2008
|
|
S.I. k denbora asko darama dantza egin gabe. Dantza egiteko sentitu behar
|
duen
askatasuna sentitu gabe. Nahiz eta triste xamar egon.
|
2009
|
|
Izan ere, esparru pribatuan gizabanakoaren eskubide indibidualak nagusitzen baitira, eta ezin da formalki inor behartu hizkuntza bat edo beste erabiltzera. Gizabanakoak hizkuntza aukeratzeko
|
duen
askatasuna nagusitzen da eremu pribatuan. Espainiako Konstituzioak berak ere" gaztelania ezagutzeko obligazio" formala ezartzen du, ez ordea erabiltzekoa, nahiz eta konstituzio aurreko jarreretara itzuli eta bestelakorik esan ohi duen gaztelania ez beste hizkuntzak basamorturik lehorrenera kondenatu nahiko lituzkeen antipluralista ugarik.
|
|
gizarte elebiduna indartu. Garai hartako gizartean ia ia guztiak ziren erdaldunak; euskara, ordea, batzuena bakarrik zen, eta horiek ezin zuten (ezin dute) euskara nahi
|
zuten
askatasunarekin erabili eta, hortaz, ezin zuten praktikan legeak onartzen dien eskubidea gauzatu. Nola, bada, aldamenekoak hizkuntza hori ez baldin badaki!
|
|
Errealismoaren eta utopiaren, bi bien, uztardurak ahalbidetzen du aurrerapena; askatasuna eta berdintasuna lotzen dituen uztarriak egiten duen eran. Esan nahi
|
dugu
askatasunak beharrezkoa duela berdintasuna, eta, beraz, berdintasunik ez den tokian, berdintasuna erdiestea askatasunaren beraren exijentzia ere badela.
|
|
Baina, gainera, elebakarrak elebidunari hizkuntza aukeratzeko askatasuna mugatu egiten dio, eragozteraino mugatu ere, bizikidetzaren kaltean, ezbairik gabe. Kasu horretan, eta kasu hori ez da anekdotikoa?, ba al
|
du
askatasunik elebidunak. Ba al du modurik elebidunak bere hizkuntza askatasunaz baliatzeko?
|
|
plano indibidualean, norbanako autoafirmatiboa asetzen du; plano sozialean, integrazio soziala bermatzen du; plano sistemikoan, sistemaren egonkortasun ekonomiko eta politikoa sendotzen du. Beharbada, kontsumitzeko eman zaigun askatasunak konpentsatzen du, gainera, herritarrok bestelako eremuetan bizi dugun hutsaltasuna, edo bestelako eremuetan bizi
|
dugun
askatasun galtzea (produkzioaren eremuan, komunitatearen gobernuan, politika nazionalean...). Ikuspegi horretatik, kontsumitzeko eman zaigun askatasuna, sistemaren kontrako txinpartak xurgatzen dituen tximistorratza da.
|
|
Ospetsua da kantaren egokitzapen asko egin direlako, jatorrizkoa Xabier Leterena da?: batzuk bertsolaritzak ezaugarri
|
duen
askatasun erritmikoarekin lagunduak. Andoni Egañak Jorge Oteizaren omenezko diskoan bezala?, beste batzuk Letek berak edo Laboak egindako instrumentazioekin kantatuak.
|
2010
|
|
Haize hotza zebilen, iparreko haize sarkorra eta, hala ere, itsaso aldera jo genuen. Zurriola aldeko bakardadeak amorante berriek behar
|
duten
askatasuna emango zigulakoan. Eskutik helduta hartu genuen bidea itsaso aurreko paseoko iluntasuneko babesaren bila.
|
|
Aretoa gainezka zegoen, eta unibertsitate ikasleak ziren gehienak. Azken aldera, gazte batek galdetu zion El PaÃs egunkarian kazetariek behar
|
zuten
askatasunik ba ote zeukaten. Juan Luis Cebrià ¡ nen erantzuna laburra eta zorrotza izan zen:
|
|
Edo, beste modu batean esanda, honakoak onartu eta aitortzea: eskubide historikoak Konstituzioaren aurrekoak direla; Konstituzioak errespetatzen dituela eskubide historiko horiek; gaur egun, eskubide historiko horien arabera, Lurralde Historikoetako gizon emakumeek ahalmena
|
dutela
askatasun osoz eta demokratikoki erabakitzeko zein motatako harreman juridiko politikoa izan nahi duten beraien artean alde batetik, eta espainiar Estatuarekin, bestetik.
|
|
Estepan Urkiaga, Lauaxetak, idatzi zuen [51]," Dena emon biar jako, maite dan askatasunari". Maite
|
dugun
askatasun horren izenean, dena eman bai, baina ezer kentzen uzten ez duen askatasun horren izenean, bakea eta hitza aldarrikatu nahi ditut. Nire herria, gure gizon eta emakumeak aldarrikatu nahi ditut, Euskal Herria osatu eta egiten dugun pertsonak.
|
|
Kontzeptu eta teoria zientifikoak aukeratzeko askatasuna berezia da; ez da fikzio idazleak
|
duen
askatasunaren antzekoa. Aitzitik, ondo diseinatutako gurutzegrama bat (word puzzle) ebazten ari denaren askatasunaren antzekoa da; berak, egiari zor, edozein hitz proposa dezake ebazpide gisa, baina ebazpide bakarra dago gurutzegrama osoarentzat.
|
2011
|
|
Bazegoen zuzendaritza artistiko bat eta, bestetik, tutoretza politiko bat; eta bi ikuspegiak uztartzea ez zen erraza izaten. Artista bezala, pentsatu nahi
|
genuen
askatasun osoa behar genuela hitz egiteko, espresatzeko. Baina abertzale militante bezala, hori ez zen erabat zilegi; kontuan hartu behar ziren sentsibilitate desberdinak, eta ikonoklastiak, gordinkeriak eta horrelakoak mugatu egin behar ziren...
|
2012
|
|
Geroago, ohetik jaikitzeko gauza ez zela geratu zenean, ez zion uzten bere ondotik urruntzen. Baina diodan garai hartan, Hélènek artean
|
bazuen
askatasun pixka bat, niri atea zabaldu eta arrosen izena esateko besterik ez bada ere. Sarrarazi ninduen saloi zabalean, kontraleihoak itxita zeuden eta erle bat zebilen burrunban loreontzi baten inguruan.
|
2023
|
|
Ez, ez diat xantza onik izan hirekin. Etxerako moduko euskaldun zangarren bat garaiz agertu izan balitzait esku eske edo gaurko neska gazteek
|
duten
askatasuna izan banu, ez ninduan berehalakoan harrapatuko hire sare likatsuan, baina Frankismoaren hondarreko gizarte bidegabe hartan zer aukera genuen ba emakumeok. Lehenbailehen ezkondu ahal zenarekin eta kitto, etxeko lanak egitera.
|
|
Merezi du? Gogoan izan behar
|
dugu
askatasuna, ezagutzarik gabe, tranpa bat baino ez dela, gezurrezko askatasunaren tranpa. Mugikor adimendun horien erabilera" libre" horrek, ezjakintasunetik abiatuta, benetako ezagutzak eskaintzen duen askatasunetik inoiz hautatuko ez genituzkeen egoeratara eramaten gaitu, paradoxikoki216:
|