|
2001
|
|
|
Gernikako arbola ez zen gurea, biz  kaitarrena zen, eta ez ere bizkaitar guztiena. Enkartazioetakoek zer ikusi [gutxi]
|
zuten
Gernikako arbolarekin. Garai luze batean Durango aldekoek ere ez, beren biltzarrak Gerediagan egiten baitzituzten eta han bazuten beren artea edo pagoa.
|
|
2002
|
|
|
Bizkaiak badauka bere Gernika. Madrilek, ordea, ez
|
zuen
Gernika, edo ez hark zuen modu bertsuan behinik behin. Fernandok ez zuen itolarririk sumatu.
|
|
2003
|
|
|
han utzi zituzten lagun eta senitartekoekiko harremanari sendo eutsiko diote eta urtean behin gutxienez, udetan, Gernikara itzuliko dira, lehenengo gurasoekin eta gero seme alabak eurak osteko aldi luzeetan ere. Senitartekoei dagokienez, euren aitak, Juan Pedrok,
|
bazuen
Gernikan anaia bat, Benito, hiru seme alaba zituena: Gurutz, Kepa eta Iziar.
|
|
|
Nik, noski, irakurria
|
nuen
Gernikan jaiotako pintore hiperrealistari buruzko bere lana. Biografia moduan idatzia egonik ere, arteari buruzko saio gisa uler zitekeen.
|
|
|
Kazetariek eta argazkilariek lan erraza
|
zuten
Gernikan. Ez zen teknika berezirik behar hangoa erretratatzekoa.
|
|
2004
|
|
|
Orain gutxi, esaterako, bi pertsonek izena eman nahi
|
zuten
Gernikako erregistroan, baina ez zitzaien paperak eta tramitea euskaraz egiteko aukerarik eman. Horietako baten bikotekidea Busturiakoa zen eta bertako erroldan eman zuten izena azkenean.
|
|
|
Iaz, 16.000 bisitari hartu zituen museoak, baina 30.000 edukitzera ere iritsi da garai onenetan. «Gernikan museo gehiago irekitzeak eragin digu», uste du Felicitas Lorenzok, «bisitariek ordu kopuru jakina
|
dute
Gernika ikusteko, eta honenbestez gurea baino geroago sortutako museoekin elkarbanatu behar ditugu».
|
|
|
Esan genezake Gernikako Arbola herri-minezko basoa dela, esan genezake Gernikako Arbola munduan barreiatua den askatasun hazia dela, esan genezake Gernikako Arbola Condor legioko hegazkinek ezin suntsitu izan zuten irmotasuna dela... Nahi beste luzatzen ahal
|
dugu
Gernikako Arbola denaren zerrenda eder zoroa, baina definizio horietan ez zaigu bururatuko Gernikako Arbola zuhaitz bat delakoa. Nik behintzat haritza zela ere ahantzia nuen, hain daukat Arbola ez zuhaitz (Berria, maiatzak 2).
|
|
2005
|
|
|
Horrek erran nahi
|
du
Gernikako arbola kantuaren araberakoa dela lparraldekoentzat eta, beraz, kantu abertzalea (nahiz hitza ez den oraino sortua).
|
|
|
Marrubia arratsero igogailu ondoko belardian. Halakoetan Lolok segurtatzen zigun nahiago
|
zituela
Gernikako piperrak eta bere amaren tortilla, eta ordubete inguru ematen zigun afaltzetik itzuli baino lehenago. Garaziri denboraren erdia joaten zitzaion Kojakak zurrupatzen.
|
|
2009
|
|
|
Liburu andana
|
ditugu
Gernikako gertaerez eta bere ondorio politiko, diplomatikoez, etab. Denaden gero eta ugariago direnen artean, honakoak nabarmentzen dira: Aguirre, J. A. (1937):
|
|
|
Oztopoak oztopo, Ziarretak argi
|
du
Gernikako Estatutua agortua dagoela, eta subiranotasunak ekarriko duela beste esparru demokratiko bat.
|
|
2010
|
|
|
Patxi Zabaleta: Guk uste
|
dugu
Gernikako Akordioan garrantzitsua eta garrantzitsuena bere edukia dela. EAJk ez du sinatu, ez duelako nahi izan.
|
|
|
Diruz erositako egazkinlariok austuta utsi
|
dute
Gernika, austuta alboetako baso ta basuriak ere, austuta ta bi, induta Arbazegi ta Bolibar ere, Bolibar, da. Simon azkatzailearen gurasoak jaiotako uria ere.
|
|
|
bare, lasai, aske, pozik Armada nazionalaren ondoan; etsaia garaitzen duena eta Aberria berreraikitzen duena, horda gorriek asasinatu, martirizatu, sua eman, suntsitu eta edonora anabasa daramaten bitartean. Euskaldunek eta munduak jakin behar
|
dute
Gernika Agirrek erre duela. Ez da bertze egiarik, egia bakar hau izan ezik.?
|
|
|
luzatu ziren. Hegoaldetik iparralderaLesparre, Saint Vicien eta Soulac hiriak liberatu
|
zituen
Gernika batailoiak. GuztiraBrigade Carnot-ek 400 gizon galdu zituen eta 1.000 zauritu izan zituen.
|
|
|
Horixe da baldintza bakarra, herriak bere borondatea modu demokratikoan adieraztea. Eta horri dagokionez, Hitzarmenak ez
|
du
Gernikako Estatutua aldatzeko aukera bakarrik aipatzen; autogobernuan aurrera egiteko Xedapen Gehigarri Bakarrean jaso zen aukera ere aipatzen da. Hitzaurrean bertan hala dio Hitzarmenak:
|
|
|
Ez genion uko egin eztabaida politikoari, eztabaidatu genuen eta irabazi egin genuen. Autogobernu gehiago eta burujabetza eskatzeko eskubidea ahaztu gabe, PPk eta PSOEk bete gabe
|
zuten
Gernikako Estatutua defendatu genuen; Estatutua bere osotasunean bete zezatela erreklamatzen genuen. Urriaren 25a, ezer izatekotan, hitza ez betetzearen urteurrena da.
|
|
|
Nati Etxanizek hamahiru urte
|
zituen
Gernikako bonbardaketa garaian:
|
|
|
Beste herri asko lotuko zitzaion. Maroko iparraldean, Pablo Picassorik topatu ez
|
zuen
Gernika bat izan zen astero.
|
|
|
Ikuspuntu murriztaile horren arduradun egin du Eusko Jaurlaritzako lehendakari Patxi Lopez. 30 urtean lehen aldia da Eusko Jaurlaritzak Espainiako Gobernuak baino jarrera murriztaileago
|
duela
Gernikako Estatutuaren inguruan. Euskadiren interesak baino gehiago, alderdiaren interesen alde egitea leporatu dio Lopezi.
|
|
2011
|
|
|
Halere, Sorturen auzira etorriz: ezin da Sorturen legalizazioa ulertu Auzitegi Konstituzionalak aztertu behar
|
duena
Gernikako Akordioaren premisak kontuan hartu gabe. Bilduri anbiguotasuna leporatu dio justiziak, gauzei bere izenez ez deitzea.
|
|
|
' Bakerako bidean pauso atzeraezina eman du ETAk' Aralar: ' ETAk bere osotasunean bete behar
|
du
Gernikako Hitzarmena' EA: ' Alferrik galdu behar ez den aukera da hau' EB:
|
|
|
Ildo honetatik, gogorarazi nahi
|
dugu
Gernikako Akordioak inoren aurkako mehatxu, presio, jazarpen, atxiloketa eta tortura mota guztiak desagertzea eskatzen duela, edozein dela ere pertsona horien jarduera edota ideologia politikoa, eta gobernu honek bat egiten duela eskaera horrekin".
|
|
2013
|
|
|
Bilbao Durango eta BilbaoBermeo. Azken
|
hau
Gernikatik pasetan zan, eta horregaitik Gernikatxu esaten jakon; ikatzagaz mobiduten zan.
|
|
2014
|
|
|
Patxi Lopez PSE EEko idazkari nagusiak berretsi du bere alderdiak ez dituela jarrera «zatitzaileak» onartuko. EH Bilduren ustez, berriz, Eusko Jaurlaritzak argitu behar
|
du
Gernikako Estatutuaren «eguneratze hutsa» ala «benetako» estatus politiko berri bat nahi duen. Erkorekari gogorarazi dio Trantsizio deiturikoak erregimen frankistaren «erreforma» ekarri zuela, «ez haustura».
|
|
|
Eta aipatu denez, La Voz i egotz dakiokeen euskara falta hori bera egotz dakieke gainontzeko egunkari errepublikanoei ere. Egia da, bestalde, urte horietan euskal errepublikanoen artean euskara oso presente egon zela, besteak beste ia ospakizun guztietan abestu ohi
|
zuten
Gernikako Arbola ereserkiari esker. Iparragirre goraipatzea ere ohikoa izan zen, batez ere federalen artean.
|
|
|
Agudo hil zen gizarajoa! David Barandiaran: Etxetik kanpo errefuxiatu bezala igaro genuen gerra osoa, baina umeak ginen eta ez ginen konturatzen zer nolako arriskutan genbiltzan. Ni txorien habien bila ibiltzen nintzen, eta gogoan
|
dut
Gernikako bonbardaketaren egunean, Mundakan ginela. Lagun bat eta biok zuhaitzera igota genbiltzan, eta hegazkinak gure gainetik sentitu genituen.
|
|
2015
|
|
|
Nazio ikuspegia" printzipio egokietan" oinarritu arren, agenda politikoa EAEren esparrura mugatzen zuen. ...stu nahian, indarreko legediaren errespetu" gehiegizkoa" iragartzen zuen, argitu gabe, ordea, nola burutu zitekeen plan hura legalitatearen barruan, legalitatearen jabe ziren Espainiako hiru botereek ekimena eragozteko besoz beso aritzeko asmoa gaztigatua zutenean.1051 Edukien aldetik, lan eta gizarte segurantzako eskumen osoa jaso ez izanak biziki arduratzen zuen ELA, zuzenean pairatuak
|
baitzituen
Gernikako Estatutuaren hutsune sozialaren ondorioak.1052
|
|
|
ELAko kidea zen ertzainaren heriotza berriro ere ELAren aurka egiteko baliatu zuen hainbatek, ohi bezala, LABekin ez zuelako erabat hautsi.560 ELArentzat oso erreakzio" interesatuak" eta" koldarrak" ziren hainbat alderdi eta sindikatuenak, heriotza batek eragindako zirrara eta sentiberatasun unea sindikatuaren aurka egiteko baliatu zutelako: " ELAk behar adina hausnartuko du, baina bere kasa eta ez Barne Ministerioaren aginduen arabera". 561 Larunbaterako deitua
|
zuen
Gernikako ekitaldiari, berriz, eustea erabaki zuen sindikatuak:
|
|
|
Ezker Abertzalearentzat Estatutuaren porrotaren eta, bide batez, Estatutuaren aurka egin zutenen arrazoiaren aitorpena izan zen baitik bat, Gernikako ekitaldia: " Bestelako filosofia bat adierazten da, —esango
|
zuen
Gernikan izan zen Jon Idigoras mahaikideak— Euskadi eraikitzeko benetako prozesuan gaudenona". 587 Rafa Diezek" ziklo baten amaiera eta fase berri baten hasiera" gisa definitu zuen ekitaldia," horretarako 18 urte pasatu behar izan badira ere". 588
|
|
2016
|
|
|
|
zuen
Gernikako bonbardaketaren berri eta, horren
|
|
|
Gaur egun Astra Koordinadorak hitzarmen bat
|
du
Gernika Lumoko Udalarekin, eraikinaren erabilera eta kudeaketa Koordinadorari lagatzen diona, eta eraikinean Astra proiektua martxan jarriko dela onartzen duena, hau da, Astra asanblea bidez kudeatuko dela onartzen duena, Astraren inguruko erabakiak herritarren esku uzten dituena. Horrez gainera, udalean ordezkaritza duten alderdiak eta Koordinadorako kideak Astra batzordean biltzen dira oraindik ere.
|
|
|
Göring ez zen suerteko izan ordea. Hilaren 15erako edo pentsatua
|
zuten
Gernikako bonbardaketa, baina baliabideak ez ziren garaiz iritsi eta atzeratu egin zen apirilaren 26ra arte. Azkenean, urtebetetze oparia astebeteko atzerapenarekin iritsi zen Berlinera.
|
|
2017
|
|
|
1937ko apirilaren 26aren marka
|
du
Gernikak. Gaiari buruz asko ikertu den arren, orduko zauriak ixtea lan nekeza izango dela azaldu zion BERRIA egunkariari Xabier Irujo historialariak, joan den hilean.
|
|
|
Maitane Azurmendi Ongi Etorri Errefuxiatuak Bizkaiko taldeko kideak argi dauka. Apirilaren 29an, Gernikaren bonbardaketaren 80 urteurren ekitaldien harira, milaka lagun ikusi nahi
|
lituzke
Gernikan. Muxikan dute hitzordua, handik Gernikara martxa isila egiteko, errefuxiatuei babesa erakutsi eta orain 80 urte gertatu zena, eta gaur gaurkoz beste hainbat herrialdetan gertatzen ari dena, gogoratzeko.
|
|
|
Ez duzue hilarririk jaso nahi izan, eta orain hilkutxetatik datorren ustel usainak urduri jarri zaituzte. Ez
|
duzue
Gernika bonbardatu zenutenik ere onartu, eta nor zarete zuek, herri xeheari eragindako mina beste inori egozteko?
|
|
2018
|
|
|
Bizkaiko Batzarren lekua izan zen 1308 urtean. Handik aurrera, Bizkaiko Jaunaren kargua hartu behar
|
zuenari
Gernikarako bidean harrera egiteko lekua bihurtu zen. Bizkaitarrak ateratzen zitzaizkion bidera, eskuan musua ematera.
|
|
|
Zergatik. Ez dugu beharrik ikusten, baina ez dizkiogu erreforma bati ateak itxi nahi. Uste
|
dugu
Gernikako Estatutuari esker Euskadik sekula ezagutu duen garapen kultural, ekonomiko eta sozial handiena lortu duela, eta ez dugu ikusten itun hori aldatzeko beharrik. Nolanahi ere, prest gaude estatutua erreformatzeko baldin eta autogobernua hobetzeko eta gizartearen beharrei hobeto erantzuteko bada.
|
|
|
Eta konpromiso hori dela kausa, haize iraultzaileek bultzaturik, ehunka, milaka gizon emakumek haien bizitza utzi zuten, tiranoengandik, zapaltzaileengandik, okupatzaileengandik gure aberria askatzeko saiakeran. Azken hamarkadetan, Txabi Etxebarrietarekin hasi eta Xabier Rey Antxo-renganaino, murgilduta dabilen haria, baina erroak ere
|
badituena
Gernika suntsitu zuten bonben oihartzunean, Kalamuako mendian, Sabigainen, Intxortan. Baita kronika zaharragoetan ere.
|
|
|
Euskaldunon aberriaren eta batasunaren sinbolo nagusitzat
|
dugun
Gernikako arbola sortu zuenarentzat Euskal Herria lau herrialdek osatzen zuten: Arabak, Bizkaiak, Gipuzkoak eta Nafarroak.
|
|
2019
|
|
|
266). F. Krutwigen bertsioaren arabera, 1951ko maiatzetik Buenos Airesen zegoen I. Fagoagak aldizkariaren euskarazko atala murriztu nahi zuen, eta erabaki horregatik adierazi zion ez
|
zuela
Gernikan gehiago idatziko eta berak lortutako lankideei jakinaraziko ziela.727 Gernikako zuzendariak N. Ormaecheari kontatu zion bertsioak, ordea, euskaltzain gaztearen aurpegi ilun eta manipulatzailea erakusten zuen:
|
|
|
Vox alderdiak Albaceten (Gaztela Mantxa, Espainia) izan behar zuen hautagaiak errana
|
du
Gernikako bonbardaketa ingelesek asmatutako propaganda izan zela. Horrek eta adiedazpen homofobo batzuek zalaparta sortu eta haren dimisioa ekarri dute.
|
|
|
Orain ikusita, pentsatzen dut horrela izan behar zuela. 12 urte nituenean gure amari Berak etorri ezin
|
badu
Gernikara, ni joango naiz Algortara esanda hasi ziren gure urteetako joan etorriak. Beraz, soilik patuak duen edertasun poetikoa ikusten diot gure azken plana zu gurera etorri ezinik eta ni zure bila joanda burutzeari.
|
|
|
Geroz eta jende gehiago hurbiltzen da Malostera Lointek Gernika emakumezkoen taldea animatzera. “Maloste askotan betetzen da, saskibaloiak sekulako zaletasuna
|
du
Gernikan, baina Galatasarayren kontrako partidan akaso girorik onena izan genuen. Eskertzekoa da zaleen babesa; jokatzeko orduan asko nabaritzen da eta eskertzen da.
|
|
2021
|
|
|
Azken horiek hobeto moldatu ziren Gernikako frontoi luzean; 57 metroko luzera
|
du
Gernikako Katedralak, eta emakumezko pilotariak ez daude ohituta hain frontoi luzean jokatzera. Partidako bi setak irabazi zituzten Arakistainek eta Aldazabalek:
|
|
|
Bilatu defentsore jakituria handiko bat, eta egin honek esango diona. Ezpabere beti biziko da bekatuan (Mogel); Alemanek ez
|
zuten
Gernika txikitu, ezpabere ingelesek eta frantsesek (Egia); Senide eta osagileek esaten zidaten kontuz alkohola, sexu eta telebistarekin, ezpabere txarto ibiliko zara (J. A. Irigarai).
|
|
|
Azpimarragarria da, hain zuzen, Errumaniako jatorriko biztanleek kontzentrazio bereziki handia
|
dutela
Gernika Bermeoko eta Goierriko eskualdeetan; bi eskualde horietan biltzen den jatorri atzerritarreko biztanle guztiekiko% 33,4 eta% 31,3 osatzen dute, hurrenez hurren, jatorri honetakoek.
|
|
|
Hitz gogorrak
|
bazituen
Gernikako Estatutuaren aurka (AMoncloako besarkada@), traiziotzat jotzen zuen EAJ eta Gobernuaren arteko akordioa, eta Euskadiko Ezkerrari mespretxu marka eransten zion: AEAJren eliz mutila@.
|
|
2022
|
|
|
–Astelehenean. Bederatzietarako espero
|
zaituztete
Gernikan. Eta, aizu, gauzatxo bat...
|
|
|
Lau ertzain baino ez dira unitatean, eta ezin dira sartu itsasadarra haiek baino askoz hobeto ezagutzen duten itsaski biltzaile batzuen aurkako sarekada batean. Beti
|
dute
Gernikako ertzain etxean laguntza eskatzeko aukera, baina, Olaizola komisarioa susmagarrien zerrendatik behin betiko ezabatzerik ez duen artean, Cesterok ez du inolaz ere haren taldearekin kolaboratu nahi. Zerrendatik kendu ahal izan dutena ertzainburuaren emaztea da.
|
|
|
–Zer arraio uste
|
dute
Gernika Irratikoek. Ezin ote dugu ba gogoak ematen diguna egin gure denbora librean...
|
|
|
orduan frankismoaren kontrako erresistenteak zinaten. Oroitarazi behar ote da nork hartu dituen armak gobernu demokratiko baten aurka, 1936an Espainian gerla zibila eraginez, nork bonbarda arazi
|
dituen
Gernika, Durango eta beste hainbat herri. Nork desegin duen Espainiako Errepublika, Euskadiko lehen gobernu legitimoa eta diktadura bat inposatu 1975 arte iraun duena?
|
|
2023
|
|
|
Bion arteko senidetzea izango litzateke egiaren, justiziaren eta erreparazioaren bidean beste pauso bat", esan du Durangoko alkateak. Elkoroiribek oraindik ez
|
du
Gernika Lumoko Udalarekin berbarik egin, maiatzeko hauteskundeen ondoren udalak osatu zirenetik Gernika Lumokoa egoera korapilatsuan dagoelako. Bizkaiko Hitza saiatu da Gorroñorekin berba egiten, baina bere udalaren egoera dela eta, uko egin dio orain halako gaiez aritzeari.
|
|
|
Euskal Herriko eta Palestinako hainbat pertsonek hitza hartu dute. Azpimarratu dutenez," Munduak eta historiak ezin
|
dute
Gernika berri bat onartu. Gernikatik, herritar palestinarren aurkako etengabeko sarraskia bukatzeko eskatzen dugu".
|
|
|
Alabaina, Isidoro Fagoaga zuzendariak ez du Miranderen artikulua ametitu, onbeharrez. Aldizkarira heltzen diren gutunei amaierako orrialdeetan erantzuteko ohitura zintzoa
|
dute
Gernika-n, ordea, eta halaxe zuzendu zaio, Fagoaga ere frantsesez, Miranderi: «Duda egin dugu luzaz, zure gutunari erantzutea erabaki baino lehen.
|
|
|
Espainiako Gobernu berriarekin negoziatu nahi
|
ditu
Gernikako Estatutuan jasota dauden baina oraindik Espainiako Gobernuaren esku dauden zenbait eskumen ere. Nagusiki garraio azpiegiturez aritu da, eta aipamena egin dio aldiriko trenen eskumena eskualdatzeari, AHT abiadura handiko trenaren inguruko akordioak lortzeari, eta aireportuen eskumena berenganatzeari.
|
|
|
Nik jango ez nukeena ez dut salgai jarriko». Lehen aldia
|
du
Gernika Lumoko urriko azken astelehenean, eta duen «sonagatik» erabaki du aurten etortzea.
|
|
|
«Eta bihotzetikan/ eskatu ezkero/ arbola biziko da/ orain eta gero». Aurten 170 urte bete
|
ditu
Gernikako arbola abestiak, eta, urteurrenaren harira, hainbat euskaltzalek Euskal Ereserkiaren I. Batzarra egin zuten joan den asteburuan, Urretxun (Gipuzkoa). Eskatu zuten Jose Maria Iparragirrek konposatutakoa izendatzeko Euskal Herriko himno, eztabaida oraindik amaitu ez bada ere.
|
|
|
Niri, ordea, bururatzen zait galderak honelakoxe zerbait lukeela: nahi
|
duzu
Gernikako Arbola Euskal Herriaren ereserki nazional izaten jarraitzea?
|
|
|
«Isiltasunaren gurpila haziz doa». Salatu zuenetik, ordea, sexu abusuen aurka egiten du lan, eta egunotan zeharo «haserretu»
|
du
Gernika Lumoko kasuak. Sexu abusuen inguruan hitz egiteko ipuina sortu du berriki:
|