Bilaketa
dist.
non
lema/forma
nola
bilaketa
kategoria
Iragazkiak

Emaitzak: 12

2017
‎Inpertsonalean edo lehen pertsona pluralean gehiago bageneki bezala idaztean, gehiegi dakigula uste izatea nabarmentzen da. Eta inorentzat ez garela ari, beraz.
‎Ez kasualitatez, bertso saioetan bezalaxe, agurreko bertso kantu batek ireki eta ixten du diskoa. Lehen pertsona pluralean kantatuta, azken agurrean aitortu zuen Errobik bertsoarekin izandako harreman ez ofiziala. Anje Duhaldek idatziak dira despedida hitz horiek:
‎Bisitarien deskribapena egin ondoren, bertso sortaren bigarren zatian aldatu egiten da subjektua. Lehen pertsona plurala erabilita, salbatu beharreko mundu zaharraren ahots bihurtzen da Eizmendi. Hor esaten dituenak ere bai, horiek ere bere egingo lituzkete bere garaiko bertsolari gehienek, baina kasu honetan, badu bere garrantzia nork zer dion.
2018
‎Hedadura txikiagoko beste ezaugarri batzuk ere Iruñetik zabaldu zirela proposatu izan du eibartarrak, baina ezaugarri horiek berankorragoak bide dira, hain zuzen ere eremu txikiagoa hartzen dutelako: izenaren morfologian, a+ a> a egitea (luma, ez lumea, lumara, lumd); adizkietan, NOR erako aditzetan bigarren pertsona pluralaren te marka erabiltzea (zarete, ez zarie); eta aditz izenetan tzen morfema (ibiltzen, ez ibilten) baliatzea aipatu zituen Zuazok (2010, 167).
2019
‎• Lehenengo bidea: 2 pertsona adizkiek, zu izenordainarekin komunztadura dutenek, hain justu, orpoz orpo jarraitzen diete 1 pertsona pluraleko adizkiei.
‎Eskema honetan, zarete kendu eta zara 2 pertsona pluraleko lekuan jarri, eta kito! Hori bai, ez ahaztu haiz adizkia bere lekuan jartzeaz.
‎singularreko 3 pertsonako adizkiekin, ZUEN adizkiarekin, aritu ziren: NORK eta NOR markak, z eta u, hurrenez hurren, alde batetik, eta, bertzetik, iraganeko amaieran erabiltzen zuten en atzizkia izanik, dena prest zuten pluralizatzaile baten bitartez 3 pertsonako plurala lortzeko. Paradigma honekin t izan zen aukeratu zuten pluralizatzailea:
‎42. Ohar gaitezen subjuntibozko 1 pertsona pluraleko paradigma baino ez dela eta, horrenbertzez, aginteran ez du lekurik. Hala ere, zerrenda honetan nahita bildu ditugu, nolabait ere, subjuntiboa agerian uzteko.
‎Jatorrira joan nahi izanez gero, lehenik eta behin, eskema horretatik berori izenordaina kendu ondoren, zuek, 2 pertsona plural izenordaina kendu genuke oso berria delako, eta, bere lekuan, zu izenordaina jarri, hau baitzen hasiera hasieratik funtzio hori bete zuena.
‎Alegia, nork sintagma bati dagokio, hots: lehen pertsona pluraleko(= GU) ergatibo bati. Z, berriz, nor sintagma bati dagokio:
‎Hortaz, gelditzen zitzaien aukera bakarra aukeratutakoa izan zen: errespetuko formuletan egiten den moduan, distantzia areagotzeko, zu izenordainaren urruntasunaz baliatuz, zu izenordaina eta bere adizki guztiak 2 pertsona plurala izatetik 2 pertsona singularrera eraman zituzten errespetuzko formula lortzeko; eta, jakina, hustutako lekua betetzeko ez zuten bi aldiz pentsatu: izenordainetan, zu hitzari berari, (e) k pluralgilea gehituz, zuek izenordain berria, 2 pertsona plural izenordaina, sortu zuten; eta aditzetan, pluralgileen bitartez, adizki berriak asmatu zituzten.
‎errespetuko formuletan egiten den moduan, distantzia areagotzeko, zu izenordainaren urruntasunaz baliatuz, zu izenordaina eta bere adizki guztiak 2 pertsona plurala izatetik 2 pertsona singularrera eraman zituzten errespetuzko formula lortzeko; eta, jakina, hustutako lekua betetzeko ez zuten bi aldiz pentsatu: izenordainetan, zu hitzari berari, (e) k pluralgilea gehituz, zuek izenordain berria, 2 pertsona plural izenordaina, sortu zuten; eta aditzetan, pluralgileen bitartez, adizki berriak asmatu zituzten.
Emaitza gehiago eskuratzen...
Loading...

Bilaketarako laguntza: adibideak

Oinarrizko galderak
katu "katu" lema duten agerpen guztiak bilatu
!katuaren "katuaren" formaren agerpenak bilatu
katu* "katu" hasiera duten lema guztiak bilatzen ditu
!katu* "katu" hasiera duten forma guztiak bilatzen ditu
*ganatu "ganatu" bukaera duten lema guztiak bilatzen ditu
!*ganatu "ganatu" bukaera duten forma guztiak bilatzen ditu
katu + handi "katu" eta "handi" lemak jarraian bilatu
katu + !handia "katu" lema eta "handia" forma jarraian bilatu
Distantziak
katu +3 handi "katu" eta "handi" lemak 3 elementuetako distantzian bilatu
katu +2 !handia "katu" lema eta "handia" forma 2 elementuetako distantzian bilatu
katu +2 !handi* "katu" lema eta "handi"z hasten diren formak 2 elementuetako distantzian bilatu
Formen konbinazioa desberdinak
bero + handi | asko "bero" lema eta jarraian "handi" edo "asko" lemak bilatu
bero +2 !handi* | !asko* "bero" lema eta jarraian "handi"z edo "asko"z hasten diren formak
!bero + handi|asko|gutxi|txiki "bero" forma eta jarraian "handi", "asko", "gutxi", "txiki" lemak
Ezaugarri morfologikoekin
proba + m:adj "proba" lema eta jarraian adjketibo bat
proba +2 m:adj "proba" lema eta bi hitzetako distantziak adjektibo bat adjketibo bat
bero + handi|asko + m:adi "bero" lema jarraian "handi" edo "asko" eta jarraian aditz bat
proba + m:izearr-erg "proba" lema eta ergatibo kasuan dagoen izen arrunta

Ezaugarri morfologikoak

KATEGORIA
adb adberbioa
adi aditza
adilok aditz-lokuzioa
adj adjektiboa
det determinatzailea
ior izenordaina
izearr izen arrunta
izepib pertsona-izena
izelib leku-izena
izeizb erakunde-izena
lbt laburtzapena
lotjnt juntagailua
lotlok lokailua
esr esaera
esk esklamazioa
prt partikula
ono onomatopeia
tit titulua
KASUA
abs absolutiboa
abl ablatiboa
ala adlatiboa
ban banatzailea
dat datiboa
des destinatiboa
erg ergatiboa
abz hurbiltze-adlatiboa
ine inesiboa
ins instrumentala
gel leku-genitiboa
mot motibatiboa
abu muga-adlatiboa
par partitiboa
psp postposizioa
pro prolatiboa
soz soziatiboa
MUGATASUNA/NUMEROA
mg mugagabea
ms mugatu singularra
mp mugatu plurala
mph mugatu plural hurbila
ADITZ MOTA
da da
du du
dio dio
zaio zaio
da-du da-du
du-zaio du-zaio
dio-zaio dio-zaio
da-zaio da-zaio
du-dio du-dio
da-zaio-du da-zaio-du
da-zaio-du-dio da-zaio-du-dio

Euskararen Erreferentzia Corpusa Euskararen Erreferentzia Corpusa (EEC)
© 2025 Euskaltzaindia