ez den ostiraletan jende askok ospa egiten baitu ezin
|
dudalako
behar bezala artatu, aitortzen dut. Baina, bestela ez dago modurik, Txerran beti ari da kexu agentziara etorri behar duelako administrari lan egiten duen garraio enpresatik irten bezain laster, neke neke eginda iristen dela, txipa, berak dioenez, izugarri aldatzea izugarri kostatzen zaiola haren mahaiaren aurrean eseri eta gero.
|
|
|
Ordua iritsi da eta auto ilara batean dago. Egoera horretan ez
|
du
behar beste baliabiderik arazoari aurre egiteko.
|
|
|
Estres handia duten emakumeek sarritan ez
|
dute
behar bezala jaten, alkohola edo drogak kontsumitzen dituzte, ez dute behar beste lorik egiten, ariketa fisikorik ez dute egiten.
|
|
|
Estres handia duten emakumeek sarritan ez dute behar bezala jaten, alkohola edo drogak kontsumitzen dituzte, ez
|
dute
behar beste lorik egiten, ariketa fisikorik ez dute egiten.
|