|
2003
|
|
|
Ministroen Kontseiluak atzo onartu zuen Ezgaitasuna duten
|
Pertsonen
Aukera Berdintasunari eta Bereizkeriarik Ezari buruzko Lege Proiektua. Besteak beste, 2004 Irisgarritasun Plana onartzea eta urtebeteko eszedentzia hartzea aurreikusten du, minusbaliatua zaintzeko.
|
|
|
Kongresuak atzo onartu zuen Ezgaitasuna duten
|
Pertsonen
Aukera Berdintasunerako Legea
|
|
|
Kongresuak behin betiko onartu zuen atzo Ezgaitasuna duten
|
Pertsonen
Aukera Berdintasunerako Legea, aldeko 162 botorekin (PP, BNG, CC), 125 abstentziorekin eta aurkako bi botorekin. Gobernuaren arabera, hamar milioi espainiarrek (horietatik hiru milioi eta erdi ezgaituak dira) eta gainerakoak (familiakoak) lege honen onurak izango dituzte.
|
|
|
Era berean, legeak behartuko du ezgaitasuna duten pertsonentzako gutxienez %5eko kupoa erreserbatzera administrazioek eskaintzen dituzten enplegu publikoko lanpostu hutsetan. Ezgaitasuna duten
|
Pertsonen
Aukera Berdintasunari buruzko Legea 1982ko Minusbaliatuak Gizarteratzeko Legearen (LISMI) ordezkoa da.
|
|
2004
|
|
|
Era berean, “ezgaitasuna duten pertsonak” terminoa “minusbaliatuak” ordezkatuz erabiltzea proposatzen du. Cermiren ustez, “eskaera horiek funtsezkoak dira ezintasunak dituzten
|
pertsonen
aukera berdintasuna eta diskriminaziorik eza zirkulazioaren esparruan zaintzeko”.
|
|
2005
|
|
|
Etxebizitza bloke batean minusbaliatuentzako jasogailuen instalazioa arautzen duen indarreko legeria Ezintasunak dituzten
|
Pertsonen
Aukera Berdintasunari, Bereizkeriarik Ezari eta Irisgarritasun Unibertsalari buruzko abenduaren 2ko 51/ 2003 Legean eta Jabetza Horizontalari buruzko 49/ 10960 Legean jasota dago. Egia da bozketari eta ordainketa saihesteari buruzko kapitulua ez dagoela oso argi, baina doktrina nagusiak hau dio:
|
|
2006
|
|
|
De la Vegak gogora ekarri zuen Espainiako hamaika herritarretik batek ezgaitasunen bat duela, eta horietako asko bigarren mailako herritar gisa bizi dira egunez egun, hainbat esparrutan, hala nola lan merkatuan, jasaten duten bereizkeriagatik. Ezgaitasuna duten
|
pertsonen
aukera berdintasunaren, bereizkeriarik ezaren eta irisgarritasun unibertsalaren arloko arau hausteei eta zehapenei buruzko lege proiektuak elkarteen mugimenduaren, Ezgaitasunaren Kontseilu Nazionalaren, Estatu Kontseiluaren eta autonomia erkidegoen txostena du. Arau hauste administratiboak Arauak arau hauste administratibotzat hartuko ditu zuzeneko edo zeharkako bereizkeria, jazarpena, irisgarritasun eskakizunak ez betetzea eta arrazoizko doikuntzak egitea, bai eta ekintza positiboko neurriak ez betetzea ere, batez ere arau hauslearentzat onura ekonomikoak badakartza.
|
|
2007
|
|
|
Desgaitasuna duten pertsonen kasuan, besteak beste, abenduaren 2ko 51/ 2003 Legea, desgaitasuna duten
|
pertsonen
aukera berdintasunari, bereizkeriarik ezari, irisgarritasun unibertsalari buruzkoa, etab. Modu berezian azpimarratu behar da Zerga, Administrazio, Gizarte Segurantza eta Laneko Neurriei buruzko abenduaren 3ko 62/ 2003 Legearen II. tituluko III. kapitulua, tratu berdintasunaren printzipioa aplikatzeko neurriei buruzkoa, hain zuzen ere, Kontseiluaren zuzentarau hauek Espainiako zuzenbidera «eramat... 2000ko ekainaren 29ko 2000/ 43/ CE, pertsonen tratu berdintasunari buruzkoa, horien arrazaedo etnia jatorria gorabehera, eta 2000ko azaroaren 27ko 2000/ 78/ CE, lanean eta okupazioan tratu berdintasunerako esparru orokorra ezartzen duena, lehen ere aipatu dut?.
|
|
|
Aukera berdintasuna Informazioa, orientazioa eta laguntza emateaz gain, minusbaliatuen elkarteek administrazioei eskatzen diete dituzten gabeziak arintzeko. Alde horretatik, 2003ko Ezgaitasuna duten
|
Pertsonen
Aukera Berdintasunari, Bereizkeriarik Ezari eta Irisgarritasun Unibertsalari buruzko Legearen arabera, “inguruneak, produktuak eta zerbitzuak eskura ez izatea bereizkeria modu sotil baina oso eraginkorra da, zalantzarik gabe”. 2003ko Ezgaitasuna duten Pertsonen Aukera Berdintasunari, Bereizkeriarik Ezari eta Irisgarritasun Unibertsalari buruzko Legearen arabera, inguruneak, produktuak eta zerbitzuak eskuraezinak dira.
|
|
|
Alde horretatik, 2003ko Ezgaitasuna duten Pertsonen Aukera Berdintasunari, Bereizkeriarik Ezari eta Irisgarritasun Unibertsalari buruzko Legearen arabera, “inguruneak, produktuak eta zerbitzuak eskura ez izatea bereizkeria modu sotil baina oso eraginkorra da, zalantzarik gabe”. 2003ko Ezgaitasuna duten
|
Pertsonen
Aukera Berdintasunari, Bereizkeriarik Ezari eta Irisgarritasun Unibertsalari buruzko Legearen arabera, inguruneak, produktuak eta zerbitzuak eskuraezinak dira. Mugitzeko arazorik ez duen edozein pertsona, haur bat gurdi batean daramala, gurpil aulkia duen norbaitek saihestu behar dituen zailtasunen berri izan dezake.
|
|
|
Hala ere, ezintasunak dituzten pertsonek dagoeneko egin ditzakete bidaiak eta txangoak prezio ekonomikoetan, hainbat laguntza erakunderen bitartez. Ez da ahaztu behar Espainian 3,5 milioi pertsona baino gehiago daudela mendekotasun egoeran, Estatistikako Institutu Nazionalaren (INE) arabera, eta 2003an zehatutako Ezgaitasuna duten
|
Pertsonen
Aukera Berdintasunerako, Bereizkeriarik Ezerako eta Irisgarritasun Unibertsalerako Legeari esker, turismo merkatua handitu egin dela mugikortasun edo gaitasun murriztua duten pertsonen alde. Hala ere, oraindik asko dago egiteko sektorearen benetako normalizaziora iritsi arte.
|
|
|
Imagen: Daniel Lobo Urtarrilaren 23an, Ezgaitasunaren Europako Foroak kanpaina bat jarri zuen abian, Europar Batasuneko erakundeak ezgaitasuna duten
|
pertsonen
aukera berdintasunari eta bereizkeriarik ezari buruzko legedia sustatzera animatzeko. Ekimen honen helburua da milioi bat sinadura biltzea, Europako Batzordea eta Parlamentua behartzeko antolamendu juridikoak arlo horretan dituen akatsak zuzentzera.
|
|
|
Europan, zehazki, 16 eta 64 urte bitarteko pertsonen %66k lana aurkitzeko aukera dute, baina ezgaitasunen bat duten pertsonen kasuan, proportzioa %47ra jaisten da, eta ezgaitasun larria dutenen artean %25era. Antolamendu juridikoa Ezgaitasuna duten
|
Pertsonen
Aukera Berdintasunerako, Bereizkeriarik Ezerako eta Irisgarritasun Unibertsalerako Legea 2003an onartu zen. Aukera berdintasunerako eskubidea eraginkorra izango dela bermatzeko neurriak biltzen ditu, eta pertsona horiek berdintzeko, sustatzeko eta defendatzeko politika egiteko modua ezartzen du.
|
|
|
Imagen: Anna Tankeh Ezgaitasuna duten
|
pertsonen
aukera berdintasunari, diskriminaziorik ezari eta irisgarritasun unibertsalari buruzko abenduaren 2ko 51/ 2003 Legearen arabera, normalizazio printzipioa da pertsona ezinduei bizimodu normala egiteko eta “beste edozein pertsonaren eskura dauden leku, eremu, ondasun eta zerbitzu beretara” iristeko bidea ematen dien printzipioa. Jakina, printzipio hori lantokiei ere dagokie, non ezgaitasun fisikoren bat edo ikusmen urritasunen bat duten pertsonek ez luketen arazorik izan behar laneratzeko.
|
|
|
Araudi hori aspalditik errebindikatzen zuen ezgaitasuna duten pertsonen kolektiboak, batez ere irisgarritasunari eta oztopo arkitektonikoak kentzeari buruzko arauak behin eta berriz ez betetzeagatik. Testuak arau hausteen eta zehapenen araubidea ezartzen du Ezgaitasuna duten
|
Pertsonen
Aukera Berdintasunerako, Bereizkeriarik Ezerako eta Irisgarritasun Unibertsalerako Legea urratzen duen ororentzat, 2003an indarrean sartu baitzen. Autonomia erkidegoek, gero, arau hori zabaltzen dute.
|
|
2008
|
|
|
Irudia: CONSUMER EROSKI Helburu hori ezgaitasuna duten
|
pertsonen
aukera berdintasunaren, bereizkeriarik ezaren eta irisgarritasun unibertsalaren legean ageri da. Horretarako, bulego horiek itxura aldatu dute.
|
|
2010
|
|
|
“sistema horretatik, funtsean, egiturazko elementuak eta kudeaketa prozedura hartzen ditu”, gogoratu du CERMIk. Ezgaitasunen bat duten pertsonen eskubideak defendatzen dituzten eta EROSKI CONSUMER aldizkariak kontsultatu dituen hainbat erakundek ziurtatu dute ez dakitela nola jarri den abian sistema hori, baina Ezgaitasuna duten
|
Pertsonen
Aukera Berdintasunari, Bereizkeriarik Ezari eta Irisgarritasun Unibertsalari buruzko 2003ko Legean jasota zegoen sistema hori, eta 2006ko abenduan onartu zen hura arautzen duen errege dekretua. Kexak eta erreklamazioak Arbitraje prozedura borondatezkoa eta doakoa da, nahiz eta, kasu batzuetan, probek ordaindu duten.
|
|
2014
|
|
|
Irisgarritasuna kontuan hartzeak gizarte justuago bat eraikitzen laguntzen du, urritasun fisikoren bat duten
|
pertsonek
aukera berdintasuna izatea bermatzen baitu.
|
|
2016
|
|
|
Desgaitasuna duten
|
pertsonen
aukera berdintasunaren, bazterketa ezaren eta irisgarritasun unibertsalaren gaineko abenduaren 2ko 51/ 2003 Legeak azpimarratzen du ingurune, produktu eta zerbitzuek irisgarritasun unibertsalaren printzipioa bete behar dutela pertsona guztiek beren kasa, seguru, eroso eta ahalik eta era naturalenean ulertu, erabili eta baliatu ahal ditzaten. Irisgarritasun unibertsalaren oinarria «guztientzako diseinua» da.
|
|
2021
|
|
|
Horretarako, lanpostu berriak eratzeko esfortzuaz gain, inklusioaren ikuspegia landuko duten enpresa berrien sorrera sustatuko da, dagoeneko abian daudenen jarduera sendotzeaz gain. Hirugarrenik, bazterkeria egoeran edo arriskuan dauden
|
pertsonek
aukera berdintasunez lan munduan txertatzeko aukera izan dezaten eragingo du estrategia honek, Eusko Jaurlaritzarekin eta Lanbiderekin elkarlanean.
|
|
2022
|
|
|
Erakundeek LGTBI
|
pertsonen
aukera berdintasuna bermatzearen alde agertu dira herritarren %86, 3, eta, ikerketaren arabera, bost biztanletik lauk ontzat jotzen dute dokumentazio ofizialek gizon eta emakume aukerez gain genero aukera gehiago jasotzea. Gainera, hezkuntzari dagokionez, inkesta bete dutenen %85ek sexu eta genero aniztasuna ikastetxeetako gai gisa ezartzearen alde egin dute.
|