|
2002
|
|
|
1975eko uda, herri industrial bateko auzunean. Lehenengo
|
pertsona
plurala erabiliz, 11 urteko haur baten ikuspegitik kontatzen dira gertakizunak. Hiru atal nagusi ditu liburuak.
|
|
|
Komunitate ikuspegitik begiratuta, neurri handi batean, pertsona oro da beste guztiekiko desberdina. Norbanakoaren ikuspegitik, berriz, esperientzia sozialak esparru diferentziatuetan aurrera eramaten ditu, eta neurri horretan, askotariko barne nortasuna eratzeaz gain, desberdinak diren
|
pertsona
pluralekin eta ugarirekin harremanak izaten ditu. Ez dago, inolako kasuetan, ezer pururik hizpide hartzerik.
|
|
2008
|
|
|
Hirugarren
|
pertsona
pluraleko mugatzaile biekiko formak dira: eurak
|
|
|
Euren> eta euroen> 3
|
pertsona
pluraleko posesiboak dira, neutroa eta hurbila, oposizioa argiro markatzen dela. Badira beste aldaera bi ere izkribuan:
|
|
|
Oek> dugu lehen
|
pertsonako
plurala, mugatzailearen itxura berberekoa. Hori dela ta zail egiten da mugatzaile erakusleon arteko bereizkuntza zehazten, Lazarragarenean legez beste testu zaharretan.
|
|
|
Are gutxiago dago subjektu partikularrik etsenplu hauen aurretik doazen kopletan: . Doktrina Kristiana, n lehen
|
pertsona
pluralaren erabilera nagusitu egiten zaio lehen pertsona singularraren erabilerari;. Amorosen gaztiguia, n edo. Emazten fabore, n ere bada lehen pertsona pluralaren erabilerarik. Abantailak besterik ez dizkio eskuratzen lehen pertsona pluralaz baliatzeak; izan ere, batetik, hartzailearengana hurbiltzeko baliabide du; bestetik, ez du inolako eragozpenik lehen pertsona singularra plural horretara biltzeko, giza-ki legez hitz egiten ari baita eta ez subjektu partikular gisa.
|
|
|
Are gutxiago dago subjektu partikularrik etsenplu hauen aurretik doazen kopletan: . Doktrina Kristiana, n lehen pertsona pluralaren erabilera nagusitu egiten zaio lehen pertsona singularraren erabilerari;. Amorosen gaztiguia, n edo. Emazten fabore, n ere bada lehen
|
pertsona
pluralaren erabilerarik. Abantailak besterik ez dizkio eskuratzen lehen pertsona pluralaz baliatzeak; izan ere, batetik, hartzailearengana hurbiltzeko baliabide du; bestetik, ez du inolako eragozpenik lehen pertsona singularra plural horretara biltzeko, giza-ki legez hitz egiten ari baita eta ez subjektu partikular gisa.
|
|
|
–Doktrina Kristiana, n lehen pertsona pluralaren erabilera nagusitu egiten zaio lehen pertsona singularraren erabilerari;. Amorosen gaztiguia, n edo. Emazten fabore, n ere bada lehen pertsona pluralaren erabilerarik. Abantailak besterik ez dizkio eskuratzen lehen
|
pertsona
pluralaz baliatzeak; izan ere, batetik, hartzailearengana hurbiltzeko baliabide du; bestetik, ez du inolako eragozpenik lehen pertsona singularra plural horretara biltzeko, giza-ki legez hitz egiten ari baita eta ez subjektu partikular gisa. Etxeparek ez dara ma bere kopletara bere esperientzia erlijiosoa edo emakumeari buruzko ikuskera berezia, baizik eta kristau doktrinak irakatsi diona edo emakumearen alde emanda zeuden argumentuak.
|
|
|
–Kirikiñok? artikuluan bere iritzi propioa aurkeztu arren, lehen
|
pertsona
pluralean mintzo zen. Gu hori nori zegokion ez zuen esplizitatzen, baina zalantzarik gabe egiazko, jeltzaleak, edo Sabinoren?
|
|
|
Batzuetan, ordea, gezurren bat esango nien, zerbait asmatuko nuen, eta inongo harridura keinurik egin edo aurpegi arrarorik jartzen ez bazuten, banekien kasu zipitzik egin ez zidatena. Adibidez, azkena egindako bidaiaren bat kontura etorriz gero," Will-ekin Milanen izan nintzen duela hilabete" edo" Atzo gauean berandura arte egon ginen jatetxean, eta nekatuta nago" esango nuen, eta" gu" ka hitz egiteak, lehen
|
pertsona
pluralean, beti pizten du bestelako jakin min bat, eta" gu" osatzen duen beste hori, bigarrena, maskulino singularra bada, mutila alegia, are gehiago. Eta kasurik egin ez zidanari, berdin izango zitzaion Milanen, Erroman edo Napolin izan nintzen, edo bezperan afaltzen edo musika kontzertuan izan nintzen.
|
|
2009
|
|
|
Feliperen osabak, jelkide sutsua zen, jendea bere kausarako irabazteko irrika bizia zuena, halako moduan, non joera kontziente batek egituratutako joera inkontziente bat ere behar baitzuen bere psikearen osagai, noiznahi bultzatzen zuena singularreko lehen
|
pertsonatik
pluralekora oharkabean pasatzera, sutsu hitz egiten zion Gabinori:
|
|
|
Feliperen osabak –jelkide sutsua zen, jendea bere kausarako irabazteko irrika bizia zuena, halako moduan, non joera kontziente batek egituratutako joera inkontziente bat ere behar baitzuen bere psikearen osagai, noiznahi bultzatzen zuena singularreko lehen
|
pertsonatik
pluralekora oharkabean pasatzera– sutsu hitz egiten zion Gabinori:
|
|
2010
|
|
|
GU: lehen
|
pertsona
pluraleko izenordaina, pertsona bati baino gehiagori dagokio, baina pertsona horien artean hiztuna ere sartzen da. Hots, GU= NI+ beste zenbait pertsona.
|
|
|
ZUEK: bigarren
|
pertsona
pluraleko izenordaina. Pertsona bat baino gehiago aipatzen da, eta horien artean bigarren pertsona (HI edo ZU) ere, hots, hiztunaren aurrean dagoen entzulea, sartzen da.
|
|
2011
|
|
|
Batez ere" guk urteak daramatzagu haserre"," guk hogeita hamar urte daramagu borrokan" eta horrelako gukeriak, zeinak" gu guay gara" eta" asko duzue gugatik ikasteko" mezu harroputzetan laburbiltzen baitira. Besteren eginahalez apropiatzeko lehenengo
|
pertsona
plural horren erabilera merkea. Izan ere, badirudi norbere burua ezker abertzaleko kide gisa izendatzeak borrokalariaren debaldeko labela ematen diola bati zuzenean.
|
|
2012
|
|
|
Nagusiki,, gu? lehen
|
pertsona
pluraleko izenordaina erabiltzera jotzen du:
|
|
|
a) E1 enuntziatuko aditz jokatua hirugarren pertsonan egonik, E2 enuntziatuko aditz jokatua lehen pertsonan agertzen da, dela lehen
|
pertsona
pluralean dela lehen pertsona singularrean:
|
|
|
2) Esataria gertakizunak hirugarren pertsonan kontatzen ari delarik (E1 oinarrizko enuntziatu bidez), enuntziatu parentetiko gehienak lehen pertsonan agertzen dira, dela lehen pertsona singularrean, dela lehen
|
pertsona
pluralean. Horretara morfosintaxian bertan islatzen diren diskurtso eskakizunek bultzatzen dutela uste dugu; izan ere, esatariak, maiz aski, bere ikuspegitik ez ezik beste enuntziatzaileren baten ikuspegitik konta ditzake gertakizunak, baina ez du zertan beti enuntziatzailearekin bat etorri, eta horretxen lekuko izan litezke esatariak berak oinarrizko enuntziaturen sintaxia hautsiaz lehen pertsonan tartekatzen dituen iruzkin, iritzi eta pentsakizunen hari solteak ere.
|
|
|
Aldaketak gertatu gertatzen dira. Oinarrizko enuntziatua hirugarren pertsonan egonik ere, 14 adibidetan (%31.81) E2 enuntziatu parentetikoak lehen pertsonaren aldeko hautua egin du, dela lehen pertsona singularra (10 adibide), dela lehen
|
pertsona
plurala (4 adibide). Gainerakoetan (bigarrenpertsona pluraleko adibidean izan ezik) bere horretan iraun du, hirugarren pertsonan alegia.
|
|
2014
|
|
|
Milak Igorren lehenengo
|
pertsona
pluralaren erabilera aztertu du gero: –haurdun gaude?
|
|
|
gu: lehen
|
pertsona
pluraleko ergatibo komunztadura.
|
|
|
gu: lehen
|
pertsona
pluraleko ergatibo komunztadura.
|
|
|
Goizuetako hizkeran gunun adizkiaren saileko aldaerak erabiltzen dirabatzuetan giñun adizkiaren sailekoen lekuan. Zehatzago esateko,* edun aditzarensailean, iraganaldiko
|
pertsona
pluraletan u erabiltzen da i ren lekuan, alegia, gunu, zunu, zunute eta ez giñu, ziñu, ziñute.
|
|
|
Zehar osagarriarekiko komunztadurarik gabeko aditz forma komunztadurarekikoarekin parekatuz, EGLUko adibide honek iradokitzen du subjektu isilaerreferentzia askekoa dela (kasu honetan lehen
|
pertsona
pluralekoa litzateke). Horrek, berriz, (23) (24) ko subjektu isil arbitrarioa ere pro motakoa dela pentsatzeraematen du.
|
|
|
Irakurketa arbitrarioa edo «sasi askea» ez da subjektuarenberezko irakurketa. (25) eko kasuan adibidez, perpaus nagusian dagoen bainagauzatzen ez den 1
|
pertsona
pluraleko zehar osagarriak PRO kontrolatzen du, eta horrek erreferentzia kontrol harremanaren bitartez jasotzen du. (21) (22) rekin paraleloan, egitura ondoko maneran idurikatu daiteke (giltzek inplizitua denargumentua inguratzen dute):
|
|
|
Talde baten izenean hitz egiten duenean, 1
|
pertsona
pluralekoak (geu, guk, geure, gurekin&).
|
|
|
1
|
pertsona
pluralean jokatutakoak: pentsatzen dugu (guk hura); hartu ditugu (guk haiek); gauzkazu (zuk gu); adierazi dizkigute (haiek guri haiek).
|
|
|
Talde bati erreferentzia egiteko eta haiek inplikatzeko, berriz, 2
|
pertsona
pluralekoak (zuek, zeuengandik, zuei&).
|
|
|
2
|
pertsona
pluralean jokatutakoak: pentsatzen duzue (zuek hura); erabaki ezazue (zuek hura); dituzue (zuek haiek); kenduko dizkizuete (haiek zuei haiek).
|
|
|
Aditza jokatu behar da bigarren
|
pertsona
pluralean:
|
|
2015
|
|
|
e. NOR NORK eta NOR NORI NORK sailetako 3
|
pertsona
pluralean te aukeratu zen (ez e): dute, diote, naute, dezakete...
|
|
|
dute, diote, naute, dezakete... 2
|
pertsona
pluralean, berriz, e aukeratu zen (ez te): duzue, diozue, nauzue, dezakezue, zaizue...
|
|
2016
|
|
|
Bigarren
|
pertsonarik
pluralena
|
|
|
Bigarren
|
pertsonarik
pluralena
|
|
|
Agian, komeni da lehenengo
|
pertsonaren
plurala erabiliz eraldatzea
|
|
2017
|
|
|
2 Adizkien 2 eta 3
|
pertsona
pluraletan ei/ ai
|
|
|
1 Lehenengo
|
pertsona
pluralean (gu)
|
|
|
1 Bigarren
|
pertsona
pluralean (zuek)
|
|
|
Bukatzeko, aurkezpenaren amaierari dagozkionak esan, eta denon artean" Egia bat esateagatik" poema irakurriz buka dezakezue aurkezpena. Agian, komeni da lehenengo
|
pertsonaren
plurala erabiliz eraldatzea poema, eta, egoera zailetan hartzen dituzuen jarreren arabera, amaiera ere moldatu duzue: " inoiz, inola, inon ez zarete isilduko, ala...?".
|
|
|
Inpertsonalean edo lehen
|
pertsona
pluralean gehiago bageneki bezala idaztean, gehiegi dakigula uste izatea nabarmentzen da. Eta inorentzat ez garela ari, beraz.
|
|
|
Ez kasualitatez, bertso saioetan bezalaxe, agurreko bertso kantu batek ireki eta ixten du diskoa. Lehen
|
pertsona
pluralean kantatuta, azken agurrean aitortu zuen Errobik bertsoarekin izandako harreman ez ofiziala. Anje Duhaldek idatziak dira despedida hitz horiek:
|
|
|
Bisitarien deskribapena egin ondoren, bertso sortaren bigarren zatian aldatu egiten da subjektua. Lehen
|
pertsona
plurala erabilita, salbatu beharreko mundu zaharraren ahots bihurtzen da Eizmendi. Hor esaten dituenak ere bai, horiek ere bere egingo lituzkete bere garaiko bertsolari gehienek, baina kasu honetan, badu bere garrantzia nork zer dion.
|
|
|
Harroxko maitagarri bat iruditu zitzaidan. Ez zitzaidan burutik pasatu ere egin aditzen bat geroaldian eta lehen
|
pertsona
pluralean jokatuko genuenik. Halaxe gertatu, ordea.
|
|
2018
|
|
|
Erakarri ez nauten planetatik hainbatetan askatu nauena. Bata zein bestea, behar zein ezin, nahi lotsatiaren inbaditzaile.Baina tira, tentazioa izan dudan arren, behingoagatik, irakurri berri duzuna idaztean ez dut autoretza ezkutatzeko edo kamuflatzeko ahaleginik egin; beste batzuetan lehenengo
|
pertsonari
plurala gehituz egin ohi dudan legez.
|
|
|
Hedadura txikiagoko beste ezaugarri batzuk ere Iruñetik zabaldu zirela proposatu izan du eibartarrak, baina ezaugarri horiek berankorragoak bide dira, hain zuzen ere eremu txikiagoa hartzen dutelako: izenaren morfologian, a+ a> a egitea (luma, ez lumea, lumara, lumd); adizkietan, NOR erako aditzetan bigarren
|
pertsona
pluralaren te marka erabiltzea (zarete, ez zarie); eta aditz izenetan tzen morfema (ibiltzen, ez ibilten) baliatzea aipatu zituen Zuazok (2010, 167).
|
|
|
Bagaytez adizkiak, bestalde, z pluralgilea hartu du dagoeneko. Mounolek eta GomezLopezek (2018, 506) diotenez, garai zaharrean eta Mendebaldetik hedatu den berrikuntza da hori, nahiz eta lehenagotik baden, eta bereziki lehen
|
pertsona
pluralean, hemen bezala.
|
|
2019
|
|
|
Testuinguraketa II: igorle eta hartzailearen arteko harremana testu osoan zehar aldakorra izandaitekeenez, lehen
|
pertsona
pluralaren atzean nolako inplikazioak ikusten diren aztertu.
|
|
|
Ahotsen kudeaketarekin jarraituz, aipagarria da bi testuren egileak, ikasle diren aldetik, gaian inplikatu egiten direla lehenengo
|
pertsona
pluraleko adizkiak erabiliz. Inplikazio horietan, igorleek, ereduko ikasle diren aldetik, ereduan ikasten dutenen esperientzia biltzeko darabilte lehen pertsona plurala.
|
|
|
Ahotsen kudeaketarekin jarraituz, aipagarria da bi testuren egileak, ikasle diren aldetik, gaian inplikatu egiten direla lehenengo pertsona pluraleko adizkiak erabiliz. Inplikazio horietan, igorleek, ereduko ikasle diren aldetik, ereduan ikasten dutenen esperientzia biltzeko darabilte lehen
|
pertsona
plurala.
|
|
|
Hala ere, zenbaitetan, lehen
|
pertsona
pluralaren bidez, ikasleak gizarteko partaide gisa inplikatzen dira, irakurlea ere gizarteko partaide delarik:
|
|
|
• Lehenengo bidea: 2 pertsona adizkiek, zu izenordainarekin komunztadura dutenek, hain justu, orpoz orpo jarraitzen diete 1
|
pertsona
pluraleko adizkiei.
|
|
|
Eskema honetan, zarete kendu eta zara 2
|
pertsona
pluraleko lekuan jarri, eta kito! Hori bai, ez ahaztu haiz adizkia bere lekuan jartzeaz.
|
|
|
singularreko 3 pertsonako adizkiekin, ZUEN adizkiarekin, aritu ziren: NORK eta NOR markak, z eta u, hurrenez hurren, alde batetik, eta, bertzetik, iraganeko amaieran erabiltzen zuten en atzizkia izanik, dena prest zuten pluralizatzaile baten bitartez 3
|
pertsonako
plurala lortzeko. Paradigma honekin t izan zen aukeratu zuten pluralizatzailea:
|
|
|
42. Ohar gaitezen subjuntibozko 1
|
pertsona
pluraleko paradigma baino ez dela eta, horrenbertzez, aginteran ez du lekurik. Hala ere, zerrenda honetan nahita bildu ditugu, nolabait ere, subjuntiboa agerian uzteko.
|
|
|
Jatorrira joan nahi izanez gero, lehenik eta behin, eskema horretatik berori izenordaina kendu ondoren, zuek, 2
|
pertsona
plural izenordaina kendu genuke oso berria delako, eta, bere lekuan, zu izenordaina jarri, hau baitzen hasiera hasieratik funtzio hori bete zuena.
|
|
|
Alegia, nork sintagma bati dagokio, hots: lehen
|
pertsona
pluraleko(= GU) ergatibo bati. Z, berriz, nor sintagma bati dagokio:
|
|
|
Hortaz, gelditzen zitzaien aukera bakarra aukeratutakoa izan zen: errespetuko formuletan egiten den moduan, distantzia areagotzeko, zu izenordainaren urruntasunaz baliatuz, zu izenordaina eta bere adizki guztiak 2
|
pertsona
plurala izatetik 2 pertsona singularrera eraman zituzten errespetuzko formula lortzeko; eta, jakina, hustutako lekua betetzeko ez zuten bi aldiz pentsatu: izenordainetan, zu hitzari berari, (e) k pluralgilea gehituz, zuek izenordain berria, 2 pertsona plural izenordaina, sortu zuten; eta aditzetan, pluralgileen bitartez, adizki berriak asmatu zituzten.
|
|
|
errespetuko formuletan egiten den moduan, distantzia areagotzeko, zu izenordainaren urruntasunaz baliatuz, zu izenordaina eta bere adizki guztiak 2 pertsona plurala izatetik 2 pertsona singularrera eraman zituzten errespetuzko formula lortzeko; eta, jakina, hustutako lekua betetzeko ez zuten bi aldiz pentsatu: izenordainetan, zu hitzari berari, (e) k pluralgilea gehituz, zuek izenordain berria, 2
|
pertsona
plural izenordaina, sortu zuten; eta aditzetan, pluralgileen bitartez, adizki berriak asmatu zituzten.
|
|
|
Izan erroko adizkietan, Nor saileko hirugarren
|
pertsona
pluralean dire dago, egun bezala. Testu historikoei begiratuta, Berako olagizonaren gutunetan eta 1933ko bandoetan dira dago; gainerakoan, Lapurdiko kostaldekoetan, Saran, Beran, Lesakan (Etxeberriren 1857ko sermoietan salbuespen bat dago) eta Etxalarren dire ageri da beti.
|
|
|
Testu historikoei begiratuta, Berako olagizonaren gutunetan eta 1933ko bandoetan dira dago; gainerakoan, Lapurdiko kostaldekoetan, Saran, Beran, Lesakan (Etxeberriren 1857ko sermoietan salbuespen bat dago) eta Etxalarren dire ageri da beti. Bertzalde, gara dago lehen
|
pertsona
pluralean, espero bezala, baina gare eta gara bana daude 1785eko Berako gutunean. Ez dago, hala ere, bertze gare rik corpus osoan, 1680ko Urruñako gutunean salbu.
|
|
|
Objektu zuzena hirugarren
|
pertsona
plurala denean, di> 0 aferesia gertatzen da adizkietan, egun bezala (Iñigo, 2007): tio, tugu, tubena, tuztenetan.
|
|
2020
|
|
|
Baina behin eta berriz atzentzen zaigu eta gure momentuen argazkiak nolakoak izanen liratekeen pentsatuz baloratzen gara, momentua zerk betetzen duen ohartu gabe.Testu honen formak ere luzera bat eskatzen du eta beti ez da hain erraz betetzen bat ez dagoenean edukiz horniturik. Bertzeei buruz aritzen zara orduan, eta noizean behin, komeni zaizunean, lehen
|
pertsona
pluralean sartzen duzu zure burua. Nire buruari gauzak errateko forma bat baino ez da.
|
|
2021
|
|
|
zaurituak/ goratuak/ zigortuak/ sarituak/ gaitzetsiak izan zarete. Joskera horretara jo nahi ez duenak alternatiba bakarra du10 (hirugarren
|
pertsona
pluraleko ergatiboko sintagma erreferente generikozkoa): zauritu/ goratu/ zigortu/ saritu/ gaitzetsi zaituztete.
|
|
|
goazen; mintza gaitezen; hau egin dezadan; sar nadin etxean; indar bat egin dezagun; demagun egia dela. Forma hauez gain ekialdeko euskalkiek [dugun+ aditzoina] egitura dute lehen
|
pertsona
pluraleko subjektua duten aditz trantsitiboekin: dugun kanta!; dugun ikas!
|
|
|
Zalantzarik gabe, iteta tepluralgile zaharrak ihartu arau pluraltasuna berriz markatzeko beharra sentitu dukete hiztunek. Orobat, NORK 3
|
pertsona
pluralekoa delarik, te/ zte txandaka daude NOR singularra den edo plurala: naute, haute, dute vs zaituzte, gaituzte, dituzte.
|
|
|
Bestalde, numero komunztaduraz gain pertsona komunztadura ere badago aditzean. Alde honetatik, juntagaietako bat lehen pertsonakoa bada, singularra nahiz plurala, sintagma osoa lehen
|
pertsona
pluralekoa izango da, eta ondorioz, baita aditzarekiko komunztadura ere: Zu eta ni joan gara; Ni eta Pello etorri gara; lehenengo pertsonak ‘agintzen’ du.
|
|
|
Zu eta ni joan gara; Ni eta Pello etorri gara; lehenengo pertsonak ‘agintzen’ du. Bigarren eta hirugarren pertsona badaude, berriz, bigarren
|
pertsona
pluralekoa izango da komunztadura: Hi eta Pello etorri zarete.
|
|
|
Ez da hori gertatzen, ordea, gaurko euskaran: batetik, hi nahiko markatua da —ezin da noiznahi eta nolanahi erabili— eta erabileran alokutiboaren adizkiekin lotzen dugu ezinbestean; bestetik, zu bigarren pertsona singularra bezala erabiltzen dugu, eta zuek, berriz, bigarren
|
pertsona
plurala. Baina zuek hori berriagoa da, eta euskal morfologiak, batez ere aditzak, garbi erakusten du geroago sortu den zerbait dela, nahiz euskaraz argitaratutako lehenbiziko liburuan (Etxepare 1545) ageri den dagoeneko.
|
|
|
13.3.5a Gu da lehenbiziko
|
pertsona
pluraleko izenordaina. Pertsona bati baino gehiagori egiten dio erreferentzia, baina pertsona horien artean hiztuna bera ere sartzen da, hau da ni+ beste zenbait pertsona da gu hori.
|
|
|
Zuek aldaera bigarren
|
pertsona
pluralari dagokio. Forma berriagoa da, esan bezala.
|
|
|
25.1.5b Lehen pertsonako jusiboan, hau da, lehen
|
pertsona
pluralari agindu bat zuzentzen zaionean, [aditzoina+* edin] eta [aditzoina+* ezan] —mendebaldean [partizipioa+ egin] — adizki analitikoak erabili ohi dira: Mintza gaitezen; Ikus dezagun.
|
|
|
Iraultzaren estetika bat egin da gehiago, izenak aipatuz, tokiak aipatuz. Dekoratua landu da, auzi zehatzak landu dira, baina ereserkiak alde batera utzita lehenengo
|
pertsona
plural hori aipatzen dutenak ez zaizkit okurritzen. Errepresioaren ingurukoak bai, baina ia beti dira pertsonaletik abiatuak ala pertsona zehatz bati buruzkoak.
|
|
2022
|
|
|
Askotan pijoak izaten ziren sinpleki los de castellano, irakurtzen ari zareten bezala, bai, los de castellano (los de castellano= A edo G ereduetakoak, gure jantziak ibiltzea edo gure giroetan murgiltzea zilegi ez zuten horiek). Eta lehenengo
|
pertsona
plural hori erabiltzen dudanean, genuen esaten dudanean esan nahi dut guk, normalok, edo pijoek mespretxuz jurru deitzen diguten horiek.
|
|
|
Horietan ahotsa orojakile eta autoritarioa da, eta tonuak aginduzkoa dirudi. Bigarren
|
pertsonaren
pluralari zuzentzen zaio ahotsa, edonoren gainetik hitz egiten ariko balitz bezala (39 orrian: " Jakin ezazue, ordea, besterik espero nuela adimena eman zaien bi izakirengandik"; 54 orrian:
|
|
|
Oraindik gaurkotasun handiegia duen kontakizuna da. Ezohikoa den ahots narratiboa darabil, lehenengo
|
pertsona
plurala erabiltzen baitu. Ipuinak manifestu forma hartzen du, bakearen aldeko amen izenean idatzita baitago.
|
|
|
Ibilaldi bat kontatzen da testuan, hiritik landarainokoa. Ibiltari ezezaguna, autoreak lehenengo
|
pertsona
pluralaren bitartez izendatzen duena, tipi tapa abiatu da hiriko aldirietarantz, bidea erabat ez ezagutuagatik helmugaz jakitun denaren segurantzaz. Protagonista bere memoriako mapan haztaka ari dela lirudike, harako bidean oinek obeditu besterik egiten ez diotela.
|
|
|
Testuaren gai gakoetako bat da hori, nire ustez. Lizarralderen testuko estiloari dagokionez, aldian aldian txinparta poetikorik baduen autorearen ohiko idazkera zehatz eta argia ez ezik, lehenengo
|
pertsona
pluralaren erabilera ere nabarmenduko nuke. Horrek eta orainaldiaren aukeraketak berezitasuna ematen diote kontaketari.
|
|
|
Ardoiri, bizitza osoa entzuten zeraman arren, arrotza egin zitzaion berriro ere lehenengo
|
pertsona
pluralaren erabilera hura: Gau Laguntzaileak, zaharra izan arren, ezin izan zuen parte hartu hondakindegiaren aspaldiko garbiketa hustuketa saio mitiko hartan.
|
|
|
Nondik egin bultza, edo tira, Euskal Unibertsitatearen hipotesiari 2022tik begiratuta? Tentagarria litzateke baldintza idealen segida bat zerrendatzea, euskal estatugintzari buruz teorizatzea edo Euskal Herriko gobernu instituzioei politika zientifiko serio eta bateratu eta baterako deialdia egitea; baina artikulu hau lehenengo
|
pertsona
pluralean konjugatu dugunez, sintagma berean pentsatuko ditugu aurrera begirakoak.
|
|
|
Nola eta, batez ere, nondik? Nola, ez bada lehenengo
|
pertsona
pluralean. Ez bada aldi berean orainaldi nahiz etorkizun izan daitezkeen lehenaldiko aditzekin?
|