|
2000
|
|
|
Azken finean, benetako arduraduna Estatua izango zen: ...ziurtatzeko dispositiboen sarea sortu zuen (buletin ofiziala, irakasleen agiriak, batzorde ezberdinen osaera, azterketa programak, ikuskariak, etab.). Urte gutxi batzuen buruan makineria hori martxan egon zen eta esan genezake Estatuak kontrolpean izan zuela oinarrizko irakaskuntza, berau laster garatuz93 Edonola ere, esan behar da, halaber, nahiz barealdia ekarri, eskola politikaren bilakaerak ez
|
zuela
garai horretako gerra eskolarra erabat amaitu, irakaskuntzaren askatasunarekin lotuta zegoena hain zuzen; baina nabarmenak dira gerra horrek izan zituen aldaketak, Estatuaren eskola indartsua sortzeko erabakiak itzulbiderik ez baitzuen izan (aurrerantzean Estatuak ez zion jaregin erregulazio sozialerako funtsezko tresna den honi).
|
|
2001
|
|
|
–La novela se queda sin epica? zuen izenburu E. Mendozaren artikuluak, etabertan bizi
|
ditugun
garai postmoderno edo, berak nahiago lukeen beste kategoriabat erabiltzearren, postabangoardiakoaz mintzatu zen.
|
|
|
Esate baterako, bizi
|
ditugun
garai hauen ezaugarri nagusietakoa honakohauxe da: kultura jasoaren eta komertzialagoaren berdintzea.
|
|
|
Ezin esan daiteke Txomin Agirreren garaian euskara hutsean bizi zen ingurumen sozial bat aurkitzea zailagoa zenik, Txillardegik Leturiaren egunkari ezkutuakaleratu
|
zuen
garaietan baino; aitzitik. Alta, Txillardegik eleberri errealistagoaidatzi omen zuen, eta osoki euskaraz.
|
|
2002
|
|
|
Euskal industriak hazkunde handiak bizi izan zituen berrogeita hamarreko hamarkadan, nahiz eta sektorialki oso ezberdinak izan ziren hazkundeak, hain zuzenere sektore horrek politika industrialaren baitan aztergai
|
dugun
garaian zeukan lekuaren araberakoak. Gainera, Araban eta Nafarroan industria berri baten oinarriakezartzen hasi ziren; industria hori metalaren sektorean zentraturik zegoen nagusiki, eta zabalpen nabarmena izanen zuen hurrengo hamarkadan.
|
|
|
Testuinguru horretan, nazioartean 70eko hamarkadan, arrantza baliabideakgero eta murritzagoak izan ziren, berriro ere. Estatuek arrantza ahalmen desberdina
|
zuten
garai horretan. Baina itsasoa sarbide askekoa zela eta, Hego Amerikakozenbait Estatu, eta gero beste batzuk?
|
|
|
Historialariok eztabaida luzeak izan ohi ditugu gure lan eremua non bukatzenden finkatzeko orduan, eta asko dira norberak bizi
|
duen
garaia historiatik kanporadagoela uste duten ikertzaileak. Ez da hori, noski, gure iritzia, baina bidezkoairuditzen zaigu aukeratu dugun denbora epearen nondik norakoak azaltzea.
|
|
|
Orain arte esandakoa kontuan hartzen badugu, irakurlea konturatuko zen dagoeneko, nazionalismoaren historian ondoen ezagutzen den eta oraindik interesasortzen
|
duen
garaia, baita hemendik kanpora ere. Sabino Aranaren bizitza etanazionalismoaren hasiera dela (Barreca, 2000).
|
|
|
Aldiz, hiritarrentzat eta energia nuklearraren aurkakoentzat energia nuklearraren hondamendi ahalmenak axola du. Gutxieneko gertagarritasuna duen istripua muturreko jazoera bilaka daiteke, oheratu aurretik hortzak garbitu bitartean, istripuak hondamendia esan nahi
|
duen
garai hauetan. Beste behin ere frogatzen da nola arrazionaltasun zientifikoak eta arrazionaltasun sozialak arriskuaren gaineko ikuspegi desberdina darabilten (edo erabili ahal duten).
|
|
|
tesia Ekialde Mendebalde oposizioaren markoan emaniko politikaren tesiaren amaiera da. Gizarte ekintza oro zentzugabekeriatzat jotzeko joera
|
zuen
garaiari amaiera ematen dio, ekintza eta fantasia politikoak aukera berriak mahaigaineratuz. Modernitate fatalista modernitate politiko bilakatzen da zutabe nagusiak mugitu, berritu eta aldatu egiten direlarik:
|
|
|
Gerraren ondorengo sufrimendua ahantzarazteko asmoz, entretenimendua eskaintzen zuten irratiek. Beraz, musikak tarte handia betetzen zuen programazioan, eta senide edo lagunei entzuleek eskainitako diskoek oso arrakasta handia
|
zuten
garai horretan. Horiekin batera, irrati nobelak, lehiaketak eta dibertimendu irratsaioak ere nagusitu ziren irratigintza europarrean.
|
|
|
Ez da ordea lotsagarria. Har ezazue gogoko izateko arreta,
|
zuen
garai honek gizonezko apainzaleak eman baititu: andrazkoen erara txukuntzen dira zuen senarrak eta nekez izango du emazteak haren apaindurari eranstekorik.
|
|
2003
|
|
|
Think globally, act locally maxima ezinbesteko
|
dugun
garaiotan, beraz: eskadezagun kanpo zorra ezabatzea; bultza ditzagun, espekulazioaren, kapitalen ihesaren eta inbertsio transnazionalen kontrola bermatze aldera, esaterako Tobin tasarenegitasmoa; bultza ditzagun baita merkataritza solidarioaren sareak ere.
|
|
|
Bistan da gaur egungo esku hartze publikoko ekimen guztiak globalizazio etaliberalizazio joerak nagusi
|
dituen
garai batean kokatzen zaizkigula. Zentzu honetanprodukzio mailan eta, oro har, arlo ekonomikoan gertatzen ari den berregituraketakespazioaren definizio eta antolaketa mota desberdin bat du beharrezko; azpiegiturapolitika osagai garrantzitsua bilakatu da krisiaren ostean eta kapitalaren beharrenarabera itxuratzen ari den espazio berri hori lortzeko bidean.
|
|
|
Eztabaida horiek gorabehera, UEUren Hego Euskal Herriko lehen saioa arra kastaz burutu zen, eta horren lekuko
|
dugu
garaiko prentsak eskainitako arreta. Gero hain toki urria emango zion Diario de Navarra berak ere azaldu zuen Larraonan gertatzen ari zena.
|
|
|
1985eko urtarrilean, Euzkadi astekari jeltzaleak Jorge Oteizari eman zion saria; berak uko egin zionean idatzitako gutun bortitza, Eusko Jaurlaritzak kultura proiekturik ez izatea salatuz,
|
dugu
garai hartako haserrearen lekuko. Oteizaren aldarriak bidea eman zuen indar abertzale guztiei zabaltzeko salaketa Pamiela aldizkarian:
|
|
2005
|
|
|
Fenomenoa azaltzeko geruza horren materialak ez direla gainekoak eta azpikoak bezain zurrunak iradoki zuen. Gutenberg-ek lortutako datuek eta horietatik ondorioztatutako ereduek ez
|
zuten
garaiko zientzia buruen onespenik izan eta hurrengo hiru hamarkadetan ideia arbuiatua izan zen. 1960ko hamarkadan, aldiz, pilatutako datu sismikoen kopuru izugarriaren ondorioz, abiadura txikiko geruzaren, edo zurruntasun txikiko geruzaren agerpena onartu beharra izan zen.
|
|
2006
|
|
|
Bistakoa da Teoria Kritikoak ez
|
duela
garai batean izan zuen penetrazioa. Baina, Habermas en teoriak eta beste hainbatenak. Claus Offe, esaterako?
|
|
2007
|
|
|
Kontua ez daesatea «lanpostu bat daukat eta hemen geratzen naiz, eta ez nau inork botakokontratu finkoa daukadalako». Nik uste
|
dut
garai hori ere pasatu dela. Jende askodabil pentsamolde horrekin, baina niretzat, behintzat, oso garrantzitsua da goizean, lanera joatean, lanarekin eta neure buruarekin gustura egotea.
|
|
|
orozabal eta orohartzaileabada, ez da elkargunerik izango, ez da hizkuntza edo kode komunik izango. Norberaren estiloak bereizgarri behar
|
du
garai honetan, are gehiago Artean. Edertodago, beraz, estilo hori tradizioa berresten bizi behar duten langintzetan, bainakodeak apurtuz berriak sortu behar dituztenean gaitza da estilo jakin bati begiraegotea, batez ere, estilo hori zertan den argi ez badago.
|
|
|
Orain, kontzientzia nazional garatuagoa omen dugu oro har, eta hori halaxeizango da beharbada, baina ezin dugu ukatu gertatu zaigun hondamendia. Orainherritarrak izango gara guztiok, batekoak eta bestekoak, ez dut beste hitzik aditzenaspaldi honetan hedabide abertzaleetan ere, baina, nolanahi ere, gaurko herritarizaerak ez
|
du
garai batekoak sortzen zuen euskal herrikidetasun sentimendurikernatzen mugak ebakitako lurraldeetan.
|
|
|
Diziplina kontzeptuakzientziaren etorkizuneko dinamiketan inolako funtziorik jokatuko duen ikustekeda; auzia irekita dago. Alabaina, diziplinek ez
|
balute
garaiko zientziaren organizazioan duten funtzioa beteko, orduan ezagutza zientifikoa beste ezagutza motetatikalderatuko duten egitura alternatiboak sustatu lirateke. Funtsezkoa daezagutza zientifikoa ez atzematea interes politikoek zuzenduko balute bezala.
|
|
2008
|
|
|
Maria Francisca Izagirre Bilbon hil zen, 1794ko abenduan? 88 urtekin!?, eta herentzia bere seme alaben artean banatu behar zen: Bibianak 42 urte
|
zituen
garai hartan, Agustinak 39 eta Juan Estebanek, nebak? 34349 Eta itxura denez, Felixek Madrileko egonaldian eragindako gastu ugariak, ibarzabaldarren herentziaren kontura ordaindu nahi zituen, bere abokatuak gastu horiek ukatzen bazituen ere:
|
|
|
Zalantzarik gabe, Gabriel Benito Ibarzabal horietako bat genuen, Madrileko Gortearekin mantentzen zuen harreman pribilegiatuaz baliatuz, Eibarko armen merkaturatzea kontrolatzea lortu zuelako, arlo publikoan, armadarekin zituen kontratak?, zein pribatuan, ehizarako armak?. Armagintzak gainera, aldakuntza teknologiko garrantzitsuak bizi
|
zituen
garai hartan, eta aurrerapenak Ibarzabalen eskutik ailegatu ziren batik bat, Eibarren funtzionatu zuen lehen lurrun makina barne. Mentalitate kapitalistaren aitzindari, Fernando VII.aren itzuleraren ostean politikoki ezgaitua gelditu arren, arlo ekonomikoan oinarritu zuen bere ekimena, eta herriko, factotum?
|
|
|
Izan ere, beharbada aurrerakoiagoa da baso bat gorde (edo kontserbatu) nahi duena, baso hori suntsitu eta azken teknologiaz hornitutako fabrikaren eraikitzailea baino. Horren kontzientzia
|
bazuten
garaiko tradizionalistek: «El ideal de la nueva España, una. España futura?
|
|
2009
|
|
|
Gizonezkoen erretiroaren ondorioz langile rolaren galerakeragindako identitate galeraren antzekoa pairatuko luke emakumezkoak joatearekin. Etorkizun hurbilari begira erronka interesgarria irekia dagoelauste dugu, egun 45 urte bitarte dituzten emakumezko askok eta askok lanmerkatuan lan egiten dute eta hemendik hamar urtera emakume horiek erretiroahartzen
|
duten
garaian gizon eta emakume langileen kopurua berdintzera egingo du.Hala, orain arte gizonezkoaren erretiroa izan dena, emakumezkoarena ere bilakatuko da, ondorioz, emakumearen erretiroa ikertzeaz gain, genero arteko desberdintasunak aztertu ahal izango dira hainbat arlotan, osasun arloan bereziki.
|
|
|
Espainian 1978ko Konstituzioa onetsi osteko garaian zuen pisu erlatiboagaldu egin du lan harremanen arloak, informazio ekonomikoan2 Birmoldaketaprozesuek eta lan gatazkek pisu handia
|
zuten
garai batean eta presentzia handiakomunikabideetako ekonomiaren tartean. Frankismoaren ezaugarrietako bat izanzen langileriaren babes erlatibo handia (lan kontratu finkoak eta kaleratze kostuhandiak), lan merkatu zurruna.
|
|
|
Arkeologia tradizionalaren, Historiaurrearen edo Arkeologia klasikoarenesparruan, Arkeologia Industriala bezalako adierek mesfidantza sortu dutela kontuan hartuz gero, ez da harritzekoa hain hurbilekoak
|
ditugun
garaiei aplikatutakoarkeologia aztertzerakoan nabaritu izan den urruntasuna eta zenbaitetan ulertezintasuna.
|
|
|
Lost in Bilbao da bata (http://eu.lostinbilbao.tv/) eta Proyección TV bestea (http://www.proyeccion.tv/blog/ category/ video conferencias/). Azken horrek, egia esan, gaur egun baino euskarazko eduki gehiago sartu ohi
|
zituen
garai batean (egun kasik ez baitute ezer hizkuntza horretan).
|
|
|
Zailtasunak zailtasun (ohiko prentsak ez
|
ditu
garairik gozoenak bizi, bistan denez), 2003an hasitako bidean aurrera jarraitzen du egun Gorka Landaburuk zuzenduriko proiektuak.
|
|
|
Hala ere jarraitu nuen, aldi batean, Zeruko Argia rako editorialak egiten. (?) Zeruko Argia(?) informazio orokorreko astekari bihurtu genuen, baina ez genuen enpresa bezala antolatzea lortu eta itxaropen handienak
|
genituen
garaiko hutsune honen ondorioak geroxeago agertu ziren gordin gordin. Badute merezimendurik zulo hartatik atera zutenek eta gaurko mailara ekarri dutenek.
|
|
2010
|
|
|
Ez da zuzenaXIX. mendearen amaiera hazkunde azkarreko eta herrialdeen arteko konbergentzia garai bat bezala irudikatzea. Izatez, garapen ekonomiko desberdinduaeskaini
|
zuen
garaia izan zen. Herrialde industrializatuek aurrera egin zuten etaindustrializatu berriak ziren herrialdeen talde txiki bat bere barne ahaleginak indartzeko gai izan zen eta nazioarteko ekonomiarekin loturak ezarri zituen.
|
|
2011
|
|
|
Euskaltzaindiko kide batzuek euskararen batasuna nahi zuten; beste batzuk, berriz, ez zeuden Arantzazun planteatutako batasun ereduaren alde, eta are gehiago, baziren batasunik ez zutenak nahi. Berriro ere Mitxelenak Villasanteri bidalitako gutuna aipagai
|
dugu
garaiko lekukotza gisa:
|
|
2012
|
|
|
Hala ere, euskal kantagintza krisi sakonean dagoela iruditzen zait. Izanere, ez da sortu bizi
|
ditugun
garaien isla izango den kantagintza mugimenduberritzailerik, eta, ondorioz, gaur eguneko kantagintzan, gehiegizko pisua duteEuskal Kantagintza Berriak, Eusko Rock Erradikalak eta trikiti rock taldeek. Besteberba batzuekin esanda, estetika, erritmo, musika eta letra berriak sortuko dituztentalde eta kantariak falta dira Euskal Herrian (Berri Txarrak eta Ken Zazpi dira azkentalde arrakastatsuenak, eta dagoeneko igaro da hamarkada bat sortu zirela).
|
|
|
Heldu da momentua jorratu ditugun gaien inguruan behin behineko ondoriobatzuk marrazteko. Sistemaren askotariko krisia bizi
|
dugun
garai honetan Euskal
|
|
|
Heldu da momentua jorratu ditugun gaien inguruan behin behineko ondoriobatzuk marrazteko. Sistemaren askotariko krisia bizi
|
dugun
garai honetan EuskalHerrian badago gizarte mugimendu sendo bat krisitik ateratzeko giltzarritzat nazioestatu propio eratzea duena. Geroak esango digu horretarako abagunerik ote dagoeneta egotekotan benetan aldarrikapen hori irtenbidearen parte den ala ez, bainabalizko egitura berri horretan, edota horretara heltzeko?
|
|
|
Saiakera forma du gehiago testu labur honek. Pertsonon arteko harreman dinamikakolektiboak hobeto ulertzeko, distantziak distantzia, krisi sozioekonomikoakziklikoak1 direla erakusten dutenen tesia erdi ontzat jotzen dugu hein handi batean (kapitalismoak ziklikoak diren krisiak sortzen ditu, beste edozein sistemaren antzera) dena den, bizi
|
duguna
garai aldaketa bat da, ez alor bateko krisi partikularra.
|
|
|
Lan honetan, garai hartako analogia erabilita krisi integral baten aurreanalternatiba posible bat eraiki zuen gizartearen erradiografia bistaratzea interesatzenzaigu, gurean eman zen alternatiba bat bistaratzea, ez gehiago ez gutxiago (irakasgaidugulako). Gaur egunean ere, bizi
|
dugun
garaia, aldaketa eta krisi integral handiendiagnostiko zein iradokizunez josita dago. Amildegia, kolapsoa, apokalipsia... Diagnostiko zabal zein andana irakurri ostean, ondorio xume bat plazaratzenausartzen gara; datorrena desberdina dela, orain arte ezagutzen ez duguna.
|
|
|
XV. mendearen amaieran egon bazegoen lurralde berrien konkista laguntzen zuen nazioarteko testuingurua. Errege zein elizarako lurrak, aberastasunak eta mirabe berriak lortzea herri eta nazio kristau zibilizatuen betebehar ia sakratua zela uste
|
zuten
garai hartakoek. Haien ikuspuntutik, konkistarako gerra haiek, hau da, orduko erresuma fedegabeen kontra egitea, zilegiak ziren (Taylor, 1987).
|
|
2014
|
|
|
«Bertsolaria» eta «gorputza» hitzak oso gutxitan jarri izan dira elkarren ondoan.Badirudi, elkarri iheska ibili izan direla, izan, banaezinak diren arren. Bertsolaritzabat bateko jardunari hertsiki loturik bizi
|
dugun
garaiotan bertsolariak, ahotsarekin, hitzekin eta ideiekin batera (eta haiek baino lehen), gorputza igotzen du oholtzara; jende aurrean jartzen du, bertsokidearen aldamenean paratzen, mikrofono hankarenatzean babesten. Baina orain arte bertsolaritzari buruz argitaratu diren ikerketetanez zaio gorputzari erreparatu:
|
|
|
esangurak historikoak izaki, testuinguru jakinen erregimen linguistikoen araberaikertu behar dira. Pantailetako narrazioetan ez
|
dugu
garai batean gertatu zenarenisla aurkituko, zinema ez baita garai baten irudi gardena erakutsiko digunispilua. Nolabaiteko erakusleiho izaera onar diezaiokegun arren, gizarte eragilekontsideratzen dugu batik bat.
|
|
|
Urtaro hotzenetan gaueko elektrizitate metaketa bidezko berogailuetara korronte oso handiak garraiatzen dira. Beroa metatu behar
|
duten
garaian, gehienetan gauez, kableen eta metagailuen inguruan eremu magnetikoak ageri dira. Horiek kokatzean atseden guneekiko babes distantziak oso kontuan izan behar dira.
|
|
2015
|
|
|
Horrelako aldaketa bakoitza xenoestrogenoen eraginen biomarkatzaile gisa baliadezakegu. Hala ere, estrogeno esposizioak eragiten dituen ondorioak, indibiduoaren garapen etaugalketa fasearen araberakoak dira, sexu desberdintzapen goiztiarra izanik indibiduoaksentikortasun handiena
|
duen
garaia (Piferrer, 2001).
|
|
|
Zorionez gaur egun kimikaz euskaraz idazteak ez
|
du
garai batean zuen zailtasuna. Liburu honen hasieran argi ikus daitekeenez, nomenklatura eta formulazioa ondo finkatuta daude, arloko irakasle eta ikertzaile euskaldunen lanari eta, bereziki, argitaratutako liburuei esker.
|
|
2019
|
|
|
...ehen, garrantzi handia zuten halako erlojuek, herritarrek ordua jakitek o modu bakarrabaitzen; gaur egungo jendeak, aldiz, ez du ezagutzen erloju mekanikoen historia eta garrantzia.Hori dela eta, Iruñeko udaletxeko erloju zaharra berritzearen helburua ez zen bakarrik erlojuamartxan jartzea baizik eta baita guregana heldu zaigun ondare teknologikoa balioan jartzea ere.Izan ere, aintzat hartu behar
|
dugu
garai bateko erlojugileek egindako lana, eta ezagutzera emaneta zabaldu egin behar dugu orduz geroztik ailegatu zaigun informazioa.
|