|
2000
|
|
|
Jean Claude Corbeil, Quebec-eko hizkuntz politikarako ministrordeak, oso ongiezagutzen
|
du
Quebec-en azken 30 urteotan egindako hizkuntz politika. Bartzelonanizandako hizkuntzen nazioarteko mintegian, 1999ko urrian, honela zioen IñakiPetxarroman ek egindako elkarrizketan (ikus Egunkaria, 1999ko urriaren 5a):
|
|
2001
|
|
|
Itunaren ondorioz, zenbait erakunde berri sortu ziren: Grand Conseil des Cris
|
du
Quebec (Quebeceko Cree en Kontseilu Nagusia), Conseil Cri de la sante et des services sociaux de la Baie James (osasunaz eta gizarte zerbitzuez arduratzen dena) edo Commision scolaire Crie (eskola batzordea). Eta, oro har, Quebec barruko eskualde autonomia aitortu zitzaien cree ei, praktikan herri bezala trinkotzea ekarri duena.
|
|
2002
|
|
|
–LUniversite et la Communaute: LExemple del. Universite
|
du
Quebec, in (Hainbat egile, 1982), 63 orrialdeak.
|
|
2003
|
|
|
–LUniversité et la Communaute: LExemple de l' Univer sité
|
du
Quebec, in Zenbaiten artean, (1982):
|
|
|
Nazioarteko merkatua Nazioarteko merkataritzari dagokionez, garapen bidean dauden herrialdeek nazioarteko akordio orokorren eta, bereziki, nazioarteko baso produktuen merkatuari buruzko akordioen onura jasotzeko zain daude oraindik. FAOk espero
|
du
Quebeceko bilerak fruituak emango dituela basoen antolamendu iraunkorrean ez ezik, herrialde pobreenek hitz egiteko eta botoa emateko orduan ere. Garapen bidean dauden herrialdeetan, zuraren ondoriozko erregaiak dira bi mila milioi pertsona baino gehiagoren energia iturri nagusia.
|
|
2004
|
|
|
Aljeriako Biblioteka Nazionala, edo Estoniakoa, pasa den mendeko laurogeita hamarreko hamarkadan inauguratuak biak, adibide gehiagotzat har daitezke, ikusteko zein inportantea den biblioteka nazionala izatea euren independentzia arestian lortu duten nazioentzat, nortasun nazionalaren osaketan erakunde funtsezko baitira. (Gureartean aipamen berezia merezi
|
duen
Quebecekoa ez du Juan Jose Fuentesek ahotan hartzen, eta artikuluaren bukaerarako utzi dut.)
|
|
|
Horrekin nahikoa ez, eta, zabalkunde lanari begira, erakunde berri bat sortzea erabaki zuten: " La Grande Bibliotheque
|
du
Quebec" deitu zioten hasiera batean biblioteka berriari.
|
|
|
Leku arazoak zirela eta, batetik, Biblioteka Nazionalaren hedapenerako funtsak (kontserbaziorako bilduma beste leku batean zegoen), eta, bestetik, Montrealgo Biblioteka Nagusiaren funtsak lekube rean kokatzeko ideiarekin hasi ziren. Quebec eta Mont realgo agintarien bilerak, batzordeen txostenak, biblioteka definitzeko audientzia publikoak eta abarrak egin ondoren, 1998an" La Grande Bibliotheque
|
du
Quebec" eko zuzendaria eta administrazio kontseilua ezarri ziren. 2001eanQu ebeceko gobernuak bi erakundeak batzeko legea onartu zuen:
|
|
|
2001eanQu ebeceko gobernuak bi erakundeak batzeko legea onartu zuen: erakunde berria" Bibliotheque nationale
|
du
Quebec" bataiatu zuten.
|
|
2006
|
|
|
363). Eta gakoa demokrazian ere ipinita, Quebec eta Kanadaren arteko auzia dela eta, David Coppek uste
|
du
Quebeceko etorkizuna bertako herritarrei dagokiela, eta ez beste inori.
|
|
2010
|
|
|
Zer nahiago
|
duzu
Quebecen? â??
|
|
2011
|
|
|
Somatzen diren samindura batzuk oso kontuan hartu genituzke Hegoaldekook, gure" hego zentrismoa" alegia; baita euskaldunoi oraindik falta zaigun euskal harrotasuna. Çuebectarrek" j' ai le gout
|
du
Quebec" esan ohi omen dute. Eta Ipar Ameriketan (baina ez hemen) erruz zabaldu dira" I am proud to be Basque" izkirikoa daramaten nikiak.
|
|
2012
|
|
|
Gogoratzekoa da ere Parisko olde feministek halaber egiten zutela noizbehinka 1968ko garaien ondotik. Iraultza beraz bidean
|
dugu
Quebecen! Astigar Iraultza deitzen dute, ezin itzulizko frantsesezko hiz joko bat erabiliz, printemps arabe eta printemps érable alderatuz!
|
|
2013
|
|
|
119 Aurélien Leclerc eta Jacques Guay, L, entreprise de presse et le journaliste (Sainte Foy: Presses de l. Université
|
du
Quebec, 1991), 111; Javier Diaz Noci, Kazetaritza idazkuntzarako eskuliburua: informazio generoak (Bilbo:
|
|
2015
|
|
|
Gainera, Erresuma Batuko Konstituzioa aberriratuz, Quebecek zuen beto eskubide konstituzionala ezeztaturik zela jakinarazi zuten. Ordura arte, aldaketa konstituzionalak oztopatzeko eskubidea genuen, baldin eta aldaketa horiek ondorio negatiboak baldin
|
bazituzten
Quebecen iraupen kultural, politiko ala sozialarentzako. Aberriratzeaz geroztik, oztopatzea baldintzapean egin daiteke bakarrik, hots, hamar probintzietarik zazpi ados baldin badira, eta biztanleriaren %50 osatzen badute.
|
|
|
Ondare kulturala babesteko eta garatzeko garrantzia ere hor da. Espero
|
dugu
Quebecera datorrenaren arrazoietan frantses hizkuntz komunitatearen barne sentitzeko nahia ere badela.
|
|
2016
|
|
|
Gaur egun, ordea, gero eta ikerlan gehiago dugu erabakitzeko eskubideari buruz, 2 etorkizuna beren esku hartzea erabaki duten herrien esperientziei esker. Hor
|
ditugu
Quebec, Eskozia, Katalunia..., baita Ipar Irlanda eta Groenlandia ere; eta, nola ez, gu ere bai, Euskal Herria.
|
|
2017
|
|
|
Pasaia san Pedron kokatzen den Albaola lantegian, Nao San Juan izeneko baleontzia egiten ari
|
dute
Quebekeko uretan aurkituaren kopia fidela eginez. 2014ko udan abiatu ziren lanak eta geroztik 121.000 bisitariz goiti pasa dira olatik, denbora haietan ontziak nola egiten ziren ikusteko.
|
|
2018
|
|
|
MONTREAL, QUEBEC. Lehenengo diska ateraia
|
du
Quebec-eko Sasi Ardiak taldeak eta ondarreko egunetan aurkeztu du Montrealen eta Quebec Hirian: joanden igandean lehenik, Montrealeko Balattou Klubean eta gero astelehen asteartez hiriburuko Le Murphy pub ean eta Tadoussac aterpetexean.
|
|
|
Hots, karta guziak eskutan ditu 2022 arte bakarrik gobernatzeko. Errana
|
baitu
Quebec erat sartzea %20 an apalduko duela, hitzemanaren betetzeko tantoak eskutan ditu. Eskuina horrela indartzearekin batera ezkerra ere oihanetik atera da QS alderdia (Quebec Solidaire) pasatu da bozen %7, 6tik %16, 1erat, hamar deputaturekin.
|
|
2020
|
|
|
" Arbaso indigenak
|
dituen
Quebeceko tranpa jartzaile batekin egon naiz 15 egunez"
|
|
2021
|
|
|
Frantsesa babestu nahi
|
du
Quebecek
|
|
2022
|
|
|
Negoziazioen ondoren, salbuespenak Naskapi herrira zabaldu ziren. Beraz, Cri, Naskapi eta Inuitek berariazko eskubideak
|
dituzte
Quebecen, beren eskola kontseiluen kudeaketaren arduradun dira (Daveluy 2004, Dutrisac 2022c) 9.
|
|
|
Gainera," literatura frankofono" etiketaren garapena, neurri handi batean, 1970eko hamarkadatik 2000ko hamarkadara bitartean, antzinako kolonia eta itsasoz haraindiko departamendu edo lurraldeetan sortutako literaturaren, eta gogoeta postkolonialaren, ondorioz inportatu zen Hexagonora. Giro honetan leku gutxi
|
du
Quebeceko literaturak. Quebecen egiten den literatura bera ere, ingelesez egiten den literaturarekiko barne botere borrokan harrapatuta dago, eta, paradoxikoki, Amerikako Estatu Batuen bitartekaritzaren eta zenbait itzulpen zirkuituren bidez batzuetan arinago iristen da Frantziara.
|
|
|
–Jatorrizko herriek aukera izan behar dute beren ahotsa entzun dadin, eta benetako influentzia izan behar
|
dute
Quebecen, eskualdeetan, herrialdean, nazioarteko erakundeetan eta beste testuinguru nazional batzuetan martxan dauden eraldaketa soziopolitikoetan;
|
|
|
Inoiz begietara balekizkit, kita nitiro ene zorrak. Eskerrik asko eman nahi dizkiet, orobat, Miren Ibarluzeari bai eta Bibliotheque et Archives nationales
|
du
Quebec (BAnQ) eko Jean François Palominori eta Rachelle Celestini ere, 1704ko L’esprit de Seneque liburuaren irudiak fite (eta urririk) eskuratzeko emandako erraztasunengatik. Lan hau" Monumenta linguae vasconum (VI):
|
|
|
Beñat Zintzo Garmendia historialariak (2016) ukatu egin du(" sauf si des documents prouvant le contraire apparaissent un jour prochain", alegia, idatzirik ikusi arte) zerikusia duenik Henrike IV.a erregeak, historiografia frantsesak biziki laudatuak, Lapurdiko euskaldunen sorgin ehiza agintzearekin, edo pertsekuzio drakoniar horrek lotura
|
duenik
Quebecen euskaldunek Samuel de Champlain errege espedizioko arduradunetako bat hiltzeko egin saiakerarekin37 Haatik, hipotesi hori bat dator 1608 hilabeteetako gertaeren kronologiaren eta gertaeren sekuentzia zorrotz batekin eta Pierre De Lancrek Quebeci buruz ezagutzen zituen xehetasunekin, bere idazlanetan adierazi zuenez. Xehetasun zirkunstantzialen metaketa ez dira froga?
|