|
2000
|
|
|
Prentsaren irakurketa urduri hartan ordu batzuk eman ondoren, paseo txiki bat egin
|
zuen
Gernikako kaleetan zehar. Tristatu eta sumindu egin zuen entzuten zituen solasaldi zatietan gaztelania nagusi zela jabetzeak.
|
|
|
Osorik ote ziren oraindik? Zutik iraungo ote
|
zuen
Gernikako Arbolak. Lauaxetak bazekien jada non zebilen, bazekien norantz jo; berehala agertu zitzaion begien aurrean Andra Mari eliza, eta agudo heldu zen Juntetxearen atarira ere.
|
|
2002
|
|
|
Zalaparta handia sortzen ari da manifestazio eskubidearen inguruan, nagusiki Baltasar Garzon epailearen auto ospetsuengatik, baina baita ere Nafarroa eta EAEko agintaritzetatik sortzen ari diren debekuengatik. EAk bizi dugun egoera nahasiarekiko zuen ikuspuntua kalean eskaini
|
zuen
Gernikan eta horrek alderdi eta komunikabide estatalisten kritika zorrotza ekarri dio. Bestetik, ikusi behar larunbaterako herritar talde zabal batek Bilborako egin duen deialdia zertan geratzen den.
|
|
|
– Busturi aldeko Irrati ikastola SA izeneko enpresak lortu
|
zuen
Gernika Irratiak eskatutako maiztasuna; bertako Betekada Kultur Elkartea, ordea, banaketatik at geratu zen.
|
|
|
Hogeita bederatzian Salamancako Estatuburuak eginiko ukazioaren berri eman zuten hedabide ugarik. Ez zegoen horren garbi nork deuseztatu
|
zuen
Gernika.
|
|
|
Ase eta bete zegoen. Gezur egin
|
zuen
Gernikako bonbardaketaz, Petainen altzora aldendu zen Espainiatik eta gero Londresen aurkitu zuen aterpe. Londresen oro baita aterpe gordeleku ongi etorri welcome.
|
|
|
Bizkaiak badauka bere Gernika. Madrilek, ordea, ez
|
zuen
Gernika, edo ez hark zuen modu bertsuan behinik behin. Fernandok ez zuen itolarririk sumatu.
|
|
2004
|
|
|
Ibarruriko Anatere aipatu zion orduan, azalpen dibulgatiboagoa probatu nahirik. Esan zion zelan Anaterek ere umea zakuto batean sartzen
|
zuen
Gernikako azokara joateko, eta gero igual bueltatzen zela umearekin eta txita pare batekin zakuan, txita koitaduak, ze kulpa ote zuten zakutoa umearekin konpartitzeko, ume deabru harekin, a ze influentzia.
|
|
2006
|
|
|
Bada, bizibeharraren harira, ezin izan dut ondo ulertu zer egin
|
zuen
Gernikan. Han ere bizibeharra izango zuen eta, gero ez bazuen liburua argitaratu, nondik nora beharra asetu?
|
|
2007
|
|
|
Eusko Alkartasunak giza eskubideen aldeko ekitaldia egin
|
zuen
Gernikan atzo, Picassoren Guernica margoaren aurrean.
|
|
|
Eusko Alkartasunak giza eskubideen alde_ ekitaldia egin
|
zuen
Gernikan atzo, Picassoren Guernica margoaren aurrean.
|
|
|
Eusko Alkartasunak ekitaldia egin
|
zuen
Gernikan atzo [giza eskubideen alde_], Picassoren Guernica margoaren aurrean.
|
|
|
Eusko Alkartasunak giza eskubideen aldeko ekitaldia egin
|
zuen
Gernikan atzo, Picassoren Guernica margoaren aurrean.
|
|
2009
|
|
|
Burutu dituen lanen artean Donostiako Orfeoiarekin eta Euskadiko Orkestra Sinfonikoarekin grabatu
|
zuen
Gernika de Escudero opera dago.
|
|
|
Eloy Velasco Auzitegi Nazionaleko epaileak atzo erabaki
|
zuen
Gernikako bi ekitaldi bertan behera uztea, horietako bat, gaur arratsaldeko 20: 45etan izan behar zena. ANeko epailearen ustez, ETAko hainbat presoren aldeko omenaldia zen eta horregatik hartu zuen debekatzeko erabakia.
|
|
|
Nazio Eztabaida Guneak egindako deialdi bateratuan ordezkaritza bat igorri bazuen ere, EAk berezko ekitaldia egin
|
zuen
Gernika Lumon. Koldo Amezketa alderdiko presidenteordea eta Jesus Mari Larrazabal legebiltzarkidea izan ziren hitza hartu zuten bakarrak, baina haien ondoan izan zituzten Carlos Garaikoetxea, alderdiaren sortzailea, eta Unai Ziarreta, hauteskundeak iragan eta gero kargua utzi duen alderdiko presidentea.
|
|
2010
|
|
|
Kolpe gogor hori gainditu, eta ostera itzuli zen Bilbora. Han izan
|
zuen
Gernikako bonba hotsen berri: 1937ko apirilaren 26a zen, astelehena eta azoka eguna.
|
|
|
The Times eta The New York Times egunkariek argitaratu zuten The Tree of Gernika izenburuko lana (Gernikako tragedia), 1937ko apirilaren 28an. Haren ekarpenak erabateko garrantzia eduki
|
zuen
Gernika nork suntsitu zuen jakiteko. 28 urte baino ez zituen orduan.
|
|
|
Ostegun honetako bilerarekin, ofizial egin dute joan den irailaren 22an EAJk eta Espainiako Gobernuak adostutako transferentzia. EAJk 2011ko Estatutuko Aurrekontuak babestu zituen Diputatuen Kongresuan eta, trukean, Zapateroren exekutiboak konpromisoa hartu
|
zuen
Gernikako Autonomia Estatutua erabat garatzeko.
|
|
|
Honetan ez zegoen oker gure poeta. Berak maiz salatu
|
zuen
Gernikako arbola abesten zutenak karlistak zirela, eta ez zutela bere egin foruen erranahia. Gernika adierazgarria zen euskaldunentzat, baina batik bat euskaldun karlistentzat.
|
|
|
Calderrek Almadengo merkurio likidoan gerra metalezkoaren esne beltza irudikatu zuen moduan, Picassoren koadroak eta Éluarden olerkiak esne beltza bera itxuratu zuten. Pintoreak erabaki
|
zuen
Gernika zuri beltzez, esne beltzez, margotzea, egunkarietako argazkietan agertutako triskantzak bezala, laztasun mingotsa hobe sala zezan. Olerkariak ere Gernikako herriak nozitutako sufrimenduaren kolore monotonoa agerian utzi zuen, heriotzaren eta erretako lurreko kolorea, etsaien gaueko iluntasuna (la couleur monotone de notre nuit), emakumeen eta umeen hosto berde eta esne gabiaren aurkakoa (de feuilles vertes de printemps et de lait pur).
|
|
|
Zenbait urte beranduago, Alberto Onaindia kalonjeak antzeko iritzia sostengatuko zuen. Onaindia aitak gehituko
|
zuen
Gernikako bonbardaketa izuaren arma psikologikoa izan zela, biztanleria metrailatuz eta etxeak errez, herriaren arima suntsitzeko asmoz. –Bonbardaketa amaitu eta gero, jendea babeslekuetatik irteten hasi zen.
|
|
|
Steer kazetariak karrikaratu
|
zuen
Gernikari buruzko artikulua, The Times eta The New York Times egunkarietan.
|
|
|
Zein da esne beltzaren kolore zehatzena? Picassok Guernica margolanean zuri beltzean adierazi
|
zuen
Gernikako kolore guztien tragedia. Zuriz eta beltzez dena irudikatu zuen:
|
|
|
Radio Euskadi Bilbon hasi zen, 1937an, eta hain zuzen ere Jose Antonio Agirre lehendakariak() handik eman
|
zuen
Gernikako bonbardaketaren berri eta kondenatu zuen hura. Handik gutxira, 1937an bertan, Euskadi Irratiak, isildu eta atzerrira alde egin behar izan zuen.
|
|
|
Bakearekin, 1851n Buenos Airesera joan zen medikuntza ikasketak egitera, baina gerora ganadu hazkuntzan aritu zen bete betean Soriano departamentuan eta etxagun boteretsu bihurtu. Hor eman zion aterpe bere lehengusuari, Jose Maria Iparragirre bertsolariari, zeinak Ordoñanaren artaldeak zaindu baitzituen 1859 tartean, harik eta Montevideora aldatu zen arte, oso laster erreka jo
|
zuen
Gernikako Arbola ostatua gobernatzera. Esan bezala, Domingo Ordoñanak Uruguaiko Elkarte Errurala sortu zuen 1871n laborari eta ganaduzaleen interesak babesteko.
|
|
|
Beste herri asko lotuko zitzaion. Maroko iparraldean, Pablo Picassorik topatu ez
|
zuen
Gernika bat izan zen astero.
|
|
2011
|
|
|
Bertan zegoela, kartzelan sartu zuten, arazo politikoak zirela medio, eta irten zenean lanik gabe geratu zen. Orduan, bere kontura, aholkularitza bulego bat zabaldu
|
zuen
Gernikan, 1974 arte; urte horretan Kataluniako inbertsio enpresa batekin hasi zen lanean, 1978 arte.
|
|
|
Ondorioz, hizkuntzaren afera ezin da gatazka orokorretik kanpo ulertu. Eta horrexegatik Kontseiluak euskararen inguruko ekarpen zehatza txertatzeko proposamena egin
|
zuen
Gernikako Akordioan: hain zuzen ere, Akordioak berak, gure herriaren normalizaziora iristeko bake bidean aterabide demokratikoaren zutabeak zehazterakoan, gure hizkuntzak behar duen estatus juridikoa eska dezala.
|
|
2012
|
|
|
Garai hartan lehia izan zuen Enkarterriekin eta bertako hiribildu printzipala zen Balmasedarekin, merkatal bide nagusiaren aduana eta 1199 urtetik Bizkaiko lehen hiribildua zena berau. Durango Gernika Bermeo ardatza suertatu zen, aldiz, eraginkorrago lehengaiak eta salgaiak itsasoratu eta Europako portuetara eraman ahal izateko, eta hala hartu
|
zuen
Gernikak Bizkaia osoko erreferentzialtasuna merkataritzan, nekazal merkatu bezala, baita herrialdearen antolaketa politiko administratiboan. Gernikako arbolaren inguruan hasi ziren batzen herrialde guztiko ordezkariak.
|
|
|
Franco Gobernuan ezarri eta segidan hartu zion kargu Gernikari, azkar ezkutatu zituen bertan eraildakoak eta hiria errejimen frankistari esker birsortu zela agertu zuen. Aurkitu
|
zuen
Gernikan bertan morroi zerbitzaririk, diamantezko domina eta seme kutunaren titulua eskaini baitzioten Gernika berrituko udal frankista hartatik. Baina Gernikaren mendeetako sinbologia indartsua ezin zuen frankismoak betirako estali, eta laster bihurtu zen Franco bera kili kolon jartzeko besteko indarra.
|
|
|
Nork agindu
|
zuen
Gernika bonbardatzea?
|
|
|
Azken baten, Moncey generala foru sistemaren modernitateaz jabeturik, begi onez ikusten
|
zuen
Gernikako zuhaitzaren gurtzea; errepublikanoen ikurra zuhaitza zen. Herrietan sartzen zirenean, zuhaitzak landatzen ziren, zuhaitza arrazoiaren nagusitasunaren ikur erakuslea izatera iritsi zen.
|
|
|
Imajina dezagun egoera; pentsa dezagun bonbardatuak, metrailatuak, erreak izan ziren biktimengan, edo kartzelatuak, beren ondasunez desjabetuak, beren hizkuntzan mintzatzeagatik mehatxatuak izan zirenengan Habla en cristiano! —; pentsatu gainera hogeita hamar urte luzez ez zutela gertatutakoa kontatzeko aukerarik izan nork erre
|
zuen
Gernika?; pentsatu, azkenez, Ricardo de la Cierva eta haren gisako beste batzuentzat biktima horiek ez daukatela kexa txinta bat ateratzeko eskubiderik, eta ateratzen badute," malko jario"," sentimental" edo antzeko kalifikatzaile karkaxak jasotzen dituztela. Biblian dauden lerro batzuk etortzen zaizkit gogora:
|
|
2013
|
|
|
Mitchell Printzipioak bere egin eta nazio artera akordioaren adukia zabaltzeko konpromisoa hartu
|
zuen
Gernikako akordioak eta egindako lanak bere fruituak eman zituen. 2011Ko urriaren 17an, gizarte eragile eta alderdien ordezkaritza zabala (baita ordura arte ezer egin ez eta Gernikako akordioa sinatu ez zutenak ere) biltzea lortu zen, nazio arteko ordezkaritza zabalarekin gainera.
|
|
|
EAJren EBBko Andoni Ortuzarrek, berriz, adierazi zuen ez dutela onartuko «ez gehiengo abertzalearen inposiziorik, ezta aurrera egin nahi ez duten gutxiengoen betorik ere». Hala ere, berretsi
|
zuen
Gernikako Estatutua onartu ez zuten «bi ertzak» sartu nahi dituztela akordioan: EH Bildu eta PP. «Burujabetza, espainiarrena» Muga zein den argi utzi zuen beste behin, ordea, Mariano Rajoyk.
|
|
|
Imajina dezagun egoera; pentsa dezagun bonbardatuak, metrailatuak, erreak izan ziren biktimengan, edo kartzelatuak, beren ondasunez desjabetuak, beren hizkuntzan mintzatzeagatik mehatxatuak izan zirenengan jHabla en cristiano!; pentsatu gainera hogeita hamar urte luzez ez zutela gertatutakoa kontatzeko aukerarik izan nork erre
|
zuen
Gernika?; pentsatu, azkenez, Ricardo de la Cierva eta haren gisako beste batzuentzat biktima horiek ez daukatela kexa txinta bat ateratzeko eskubiderik, eta ateratzen badute," malko jario"," sentimental" edo antzeko kalifikatzaile karkaxak jasotzen dituztela. Biblian dauden lerro batzuk etortzen zaizkit gogora:
|
|
2014
|
|
|
Haren agindupean milaka pertsona errugabe hil zituen frankisten aldeko abiazio militarrak, eta ardura berezia izan
|
zuen
Gernika Lumoko eta Euskal Herriko gainontzeko bonbardaketetan. Horiek, baina, ez ziren izan Kindelanen ankerkeri bakarrak.
|
|
|
Denbora gutxian bere ondasunak biderkatu egin ziren. Emaztearengandik dibortziatu ondoren ere, tipoak txalet garestia erosi
|
zuen
Gernikan, igerileku pribatu eta guzti.
|
|
|
Hala behar zuen. Arestik ere, etorkizuna marraztean, alabari esana zion, egunen batean liber tateak ere zoparekin kantatuko zuela euskaraz?, eta aurreikusten
|
zuen
Gernikako arbola, orduko, gaur, hartan inork ezagutzen ez zuen hilotza?
|
|
2015
|
|
|
Makina batzuk erosteko behar zuen diru apurra Deustun txatarrarekin negozioak egiten zituen osaba batek utzi zion. Etxe huts bat alokatu
|
zuen
Gernika eta Mungia arteko bere herri txikiaren kanpo aldean. Etxea errepide ondoan zegoen, bihurgunea hasi baino lehen.
|
|
|
Adibidez, 1964an Euskaltzaindiak Bizkaiko Probintzia Diputazioaren eskaria jaso
|
zuen
Gernika Lumoko auzo eskolako irakaslearen hizkuntz gaitasuna epai zezan. Baina Euskaltzaindiak izaera juridikorik ez zuenez, ezin zuen legezko titulurik eman, (Satrústegui, 2000b:
|
|
|
Gure aita ere jo zuten. Aita asko estimatzen
|
zuen
Gernikako Bizkaiko Kutxaren zuzendari zenak, eta atxiloketaren" Ardanzak non berri jakin zuenean, semea bidali zuen kuartelera ea zer egiten ari ziren galdezka. Une horretan utzi zioten jipoitzeari, eta etxera bidali zituzten.
|
|
|
571. Berme ezaren hiru adibide jarri zituen Elorrietak: euskal arlo publikoan, lan hitzarmenean onartutako soldata igoera Konstituzio Auzitegiak bertan behera utzi izana eta Funtzio Publikorako Estatutu berriaren proiektuak jasotzen
|
zuen
Gernikako Estatutuko hainbat eskumenen indargabetzea, haien artean laurogei mila inguru langileei eragiten zien negoziazio kolektiborakoarena; Langileen Estatutuaren 84 artikuluaren aplikazio eza indar espainolei komeni ez zitzaienean, Prestakuntza Jarraituaren euskal akordioarekin gertatu zen bezala; eta Nafarroan euskal sindikalismoa pairatzen ari zen jazarpena," Euskal Herria esparru eta ...
|
|
|
Nazio Batzordeak hamar mila lagunetan jarri
|
zuen
Gernikarako helburua, anbizio handiko asmoa, inondik ere, kontuan hartzen bada sindikatuak ez zuela bere jendea aldarrikapen politikoen inguruan mobilizatzeko tradiziorik eta, azken bi urtetako gorabeherek eragindako barne uholak bideratuak baziren ere, kide askok desgogoz zekusatela zuzendaritza jorratzen ari zen konpromiso politikoa.
|
|
|
ELAko kidea zen ertzainaren heriotza berriro ere ELAren aurka egiteko baliatu zuen hainbatek, ohi bezala, LABekin ez zuelako erabat hautsi.560 ELArentzat oso erreakzio" interesatuak" eta" koldarrak" ziren hainbat alderdi eta sindikatuenak, heriotza batek eragindako zirrara eta sentiberatasun unea sindikatuaren aurka egiteko baliatu zutelako: " ELAk behar adina hausnartuko du, baina bere kasa eta ez Barne Ministerioaren aginduen arabera". 561 Larunbaterako deitua
|
zuen
Gernikako ekitaldiari, berriz, eustea erabaki zuen sindikatuak:
|
|
|
alderdiak eta instituzioek bultzatutako museoaren inaugurazioaren kontra programazio saioa zen, alde batetik, eta alderdi barruko eztabaidan zirikatzera zetorkion, bestetik; errespetu handiz jokatu zuen, hala ere: askatasuna eman zien afiliatuei ELAren ekitaldiarekin aurrean, eta zuzendaritzaren goi mailako ordezkaritza bidali
|
zuen
Gernikara.
|
|
|
Gobernuaren esku garbitze zinikoak262 ELAren salaketa zaparrada ekarri zuen: Ramon Jauregik Euskadin konprometitutakoa Madrilen betearazteko zuen ezintasuna eta, oro har, Eusko Jaurlaritzaren ahuldadea; CCOO eta UGTren joko zikina; eskumen sozialak euskal erakundeen esku utzi ez izanak inplikatzen
|
zuen
Gernikako Estatutuaren alde bateko haustea; eta, oro har, indarreko marko juridikoaren bermerik eza. Gertatutakoa ikusita, eskubideen ukazioa gainditzeko bide bakarra gizarte segurantza, enplegu eta formazioa eskumenak behingoz transferitzea litzateke ELArentzat.
|
|
|
ELAk gogor erantzun zion Itun Autonomikoari eta lehen lerroan jarri zen Itunetik sortutako LOAPAren kontra eta Gernikako Estatutuaren alde antolatu ziren manifestazioetan.133 Estatutuaren alde zegoelako arbuiatzen zuen, hain zuzen ere, LOAPA sindikatuak: " ELAk Estatutuaren alde egin bazuen, autogobernuaren hazkunde progresiboa ahalbidetuko zuelakoan izan zen"; 134 LOAPAk, aldiz, ez bakarrik Estatutuaren garapena, betetze soila ere oztopatzen zuen, eta" deszentralizazio administratibo hutsean uzten
|
zuen
Gernikako estatutua"; 135 arbitrariotasun politikoaren aurrean136" eskubide status bat eskatzen du euskal herriak, ziurtasun juridikoa, legearen eta emandako hitzaren errespetua"; LOAPA onartzen bada" trantsizio politikoko arduragabekeria historiko larriena izango da, agerian jartzen dituena bi alderdi politiko horien erreflexu zentralista gaindiezinak". 137...
|
|
|
Ezker Abertzalearentzat Estatutuaren porrotaren eta, bide batez, Estatutuaren aurka egin zutenen arrazoiaren aitorpena izan zen baitik bat, Gernikako ekitaldia: " Bestelako filosofia bat adierazten da, —esango
|
zuen
Gernikan izan zen Jon Idigoras mahaikideak— Euskadi eraikitzeko benetako prozesuan gaudenona". 587 Rafa Diezek" ziklo baten amaiera eta fase berri baten hasiera" gisa definitu zuen ekitaldia," horretarako 18 urte pasatu behar izan badira ere". 588
|
|
|
ETA berak urriaren 22an kaleratu zuen komunikatuan, zeharka bada ere, aipatu
|
zuen
Gernikako ekitaldia," hilda dagoen arren, oraindik euskaldunoi eta malkoak eragingo dizkigun" Estatutuari egotzi baitzion Txema Agirre ertzainaren heriotza: " ELAk Gernikan hiltzat jotzen zuen eta Euskal Herria zapaldu nahi duen Estatutua defendatzearren dago, tamalez, hilda Jose Mari Agirre"; ETAren komunikatuak" etorkizunerako oinarriak erabakitzeko bildu beharra" aipatzen du, 592 inolako erreferentziarik egin gabe, aldiz, Gernikan berretsitako borroka armatuaren erabateko gaitzespenari.
|
|
2016
|
|
|
|
zuen
Gernikako bonbardaketaren berri eta, horren
|
|
|
a) Nork bonbardatu
|
zuen
Gernika?
|
|
|
a) Nork bonbardatu
|
zuen
Gernika artikulu bakoitzaren arabera?
|
|
|
Finala lehia bizia izan zen, lehenengo laurdenean Urdulizko enpresak babesten dituen bizkaitarrak argi eta garbi nagusitu arren. Izan ere, 27 partziala eskuratu
|
zuen
Gernikako taldeak lehen minutuetan, baina, azkenik, 27 bukatu zuen lehen laurdena. Bigarrenean, hasiera kaskarra egin zuten bi lehiakideek, baina defentsako akatsak zuzendu eta kontrako uztaiari begira jaurtiketak ondu ostean, Araski sei puntura jarri zen (39) atsedenaldira heldu baino lehen.
|
|
|
Iragan ibiakoitzean Sparks en abiaturik, Sinposioa antolatu du Renon, Nevada Renoko Unibertsitateko ‘Center for Basque Studies’ delakoak Agirre Lehendakariaren gobernamenduaren nazioarteko emaitzak eta ekarria ikertzeko, aurten 75 urte betetzen direlarik gerla tenore hartan Jose Antonio Agirre Europan barna Berlinen ibili eta New Yorkeraino heldu zela iheslari. Estreineko hitzaldia Xabier Irujo irakasleak eman
|
zuen
Gernikako bonbardaketaz Sparks eko ‘Heritage Museum’en. Nevadako martxo huntako ekitaldiez gain, saioek ekainaren 1ean segituko dute Berlinen, Humboldt Unibertsitatean; eta ekainaren 9an New Yorken, Columbia Unibertsitatean.
|
|
2017
|
|
|
" Tristea da herrian egiten ziren ospakizunetan Francoren insignia hartuta aurretik joaten zirenak oroitzapen ekitaldietan ikustea. Nork erre
|
zuen
Gernika, bada?". Maite zuen alderdia ere utzi egin zuen:
|
|
|
–Transbordadorea zintzilik zeraman lehen zubia izan zen eta oraindik ere zazpi bakarrik omen dira munduan?, esan zuen eta denok zubiaren burdinazko egitura eta kableei begira igaro ginen azpitik. Patroiak 36ko Gerran zubiak izan zuen garrantzi estrategikoa aipatu zuen, eta Joseba Zulaikak erreferentzia hori baliatu
|
zuen
Gernikako sarraskira itzultzeko: –Gernikako esperientzia baliatu zuten alemanek ondoren, Rotterdam, Varsovia, Belgrado, Kreta eta Stalingrado bonbardatzeko.
|
|
|
Ordubete eman genuen barruan eta jarraitu genuen ondoren ibaian barrena. . Picassok biharamunean bertan ezagutu
|
zuen
Gernikako erreketa Ce Soir egunkariak argitaratu zituen argazkiei esker. Margolan hori ekartzea lortu izan bagenu, zirkulua itxiko genukeen?, esan zuen une batean Zulaikak.
|
|
|
Eta karabina jasota, bere azken balina sartu
|
zuen
Gernikako kimuaren barrenean.
|
|
|
a) Nork bonbardatu
|
zuen
Gernika?
|
|
|
a) Nork bonbardatu
|
zuen
Gernika artikulu bakoitzaren arabera?
|
|
|
2 Aztertu Eguna egunkari abertzaleak nola eman
|
zuen
Gernikako bonbardaketaren berri eta, horren arabera, erantzun galderei.
|
|
|
a) Nork bonbardatu
|
zuen
Gernika?
|
|
|
a) Nork bonbardatu
|
zuen
Gernika artikulu bakoitzaren arabera?
|
|
|
Lehena izan zen" Les demoiselles d’Avignon", margo horrekin sartzen gira kubista iraultza modernoan (1907), behar da zinez ulertu eta plazerra hartu! Eta gero, zonbait hilabetez segida atxikiz, gai bezala hartu
|
zuen
Gernika margo famatua (1937). Huna beraz pago taula batean 0,57 x 1,28 x 0,026 m ko neurritan xeheki berritxuratua Beñaten maisulana, espanturik gabe.
|
|
2018
|
|
|
1936ko urriaren 1ean Valentzian egindako batzarrean, Espainiako Parlamentuak Autonomia Estatutua onartu zuen. Urriaren 9an Jose Antonio Aguirrek zin egin
|
zuen
Gernikan Eusko Jaurlaritzako lehen lehendakari gisa, Bizkaiko gobernadore zibilaren aurrean. Aldi berean, Arabatik eta Nafarroa Garaitik zuzendutako erasoak 1936ko uztaila eta 1937ko ekaina bitartean burutu ziren, Hego Euskal Herrian gerrak iraun bitartean.
|
|
|
Iparragirrek sortu
|
zuen
Gernikako arbola, euskaldunon imajinario kolektiboan burujabetzaren eta batasunaren ikurtzat hartu den kantua. Orixek zioenez kalitatez ez ziren letra onak Iparragirrerenak, baina atoan lortzen zuten herritarren nahi eta ezinekin bat egitea.
|
|
|
Euskal emazteek, min ezinago handian sarturik, ilea idokitzen zuten eta begitartea kolpatzen. Apaiz katolikoen itzalak lege bat iraganarazi
|
zuen
Gernikan, emazteak beren edertasunaz axola zitezen, ezin sinetsia!
|
|
2019
|
|
|
Erregimen barneko Euskaltzaindiaren eta bereziki F. Krutwigen jarrera posibilista kritikatu zuten erbesteko abertzaleek eta kolaborazionismo faxistatzat jo zuten. Frantziako erbestetik, N. Ormaecheak artikulua idatzi
|
zuen
Gernika aldizkarian F. Krutwig eta J. M. Seminarioren aurka: " Cabe preguntarse por qué hay tantos académicos de estirpe germánica y falangista, dejando de lado a distinguidos hijos del País más merecedores de esa elección" (Ormaetxea 1991b:
|
|
|
Euzkadiko Jaurlaritzaren" Zuzentza eta Gogo lantze"(" Justicia y Cultura") sailetako goi mailako aholkularia izan zen, J. M. Leizaola sailburu zela. EJ GEren batzorde juridikoan, gai politiko, penal, administratibo eta juridiko militarren saileko presidente izan zen.49 Besteak beste, anaia zenaren biblioteka suntsitu
|
zuen
Gernikako bonbardaketa frankista Radio Euzkadi-n salatzeaz arduratu zen 1937ko maiatzean. Bilbo erori ondoren, Santanderren errefuxiatuta zegoela, M. Irujo Errepublikaren Justizia ministroak Auzitegi Goreneko
|
|
|
Are gehiago, ilbeltzaren 3an jokatutako lehendabiziko partidan 84 eta 69 irabazi zion Lointek Gernikak nori eta egungo EuroCupeko talde txapeldunari, Istanbuleko Galatasaray taldeari. Partida inoizko girorik beroena izan
|
zuen
Gernikako Maloste kiroldegian jokatu zen eta ikusgarria izan zen Naiara Diez kapitain altsasuarraren taldeak lortutakoa. Denboraldi bikaina darama taldeak.
|
|
|
Imajina dezagun egoera; pentsa dezagun bonbardatuak, metrailatuak, erreak izan ziren biktimengan, edo kartzelatuak, beren ondasunez desjabetuak, beren hizkuntzan mintzatzeagatik mehatxatuak izan zirenengan — [Habla en cristiano! —; pentsatu gainera hogeita hamar urte luzez ez zutela gertatutakoa kontatzeko aukerarik izan —nork erre
|
zuen
Gernika? —; pentsatu, azkenez, Ricardo de la Cierva eta haren gisako beste batzuentzat biktima horiek ez daukatela kexa txinta bat ateratzeko eskubiderik, eta ateratzen badute," malko jario"," sentimental" edo antzeko kalifikatzaile karkaxak jasotzen dituztela. Biblian dauden lerro batzuk etortzen zaizkit gogora:
|
|
2020
|
|
|
Ohitua dago bakarkako lanera Aitor Etxeberria, nahiz eta azken urteetan kolaboratzaile finko eta estimatuak izan dituen: Hannot Mintegia, Jatsu Argarate, Hasier Oleaga, Miren Narbaiza… Hannot Mintegiak akuilatuta sortu
|
zuen
Gernikako bondardaketaren inguruko Markak dokumentalarentzako soinu banda 2016an. Hor ekin zuen beste bide bat.
|
|
|
Division Azul hori 45.000 inguru boluntariok osatutako unitate militar espainiarra zen. Francok Hitlerri emandako oparia, Kondor Legioak gerran eskainitako laguntza eskertzeko Kondor Legioak bonbardatu
|
zuen
Gernika, eta hori ere eskertu behar zen. Unitate horretako buruak falangistak ziren.
|
|
|
Luzapenean, bi minutu baino gutxiagoren faltan lau punturen aldea ireki zuen Araskik (76), eta hurrengo segundoetan bi taldeen urduritasuna areagotu egin zen, huts egindako erasoaldiekin. Milicek berriz ere bi puntura hurbildu
|
zuen
Gernika, baina Laura Pardoren hiruko batek eman zion kolpea partidari, minutu bat baino gutxiagoren faltan 78 paratuta. Milici emanda zegoen Gernika, baina pibot serbiarrak aldea murriztea baino ez zuen lortu (80).
|
|
|
1999an aurkeztu
|
zuen
Gernika, bere lanik ezagunenetako bat bihurtuko zena. Picassoren izen bereko margolana oinarri hartuta, 7,80 metro zabal eta 3,4 metro luzeko obra handia egin zuen, ohi bezain kolore biziekin, baina ohi baino estetika figuratiboago batekin.
|
|
|
1970ko irailaren 18an Joseba Elosegik sutan jauzi egin
|
zuen
Gernika bonbardatzearen arduradun nagusiaren aurrean, Anoetan. Gernikako sua eraman nahi omen zuen diktadorearen begien aurrera.
|
|
|
" Ni baskoa?", oihukatu. " Bai", bestea, bi ikaslek oratuta," nire aitak zurearekin abesten
|
zuen
Gernikako arbola, gerra betean eta gerraostean, duela gutxi arte. Eta hagitz ongi omen zekizkien hitzak.
|
|
2021
|
|
|
Bide horretan, atzo bildu egin ziren Josu Erkoreka Jaurlaritzako lehen lehendakariorde eta Segurtasun sailburua eta Carmen Calvo Espainiako Gobernuko presidenteordea, Moncloan. Bilkuran, Calvok konpromisoa hartu
|
zuen
Gernikako Estatutuaren «garapenean aurrera egiteko engaiamendu instituzionala betetzeko» eta «eskualdatu gabe dauden eskumenen kronograma» konplitzeko. Bilera «sintonia giroan eta lankidetza instituzional osoa erakutsiz» egin zuten.
|
|
|
PSE EEko idazkari nagusi Idoia Mendiak Vox alderdia izan zuen gogoan, aipatu ez bazuen ere, eta esan
|
zuen
Gernikako bonbardaketak «askatasunen kontra altxatutako faxismoaren alderik makurrena» erakusten duela. Egungo egoerara ekarrita, deitoratu zuen oraindik ere «ideologia horretatik enfrentamendua» bultzatu nahi dutela, eta horri «demokrazia, elkarrizketa eta akordioak» kontrajarri zizkion.
|
|
|
Meritu handiko garaipena lortu
|
zuen
Gernikak. Izan ere, bi aste lehiatu gabe egon da COVID, otsailaren 14tik.
|
|
|
Teneriferen barruko jokoa ondo itxi
|
zuen
Gernikak, eta kanariarrak hirukoekin ahalegindu ziren. Baina hor ere kamuts.
|
|
|
Ukitu egiten ninduelako masakre faxista hark. Picassok segur aski ez
|
zuen
Gernikako herria ezagutzen, baina nik bai.
|
|
|
Bigarrena, bonbardaketaren ostean nork berreraiki
|
zuen
Gernika suntsitua.
|
|
|
1975eko maiatzaren 14an Guardia Zibilak etxebizitza bat inguratu
|
zuen
Gernika, ETA Militarreko aktibista baten bila. Gertakarian aktibista bera, senar emazte etxeko jabeak eta Guardia Zibileko teniente bat hil ziren.26
|
|
2022
|
|
|
Errepublika librez osaturiko iberiar federazioaren ideiak hiru egun baino ez zituen iraun. Euskaria fundazioak 2011n ekitaldi bat antolatu
|
zuen
Gernikan, gertakariaren 80 urteurrenean: " Egun hartan, lehen euskal Errepublika ezin izan zen izan Espainiako armadaren eta Guardia Zibilaren indarrez, bost urte geroago, ezta Espainiako bigarren Errepublika ere".
|
|
|
Gernikak 15:30 aldera jakinarazi zuen Belen Arrojo jokalariak ez zuela neurketa jokatuko, Cukurovako arduradunek egindako test batean positibo eman zuelako COVID. Baina egindako beste test guztietan negatibo eman
|
zuen
Gernikakoak.
|
|
|
Zein iritzi duzu Italiako gobernuaren erantzukinaren inguruan? Kereilak ez du aurrera irten.Erantzukizunen harira, Alemaniako gobernuak gutuna bidali
|
zuen
Gernikara, garai hartako alemanek egindakoaren inguruan barkamena eskatzeko. Alemaniak desnazifikazio prozesu bat egin zuen gerra ostean.
|
|
2023
|
|
|
Iaz egin
|
zuen
Gernika Lumok ere azken senidetze ekitaldia, Ukrainako Irpin hiriarekin. Gorroñok eta Ukrainak Espainian duen enbaxadore Serhii Pohoreltsevek sinatu zuten.
|
|
|
Sandra Ygueravide. Antolatzaileak lehen erasotik hartu
|
zuen
Gernikako taldearen gidaritza, eta, antolatzen ez ezik, asko asmatu zuen saskiaren aurrean. Zazpi hiruko sartu zituen guztira, eta 29 puntu sartu zituen.
|
|
|
Zazpi hiruko sartu zituen guztira, eta 29 puntu sartu zituen. Hori baliatu
|
zuen
Gernikak lehen zatian bi aldiz bederatzi punturen aldea lortzeko, baina Gorzowk berean jarraitu zuen.
|
|
|
Bazirudien Gernikak puntuen aldeari begiratu ziola, baina Ygueravide azaldu zen, beste behin. Barnekaldi batekin bi puntura gerturatu zituen etxekoak, eta hurrengo jokaldian Cvitkovicek hiruko batekin aurretik jarri
|
zuen
Gernika, hamar segundoren faltan. Valentziarraren pase batek mugiarazi zuen kanpotarren defentsa guztia.
|
|
|
Alde hori handitzeko aukera izan
|
zuen
Gernikak, baloia lapurtu baitzuen, baina Cvitkovicek ez zuen asmatu. Hortaz, Polonian erabakiko da kanporaketa.
|
|
|
Final laurdenetan Girona kaleratu ostean, ezin izan zuen Avenidaren aurka, eta Kopako finaletik kanpo gelditu dira bizkaitarrak. Azken laurdenean, 15 partzial batek hiru puntura gerturatu
|
zuen
Gernika, baina presaren presaz jokatuta bizpahiru baloi galdu zituzten. Hor erakutsi zuen Avenidak zergatik den faborito nagusia.
|
|
|
Azken laurdenean sartuta, eta hamasei puntuko desabantailarekin, lanean jarraitu
|
zuen
Gernikak, eta markagailua irauli zezaketela sinetsi zuten jokalariek. Defentsan oldarkor jokatuz, markagailuan gerturatzea lortu zuten.
|
|
|
Ordurako, the Basque national anthem zen, l’hymne national des Basques, gaztelaniaz, gutxiagotan, himno nacional de los vascos, mundo osoan ezaguna. 1937ko Gernikaren bonbardaketak areagotu egin
|
zuen
Gernikako Arbolaren itzala eta nazioarteko sinbolismoa.
|
|
|
Gernikako bonbardaketan bizia galdu zuten herritarrak oroitzeko sortu
|
zuen
Gernikan abestia Ken Zazpik; Joseba Sarrionandiak jarri zizkion hitzak. Orain, letra moldatu dute:
|