|
2000
|
|
|
—Kontuz gero zer erraiten duzun, Graziana,
|
nik
ere neure ohorea daukat eta...! —ihardetsi zion osabak.
|
|
|
Izan ere, osaba eta bion arteko anarterainoko harremanetan, hura beti izan zen irakasle eta ni ikasle, halako suertez, non arras egon izan bainintzen, urteetan, haren menerat eta erranetarat, guztiz ere gogara, hori bai... Baina ni hazten eta hazten ari nintzen, bertzalde, eta ez nuen jada isildu nahi, zeren, apurka, erran eta adierazi egin nahi bainuen
|
nik
ere neure begiz ikusten nuena, eta osabaren mundua ere neure baitarik juzkatu nahi nuen, neurtu eta erabaki, eta hari jakinarazi: zu orain hortik zoaz, baina ni hemendik; osaba eta bion arteko elkargo sekeretu hark bi pintore zituen, baina ordu arte osabak egin zuen elkargoaren koadro osoa, marraztu eta koloreztatu, eta nik neure ñabardurak erantsi nahi nizkion, eta neure mugak jarri haren munduari, muga batzuk haratago neramatzala, bertzeak honatago.
|
|
|
Eta, hura aditu bezain fite, osaba Joanikot eta Maddalenen bertze iduri hura etorri zitzaidan oharkabean bururat, noiz eta biak elkarrekin hiltzerat deliberatu baitziren... Eta nola bekaiztu nuen mementu hartan osabaren eta Maddalenen esku lotuen iduri eder hura...!, zeren iduri hura bertze diamante landu bat baitzen, bere baitan eguzki tipi bat gordetzen zuena, eta
|
nik
ere neuretzat nahi nuena, ene gauaren gau luzea argitu ahal izaiteko.
|
|
|
Izan ere, nahiz eta erran dizudan ezen Mignon eta biok biluzik geundela, Mignon ez zegoen guztiz, zeren zapatak jantzirik baitzituen. " Puta naizen arren,
|
nik
ere neure ahalkea eta neure dekoroa dut, eta neure oinak neuretzat bakarrik ditut", erran zidan, irri lizun bat egiten zidala; eta hala jarraitu zitzaidan: " Gainerat, misterioa da gauzarik inportantena kontu hauetan, eta ez dago guztia kolpetik erakusterik..." Ordea, orduantxe piztu zitzaidan Mignoni oinetakoen kentzeko gogoa!
|
|
|
Mila aldiz irakurri izan dudan arren, ez naiz Sandovalen gutunerat guztiz ohitu, eta ezin ekidin izaiten dut irakurraldi bakoitzean, oraino ere, halako hotzikara bat, bizkarrezurra goiti beheiti hartzen didana, zeren baitakit ezen haren hitzak egiazkoak direla,
|
nik
ere neure larrutik eta neure baitarik ikasi bainuen zer zen gartzela han Indietan, bertze batzuk izan ziren arren ene gartzelaldiaren kausak eta arrazoinak... eta zeren osaba Joanikot ere antzeko infernutik iragana izan baitzitekeen Inkisizioneak Iruñan zituèn gartzela sekeretuetan, non baitzeuden, ziegak ez ezik, auzitegiko gela eta torturatzekoa ere, bere estirarekin eta bertze mila tresnarek...
|
|
|
Bizkarra aitzinatuz, bi ukalondoak mahai gainean tinkatu zituen, eta kokotsa, pikorrak aienatuak zitzaizkion kokots hori, bi esku antxumatuen gainean paratu.
|
Ni
ere neure libretara makurtua bainengoen, bereizten gintuen tartea ez zen arrabete baino luzeagoa. Emakumearen hatsean hortz ore fluoreztatuaren kutsua ezagun zen oraino.
|
|
|
—Presatua haiz noski —orain arte bezain adiskidetsu— Eta
|
nik
ere neurea egin diat.
|
|
2001
|
|
|
Hizkuntzara bihurtzen garelarik, orduko dolu eta kexakizunak ukitu nahi nituzke gaingiroki,
|
nik
ere neure ahoan, esan dudanez, izan ditudanak. Hitzen kontuari, nagoen lekuan ari naizelarik, lotu na  tzaio zor dudan legez.
|
|
|
Filologia gora eta Filologia behera aritu garenez gero, badirudi, azken lore xorta gisa, filologiazale eta ez hain filologiazale direnen arteko eztabaidaz
|
nik
ere neure iritzia agertzea. Idazle eta euskaltzain ezagun batek aspaldi ez duela esan digu, Euskaltzaindian, beste Akademietan ez bezala, filologoak ageri direla (garela?) nagusi literaturan, hitz lauz nahiz neurtuz, kreatzaile direnen aldean.
|
|
|
Zertan hasiko naiz
|
ni
ere neure aldetik Jose Migel Barandiaran jaunaren laudorioak errepikatzen. Ez da hori noski horrela gertatzen merezi onez merezi ez duelako horrelakorik, baina, eta beti erakutsi digun gogo giroa hartzen dut lekuko, ez lioke inolaz ere eder iritziko besteak elkarren lehian nor goragoka aritzeari.
|
|
2002
|
|
|
Zeren
|
nik
ere neure eskarmentuak bainituen ordurako amodio kontuetan. Hiru andregai izan nituen, eta hiruretan kale.
|
|
|
Eta hargatik utzi baininduen Anek ere, gixon bat nintzelako, finean. Baina
|
nik
ere neure duintasuna nuen, eta neure burua defendatu beharra nuen. Eta, aurreko karta lau zati egiten nuela, beste karta bat idazteari ekin nion:
|
|
|
Baina gauza bat da teoria eta bestea praktika.
|
Nik
ere neure gorabeherak izaten bainituen –ez harenak bezainbatekoak, bistan da–, eta haiek ere beren eragina izango baitzuten, hainbat zirkunstantziatan.
|
|
2004
|
|
|
Baina, zorionez, kasu haiek guztiak, nola edo hala nabarmentzea bilatzen zutèn emakumeekin zeuden lotuta, esana baitut
|
nik
ere neure neurriak hartzen nituela.
|
|
|
Bai, ez dut dudan jartzen Adela pasatu egin zela, baina nik ireki nion bidea. Bai,
|
nik
ere neure partea nuen afera hartan, eta noizbait erantzun nuen, behar bezala... Arrazoi zuen, gainera, Adelak, oso ederra baitzen haurra, argazkiaren arabera, eta xamurtu eta hunkitu ninduen horrek ere...
|
|
2005
|
|
|
–Bai, baina aitortuko didak
|
ni
ere neure lekuan egon nintzela; bestela, auskalo?
|
|
|
Baina zorroan sartu zuen burdina.
|
Ni
ere neure bideari lotu nintzen. Beherago, niregana gurutzatu zuen agureak.
|
|
2007
|
|
|
Baina kataluniar jakintsuaren iritzia neure eginez,
|
nik
ere neure, absoluto respeito con as decisións que corresponden únicamente aos galegos, aldarrikatzen dut.
|
|
|
Humboldt-en irudiko mundua deus ez da ene errepresentazio guztien batura besterik, horien loturekin, neure barne bizitzaren nire errepresentazioak barne: nire munduaren parte neu ere,
|
ni
ere neure hizkuntzan, hizkeran, hizketan iristen naizela ni izatera. Eta berdin hi, ha, bakoitza mundu bat, ez baita bestegatik, ni bezalaxe, nor bat, mundu oso bat (en jabe) delako baino, hots, hiztuna.
|
|
2008
|
|
|
–Zein da zure ametsa, jakin badaiteke, mutila???, Nazariok honela erantzun zionean, galderari ihes egin gabe: ?
|
Nik
ere neure fabrika nahi nuke noizbait??.
|
|
|
" Zein da zure ametsa, jakin badaiteke, mutila...?", Nazariok honela erantzun zionean, galderari ihes egin gabe: "
|
Nik
ere neure fabrika nahi nuke noizbait...".
|
|
|
Pieza guztiak bere lekuan daude.
|
Ni
ere neure lekuan nago. Jeffek leihotik begiratu gaitu, etxera joan aurretik.
|
|
|
|
Ni
ere neure zoroak bizi nau... eta neure arrazoiak hiltzen nau.
|
|
2009
|
|
|
–Beno, eta Carverren kontu horrekin pedante jarri haizenez gero,
|
nik
ere neurea bota diat. Hire moduko idazle handien glamourrik gabe, baina tira.
|
|
|
–Zure seme alabak nireak ere badira, badakizu, Regina: esan nahi dizudana da
|
nik
ere neure babesean eta neure magalean nahi nukeela Domingo, arrisku guztietatik libre, baina jakin ezazu amaren magala espetxe ere bihur daitekeela, eta gure hitzak kate, eta nik ez dut inorentzat ez kate ez espetxe izan nahi?.
|
|
|
KITTO. Ez ahaztu, Kar.
|
Nik
ere neure enpresatxoa zaukanat. Garraio enpresa bat, gogoratzen?
|
|
|
LUKAS. Bale, onartzen dinat, eta barkatu, baina
|
nik
ere neurea pasatu dinat.
|
|
|
–Zure seme alabak nireak ere badira, badakizu, Regina: esan nahi dizudana da
|
nik
ere neure babesean eta neure magalean nahi nukeela Domingo, arrisku guztietatik libre, baina jakin ezazu amaren magala espetxe ere bihur daitekeela, eta gure hitzak kate... eta nik ez dut inorentzat ez kate ez espetxe izan nahi....
|
|
2010
|
|
|
Nire bizitzako zatirik garrantzitsuena.
|
Nik
ere neure egiten dut rock and rollak bizitza salbatu didala dioen esaldia. Oso gaztetan, anaia zaharragoen eraginez, Victor Jara, Paco Ibañez, Kilapayoun eta enparauak entzuten hasi ginen, baita Pantxoa eta Peioren estiloko euskal musika ere, baina niretzat Deep Purple eta AC/ DC bezalako taldeak deskubritzea mundu berri baterako atea irekitzea izan zen.
|
|
|
–Eta zuk zer pentsatzen duzu??. ?
|
Nik
ere neure zalantzak ditut, baina pausoa emango nuke, nik uste, baldin eta??. –Baldin eta zer???.
|
|
|
Eta, hala ere, korapilo korapilatsuagoa gertatu zitzaidan Benjamin Mariarena, Teorekiko haustura hura baino?
|
nik
ere neure begitik eta neure burutik hitz egin nahi bainizuke noizbait etxeko gai tabuaz, zuk zeurean hitz egin didazun bezala; behin edo behin mintzatu natzaizula gaiaz dagoeneko, Damaso??; arrazoi duzu; une honetan, baina, zerbait sakonago nahi nuke, eta ea zer kontatzen dizudan?
|
|
|
Politikaren ildo horretan barna,
|
nik
ere neure ametsa dut, noski, Euskal Herriari buruzkoa: ea independentziaren aldeko masa mugimendu indartsu bat gauzatzen den?. Mendi bitxidor berdiok, arin or duaz kantari:
|
|
|
Gerhardek bazekien nola nengoen ni, Jainkoaren aurka matxinatua; bazekien, halaber, nola sutzen ninduen bere suak, hasiera hartan bai behintzat? eta hala, berandu gabe eman zizkidan filosofo handien argudioak,
|
nik
ere neure matxinadari nolabaiteko oinarri sendoa ipin niezaion: –Jainkoa hil da, esan zuen Nietzschek.
|
|
|
Urte batzuk igaro dira zuk zeurea idatzi zenidanetik, Damaso, eta ea
|
nik
ere neureari amaiera ematen diodan; zuk zeurean diostazunez, Jainkoaz hitz egin nahi zenidan, zeure ateismoaz, alegia?, nahiz eta azkenean zure lehen asmoa korapilatu eta zeure bizitzaren berri eman didazun; azken aldera, ordea, azken aurreko atalean, zehatz mehatz esanda?, ederki heldu zenion zure karta luze hau idaztera bultzatu zintuèn gaiari, derradan, bide batez, testu hori argia iruditu za... esan ere, esango nizuke, halaber, zure kritika hori katolizismo tradizionalari egindakoa dela, baina ni ez naiz hain karka, Damaso?!?, eta ea nik ere neure defentsari ekiten diodan. Jainkoak itsu metafisiko egin zintuen, eta ea argi izpi batez argitzen dudan zure itsukeria?, sermoi edo teologi lezio batekin gogaitu bazaitut ere?
|
|
|
Urte batzuk igaro dira zuk zeurea idatzi zenidanetik, Damaso, eta ea nik ere neureari amaiera ematen diodan; zuk zeurean diostazunez, Jainkoaz hitz egin nahi zenidan, zeure ateismoaz, alegia?, nahiz eta azkenean zure lehen asmoa korapilatu eta zeure bizitzaren berri eman didazun; azken aldera, ordea, azken aurreko atalean, zehatz mehatz esanda?, ederki heldu zenion zure karta luze hau idaztera bultzatu zintuèn gaiari, derradan, bide batez, testu hori argia iruditu zaidala sarri askotan, baita partziala eta dogmatikoa ere beste batzuetan: esan ere, esango nizuke, halaber, zure kritika hori katolizismo tradizionalari egindakoa dela, baina ni ez naiz hain karka, Damaso?!?, eta ea
|
nik
ere neure defentsari ekiten diodan. Jainkoak itsu metafisiko egin zintuen, eta ea argi izpi batez argitzen dudan zure itsukeria?, sermoi edo teologi lezio batekin gogaitu bazaitut ere?
|
|
|
Izan ere, Domingo kontsekuentea zen, bai, baina bide okerretik zebilen; ulertu ere, ulertzen nion jarrera, jakina,
|
nik
ere neure krisia izan bainuen, Jainkoagandik urrundu ninduena, neure buruaz beste egiteko punturaino ia; baina garai hartako gizona ere banintzen. Domingo baino askoz lotuagoa ere bai, bistan da?, eta aurreiritzi asko nituen, baita betiko inertziak ere, anaia deskalifikatzera eta nik neuk eraiki niòn idulkitik botatzera bultzatzen nindutenak, buruan bainuen, besteak beste, Domingok Jainkoaren laugarren manamendua hautsi zuela:
|
|
|
izugarri estutu behar izan zuten, Helenak, gero, kartan esan zituenak esateko: ...baitzituen, begien berdetasuna mortu lehor bihurtua?; nik, ordea, errazena egin nuen, agurtu ninduenean begiratu ere egin ez nion bada?!; non geratzen zen, baina, nire errukia?; non nire adimena, harrotasunaren bideak ireki ziezazkidakeena?; zergatik hartzen nuen Helena errudun ziurtzat, bi emakumeek hari emandako tratuaren berri ez banekien?; zergatik kargatu nuen guztia Helenaren bizkar gainean,
|
nik
ere neure erantzukizuna izan nezakeenean?; zergatik ez nuen elkarrizketa hala moduzko hartan gogor egin bi emakumeen aurka, eta zergatik jo nuen joko hartan guztia galdutzat, borrokarik egin gabe, etsipenik erosoenak hartuta?; Helena eta biok mundu berezi bat genuen, ez haren amak ez gureak ezagutzen ez zutena, eta handik lor nezakeen zerbait: Helenari hitz bat atera niezaiokeen, adibidez, edo hitz gutxi batzuk, bi emakumeek eraiki eta gero Helenari ezarritako gezurra hankaz gora jar zezaketenak; galde niezaiokeen, esate baterako:
|
|
|
eta azkenean elefantea eta itsuen gaua protagonista dituen ipuin sufian jazotakoa jazotzen baita: elefanteari belarria ukitu zionak alfonbra bat bezala gogoratzen zuen, tronpa ukitu zionak turuta bat bezala eta hanka ukitu zionak zutabe bat bezala;
|
nik
ere neure joerak eta gustuak ditut, globo urdinak azaltzen zitzaizkidan umetan, zoriontasunaren sinbolotzat nituenak, eta neure irakurketak ditut. Lizardi dut nire poeta kuttunetakotzat, kuttunena ez bada?, nire oroimenean ere halako eragin bat izan zezaketenak?
|
|
|
Ni, ordea, ez naiz leninista, ez estalinista, ez maoista? ezer izatekotan, ateoa bainaiz, lehenik eta behin,
|
nik
ere neure izen deiturak baditut ere: San Ateo Orbe.
|
|
|
Geroztik, baina, zu zeu etorri zintzaizkidan bisitan etxera pare bat aldiz, 1969an, egiteko batzuen aitzakian hiriburura etorri behar izan zenuela-eta. Ordurako, baina,
|
nik
ere neure eskarmentua nuen, eta, xakeaz, futbolaz, errealzalea izan zara betidanik, edo eguraldiaz mintzatzen nintzaizula, erlijioari buruzko gaiak saihesten ahalegindu nintzen, bai lehen saioan bai bigarrenean, alferrik?
|
|
|
a) Jainkoak ez du betaurrekorik, zeren zuk ez dituzun; b) baditu betaurrekoak, zeren nik baditudan; ergo, c) Jainkoak baditu eta ez ditu betaurrekoak, baina hori nola ezinezkoa den, Jainkorik ez dago??. Eta Domingok, jakina, begiak nora ezean ipini zituen; baina
|
nik
ere neure burua babestu behar nuen. Domingok Teofilo Mariari egin ziezaiokeèn salaketa balizko batetik, adibidez?, eta orduan, gehitu nuen: –Lasai, Domingo.
|
|
|
OLGA.
|
Ni
ere neure kabuz ikertzen ari naiz, baina ez kazetaria naizelako.
|
|
|
" Ez dizut eskatzen zure emaztea uzteko.
|
Nik
ere neure familia daukat, senarra eta alaba, eta ez dut gure etxeko giroa apurtu nahi" esan nion, bestelako asmoak nituela pentsatu baldin bazuen lasai zedin, eta berarekin, bere ondoan zer bilatu nahi nuen azaldu nion: gozotasun bat, afektua, norbait zutaz akordatzen dela jakitea; lagun bat, laguntzeko eta hitz egiteko prest egongo dena; ilusio bat, begietako txinpartak piztuko zizkidana.
|
|
|
Izan ere, Domingo kontsekuentea zen, bai, baina bide okerretik zebilen; ulertu ere, ulertzen nion jarrera, jakina,
|
nik
ere neure krisia izan bainuen, Jainkoagandik urrundu ninduena, neure buruaz beste egiteko punturaino ia; baina garai hartako gizona ere banintzen —Domingo baino askoz lotuagoa ere bai, bistan da—, eta aurreiritzi asko nituen, baita betiko inertziak ere, anaia deskalifikatzera eta nik neuk eraiki niòn idulkitik botatzera bultzatzen nindutenak... buruan bainuen, besteak beste, Domingok J... izan ere, aita zernahi izan zitekeen, niri ere ez zitzaizkidan sarritan gustatzen haren manerak, baina aita beti aita; buruan nuen anarkistak jainkogabe madarikatu batzuk zirela, eta buruko harrian nituen aspaldi zizelkatutako esaldiak:
|
|
|
Lenin jauna leninista zen ateoa baino lehenago, Stalin estalinista, eta Mao maoista. Ni, ordea, ez naiz leninista, ez estalinista, ez maoista... ezer izatekotan, ateoa bainaiz, lehenik eta behin,
|
nik
ere neure izen deiturak baditut ere: San Ateo Orbe.
|
|
|
Bada, nire urtebetetze egunean, Bibik kristalezko arrainontzi bat oparitu zidan, arrain urdin bizi bat zeukana, nik hala gogoratzen dut bederen... nahiz eta Bibik esaten didan gorria zela, eta seguru dagoela horretaz; nik, ordea, eskua egingo nuke urdina zela, itsasoaren kolorekoa; edo arrazoi ote du Bibik, zeren aspaldi gertatuaren eta gero oroitzen denaren arteko aldea —esperientziaz diot— izugarria izaten baita, ez dakit maiz baina bai noiz edo noiz...?; iragana, izan ere, oraina denean, argia da; ondoren, baina, denborak aurrera egin arau, ilundu egiten da... baita, iluntasunaren ondorioz, aldatzen eta itxuraldatzen ere, batek eransten baitio ikusitakoari —bere joeren, gustuen eta fabulatzeko ahalmenaren arabera— xehetasun bat, beste batek beste bat... eta azkenean elefantea eta itsuen gaua protagonista dituen ipuin sufian jazotakoa jazotzen baita: elefanteari belarria ukitu zionak alfonbra bat bezala gogoratzen zuen, tronpa ukitu zionak turuta bat bezala eta hanka ukitu zionak zutabe bat bezala;
|
nik
ere neure joerak eta gustuak ditut —globo urdinak azaltzen zitzaizkidan umetan, zoriontasunaren sinbolotzat nituenak— eta neure irakurketak ditut —Lizardi dut nire poeta kuttunetakotzat, kuttunena ez bada—, nire oroimenean ere halako eragin bat izan zezaketenak...
|
|
|
" Eta zuk zer pentsatzen duzu?". "
|
Nik
ere neure zalantzak ditut, baina pausoa emango nuke, nik uste, baldin eta...". " Baldin eta zer...?".
|
|
|
Eta, hala ere, korapilo korapilatsuagoa gertatu zitzaidan Benjamin Mariarena, Teorekiko haustura hura baino...
|
nik
ere neure begitik eta neure burutik hitz egin nahi bainizuke noizbait etxeko gai tabuaz, zuk zeurean hitz egin didazun bezala; behin edo behin mintzatu natzaizula gaiaz dagoeneko, Damaso...?; arrazoi duzu; une honetan, baina, zerbait sakonago nahi nuke, eta ea zer kontatzen dizudan...
|
|
|
Geroztik, baina, zu zeu etorri zintzaizkidan bisitan etxera pare bat aldiz, 1969an, egiteko batzuen aitzakian hiriburura etorri behar izan zenuela-eta. Ordurako, baina,
|
nik
ere neure eskarmentua nuen, eta, xakeaz, futbolaz —errealzalea izan zara betidanik— edo eguraldiaz mintzatzen nintzaizula, erlijioari buruzko gaiak saihesten ahalegindu nintzen, bai lehen saioan bai bigarrenean, alferrik... egin ere, egin baitzenidan galdera, halako batean, bigarren saioa bukatzear genuenean: " Errealak Valentziari irabazi zion, aurreko egunetako haize erauntsia igaro da... baina noiz irakurri behar dituzu mistiko apofatikoen lanak, fedea berreskuratzen lagundu diezazuketenak, Damaso?".
|
|
|
a) Jainkoak ez du betaurrekorik, zeren zuk ez dituzun; b) baditu betaurrekoak, zeren nik baditudan; ergo, c) Jainkoak baditu eta ez ditu betaurrekoak, baina hori nola ezinezkoa den, Jainkorik ez dago...". Eta Domingok, jakina, begiak nora ezean ipini zituen; baina
|
nik
ere neure burua babestu behar nuen —Domingok Teofilo Mariari egin ziezaiokeèn salaketa balizko batetik, adibidez—, eta orduan, gehitu nuen: " Lasai, Domingo.
|
|
|
Primeran oroitzen naiz nola aritu zitzaidan Platonen teorien inguruan, hasierako egun haietan: ...izate bat eman zionean ireki zuen gaitz guztien Pandora kaxa, idealismoa baita munduko gaitz guztien iturri; horregatik irakurri behar duzu Nietzscheren obra, eta horregatik Marxena’ Gerhardek bazekien nola nengoen ni, Jainkoaren aurka matxinatua; bazekien, halaber, nola sutzen ninduen bere suak, hasiera hartan bai behintzat... eta hala, berandu gabe eman zizkidan filosofo handien argudioak,
|
nik
ere neure matxinadari nolabaiteko oinarri sendoa ipin niezaion: ‘Jainkoa hil da, esan zuen Nietzschek.
|
|
|
Politikaren ildo horretan barna,
|
nik
ere neure ametsa dut, noski, Euskal Herriari buruzkoa: ea independentziaren aldeko masa mugimendu indartsu bat gauzatzen den —" Mendi bitxidor berdiok, arin or duaz kantari:
|
|
|
Batzuetan, neure buruaren kontra luzatzen nuen hatza, Helenarekin krudelegi jokatu nuelako ustea nagusituta; bi emakumeek, izan ere —Helenaren amak eta gureak— izugarri estutu behar izan zuten, Helenak, gero, kartan esan zituenak esateko: ...zituen, begien berdetasuna mortu lehor bihurtua...; nik, ordea, errazena egin nuen, agurtu ninduenean begiratu ere egin ez nion bada...!; non geratzen zen, baina, nire errukia?; non nire adimena, harrotasunaren bideak ireki ziezazkidakeena?; zergatik hartzen nuen Helena errudun ziurtzat, bi emakumeek hari emandako tratuaren berri ez banekien?; zergatik kargatu nuen guztia Helenaren bizkar gainean,
|
nik
ere neure erantzukizuna izan nezakeenean?; zergatik ez nuen elkarrizketa hala moduzko hartan gogor egin bi emakumeen aurka, eta zergatik jo nuen joko hartan guztia galdutzat, borrokarik egin gabe, etsipenik erosoenak hartuta?; Helena eta biok mundu berezi bat genuen, ez haren amak ez gureak ezagutzen ez zutena, eta handik lor nezakeen zerbait: Helenari hitz bat atera niezaiokeen, adibidez, edo hitz gutxi batzuk, bi emakumeek eraiki eta gero Helenari ezarritako gezurra hankaz gora jar zezaketenak; galde niezaiokeen, esate baterako:
|
|
|
Urte batzuk igaro dira zuk zeurea idatzi zenidanetik, Damaso, eta ea
|
nik
ere neureari amaiera ematen diodan; zuk zeurean diostazunez, Jainkoaz hitz egin nahi zenidan —zeure ateismoaz, alegia—, nahiz eta azkenean zure lehen asmoa korapilatu eta zeure bizitzaren berri eman didazun; azken aldera, ordea —azken aurreko atalean, zehatz mehatz esanda—, ederki heldu zenion zure karta luze hau idaztera bultzatu zintuèn gaiari —derradan, bide batez, te... esan ere, esango nizuke, halaber, zure kritika hori katolizismo tradizionalari egindakoa dela, baina ni ez naiz hain karka, Damaso...! —, eta ea nik ere neure defentsari ekiten diodan —Jainkoak itsu metafisiko egin zintuen, eta ea argi izpi batez argitzen dudan zure itsukeria—, sermoi edo teologi lezio batekin gogaitu bazaitut ere...
|
|
|
Urte batzuk igaro dira zuk zeurea idatzi zenidanetik, Damaso, eta ea nik ere neureari amaiera ematen diodan; zuk zeurean diostazunez, Jainkoaz hitz egin nahi zenidan —zeure ateismoaz, alegia—, nahiz eta azkenean zure lehen asmoa korapilatu eta zeure bizitzaren berri eman didazun; azken aldera, ordea —azken aurreko atalean, zehatz mehatz esanda—, ederki heldu zenion zure karta luze hau idaztera bultzatu zintuèn gaiari —derradan, bide batez, testu hori argia iruditu zaidala sarri askotan, baita partziala eta dogmatikoa ere beste batzuetan: esan ere, esango nizuke, halaber, zure kritika hori katolizismo tradizionalari egindakoa dela, baina ni ez naiz hain karka, Damaso...! —, eta ea
|
nik
ere neure defentsari ekiten diodan —Jainkoak itsu metafisiko egin zintuen, eta ea argi izpi batez argitzen dudan zure itsukeria—, sermoi edo teologi lezio batekin gogaitu bazaitut ere...
|
|
2011
|
|
|
Izango da holako euskara irakurtzea ze ni ez naiz mintzatzen holatsu. Niri, ostera, egiten zidana arrotz eta gogor da entzutea entzutea diot edo tv en edo radioan" inbertsio"," erradikal", … eta holatsukoak beharren entzun" inbersio"," radikal", … Baina seguru naiz ze
|
niri
ere neure textu bat egingo litzakidala entzuteko raro ze momentuz ez da euskara hori" reala", inongoa soziologikoki. Ez gara ari, baina, buruz phonetika baizik syntaxia.
|
|
|
–Arrazoi du! Hantxe ditut
|
nik
ere neure etxeko hilak!?. Eta, bat batean hatzaz don Rufino seinalatzen zuela, gehitu zuen:
|
|
|
–Zu ez zara inguruotan dirua duen bakarra, aita,
|
nik
ere neure betebeharrak baititut herri honetan, baten batek ongi ordaintzen dizkidanak? –ihardetsi zion Jaimek, arestian bezain handiuste; segidan, markes jaunari so egiten ziola, erantsi zuen?:
|
|
2012
|
|
|
Hala ere, azken urte horretan misteriotsu zebilen, etxera hots egiten zuen sarritan baina ez zuen ia inoiz nire aurrean hitz egiten. Ez nion garrantzi handirik eman,
|
nik
ere neure sekretutxoak bainituen sorterrian. Baina orain, arduratzen hasia nintzen.
|
|
|
Aitor dut
|
nik
ere neurea jaso nuela. Txerkesa Grigori Aleksandrovitxenean zegoela jakin bezain laster, jantzi ofizial ezaugarriak, hartu sablea, eta harengana jo nuen.
|
|
|
Beraz, ezin afirma dezaket primerako lana denik nirea, hobeak badaitezke. Eta Jesusek behin esan zuen zer zen Berari jarraitzea, hasteko norberaren burua ukatzea da, eta hori ez da masokismoa, eta bai zerbait hobea bilatzen duenarendako halako esperantza emate bat, eta Hari jarraituz nik ere, seguritate klausula balitz bezala,
|
nik
ere neure burua ukatu egiten dut. Nahiz eta ez dudan papelerara nire lantxo hau botatzen.
|
|
|
|
Nik
ere neure maitasunezko eskutitza idatzi nion autopista honetan eta istripua eduki nuen:
|
|
2013
|
|
|
Aitortzen dut dinamika horretan
|
nik
ere neure kontraesanak ditudala, gauza bat da teoria, beste bat praktika?, baina, Utopiaren aldeko borroka honetan, edo Hobbesen aurkakoan: otsoak hobbestegietan hobe?, gogaideagoak sentitzen ditut Gandhi eta Martin Luther King, Che Guevara eta borroka armatuaren aldeko gerrillariak baino, nork bere sentiberatasuna baitu, eta nork bere bidea; eta nork bere inguruabarrak, esan dezadan hori ere:
|
|
|
–Arrazoi zuk, Koldo.
|
Nik
ere neure ideiak. Elkarrizketak, oraingoz, ez.
|
|
|
–Nire koinatuarena orduan??. . Baina
|
nik
ere neure trajea nuke, beharbada. Eta dirutxo bat daukat??.
|
|
|
–erantzun zion emazteak; jarraian, baina, aurpegian irribarre bat marraztu eta, erarik samurrenean ekiten ziola, erantsi zuen?:
|
Nik
ere neureak egingo nizkizun, eta zeuk ere barka?
|
|
|
–Hi mutil argia haiz, Pedro, esan zion izekok, ahalik eta erarik eztienean?, eta, pertsona argi guztiek lez, hire zalantzak izango dituk: izango ez dituk, bada,
|
nik
ere neureak izan banituen, adimenez hi baino urriago izanda?! Ikusi besterik ez zagok nola daramaan karrera, ongi baino hobeto, urterik galdu barik, eta, begiak zorrozten zituela, erantsi zuen?:
|
|
|
Aitortzen dut dinamika horretan
|
nik
ere neure kontraesanak ditudala –gauza bat da teoria, beste bat praktika–, baina, Utopiaren aldeko borroka honetan –edo Hobbesen aurkakoan: otsoak hobbestegietan hobe–, gogaideagoak sentitzen ditut Gandhi eta Martin Luther King, Che Guevara eta borroka armatuaren aldeko gerrillariak baino, nork bere sentiberatasuna baitu, eta nork bere bidea; eta nork bere inguruabarrak, esan dezadan hori ere:
|
|
|
" Arrazoi zuk, Koldo.
|
Nik
ere neure ideiak. Elkarrizketak, oraingoz, ez.
|
|
|
–erantzun zion emazteak; jarraian, baina, aurpegian irribarre bat marraztu eta, erarik samurrenean ekiten ziola, erantsi zuen–:
|
Nik
ere neureak egingo nizkizun, eta zeuk ere barka...
|
|
|
–Hi mutil argia haiz, Pedro –esan zion izekok, ahalik eta erarik eztienean–, eta, pertsona argi guztiek lez, hire zalantzak izango dituk: izango ez dituk, bada,
|
nik
ere neureak izan banituen, adimenez hi baino urriago izanda...! Ikusi besterik ez zagok nola daramaan karrera, ongi baino hobeto, urterik galdu barik –eta, begiak zorrozten zituela, erantsi zuen–:
|
|
|
" Nire koinatuarena orduan...". " Baina
|
nik
ere neure trajea nuke, beharbada. Eta dirutxo bat daukat...".
|
|
2014
|
|
|
...riontasuna al da, zeren eta horixe dela esatera atrebituko nintzateke, egunero kazetak irakurtzeak eta nire eguneroko gertaerek berek halabeharrez eszeptiko zikin bat bilakatu ez banindute, ez zaitut sekula horrela ikusi, ez zaituztet sekula horrela ikusi, zuen artekoak hain dirudi benetakoa, hain mardula, eskultura bat egin nezake materialtasun horrekin guztiarekin, eta bai, horixe galdetzen diot
|
nik
ere neure buruari, honi zer gertatzen zaio, zer arraio gertatzen ote zaio, aurrez sinetsitako eskema eta ziurtasun oro indargabetu dit ikusi dudanetik, zergatik dakarkit jarrera hau orain, justu orain, immunizazio prozesua burutzear nagoen honetan, eta argaltasun hori, batez ere argaltasun hori, badirudi arima zupatu diotela, arimarik bada, eta bestela mamia edo muina edo dena delakoa; zer gertat...
|
|
|
orain dela hiruzpalau hilabete, Irujo jaunak mail bat igorri zidan, hemengo egoeraren berri emanez, eta bertara etortzea erabaki nuen, beti izan baitiot hiri honi halako amodio tipi bat, nire berramonetako bat bertakoa zelako, beharbada.
|
Nik
ere neure aletxoa eman baitezaket, zuen laguntzarekin? –eta, Beñati begiak iltzatzen zizkiola, jarraitu zuen?:
|
|
|
–
|
Nik
ere neure mugak ditut, eta niri ezin eska diezadakezu Afrikara joateko, horregatik bainaiz hainbat elkartetako kide, haiei diruz laguntzeko:
|
|
|
Sorbaldetara jalgitzen, orain arte ukitu gabeko mugak gainditzen. Hori dela eta,
|
nik
ere neure defentsa prestatzea erabaki dut. Arrazoiarekin gailentzeko garaia iritzi diot momentuari.
|
|
|
Esan dut ez dakidala zer ikertu behar den, baina neure buruari kontra egiteagatikedo,
|
nik
ere neure gaitxo kuttun batzuk atera gabeko onik ez dut izango hemen.Aurrenik, gai soziolinguistiko bat aurkeztu nahi nuke. Irudipen bat bota nahinuke hemen, ea inork heldu edo ikertu nahi lukeen.
|
|
|
|
Ni
ere neure burua hiltzekotan nintzen.
|
|
2015
|
|
|
Hori irakurri nuenean, segituan gogoratu nuen
|
nik
ere neure bizia arriskuan ikusi nuela 2000ko udako arratsalde batean, Kirsty MacColl hil zen urte berean. Menorcako kaletako batean bainatzen ari nintzela gertatu zitzaidan.
|
|
|
|
Nik
ere neure burua desiragarri izateko prestatu behar nuen, eta bitartean, denbora geldiarazi nuen. Baietz esan arte ez nuen etsiko.
|
|
|
Leninek bezala,
|
nik
ere neure buruari galdetzen nion: –zer egin??.
|
|
|
Eta gure artean hain gorrotatua da zuhurtzia gabezia hau, non horrelaxe betetzen baitugu guztia. Kontrakoa egin dezatenei, badakit ez zaiela ezer axola nik hau esatea, ezta
|
niri
ere neure buruz epaitzen dudala esatea, egia esango dute-eta. Nik uste dut Jaunak gu honela gaixo izatea nahi duela; Niri behintzat mesede handia egin zidan hala izateaz, era batera nahiz bestera neure buruarentzat atsegina bilatuko nuenez, arrazoiz izan dadila nahi zuen.
|
|
2016
|
|
|
Gau bateko atseden goxoa estimatzen duen gizona ez da inondik ere oheratuko bere bihotzean gorrotoa gurutzatua daramalarik, nolabait galaraztea badauka behintzat. Beraz, arren eskatu nion La Fleurri esan ziezaiola hoteleko jabeari
|
nik
ere neure aldetik sentitzen nuela horretarako aukera eman izana.
|
|
|
Biok jadanik hilda bageunde bezala hitz egiten zuen, espaziotik eta denboratik kanpoko puntu batean, elkarrekin hizketan ari bagina bezala bizitzaz, norbere bizitzan zehar izan zitekeen eta izan ez zen guztiaz. Ados jarriko al ziren Hitler eta Stalin?, galdetzen nion
|
nik
ere neure buruari. Zergatik ez?
|
|
|
|
Nik
ere neure burua erregistratu egin dut, erantzuteko, amorruari ezin eutsita, bai gertatuagatik, bai Onintza
|
|
|
|
Nik
ere neure burua erregistratu egin dut, erantzuteko, amorruari ezin eutsita, bai gertatuagatik, bai Onintza Iruretaren erantzunagatik.
|
|
2017
|
|
|
Gurasoen etxean irakurtzen nuen paperean, arrazoi ekonomikoengatik beraiek ere harpidetza eten behar izan zuten arte... Harpidedun ez izateko arrazoi bakarra ekonomikoa nuenez, zuek ahalegin hori egin duzuen unean,
|
nik
ere neurea egin dut".
|
|
|
Egia da: hark, nola haren ondokoa bainaiz, agintzen dit bihur dezadala; hala, bada, aginduko diot
|
nik
ere neure ondokoari. Baina bitartean ene aitzinekoak bezala, gozatu nahi dut nik ere, eta eduki neure denboran"?
|
|
|
Begiratu dut; sendorik eta salburik bihurtzen dizut. Errezibi ezazu, bada, eta emaiozu honi zure loria, eta
|
niri
ere neure lanaren saria eta ordaina.
|
|
|
–Esadak zer bihurtzen duan jaten duana eta esango diat nor haizen!??. Eta, orain,
|
ni
ere neure irrits bortitz hura Buda bihurtzen saiatzen ari nintzen.
|
|
|
–Ah!
|
Ni
ere neure denboran Potentzia handi bat izandu naiz...
|
|
|
Azken batean,
|
nik
ere neurea bota egin nuen, pentsatu zuen Asiainek. Ez zuen zorioneko ogitartekoaren oroitzapenik batere.
|
|
|
" Beti sentitu izan diat lotsa izugarri bat". Ulertu nuen ezetza, ulertu nuen sentimendua,
|
ni
ere neure lerrotxoak emana naizenez argitara. Halako ukoa ez da derrigor poeta petral edo handinahi edo mikaztuen jarrera, izan liteke ikara.
|
|
2018
|
|
|
Horrelaxe osatua da kartzela honetako estrategia, eta batzuetan hain ikaraz aurkitzen naiz (eta hain bakar!), non neure salbamena hesitu beharrean bainago. Argi eta bereizi esanda,
|
ni
ere neure estrategiara kondenaturik egoteko zulo batean sartu naiz.
|
|
|
Harrezkeroztik, beti geratu zitzaidan errezeloa, tipo hura nirekin baldin bazegoen, hoberik aurkitu ez zuelako zela. Eta krudela zen egoera,
|
nik
ere neure buruari galdetzen bainion zergatik nengoen zokor mazo harekin, benetan maite nuelako (ordura arte uste izan nuen moduan) ala ohe hutsaren beldur nintzelako.
|
|
|
–Hala egiten baduzu bakarrik esango dizut, gero, nor naizen. Halatan bakarrik kontatuko dizut
|
nik
ere neure nondik norakoa. Nor zaren dakidalako dakit biotako bat soberan dagoela munduan.
|
|
2019
|
|
|
Esaterako, Irunera eraman zituzteneko datak errepikatu egiten ziren. Nolabait,
|
ni
ere neure metodologia sortuz joan naiz. Alde horretatik, oso autodidakta izan naiz.
|
|
|
Aimar [Irigoien] falta zenez, banintzen faboritoa bai. Baina
|
nik
ere neure lanak bukatu behar nituen horretarako, egia da, ordea, besteak baino apur bat hobeto moldatzen naizela. Apur bat bakarrik.
|
|
|
Ni ere ez al naiz argitxo bat, inurritegi erraldoi honen baitan?
|
Ni
ere neure beldur, neure amets, neure ilusio, neure zalantzekin. Ez besteak baino gehiago, baina ez besteak baino gutxiago.
|
|
|
Orduan, jakingosez beterik, ni ere goiko solairura igo nintzen eta hantxe ikusi uste izan nuen kontakizunaren agertokia, hantxe imajinatu nituen globoko bidaztiak. Gero, une batez komunera sartu, eta paperaren alboan hiru desodorante ikusi nituen; Ocean eta Bien Air ditut gogoan, beharbada inkontzienteki
|
nik
ere neure barneko gela kirastuak aireberritzeko beharra nuelako, edo intsentsu apur bat besterik ez bazen ere... Handik jaitsi nintzelarik, ostatuko gizonek nirekiko interesa erakutsi zuten, non eta zertan nenbilen, baina ni ere ez non eta ez han desagertu nintzaien, Mari Xorren antzera.
|