2008
|
|
15 doktorego tesi sortu dira iturri horretatik. Ingeniaritza linguistikoan I+G horretan (Ikerketan eta Garapenean) arituko den komunitate zabal bat
|
sortu
behar dugu.
|
|
Egia da, halaber, prozesu hori ulertzeko eta prozesu horretan jarduteko mailarik baxuena hitz egiten duen pertsonaren maila dela. Gobernuen hizkuntza politikak legeetan islatzen dira, eta hizkuntza erabileraren ereduak
|
sortu
behar dituzte, eraginkorrak izango badira Azkenean, baina, ekintza horiek guztiek, edozein eremutatik abian jarrita ere, norbanakoen iragazkitik igaro behar dute halabeharrez; izan ere, norbanakoek aukeratuko dute hizkuntza bat edo bestea testuinguru jakin batean. Ikuspegi psikologikotik, hizkuntza aukeraketa esaten zaiona ikasitako jokabidea da; izan ere, giza jokabidea gidatzen duten ikaskuntza legeek arautzen dute Testuinguru jakin batean hizkuntza bat aukeratzeko ekintza aurretiaz jasotako estimulu batzuen mende dago, eskuragarri dagoen aukeretako bakoitzaren kostua onura harremana zehazten baitute; halaber, aukeraketaren ondorioen mende dago.
|
2009
|
|
Hirugarrenez eta azkenik, eremu ez euskalduna deiturikoan" hiritarrei aitortzen zaie Nafarroako Administrazio publikoetara euskaraz zuzentzeko eskubidea". Aitzitik, aipatu Administrazioek" interesatuei gaztelaniarako itzulpena eska diezaiekete", edo, bere kasuan, itzulpen zerbitzu ofizialak erabil ditzakete (euskaratik gaztelaniara itzultzeko, alegia); hain zuzen, itzulpen zerbitzuok Nafarroako Gobernuak
|
sortu
behar ditu administrazio unitate bezala. Bestalde, irakaskuntza arloari dagokionez, euskarari buruzko Foru Legeak xedatzen du, eremu ez euskaldun honetan euskararen irakaskuntza bultzatuko dela, eta hala behar izanez gero, botere publikoek osoki edo partzialki finantziatuko dutela, sustapen nahiz promozio irizpideei jarraiki baita eskarien arabera ere.
|
2010
|
|
horretarako prestatu behar dugu. Horri erantzungo dion identitate berria
|
sortu
behar dute komunikabideek.
|
2011
|
|
Hizkuntza normalizatuei begiratzen badiegu, ikusten dugu lan hori gazteek beraiek egin behar dutela. Alegia, gazteek eurek egokitu behar dute hizkuntza beren beharretara, jergak
|
sortu
behar dituzte, hizkera berriak sortu eta euren adinaren ezaugarrietara egokitzen diren espresio berriak sortu. Hori, berriz, hizkuntza erabiliz egiten da eta gazteek hizkuntza erabili beharra dute horretarako.
|
|
Hizkuntza normalizatuei begiratzen badiegu, ikusten dugu lan hori gazteek beraiek egin behar dutela. Alegia, gazteek eurek egokitu behar dute hizkuntza beren beharretara, jergak
|
sortu
behar dituzte, hizkera berriak sortu eta euren adinaren ezaugarrietara egokitzen diren espresio berriak sortu. Hori, berriz, hizkuntza erabiliz egiten da eta gazteek hizkuntza erabili beharra dute horretarako.
|
|
Baina prozesua ez da hor amaitu. Liburua dibulgazio post horretan dago eta elkarreragina
|
sortu
behar du. Jendeak hor dagoenaren gainean
|
|
testuingurua. hizkuntzak beti daude testuinguru jakin batean; testuinguruak espezie jakin baten alde egingo du. hortaz, espezieen arteko lehia aztertzen dugunean, espezieak beren testuinguruan aztertu behar ditugu. esate baterako, azter dezagun hizkuntza berdintasunaren gaia katalunian eta euskal herrian, legelarien ikuspuntutik. hasteko, hizkuntza komunitate horien hizkuntza berdintasunak aztertzean, kontuan izan behar dugu hizkuntza komunitate horietako batek besteak baino hiztun gutxiago dituela. Bi hizkuntzak ez daude egoera berdinean. hori dela eta, egoera hori konpentsatuko duen testuingurua
|
sortu
behar dugu. Ezberdinak diren gauzak berdintzat hartzea diskriminazioa da, diskriminatzailea da. hortaz, testuinguruaren ikuspegia izateko, ezinbestekoa da berdintasun politikek ekitate politikak sortzea, berez ezberdina dena berdintzeko, betiere, kontzeptu orokorra kontuan hartuta. garrantzitsua da galzorian dauden hizkuntzen mapa kontuan izatea; izan ere, hizkuntzak desagertzearen arriskua mundu mailako arazoa da:
|
2012
|
|
Ahozko hizkuntzaren erabileraren garrantzia hizkuntzaren ormalizazioan, Barakaldon – Enara Belloso kuntzatan ari direla ere, gazte sentiaraziko dituen hizkuntza
|
sortu
behar dute. hizkera hori kalitatezkoa izateko, ordea, euskarazko iturrietatik eta euskal kulturaren erreferenteetatik sortu litzateke.
|
|
Labur dezadan abiapuntua: jendea bizidun ororen antzera, bere biziingurua
|
sortu
behar du. Langintza hori, jendearen kasuan, sinbolismo orokor edota multiforme batetik mintzairara iragan zen aspaldi.
|
|
Erabilerarako aukerak
|
sortu
behar ditugu bizitzako esparru guztietan (osasun arloan, hirigintzapolitiketan, irakaskuntzan, epaitegietan)!, besteak... aldagaia baztertzen badugu, emaitza desorekatzailea da gure testuinguruan, nahikotasun mailarik gabea.
|
|
Susmoa dugu duela hamarkada batzuk gertuago zeudela bi dimentsioak eta aro ezberdinen premiengatik, arrakasta moduan bizi izan dela bien arteko banaketa; esate baterako, udal lan sailen egituraketan. euskararen aldeko hizkuntza politika ezin dugu kulturara errenditu. una llengua es un mercat! esango digu batek; erabilerarako aukerak
|
sortu
behar ditugu bizitzako esparru guztietan (osasun arloan, hirigintza politiketan, irakaskuntzan, epaitegietan)!, besteak...
|
|
" komunikabide eta zerbitzu leku guztietan sartzen ez dugun bitartean euskara zertarako galdetuko du askok. Toki horietan denetan gaztelania erabiltzen den bitartean ez du inork euskararen premiarik sumatuko, erdararen beharra baizik.(...) hau ez dugu astean behingo telesaio edo egunkarietako orritxo batekin agertuko. euskal kazetaritza irmo bat
|
sortu
behar dugu. euskaldunon iritzi, lan arazo, jokabide eta ametsen berri emango duen kazetaritza behar dugu. euskal leihatilatik munduari so egingo dion kazetaritza. Munduko berriez gure herria hezetuko duen kazetaritza".
|
2014
|
|
Horrek erakusten du hizkuntza batek bere bidea garbiagoa izateko ofizialtasuna izan eta beharrizana
|
sortu
beharra duela.
|
2015
|
|
Etorkizunari begira, hainbat erronka dituzte begi bistan, hala nola, euskaldunek euren artean gehiago hitz egitea eta lotsa alde batean uztea; obligazioa edo zigorra erabiltzea euskara sustatzeko; euskara ez jakiteak ez dakien pertsonarengan pena
|
sortu
behar duela; euskaltasun kontzientzia izatearen garrantzia; politika ahaztu eta jendartean hizkuntza aldarrikatzea; euskaldunak erraz identifikatu ahal izatea, beraiekin euskaraz egin ahal izateko; umeak eta gazteak jomuga izatea eta edadetuak hizkuntza plangintzatik baztertzea; eta bukatzeko, euskara batua denona egitea.
|
2016
|
|
• Maila soziolinguistikoan Unibertsitateak autonomia behar du, bestela esan: inguruko gizartean dauden egiturazko eraginak gainditu behar ditu eta hizkuntza praktiketan ere joko gune berezia
|
sortu
behar du. Esan bezala, trebetasunak dira eta curriculum formala da tresna eta azken finean konpromisoa; baina, hizkuntza joko berezia sortzeko alboko curriculuma eta, oro har, unibertsitateko bizitza kontuan hartu behar ditu.
|
|
formalak (irakaskuntzari lotuak, zerbitzu formalak barne) eta informalak (unibertsitate bizitzari zein harreman ez formalei lotuak). Bietan, beraz, praktika ingurune propioak
|
sortu
behar ditu. Behar besteko barne adostasunik eta legitimitaterik al du?
|
2017
|
|
Era berean, gizarte dinamika berriek ohiko ekintza moldea apurtzea ekarriko dute. Diskurtsiboki eta sinbolikoki (iruditerian, erritoetan) ekintzaile berriek
|
sortu
behar dituzten elementu berriak behar dira.
|
2018
|
|
Behin talde bat berregituratze zereginean abiatuz gero, estrategia energetikoaren bigarren zutabea da prozesuak berak bere garapenean, eta esperientzia arrakastatsu txikiak metatuz, barne motibazioa
|
sortu
behar duela, prozesu osoari etengabe eutsiz.
|
|
ahalik eta metodologiarik sinpleena baliatzea. plazaratzearen beharra, kostu energetikoa handiegia izan ez dadin. Baina bestetik azpimarratu dugu, lehen urratsa eman ondoren, prozesuak behar duen energia prozesuak berak bere garapenean
|
sortu
behar duela. Esperientzia arrastatsu txikiak metatzerakoan bi indar motibatzaile sortzen dira prozesuan bertan:
|
2019
|
|
VII.9 Barrutik
|
sortu
behar du saioak, eta barrutik eraman behar da aurrera. Aldeko jarrera eta konpromiso proaktiboa behar ditu goiko instantzietan arnasguneen indarberritze saioa arnasguneek moldatu behar dute:
|
|
Jose angel Irigarai poetak hitz hauek ere baliatzen ditu autozentratzetik oso hurbil: geure eguzki sistema
|
sortu
behar dugula, inoren orbitaren inguruan itzulika ibili ordez. miner (2010) ere ohartua da horretaz: " ez gara gure baitakoak:
|
2020
|
|
Eraginkorrak izate aldera, zein metodologia izango da eraginkorrena helduen eskoletan urrats pedagogiko eraginkorrak emateko? Zein produktu
|
sortu
behar ditugu?
|
|
(ii) Gaitasun honek aldi berean, bitartekaritza baldintzak
|
sortu
behar ditu eragile ezberdinen artean (testuinguru urbano, politiko, eta digital aldakorren ondorioz) erabakitze prozesu demokratiagoak erdieste aldera.
|
|
Komunikazioa eremu digitalean euskarazkoa izan dadin nahi badugu eremu digitalean biziko den euskarazko edukia
|
sortu
behar dugu. Eduki horren sorreran lagungarri dira aurrerapen teknologikoak, besteak beste, beste edozein hizkuntzatik euskarara eta aldrebes testuak ekarri ahal dituen itzultzaile automatikoak, edota transkripzioak egiteko baliagarriak diren tresnak ere.
|
2022
|
|
Jabetu behar dugu honetaz: enpresen interes taldeak euskararen alde aktibatuz, enpresek euskara euren estrategiaren barruan txertatzeko aukerak handitzen dira, eta sare zabala eta ekimen iraunkorra
|
sortu
behar dugu, baldin eta arrakastarako aukerak handitu nahi baditugu. Izan ere, merkatuak eta negozioak elkarrizketak diren bezalaxe, elkar entzutetik etorriko dira euskararentzat aukera berriak, eta baita enpresentzat ere.
|