2008
|
|
artearen eta mitoen artean erlazio zuzena ezartzen zuen, eta horrekin lotuta dago 1959an eskulturaren praktika alde batera uzteko arrazoiaren sustraia. Oteizaren iritziz, arteak eginkizun konkretu bat
|
zuen
garai bakoitzean, mitoak berritzea, eta funtzio hori betetzen zuenean, arte horrek zentzu guztia galtzen zuen, eta berak proposaturiko imajinek idolo, fetitxe edo merkatuaren produktu bihurtzeko arriskua zeukaten. Hori gerta ez zedin, garai bakoitzeko artistek artearen helburuak lortu ondoren arte hori bertan behera utzi lukete, garai berri bati, arte berri bati eta artista berri batzuei lekua uzteko.
|
2009
|
|
Baina haren birsorkuntza monastikoa ez dugu frankismoan kokatu behar, 1885ean baizik, Estatuak eskolapioei erabiltzeko lagapena egin zienean. Eskolapioek bere gain hartu zuten monasterioa, eta 1985ean azken kongregazio horrek monasterioa utzi zuenean, monumentu zoragarri hau Nafarroako Gobernuaren ondarera pasatu zen21 Suposatzen dugu klero erregularra
|
duten
garai batean desamortizatutako bestelako monasterio eta komentuen komunitateak desagertzen direnean, Iratxerekin gertatu den bezala, ondasun hoiek Nafarroako Gobernura pasatuko direla. Lagapen hutsak izan ziren hoiek denborarekin ezin dira jabetza bihurtu, hots, ezin da desamortizazioaren «amortizazio» bat gauzatu.
|
2010
|
|
Gaur egungo globalizazioak aurrekari bat
|
du
garai helenista erromatarrean, gutxi gorabehera, Kristo aurreko IV.etik osteko V.a arteko aldian. Globalizazio biek oinarrizko arazo bertsuei egin behar diete aurre:
|
2012
|
|
Utopien eta mesianismoen gainbehera bizi
|
duen
garai honetan, ordea, ba omen dira, elkar menderakuntza sahiestezina dela onartzearekin batera, ezarria izan nahi duen egiarekin apurtzen saiatu nahi dutenak ere, jada iraultza handietan zein askatasun eta autonomia modernoan gehiegi sinesten omen ez duten bestelako ameslariak.
|
2013
|
|
Eta bolumen handiena oraintsu arte bikoizketaren arlokoa izan da. Euskal Telebistari zerbitzua emateko abiatu zen euskarazko bikoizketa, eta euskararen sustapenerako jarduera garrantzitsutzat
|
zuten
garaiko agintariek. Iñaki Zubizarreta hizkuntzalariak ere sarritan egin du aldarrikapen hori:
|
|
Nork ez die entzun aitona amonei edo gurasoei aztergai
|
dugun
garaiari buruzko kronikei zerien itxaropena eta miresmena1. Franco jeneralak eragindako kolpe militarrak, baina, errotik moztu zituen antzematen hasiak ziren berriztatze eta bilakaera haizeak.
|
2014
|
|
Foruzaletasunak eta Hegoaldeko lau probintzien historia bateratuari egindako erreferentziek, XIX. mendearen amaieratik zetorren eta aurrez aipatu den joerari jarraikiz, errepublikanoen eta euskararen arteko harremana estutu zuten. Berrezarkuntza osoan zehar euskara gehien aipatu zuten tartea XX. mendearen lehendabiziko hamarkada izan zela esan daiteke, hain zuzen ere euskal diputatuek Kontzertu Ekonomikoa sinatu behar
|
zuten
garaia eta, beraz, foruzaletasuna gorengo mailan zegoen momentua, batez ere Gipuzkoan. Egon daitezkeen adibide guztien artean bat aukeratzekotan, La Voz ek kaleratu zuen Foru Ligaren berri ematen zuen olerki kronikatu itxurako albiste hau, II. Errepublika arte euskaraz kaleratu zuen bakarra, zeinetan gipuzkoar guztien batasunaren alde egiten zen, ideologiak alde batera utziz21:
|
2015
|
|
17a)
|
Badugu
garaia hurrengo denboraldian ekipoaren entrenatzailea nor izango den pentsatzen hasteko.17b) Badugu garaia pentsatzen hasteko hurrengo denboraldian ekipoarenentrenatzailea nor izango den. ** 17c) Hurrengo denboraldian ekipoaren entrenatzailea nor izango den pentsatzen hasteko garaia dugu.
|
|
17a) Badugu garaia hurrengo denboraldian ekipoaren entrenatzailea nor izango den pentsatzen hasteko.17b)
|
Badugu
garaia pentsatzen hasteko hurrengo denboraldian ekipoarenentrenatzailea nor izango den. ** 17c) Hurrengo denboraldian ekipoaren entrenatzailea nor izango den pentsatzen hasteko garaia dugu.
|
|
17b)
|
Badugu
garaia pentsatzen hasteko hurrengo denboraldian ekipoarenentrenatzailea nor izango den. **
|
2017
|
|
Historiak, ordea, aurrera egin du eta badirudi, azken boladan geroz eta nabarmenago, indarrean dauden erregimen demokratikoek euren eraginkortasuna agerian uzteko beharra dutela. Demokrazia garaikideek krisia bizi
|
duten
garai historikoan eta beren eraginkortasuna agerian uzteko hamaika arazo dituztenean, demokraziaren izen ona fenomeno historikoa dela ohartzea eta bestelakoak diren proposamen politiko batzuk aintzat hartzea garrantzitsua izan daiteke, ez demokratikoak ez diren bideak jorratzeko, baizik eta, haiek sorrarazten duten arroztasunari esker, sistema demokratikoen eta ideologia demokratikoaren oinarri t... «Sasidemokratiko», «benetako demokrazia» eta antzeko leloak hamaika aldiz entzuten diren testuinguruan, demokraziak eta demokraziaren aldekoek haien oinarri teorikoak zeintzuk diren birpentsatzeko beharra dute, horiek sendotu nahi badituzte.
|
2020
|
|
Eginkizun ederra bezain zaila da lerro horietan iradokitzen zaiguna, bizi
|
dugun
garai indibidualista, likido eta global honetan. Baina noiz izan da erraza, bestalde, euskalduna izatea, azken berrehun urtean bereziki.
|
2021
|
|
Ibilbide filosofiko eta zinematografiko honek, bada, alde batetik, tradizioaren eta sorkuntza garaikidearen arteko loturari buruz hausnartzeko parada eskaini digu. Erakutsi digu gizakia aspalditik arduratu duen gai literario eta filosofiko honek, hau da, egiaren bilaketa pertsonala, oraindik ere bizirik dirauela eta oraindik balio
|
duela
garaian garaiko gizabanakoaren emantzipazioaren etsaiak diren elementuak (pelikula honen kasuan bideo bigilantziaz kontrolatutako bizitza, reality show, telezabor, publizitate eta telebista programa narkotizatzaileak) kritikatzeko. Finean, lan honen bitartez erakutsi nahi izan da tradizioaren eta berritasunaren artean zubiak, gurutzaketak eta hartu emanak elikatu eta aberasten dutela obra baten sorkuntza (bai eta haien errezepzioa ere).
|
|
Izan ere, hiritartasun aktiboko espazioak dira, zeinak esperientzia eraldatzaileak pentsatzeko laborategi demokratikoak bezala uler ditzakegun. Horrenbestez, aldaketa sozioekonomiko handia beharrezkoa
|
duen
garai honetan (2008ko krisitik, aldaketa klimatikotik, zaintzaren inguruko krisitik, COVID krisitik eta abarretatik eratorritakoa), harreman sozialak birpentsatzeko espazioa ere izan daitezke.
|
2022
|
|
Gure ikerketa lanaren objektuak artefaktu filmikoak dira, eta haien azterketari esker, helburu
|
dugun
garaiaren errepresentazioaren irakurketa egin daiteke. Filmaren testua izan da abiagunea eta jomuga.
|
|
Hain zuzen ere, muga politikoa hizkuntzamuga zurrun bihurtu da frantsesaren eragin honendako. Horrek erran nahi luke Luzaidek ez
|
duela
garai batean zuen bezainbesteko kontakturik Garazi ibarrarekin. Gaztelaniaren presentzia ere izugarri handitu da azken urteetan herrian, eta horrek ere geldiarazi du frantsesaren eragina.
|
|
Zalantzarik gabe, XIX. mendeko lehen lanetatik gaur egunera arte, kontakizun historikoa aldatu egin da, eta egungo ekoizpena kalitate handiagokoa da, aipatutako antzinako lan alemaniar edo frantsesak baino, metodologia zientifikoagoarekin UZTARO 123, 59 70 Bilbo, 2022ko urria abendua egiten baita. Hortaz, azken hamarkadetako lanak aberatsagoak eta konplexuagoak dira, eta haien irakurketak eta azterketak hobeto asetzen dituzte gure irizpide eta gustu metodologiko eta arauemaileak, baina, horregatik, ezin da ondorioztatu gaur egungoek interes gutxiago
|
dutenik
garai batekoek baino. Guereña, Ruiz Berrio eta Tianaren aurreko aipuan (2010:
|
2023
|
|
" Gogoratzen ditut urte horiek, interesgarriak, emankorrak izan ziren, baina uste dut pasa nituela nire lotsak eta nire momentuak(.) Orduan, uste
|
dut
garai horretan hasi nintzela garatzen pertsonalitate bat edo itxura bat de. " txukuna naiz, badakit gauzak egiten, lengoaia batzuk ere asumitzen eta nireak egiten" leku horietara egokitzeko.
|