|
2002
|
|
|
esperientzia,, oinarrizko konfiantzaren? bidez sinbolikoki organizatutako
|
pertsona
eta objektuekiko harremanetan duela kontuan hartuta, zentzuaren kontzeptu funtzionala beharrezkoa da
|
|
2007
|
|
|
Bi objektu mota horiekiko harremanei dagokienez, eragin truke sozialetansortzen dira parte hartzaileen arteko harreman komunikatiboak eta asmodunak;
|
pertsonen
eta objektu fisikoen arteko harremanetan, berriz, ez. Gainera, eragintruke sozialetan parte hartzen dutenek badakite beste pertsonak norberarenpsikologia sistemaren antzeko bat duela, egoera mentalak eta gaitasunespezifikoak biltzen dituena (Damon, 1983; Shantz, 1983; Enesco, Delval etaLinaza, 1989).
|
|
|
Hainbat autorek (besteak beste, Baldwin, 1906; Mead, 1934) uste dute munduratzean jaioberriak ez duela bere burua beste pertsonengandik eta objektuetatikbereizten; hau da, nahiz eta beste pertsonekin zein objektuekin jarduerak egin, hasieran ez du ulertzen bere ekintzak
|
pertsona
eta objektu horietatik bereizirikdaudenik (Carpendale eta Lewis, 2006). Mead ek (1934), adibidez, aldezten zuenNia jaioberriak ingurukoekin dituen eragin trukeen ondorioz garatzen dela.
|
|
|
9.1
|
PERTSONAK
ETA OBJEKTUAK BEREIZTEKO GAITASUNA
|
|
|
|
Pertsonak
eta objektuak bereiztea da haurrak egiten duen lehenengo aurkikuntzasoziokognitiboetako bat (Durkin, 1995). Guri agerikoak iruditzen zaizkiguobjektuen eta pertsonen arteko desberdintasunak, zeren eta, bizitzan zehar bi entitate horiekin izan ditugun bizipenetan oinarriturik, pertsonen izaerari eta gauzenezaugarriei buruzko ezagutza ugari pilatu, antolatu eta partekatu baitugu.Jaioberriek eta haur txikiek, aldiz, askoz ere esperientzia gutxiago daukate, eta ezdute aukerarik inorekin horien inguruan hitz egiteko (Durkin, 1995).
|
|
|
Hori guztia kontuan izanik, hauxe ondorioztadaiteke: haurrek ezberdin erantzuten dutela
|
pertsonen
eta objektuen aurrean jaioosteko lehen asteetatik aurrera. Hala, badirudi nolabait bereizten dituztela bientitate horiek, nahiz eta oraindik ez jakin pertsonek objektuetatik bereiztendituzten ezaugarriak dituztenik (Durkin, 1995)
|
|
|
Behin
|
pertsonak
eta objektuak bereizi eta gero, beren ezaugarri fisikoak, mentalak eta emozionalak ezagutzen dituzten antzera, haurrak hasten dirapixkanaka pixkanaka beste pertsonak ezagutzen. Hurrengo orrialdeetan, prozesuhori deskribatuko dugu.
|
|
2008
|
|
|
Testuinguruarekin lotutako ikuspegitik (ikus 13 eta 14 gaiak) aldarrikatu da ingurunearen eragina ez duela behar beste kontuan hartu.
|
Pertsonaren
eta objektuaren elkarrekintzan jartzen du interesa, baina ez bi horiek ingurunearekin edo beste pertsonekin duten elkarrekintzan. Bestetik, egozentrismoa zer den ez zuen ondo azaldu; kontzeptua modu orokorregian erabili zuen, eta gaur egun erakutsi da umea zazpi urte izan baino
|
|
|
Aldaketa horien motorra, beraz, indar naturalen elkarrekintzak dira. Ikuspegi horretatik abiatuta dio psikologia betidanik dualismoen artean murgildu dela, hain zuzen,
|
pertsonaren
eta objektuaren dualismoan. Ordura arte emandako erantzun guztiek dikotomia hori mantentzeko xedea zuten.
|
|
2010
|
|
|
Gure inguruko
|
pertsonen
eta objektuen forma eta ezaugarri fisikoak hautematea ahalbidetzen duen funtzio kognitiboari gnosia deritzo. Horren disfuntzioari, ordea, agnosia esaten zaio.
|
|
2014
|
|
|
Eskolaurreko umeek identitateak gero eta hobeto ulertzea garatu ahala, mundua ordenatuagoa eta aurrez esateko modukoa bilakatzen da:
|
pertsonak
eta objektu asko funtsean berdinak direlako kontzeptua, haien forma, tamaina edo itxura aldatzen badira ere. Horrek guztiak autokontzeptuaren ideia du azpian.
|