|
2000
|
|
|
Leitzara jaitsi ginen. " Ez ezazu sekula erabakirik hartu gogoa sutan izan ezean", zioen Margak aurreneko gutunean, eta ez zen hain beroa
|
nik
une hartan Lauaxetari kontra egiteko nuen gogoa. " Azken batean", esan nuen neure artean," berriro ere nora jo ez dakidala nagok, eta bien bitartean ondo etorriko zaiguk pixka baterako zibilizazio deitzen den horretara jaistea, espaloiak zapaltzera."
|
|
|
462 urte lehenago, jaioterrira itzuli zenean, Inazio Loiolakoa pasatu omen zen inguru haiexetatik barrena, Iturriozko bentarako bidean.
|
Nik
une hartan nuena baino itxura serioagoa izango ahal zuen!
|
|
2003
|
|
|
Baina, neure harridurarako, hizketan jarraitu beharrean, begiak jaitsi zituen ni apenas konturatu gabe, eta gutuna berrirakurtzen hasi.
|
Nik
une hartan ulertu nuen ordu arte erabilitako estrategiak huts egin zidala eta, emakume harengana hurbildu nahi banuen, hain gogoko nuen mexikarren marrazki sorta alde batera utzi, eta azkar jokatu beharra neukala: Hendaiaraino bi ordu eskas baino ez zen falta.
|
|
2006
|
|
|
Zuk ere galdegin dezakezu nola bizi nuen
|
nik
une hura, zer nintzen galtzeko beldurrez, zer aurkitzeko ilusioz. Adinak, eta barkatu berriz honetara jotzea, alde handiak markatzen dituela esango nuke:
|
|
|
Amona Erikak harizko jaka hartu zuen aulkitik. Gero, nigana hurbildurik, kolpetxo bat eman zidan sorbaldan, eta
|
nik
une hartan inondik ere ez nuen kezka bat arintzen saiatu zitzaidan:
|
|
|
|
Nik
une hartan ulertu ez nituen hitz misteriotsu horien ondoren, isiltasun ia erabatekoan murgildu zen Umberto. Ez zuen ezer esaten eta nik ez nekien zer egiten nuen han, liburu haien guztien artean hautsa bera baino ezgaiago.
|
|
2007
|
|
|
… (Isiltasuna eta barne zimikoa) Esaten dut, oso gogorra izan zen
|
niretzat
une hura.
|
|
2008
|
|
|
...gogoratzen entretenitzen naiz, eta halako batean hor ikusten dituzu senar emazteen izenak elkarren ondoan, beren gurutze eta guzti, eta esaten duzu, baina, baina, nola liteke!, gizatxar arima beltz horrek sekulako jipoiak ematen zizkioan-eta andreari!, eta begira orain, biak batera, sekula betiko elkarren ondoan eta beste ezertarako esperantzarik gabe, berorrek ez dit esango tristea ez denik, eta
|
nik
une hartan kezka horixe nuen buruan, Inaziok eta nik hartu ditugun lan guztiak hartu eta gero, horrela gelditu beharra, nazkabeltz honen ondoan betiko...
|
|
2009
|
|
|
Bigarren arrazoia izan zen, azken batean, nengoen lekuan geldiarazi ninduena. Eta bigarren arrazoia izan zen inori laguntza emateko barik inoren laguntza behar izateko trantzean nengoela
|
ni
une hartan. Handia zen laguntzeko asmoarekin agertu, eta karga bihurtzeko arriskua.
|
|
|
Akordatzen zara nola galdetu zenidan behin, mazedonia jaten ari ginela intxaur zati hura aurkitu zenuenean zure ontzian, ea mazedoniari intxaurrik botatzen zitzaion? Ba, mazedoniatara eroritako intxaurra bezala sentitzen nintzen
|
ni
une hartan, leku arrotz hartan, bakarrik, jende ezezagunaren artean. Beste egoera batean zirti zarta egingo nuen egin beharrekoa, koplatan ibili gabe; orduko hartan, berriz, galduta sentitzen nuen neure burua...
|
|
2010
|
|
|
Izeba Ernestina, hantxe zegoen arren, beste nonbait zegoen, bera baitzen, giza harremanak oinarri zituèn munduan besteak baino urrunago iristen zelako edo, barrerik egiten ez zuèn bazkaltiar bakarra: bazirudien, beraz, izebak ederki antzeman ziola nire benetako egoerari, edo hala iruditu zitzaidan
|
niri
une hartan, neure jardunaren ondoko arrakastak guztiei esker onez begiratzeko parada ematen baitzidan eta nik ongi ikusi bainuen izebaren betartea, kezkaren itzalak hartua; beste bat zen gure amaren kasua, kezka orotatik urrun halaxe mintzatu baitzitzaidan: –Zorion galdua berreskuratu duzu, bai, eta bejondeizula, Gabino!?; aita ere amaren gogo aldartetik gertu zegoen, eta honela esan zidan:
|
|
|
sagarra usteltzen igarri nuèn egunean izan zen; Helenak sagar dantza dantzatu ondoren eman zidàn sagarraz ari natzaizu, jakina, hura gorde egin bainuen, ongi gorde ere, objektu sakratu bat balitz bezala, nik bakarrik nekièn lekuan; Jainkosa batek sagar bat oparitu zidan, eta nik opari hura toki sekretu batean gordeko nuen, garai bateko zaldunek Grial Santua bezala; bazuen nire ikasmahaiak kaxoi bat, sagarrarentzako ezkutaleku bikaina izan zitekeena, Domingo ere han ibiliko ez balitz noiznahi, arkatz baten bila edo paper baten bila edo auskalo zeren bila, Domingorekin hasia bainintzen berriro lo egiten gela berean, ama, nik hobera eta hobera egiten nuela egiaztatu zuenean, bere gelara itzuli baitzen; azkenean, nola Sagar Santua gelan nahi bainuen, nigandik ez oso urruti, bere energiarekin eta eragin onuragarriekin ingura nintzan, aulkira igo eta armairuaren gainalde lauan ipini nuen; eta ni, goizetan jaiki ahala, aulkira igo, sagarra eskuan hartu, muxua eman, begiak goratu, eta halaxe egiten nion otoitz Goikoari: ...eltzen igarri nuenean, sekulako nahigabea izan nuen, ni neu ere, bat batean, barrutik usteltzen hasi banintz bezala; burua altxatu gabe egon nintzen ordu batzuetan, eta gaua ere ez nuen ongi igaro; izan ere, zer ari zitzaidan Guztiahalduna esaten?; nire maitasuna eder hasi zela, baina gero usteltzera egingo zuela?; harik eta pentsatzen hasi nintzen arte aita on batek beste arrazoi bat behar zuela,
|
nik
une hartan ezin ulertu nuena eta biharamuneko lehen orduan aurkitu nuena, esnatu bezain laster?
|
|
|
sagarra usteltzen igarri nuèn egunean izan zen; Helenak sagar dantza dantzatu ondoren eman zidàn sagarraz ari natzaizu, jakina, hura gorde egin bainuen, ongi gorde ere, objektu sakratu bat balitz bezala, nik bakarrik nekièn lekuan; Jainkosa batek sagar bat oparitu zidan, eta nik opari hura toki sekretu batean gordeko nuen, garai bateko zaldunek Grial Santua bezala; bazuen nire ikasmahaiak kaxoi bat, sagarrarentzako ezkutaleku bikaina izan zitekeena, Domingo ere han ibiliko ez balitz noiznahi, arkatz baten bila edo paper baten bila edo auskalo zeren bila, Domingorekin hasia bainintzen berriro lo egiten gela berean, ama, nik hobera eta hobera egiten nuela egiaztatu zuenean, bere gelara itzuli baitzen; azkenean, nola Sagar Santua gelan nahi bainuen, nigandik ez oso urruti, bere energiarekin eta eragin onuragarriekin ingura nintzan, aulkira igo eta armairuaren gainalde lauan ipini nuen; eta ni, goizetan jaiki ahala, aulkira igo, sagarra eskuan hartu, muxua eman, begiak goratu, eta halaxe egiten nion otoitz Goikoari: ...eltzen igarri nuenean, sekulako nahigabea izan nuen, ni neu ere, bat batean, barrutik usteltzen hasi banintz bezala; burua altxatu gabe egon nintzen ordu batzuetan, eta gaua ere ez nuen ongi igaro; izan ere, zer ari zitzaidan Guztiahalduna esaten?; nire maitasuna eder hasi zela, baina gero usteltzera egingo zuela?; harik eta pentsatzen hasi nintzen arte aita on batek beste arrazoi bat behar zuela,
|
nik
une hartan ezin ulertu nuena eta biharamuneko lehen orduan aurkitu nuena, esnatu bezain laster...
|
|
|
Izeba Ernestina, hantxe zegoen arren, beste nonbait zegoen, bera baitzen, giza harremanak oinarri zituèn munduan besteak baino urrunago iristen zelako edo, barrerik egiten ez zuèn bazkaltiar bakarra: bazirudien, beraz, izebak ederki antzeman ziola nire benetako egoerari, edo hala iruditu zitzaidan
|
niri
une hartan, neure jardunaren ondoko arrakastak guztiei esker onez begiratzeko parada ematen baitzidan eta nik ongi ikusi bainuen izebaren betartea, kezkaren itzalak hartua; beste bat zen gure amaren kasua, kezka orotatik urrun halaxe mintzatu baitzitzaidan: " Zorion galdua berreskuratu duzu, bai, eta bejondeizula, Gabino!"; aita ere amaren gogo aldartetik gertu zegoen, eta honela esan zidan:
|
|
|
Zinta karreraren egunean egin ziguten argazkia Stonehameko kutxa batean egon da urte guztiotan, eta aurrez aurre daukat orain. Virginia oso dotore dago bertan, soineko berde berriarekin; burua altxata dauka, eta barre egiten du
|
nik
une hartan argazkilariari esandako tontakeria baten kariaz. Ni, berriz, besoak aurrerantz ditudala nago, zinta lortu berria kamerari erakusten.
|
|
|
Nire kideek zeukaten informazio guztia neronek emango nien. Promes egin zidan berak, eta
|
nik
une hartan behar zuen informazio bakarra eman nion, gure bagoian soinujole bat zihoala festa giroko musika jotzen. " jLe parece bien que les detengamos en Zaragoza?
|
|
2011
|
|
|
Ez ninan hik baino hobeto asmatuko gure artekoaren zer nolakoak azaltzen, elkarrenganako maitasuna hobeto deskribatzen; ez, ez huen hitz hori erabili, bazekinat kariñotik eta galduta nola ibili ginen gau osoan, bakanegi erabiltzen dugun beste hitz horren itzuri, neuk maitasuna zer den ere ez nekiela esan eta gero. Polita izan zunan hori hiri entzutea, baina
|
nik
une hartan alde batera nahi nuen bion egoera ere ekarri hidan gogora, lagunak, inguruaren trabak, hire mugak, nik ez bezala, garbi aski baiheukan muga horiek, gau hartan behintzat, bi ohe haien arteko tarte hotzean zeudela, nahiz hala onartu ez?, hire gogo bihotzak bestetan hituela. Hik emandakoaren ordain, berriz, niregandik ez esanak baino ez hituen jaso, neure baldarrean isil jarioa baino ez baitzitzaidan isuri hiregatik sentitzen nuenaren adierazgarri.
|
|
|
Aldarte onean nintzen. Aspaldiko partez ez nuen neure burua iheslaritzat, mundua ez zegoen nire zelatan, ez zidaten bazter guztietatik begiratzen, konfiantzaz begiratu nuen inguruan eta konfiantza itzuli zidan inguruak, hango joan etorriak ez baitzeukan zer ikusirik nirekin, hau da,
|
ni
une hartan han ez banengo gauzek bere horretan jarraituko zuten. Munduarekin adiskidetzen hasia nintzen, eta sentimendu hau areagotu egin zitzaidan geltoki aurreko plazara iritsi nintzenean.
|
|
2012
|
|
|
Burutik oinetaraino dardarka, haztamuka egin nuen atzera hormarainoko bidea, deliberaturik nahiago nuela han hil putzuetako izugarrikerien arriskupean jarri baino, putzu bat baino gehiago marrazten baitzuen nire irudimenak, presondegiaren leku desberdinetan jarriak. Bestelako gogo egoera batean egonez gero izango nuen kemenik haietako leize batean murgilduz nire miseriak behingoan bukarazteko; baina koldarretan koldarrena nintzen
|
ni
une hartan. Era berean, ezin ahaztu nuen putzu haiei buruz irakurri nuena, alegia, bizitzaren bat bateko iraungitzea ez zela haien helburu ikaragarrietan sartzen zen gauza.
|
|
|
Kapitain ingelesaren alargunari nire abenturen berri eman nion idatziz: esklabotza, ihesa eta kapitain portugaldarrak itsasoan aurkitu izana, haren jokaera zintzoa eta
|
nire
une hartako egoera, dirua nora bidali behar zuen jakiteko beharrezkoak ziren ohar eta helbide guztiekin batera. Eta kapitain zintzoa Lisboara iritsi zenean, bidea aurkitu zuen, hango merkatari ingelesen bidez, ez bakarrik eskutitzak bidaltzeko, baita Londresko merkatari bati nire istorioaren berri zehatza emateko ere.
|
|
2013
|
|
|
|
Nik
une hartan Txileko unibertsitatea utzi nuen ezkerreko aldizkari baten zuzendaritza hartzeko. Bertan, iristear zen estatu kolpea aurreikusi eta salatu genuen, eta Allende derrotatu zutelarik, erremediorik gabe erbesteratu behar izan nuen.
|
|
2014
|
|
|
Alegia, zuk bizitzan eduki dezakezu posizio eroso samarra fribolitatearen jokoa ulertzeko. Bizi arnasak eman diezazuke tarte erosoa bizitzeko, baina
|
nik
une hartan ez nuen tarte hori. Ni kartzelan bi urte luzez egon nintzen errurik gabe.
|
|
|
Momentu batean agian obsesio bilakatzen da, oso bortizki gertatzen zaizulako, etengabe zaude gaiari buruz hitz egiten, gaia konpartitzen.
|
Nik
une hartan asko hitz egiten nuen gaiaz, behar nuen. Eta masterra egitean argi izan nuen hain modu desordenatuan landutakoa ordenatzea izango zela nire lana.
|
|
2015
|
|
|
Besteekin batera jaunartzea egitera hurbildu nintzen, eta ilarari jarraiki, apaizarengana joan egin nintzen, apaizaren eskutik ostia sagaratua hartu, ahoratu, atzerako bidea hartu, eta, lagun presoa zegoen lekutik pasatzean, hurbildu nintzaion eta bi musu eman nizkion.Istant bat baino ez zen izan, bizitza osoan biok gogoratuko duguna, eta harrezkero anitzetan berpiztu zaidana ene oroimenean eta gerora, bisitei esker, jakin izan ditudan zehaztasunei esker osatu dudana. Besteak beste, eskuak eskuburdinekin lotuta omen zeuzkala, baina txaketa batekin estalita zituenez, ez nintzen
|
ni
une hartan ohartu. Ederki gogoratzen dut lagunaren begiak nireetan finkatu zirela, eta gorritasunaren erdian haren begi ninien txinparta atzeman nuela; usu, lagunaren masail berotasuna eta malkoen arrastoen hezetasuna berpizten zaizkit gogoanEz dut, haatik, ertzainen begirada oroimenean; han ez zegoen nire lehentasuna, eta ez nien kasurik eman, ertzain baten begiak nire garondoan finkaturik izan nituela eserlekurantz itzultzen ari nintzelarik, gerora beste lagun batzuek esandakoaren arabera.Antza, berehala beste lagun askok nire gisara egin zuten, eta lagun anitz eta anitz joan ziren egun hartan jaunartzea egitera eta, bidenabar, lagun presoa agurtzera, apaizaren harridurako eta preso politikoaren pozerako.Beranduegi konturatu nintzen jaunartzea egin gabe hogeita hamar urte baino gehiago neramala, eta, gainera, aitorpena egin gabe ostia hartzea bekatua zela irakatsi zidatela.
|
|
|
Ez du horretan beste erremediorik pazientzia eta bere burua Jainkoaren borondatearen esku uztea baino, beraz balia dadin nahi duen gauzan eta nahi duen eran. Honela nengoen
|
ni
une hartan, suspertuz banindoan ere; hala ere, ahultasuna hainbesterainokoa zen, non galdua bainuen fundazio hauei ekiteko Jainkoak eman ohi zidan konfiantza ere. Guztia iruditzen zitzaidan ezinezkoa, eta orduan bihotz emango zidan norbait aurkitu izan banu, on handia egingo zidakeen; baina batzuek beldur izaten laguntzen zidaten; beste batzuek, berriz, itxaropen izpi bat ematen bazidaten ere, ez zen aski nire herabetasuna kontuan izanik.
|
|
|
1 Jesus izan bedi beti berorren agurgarritasunarekin, ene alaba. Joan den hilean hiri honetako mandazain baten bidez bidali nion gutuna; haren bidez bidali zion nire nebak ere, eta han esaten nion gauzak pixka bat nahasiak zihoazela, aita frai Gregoriogandik jakingo duenez,
|
nik
une hartan idatzi ahal izan nuen baino zehaztasun handiagoz. Orain, Jainkoari eskerrak, oso ongi doaz, egunetik egunera hobeki, eta gure aita ongi dago eta oraindik bere egitekoan irauten du, nik jende horretatik aske ikusi nahi banu ere; izan ere, asmatzen dituztenak hainbeste dira, non ezin baitira idatzi; eta hoberena da, guztia datorkiela gainera eta guretzat on bihurtzen dela.
|
|
|
5 Ordenako arazoetarako laguntza ematean zein eskuzabal jokatu duen esan zidan. Jainkoak ordain biezaio,
|
nik
une hartan ez bainekien zer egin ere hemendik. Handiena eginik dago, egunetik egunera mezu ofiziala itxaroten baitaude eta albiste onak daude.
|
|
2016
|
|
|
Arabiako basamortu hareatsueneko arimarik egarrituenak ere ez zukeen hainbat desiratuko katilu bat ur hotz, nola
|
nireak
une hartan desiratzen baitzituen mugimendu astitsu eta isilak; eta oso juzgu ona edukiko nukeen postako mutilari buruz, baldin eta nirekin alde egin izan balu halako ibilera gogoetatsu batean. Alabaina, lantu jotzaileak bere auhena bukatu zuenean, mutilak abereei azote gogor, errukigabe bana eman, eta abian jarri zen berebiziko zalaparta atereaz.
|
|
|
|
Nire
une hartako aldartearekin, ilusiorik gabeko baretasun behin behineko bat sentitzen bainuen, Micòlek egin zidan harrerak ustekabeko edo merezi gabeko opari baten antzera harritu ninduen. Beldur nintzen gaizki tratatuko ninduela, azkenaldiko hoztasun ankerraz.
|
|
|
Hiriko egunkaria da El Progreso, Lugoko bakarra. Bulegoa non zuen galdetu nuen, eta
|
ni
une hartan nengoen lekutik gertu zegoen. Kezkatuta nindukaten argazkiek, eta denbora sobera nuen; horrenbestez, bulegorantz jo nuen.
|
|
|
jai hartatik zer geratu zen nire memorian, zein izan zen nire pertzepzioa, zer forma artistiko hartzen duen horrek guztiak... Niretzat hori da garrantzitsua, benetan gertatu zena baino nola jaso dudan
|
nik
une hura. Gertatutakoa ez, hautemandakoa baizik.
|
|
2017
|
|
|
|
Niri
une hartan ideia ona iruditu zitzaidan. Artelan bikaina.
|
|
2019
|
|
|
Gidatzen joan zen eta hizketan, denbora guztian, etengabe. Badakit kasu hauetan edukazio onekoa dela gidariari hizpidea ematea, are gehiago musu truk bidaiatzen zoazen auto batean kopilotu lekuan bazoaz, baina
|
ni
une hartan ezertarako umorerik gabe nindoan. Gainera, bera zihoan hizketan isildu gabe.
|
|
2020
|
|
|
Gero, hurbilago zegoenean, ikusi nuen ezetz; eta ikusi nuen hari, ni gertuagotik ikustean, dezepzio aurpegia jarri zitzaiola. Gero konturatu nintzen Naparraren ama izango zela, baina
|
nik
une hartan ez nekien ezer. Nahasketa bat izan zen.
|
|
|
Pertsona bat aulki batean alderantziz eserita, hankak zangalatrau, besoak aulkiaren bizkarraldean, kokotsa besoetan.
|
Ni
une hartan bezal bezala zegoen eserita! Ez!
|
|
|
Zer okertuta geunden! Garbi asko ohartu nintzen horretaz Andolin Eguzkitza
|
nire
une hartako gidariak zeruko irakurketa salara eraman ninduenean. " Laster etorriko dok idazlea bere testuren bat irakurtzera esan zidan.
|
|
|
Aurrean, gero eta zabalera handiagoa hartuz, koltza sailak, haien horitasun alaia paisaian. Zer kontrastea
|
nik
une hartan buruan, neure baitan, neuzkan irudiekin!
|
|
2022
|
|
|
...ehar zuten, guztiek, nire ahoak sagarrean uzten zuen markaren forma eta tamaina behatzen nituen, markak biribila bezain zehatza izan behar zuen, irregulartasunik eta azalaren azpiko orban ilunik gabea, eta gero mokadu bakoitza zenbait aldiz, kopuru bakoiti bat beti, mastekatu behar nuen isilik, eta mokadu bakoitzak perfektua izan behar zuen, bai mastekatzeari bai irensteari dagokienez, zaporea eta
|
nik
une hartan pentsatzen nuena bazter utzirik, jan bitartean ez nuen eszena izugarri edo higuingarririk pentsatu behar, ez nuen jokalekuko komun kimikorik gogoratu behar, ezta txikitan patinatzen nuen izotz geruzaren azpiko katu beltza ere, eta batez ere ez nuen sentitu behar pusketa bat hortz artean gelditzen zitzaidala edo usain desatsegin bat nahasten zitzaidala sagarraren usainarekin, bat edo hi...
|
|
2023
|
|
|
Barre egiten zuen Inmak astakeria haiek kontatzen zituen bitartean, bere bizilagunen irudimen aldrebesa barregarria balitz bezala.
|
Nik
une hartan ezin nuen barrerik egin, zurrumurru zentzugabe haien protagonista nintzela jakiteak zeharo harritu eta tristatu ninduelako, baina Inmak lasai egoteko eta jaramonik ez egiteko errepikatzen zidan. Burmuin izpi bat zeukan inork ezin zituela esamesa xelebre haiek seriotan sinetsi esan zidan Inmak barrez, nahiz eta berak ere orduan, gainerakoek bezala, nitaz ezer ez zekien.
|
|
|
“Aurreko eguneko afari batean hain zuzen ere azaldu zigun lagun batek gero eta gehiago aspertzen zela antzerkian, eta
|
ni
une hartan zer esan jakin gabe geratu nintzen. Hurrengo batean, ostera, badakit zer gomendatuko diodan:
|