|
2001
|
|
|
Baina, oraindik orain Jose Javier Mujika nafarraren eta Mikel Uribe gipuzkoarraren bizitza ez dira errespetatu. ETAk
|
pertsona
horien bizi eskubidea urratzea erabaki du.
|
|
2007
|
|
|
Azken ondorio horrek eragin kezkagarriak ditu. Hau da, pertsonen garapenmorala
|
pertsona
horiek bizi diren gizartearen isla besterik ez bada, gizarteenhelburu, interes eta gustuen araberako moralak egongo dira. Horrek, nahiz etalehenengo begirada batean atzematen ez bada ere, barneko kontraesana darama.Erlatibismo kulturala beste taldeekiko tolerantziari lotua dago, eta beste kulturaknorberarena bezalakoak direla aldezten du.
|
|
|
Joan etorriak eta bidaiak dira jarduera horietako batzuk. Beraz,
|
pertsona
horien bizi kalitatea hobetzeko, erabateko mugikortasuna bermatu behar da. Aukera berdintasuna Informazioa, orientazioa eta laguntza emateaz gain, minusbaliatuen elkarteek administrazioei eskatzen diete dituzten gabeziak arintzeko.
|
|
|
ONCEk antolatzen dituen opor sozialetan sartzen dira, besteak beste, parte hartzaileak bizi diren herriaren eta helmugako hotelaren arteko joan etorriko bidaia, aurreikusitako garraiobidean; ostatu eta mantenua hotel horietan; bi jolas eta kultura ibilaldi; turismo asegurua; bainuetxeko helmugetan balneoterapia tratamendua, eta turismo laguntza espezializatua. ONCErekin lotutako 6.483 adineko pertsonak oporretako programa horietarako antolatzen diren jarduera sozial, kultural eta turistiko aisialdikoez gozatu zuten iaz,
|
pertsona
horien bizi kalitatea hobetzeko asmoz.
|
|
2008
|
|
|
Gainera, hizkuntza bati buruz hitz egiten ari gara eta, noski, hizkuntzak berak, euskarak alegia, ez du hainbeste sufritu, sufritu duena euskaldun jendea da, pertsonak dira.
|
Pertsona
horiek bizi dutena, onartezina dena, orain onartu behar al da?
|
|
2009
|
|
|
UNHCR ren datuen arabera, 2008an Greziako kostazainek 2.648 etorkin atzeman zituzten, baina beste askok lurraldean sartzea lortu zuten.
|
Pertsona
horien bizi baldintzak hobetzeko eskatu diote Greziako Gobernuari.
|
|
2011
|
|
|
Kasu batzuetan, funtzionaltasunik ez duten familiekin egindako lanak familia horren bizitza osoa irauten du. Horren arrazoia da laguntzarik eta estrategia egokirik gabe oso zaila dela
|
pertsona
horiek bizi diren gurpil zoroa haustea.
|
|
|
Fontilles elkarteak lankidetza sanitarioan eta ahaztutako gaixotasunen aurkako borrokan dihardu, pobreenei eragiten baitiete eta garatzeko aukerak mugatzen baitituzte. Osasun ekintzak
|
pertsona
horiei bizi baldintza hobeak eskaintzen dizkieten ekintza sozioekonomikoekin osatzen dira. Ahaztutako patologia horietako bat lepra da, oraindik herrialde askotan nabaria dena.
|
|
|
Zer egin daiteke? Munduko Osasun Erakundeak (OME) eta Munduko Bankuaren Taldeak mundu osoko datuak biltzen dituzte lehen azterlan honetan —daisy formatuan ere deskarga daiteke—,
|
pertsona
horien bizi kalitatea hobetzeko politika eraginkorrak formulatzeko baliagarriak izan daitezen. Bigarren helburu gisa, txostenak «Ezgaitasuna duten Pertsonen Eskubideei buruzko Nazio Batuen Konbentzioa» aplikatzea erraztea lortu nahi da.
|
|
2012
|
|
|
Mugarik Gabeko Medikuek larrialdiko erantzun humanitarioa eskatu dute errefuxiatu eremuan
|
pertsona
horien bizi baldintzak hobetzeko
|
|
|
Sahel basamortuaren erdi erdian dagoen Mbérako (Mauritania) errefuxiatu zelaiak egunero jasotzen ditu Maliko indarkeriatik ihes egiten duten 1.500 lagun. Urtarrilaren amaieraz geroztik, 57.000 errefuxiatu iritsi dira landara, eta premia handiko erantzun humanitarioa behar da
|
pertsona
horien bizi baldintzak ahalik eta azkarren hobetzeko. “Malin talde armatuak egoteak eta nahasketa politikoak izua eragin dute herritarren artean”, azaldu zuen MSF proiektuaren koordinatzaileak Mbéran, Elisabetta Maria Faga.
|
|
2013
|
|
|
Lehen balizko honetan fase terminalean ez dauden pertsonak sartzen ditugu, hiltzeko berehalako arriskurik ez dutenak, baina, bizi duten egoeragatik, heriotza aurreratzeko eskatzen dutenak (HE).
|
Pertsona
horientzat bizitze hutsa sufrimendua da, hala gaixotasun kroniko degeneratiboak dituztelako nola guztiz mendekoak direlako, edota tetraplegikoak direlako, edota alzheimerrak jo berriak daudelako, besteren artean.
|
|
2015
|
|
|
Ez zuketen mozkorra bekan baizik freskatzen, eta bizirauteko gutxienekoaren erosteko ez bazen, ez zitezkeen etxetik ateratzen. Nehork ez zezakeen erran zehazki zertarik abiatzen ziren kexaldiak, bazirudien
|
pertsona
horien biziaren erregulatzailea zela, bizirik segitzen zutelako seinalea. Egoera ez zuten aldatu ez auzokoen oharrek, ez zerbitzu sozialek, ez herrizainen noizbehinkako bisitek, ez eta ere puntualki zentro zenbaitetan burutu egonaldiek.
|
|
2017
|
|
|
Down sindromea duten txikiei ondorengo kontrolak eginez egiten da prebentzioa. Horrela, eta «familiaren ahaleginarekin eta gizarte ingurune mesedegarriarekin batera», AEP azaltzen du,
|
pertsona
horiek bizi kalitate eta itxaropen hobezina izatea ahalbidetzen da, eta «bizimodu independente eta zoriontsu baterako behar diren gaitasun guztiak lortzea». Down en sindromea eta kontrolak lehen unetik Down Españak editatutako Down Sindromea duten Pertsonentzako Osasun Programa espainiarrak informazio zehatza ematen du genetikari, diagnostikoari eta arazoaren ezaugarriei buruz, baita pertsonaren bizitzako aldi bakoitzean egin beharreko osasun kontrolen eta miaketen zerrenda zehatza ere.
|
|
|
Ekintza horien bitartez entseatzen naiz ikasleak sentsibilizatzea ezagutzen ez dituzten errealitateei. 5.ekoei proposatzen diet itsuen aldeko eskea egitea eta hortaz baliatzen naiz aipatzeko
|
pertsona
horiek bizitzen ahal dituzten egoera zailak. 6.ekoekin," mukobisidosa" eritasunak hunkitzen dituen jendeen alde egintza bat antolatzen dugu ere.
|
|
2021
|
|
|
Urte gehien bizi diren pertsonek osasun ona badute eta familien eta komunitatearen bidez aktiboki parte hartzen badute, gizarteak indartzen laguntzen dute. Hala ere, urte luzeetan osasun txarraren eragina jasaten badute, gizarte isolamendua eta mendekotasuna areagotu egiten dira, eta horrek, zalantzarik gabe, ondorio negatiboak ditu, bai
|
pertsona
horien bizi kalitatean, bai gizarte osoan. Horrela aldatzen da organismoa 65 urtetik aurrera Bizi zikloaren etapa izateaz gain, zahartzeak funtzio biologikoen galeraren hasiera markatzen du.
|
|
|
Miguel Hierroren iritziz, beste arrazoi pertsonalago batzuek ere eragina izan dezakete, erabakiak hartzea erraztu edo oztopatzen baitute:
|
pertsona
horiek bizi izan zituzten edo gogoratzen dituzten haurtzaroak balantza baten edo bestearen alde egin dezake. Alderdi horri dagokionez, Armijo ere bat dator, beste beldur batzuk ere aipatzen baititu, bikotearen harreman gatazkak, esaterako. denbora librea asko balioesteak, loturarik ez duela sentitzeak, beti maniobra tarte bat behar izateak… atzerapena errazten du. helduen bizitza gozamenean zentratzeak aitatasuna edo amatasuna atzeratzeko edo baztertzeko joera du.
|
|
|
ACNURen —Errefuxiatuentzako NBEko Agentziaren— datu berrienen arabera, hau da munduko populazioaren% 1en egoera.
|
Pertsona
horien bizi baldintzak oso urrun daude onargarriak izatetik segurtasunari, elikadurari, osasunari edo hezkuntzari dagokienez: haien bizitza mehatxuz inguratuta dago.
|
|
|
Eta berriz paradoxa ageri da, gordin: «Izan ere,
|
pertsona
horiek bizi kalitate on bat dute osasun ikuspegiari begira, baina zahartu egin dira, eta zahartzeak dakartzan patologiak agertzen ari zaizkie». Eta lehendik infekzioak sortutako arazoei erantsita datoz berriak.
|
|
2022
|
|
|
Nzedha eta Alemtsehay urtero lekualdatutako milioika pertsonetatik bi baino ez dira. Gerrak, gatazkak, indarkeria eta jazarpenak dira
|
pertsona
horiek bizitzeko leku seguruagoa aurkitzera bultzatzen dituzten faktore nagusiak. Baina desplazatu horien beldurrik handiena ez da hutsetik hastea ezer gabe eta txoko ezezagunetan, baizik eta, aldi berean, jakitea inoiz ezin direla etxera itzuli.
|
|
2023
|
|
|
Imagen: Myriams Fotos Hamarkada erabat osasuntsuak Minbizia duten Haurren Gurasoen Espainiako Federazioaren ikerketaren helburua da babesik gabeko eta diskriminazioko
|
pertsona
horiek bizi duten egoera islatzea, oraindik ez baita bermatu ahanzketa onkologikorako eskubidea jasotzen duen lege bat: askotan, pertsona horiek bizpahiru hamarkada baino gehiago daramatzate gaixotasunetik berriz erortzen.
|