2000
|
|
Haren ondotik, atsoaren hilkutxa garraiatzeko erabili zuten orgatila berari bulkaka, hilerriko langile ezagunak, beso bildurik oraingoan ere. Sotanadunak nahiz beharginek lana zuzen eginak ematen duen atsegina
|
zuten
begitartean itsatsia. Haien ondotik, agur emaileak, erretiradan.
|
2002
|
|
Hildakoaren zurbiltasunarena ere berritu nuen, baina ez nekien tiroen eraginez marguldu zitzaion aurpegia, ala berezkoa
|
zuen
begitarte argizarizkoa.
|
2003
|
|
Hogei ta hamar bat urteko gizon hezurtsu ta zaintsua, bizkar zabal zabalekoa, Garmendia oso argala da arpegiz. Zorrotza
|
du
begitartea aurretik ikusita, aizto baten antzera, sudur eta gangar handi handiekin. Txistua iresten duen bakoitzean (eta beti dabil txistua iresten) bere gangar izugarriak bost zentimetroko bidea egiten du xiiip!
|
2005
|
|
Dena oihu elkor eta hasperen zen. Kolore zurbail bereziaz hornitua
|
zuen
begitartea. Larrua trunpilo gorriz tatxatua.
|
2006
|
|
Ile gorri frisatua, mazel biribilak eta sudur txipia... Ezponda Baithako neska mutil gehienen hazpegi nabarmen nabarmenak
|
zituen
begitarte hark. Lerroez eta irakasleez futiturik, harengana jo nuen.
|
|
Bi bidaiariek begiz begi egin dute berriz ere, agurtzera gabe. Hurbilagotik, arestian baino nabarmenagoa
|
du
begitarte galdu, etsi eta eri antza. Luze gabe, gibelera utzi du elizgizona.
|
|
Bernaten azken egunetako irudia
|
dut
betartean, gaixo, ohetik ezin altxatuta. Mendebaldetik itzuli eta urtebete eskasera.
|
2007
|
|
Trekking bota berriei beha gelditu da, puntan bildu duten hautsa astindu du hatz potoloaz, horregatik deituko zaie maquis gerra zibileko gudariei, uhartea estaltzen duen sasiaren izena da, macchia korsikarrez, neskak interesa adierazi nahi
|
duen
betartez jarraitu du mutilaren disertazioa. Napoleonek esaten zuen macchia usainagatik zela bere jaioterria ezagutzeko gai, su eten bat emango dio, benetan aldatu den erakusteko aukera, baina ezin izan zuen froga egin, Santa Elenako desterruan hil baitzen.
|
2009
|
|
Gero, absoluzioa eman, eta Gabinori irri zabal bat atera zitzaion, bere gaitzak eta bere ahuleziak, mutilak zurbil zurbila
|
zuen
betartea, irriago bihurtu zuena, kontraste hutsez:
|
|
nola pentsa zezakeen, bada, Teofilo Mariak, bere ekintza hura Gabinori eta Gabinoren gorputzari probetxuzko gerta zekiekeenik, gorputzak ontzi komunikatuak balira bezala?; gorputzak, izan ere, ez ziren ontzi komunikatuak, azalak mugatutako ontzi bakartuak baizik, gorputz batetik eroritako eskua edo oina, belarria edo sudurra, betiko erortzen baitziren eta usteltzen, beste gorputzei itsatsi gabe; baina ez ote zuen arimak zeresanik auzi hartan guztian??; galdera egin orduko etorri zitzaion Damasori betiko erantzuna: trukua, trukua eta trukua?!, arima ere gizakiaren asmakizuna zelakoan; gero, begiak ireki, eta Teofilo Mariaren irudia ikusi zuen, herioak hartuta bezala, hain zegoen ustezko heroia zurbil eta hain
|
zuen
betartea argizariaren koloreko; orduan, baina, Damasok ez zuen begirik itxi behar izan; aitzitik, irudiari aurre egin zion, buruan biribildua zuèn oihua buruz jaurtitzen ziola: –Eroa eta mila aldiz eroa, zu, Teofilo Maria!?; horregatik, nola poztu zen Damaso don Zoilok iritzia eman zuenean, berearekin bat egiten zuena:
|
|
Baztan ibaiaren goi arroaren ikuspegi aparta
|
du
Betarteko Harriak, baina tontorrak adina merezi du Bearreztegiko sakanetik jaitsierak.
|
|
nola pentsa zezakeen, bada, Teofilo Mariak, bere ekintza hura Gabinori eta Gabinoren gorputzari probetxuzko gerta zekiekeenik, gorputzak ontzi komunikatuak balira bezala?; gorputzak, izan ere, ez ziren ontzi komunikatuak, azalak mugatutako ontzi bakartuak baizik, gorputz batetik eroritako eskua edo oina, belarria edo sudurra, betiko erortzen baitziren eta usteltzen, beste gorputzei itsatsi gabe; baina ez ote zuen arimak zeresanik auzi hartan guztian...?; galdera egin orduko etorri zitzaion Damasori betiko erantzuna: trukua, trukua eta trukua...!, arima ere gizakiaren asmakizuna zelakoan; gero, begiak ireki, eta Teofilo Mariaren irudia ikusi zuen, herioak hartuta bezala, hain zegoen ustezko heroia zurbil eta hain
|
zuen
betartea argizariaren koloreko; orduan, baina, Damasok ez zuen begirik itxi behar izan; aitzitik, irudiari aurre egin zion, buruan biribildua zuèn oihua buruz jaurtitzen ziola: " Eroa eta mila aldiz eroa, zu, Teofilo Maria!"; horregatik, nola poztu zen Damaso don Zoilok iritzia eman zuenean, berearekin bat egiten zuena:
|
|
Artalde demokratikoan indibidualismoa nagusi da. Artaldeko indibiduo kontsumitzaileek ez
|
dute
begitarterik; begitarte ordez kopetan grabaturiko zenbaki bat daramate, hipotekaren zenbakia.
|
|
Aulkitik jaitsi eta diosala justua egin zidan. Ilun
|
zuen
begitartea. Bridak enbor ihar baten bueltan bildu eta komunera joan behar zuela esan zidan.
|
|
– Hamahirugarren estaian –gehitu
|
zuen
begitartea ikatz zeukan potikoaren anaiak.
|
2010
|
|
Irudi polita asko, emazteenak batez ere; gizon eta emakume baserritarrak garbiak eta ongijantziak. Azken hauek bere dotoretasunagatik nabarmengarriak dira, guztiek
|
dituzte
begitarte ederrak, hortz politak, ile beltz ederrak, ongi orraztatuak eta motots luzeak dilindan, maiz xingolez loturik; guztiak jantzi gorriekin gorpuan, azpiko gona urdin edo horiekin, eta oihala garbia eta aski fina. la guztiak oinutsik ibiltzen dira, gure euskaldun emakumeak bezala."
|
2012
|
|
Hona nolako grazia ageri
|
zuen
begitarte honek:
|
|
Lerratzear. Meategietako langileen moduan beltz
|
genituen
begitarteak. Aterkiak zeharkatzen zituen euri etengabeak.
|
2013
|
|
Potoloagoa
|
zuen
begitartea eta orban gutiago ageri zituen. Gainerakoan, nirea bezalakoa.
|
2014
|
|
Bi mutil gazteen artean denbora gelditu egin da, eta ingurua ilundu. Izoztuta
|
dituzte
begitarteak, eta gori gori begi niniak. Kanpotik ikusten dituen inork ezin izango du imajinatu ere egin egun batean lagun minak izan zirenik, egun batean elkarrekin jostatzen zutenik irri artean.
|
2015
|
|
Halere, hotx eta murritx
|
du
begitartea gure diruzainak, kondu egile xorrotx guziek bezala. Urrun ikusten baitute diruzain bipil horiek guziek, eta gureak nondik ez?
|
|
Batez ere, ehiztariak ez du ikusi nahi ehizakiaren begitartea. Ehizakiak berez ez
|
baitu
begitarterik. Denak berdin dira.
|
2016
|
|
Luze gabe, gaixoa itzuli zen arnasestuka, pasartearen ezin erremediatuzko galera soilak eragingo zizkiokeen baino atsekabezko marka sakonagoak ageri
|
zituela
begitartean. Juste ciel!, bi minutu eskax dira gaixoak bere demoisellearen azken adio amultsua jaso duela, eta maitale desleialak eman ez dio bada, mutilaren gage d, amour hura kondearen lekaioetariko bati, lekaioak neskatxa jostun bati, eta jostunak biolinjole bati, bouquetak azpialdean zeramala nire pasartea.
|
2017
|
|
Antxon Latxak hasi Gaztelugatxe jarraitzen zuen Natxo de Felipek lur altzo honetako jendeen bizi filosofia laburtuz: inoren zapaltzeko gogoa, zapalduak ez izatekoa, hau da gure urguilua altxor guztien iturria... atsegin hutsa zen, zoriona, handien, txikien, adinekoen, hizkuntza ezagutu gabe abestiak maite
|
zituztenen
begitarteetan hedatzen ikustea.
|
|
Aritz harri baten gainean jarria dago, ilun antzean. Ez
|
du
begitartea aldatu neska biluzia zentimetro gutxi batzuetara plantatu zaiolarik. Laiak haren gainean inarrosi du bere adats zipatua.
|
2018
|
|
Apurka apurka, mugitzen hasi zen. Arropa urdinari begiratu zion aurrena, ingurura gero, inondik laguntzaren bat etorri behar zitzaiola espero
|
zuen
begitarte etsiz. Ilea nolabait orrazteko ahalegin herabea egin zuen, bizarra haztatu, eta mahai gainean utzi zuen lan jantzia, zabalduta.
|
|
Kallesa ote zen baina ez, zaraitzuarra zen, Espartzakoa, Garatenera esposaturiko Damasa Maisterra. Erreposki elekatu zuen, eguneroko mintzoa zuela begi bistakoa zen, buruko zapi azpian ageri
|
zuen
begitarte zimeldu eta unatuak bizitza gogor eta triste iradokitzen zuen, hala ere ixtantean pentsatu nuen lehenbiziko eta, beharba, azken aldia zela zaraitzuar bat Uskaras normaltasunez aditzen genuela. Iduri zuen iraganerako leihoa ireki zela ixtant bat gure mundu hura zer izan zen hobeki ezagut genezan, behin bederen.
|
2019
|
|
Baina ez zen salbatzailea, ez Jainkoaren semea; ezta zurginaren semea ere, Galileako mendietatik hiri santura etorria herria eskolatzera eta bere doktrinagatik heriotza jasatera; ez, hura bestelako Ecce homo bat zen: hain sublimea
|
zuen
begitartea, hain hunkigarria oinaze aurpegia, non auto ezagutzaren tximistaz jo baitzuen baroi bihotz gogorra, eta beste inor baino lehenago belaunikatu zen. Eta Ecce homo haren aurrean deitoratu zuen gau hartan gupidarik gabe eta Jainkoaren beldurrik gabe obratu izana.
|
|
Isiltasuna egin da kongregazioan, erabatekoa. Katastrofea gertatu zenean, aste batzuk lehenago, sinesgabeek
|
zituzten
begitarte bera ikusi diet senideei. Katastrofean gure senideak hil daitezen utzi du Jainkoak.
|
2021
|
|
Larunbat goiz batean, bizarra kentzen ari nintzela atea jo zuten. Ireki eta ezagutzen ez
|
nuen
begitarte beltzaran bat ikusi nuen.
|
|
Beti ari gara geure kabutan esaka besteak agian ez direla existitzen, geuk asmatuak direla, eta, zergatik ez dakigula, sufritzen jarraitzen dugu ikaskideek egindako erdeinuagatik, hain pertsona astun eta traketsak izateagatik, hain mespretxagarri geure irudiko, non lotsagarria den; besteak mintzo zaizkigunean, nahi
|
genuke
begitartea bi eskuekin estali, hain baitzaigu itsusi eta eragabe; eta, hala ere, beti ari gara ameskerian baten bat gurekin maiteminduko dela, ikusiko gaituela kafetegian amarekin izozkia hartu bitartean, segituko digula ezkutuka etxeraino eta amodiozko gutun bat idatziko; gutun horren peskizan egoten gara, zur eta lur geratzen gara egunero artean jaso ez izanaz; buruz dakizkigu haren esaldiak, h...
|
|
Hondarreko urteetan, zimurrez beterik eta zargaldurik
|
zuen
begitartea, pentsamendu oinazetuek suntsiturik; baina azken unera arte atxiki zuen nerabe baten xarma figuran. Idazle famatu bilakatu zen azken urteetan, baina horrek ez zituen ezertan aldatu haren ohitura zaputzak, ez haren jarrera apala, ez haren eguneroko laneko umiltasuna, zehatz zorrotz egina punttalakurlo izateraino.
|
|
Uzkur naiz maite kontuetan, gainerakoetan baino areago; nahiz eta neska horrenganako erakarmen moduko bat sentitu, ez naiz sekula ausartuko gerturatzera. Txiki samarra da, aurpegi biribilekoa, eta ile motza darama kiribil politekin; kiribil horiek berebiziko alaitasuna eransten diote berez irribarretsua
|
duen
begitarteari; begi handiak, barruan bi ikatz beltzekin, su hartzeko zorian, gori gori. Bera etorri zait, azkenean, liburu bati buruz galdetzera.
|
2022
|
|
–Burutik jota dagoela, alegia –bota
|
du
begitarte ilunez.
|
|
Ez iduria gatik, gogoeta hanitz eginarazten du haren liburuak. Ikastetche guzietan frantses mintzaian delakotz ereaurkituko
|
du
begitarte on. Atseginekin jakinak gira, bertzalde, eskuaralat itzulia izanen dela ahal guzia, zonbait ilhabete goiti beheiti.
|
2023
|
|
Ez dakar poza berarekin. Ilun
|
du
begitartea, arrapaladan esan dio:
|
|
Zioen. Horren zoroki maite
|
zituen
begitarte haren, usain haren, aho edale haren, esku haien eta begi haien eta bilo haien errua. Itxaropenik gabe.
|
|
Gaztea, ttikia eta iletsua zen Dolça. Atsegina
|
zuen
begitartea, ahuntzarena, eta ezkela begietako bat, malkoen ertzeraino itzuri egiten ziona, hortzak irtenak, ile kalpar iluna buru gainean, bekainak nabarmenak eta bekokian bat eginak, eta biloa sudurpean.
|