|
2000
|
|
|
|
Nire
bertso hazia aitak erein zuen. Gure aita bertsozale ikusgarria zen, bertso zahar asko zekizkien eta ahotsa ere ona zuen.
|
|
|
Ni nentorren lekutik etorrita,
|
niretzat
bertso indartsu edo gogorrak kantatzea askoz errazagoa zen kartzelan egotea baino.
|
|
2003
|
|
|
Bakoitzak lana egin behar du estereotipo horretatik kanpo errespetatzeko eta estimatzeko.
|
Ni
bertsotan saiatu nintzen bertsoa beste modu batean lantzen, azken kolpeko bertsolari bat baino zer edo zer gehiago izaten. Eta uste dut neurri batean lortu dudala.
|
|
2004
|
|
|
Ez erabat,
|
ni
bertsoa frontoietan eta zineetan ikusteaz nazkatua nago. Bertsoa gehiago ikusten dut bertso afari, bazkari eta formula horietan.
|
|
2005
|
|
|
ona, txarra, erdipurdikoa... Une jakin batean, maskuria lehertzear neukala,
|
nire
bertsoa amaitu eta Amets hasteko momentuan, komunera altxa nintzen. Harako bertarako, ez zen beste munduko ezer pasa.
|
|
|
Bai, ikusten duzu bertsolari bat aurrean, hark badaki zuk nola egiten duzun bertsotan, eta jada, nahi gabe berarentzako kantatzen ari zara. Hark zer pentsatuko duen eta
|
nire
bertsoa nola kontsideratuko duen pentsatzeak kalte egiten dit.
|
|
|
Xabier Euzkitze: "
|
Nire
bertso errotak bizi bizirik jarraitzen du"
|
|
|
Ametsetan ere bai!
|
Nire
bertso errotak
|
|
2006
|
|
|
Adibidez bertsolari bat prentsan idaztetik ezin leike bizi, gero badakit batzuk musika taldeentzako letrak idazten diru lortzen dutela. Baina nik ezdakit, azkenean ni ez naiz gehiegi mundu horretan sartu,
|
nik
bertsoak kantatzen ditut, eta hemen herrian aldizkari baten zer edo zer idazten dut. Atzorako idatzi behar nuen bat eta gaur oraindik idatzi gabe daukat eta horrela ibiltzen naiz...
|
|
2007
|
|
|
Bukatutzen dizut orain
|
nik
berso onekin.
|
|
|
Famili dana ortxen sartu det orain
|
nik
berso onekin.
|
|
|
Jose Fermin,
|
nik
berso onekin egin biar det bukatu, zerbait gaizki esan badizut biotze egin barkatu, Zerbait gaizki datorrenian pazienziakin artu, oi ola eginda Jaunan grazikin zeruan gaitezen sartu.
|
|
2008
|
|
|
Gehienetan, momentuak eta giroak norbere nahi edo ahalak baino eragin handiagoa dute. Plazer estetikoa gauza ederra da, eta ni saiatzen naiz
|
nire
bertsoek hori ere sor dezaten. Baina, intentzioan, benetakotasunean eta ausardian ez nuke galdu nahi.
|
|
|
egun guztia bertsotan! Eta ez uste
|
niri
bertsoa gustatzen ez zaidanik, Ursula; gauza bakoitza bere garaian, ordea?
|
|
|
–Hire latin guztiek ez ditek
|
nire
bertso erdirik balio! –eta, gorputza jiratzen zuela, anaiei bizkar eman zien.
|
|
|
|
nire
bertsoen zain hemen
|
|
|
«Baina zergatik antolatu saioak, jakinez ez dela jenderik bilduko?
|
Nik
bertsoak kantatzeko entzuleak behar nituen».
|
|
|
Eta txori bakoitzari bertso bat egin behar badio, pentsa... egun guztia bertsotan! Eta ez uste
|
niri
bertsoa gustatzen ez zaidanik, Ursula; gauza bakoitza bere garaian, ordea...
|
|
|
–Hire latin guztiek ez ditek
|
nire
bertso erdirik balio! –eta, gorputza jiratzen zuela, anaiei bizkar eman zien.
|
|
2009
|
|
|
Izan ere, txakur gorrixkak hil, burua ebaki eta herritarren aurrean luki modura aurkezteko ohitura hartu zuten batzuek. Horren lekuko da Pastor Izuela bertsolariak XIX. mendearen hasieran idatzitako Txakur txiki gorritxo bat faltatu zait
|
neri
bertso sorta ezaguna. Esakuneak dion legez, ordun bere txakur arrak eta txakur emek.
|
|
|
Orduan ez nintzan iñola ere oartu. Baiña gaur burua atzera jiratu eta ikusten dedanez, 1954 ko Errege bigarrenaren edo irugarrenaren illuntzean Xabierko gazteluaren oiñetan entzun zan oiu orrek eman zion asiera
|
nere
bertso zaar biltzeari.
|
|
|
Jada ibilbide bat egina duzu txapelketan bezala, plazetan. Bertso mailan, heldutasunera iritsi zarela esango al zenuke. Inoiz baino erosoago nabil bertsotan, baina
|
nire
bertso mailaren gorenera ezin iritsi nabilela sumatzen dut askotan. Norbera ez da garapenaz eta hobekuntzaz hainbeste jabetzen, baina nire lekua aurkitzen ari naizela sinistu nahi dut.
|
|
|
Sukia Leitzan kanporatu zuten, eta hurrengo eguneko irratsaioan bere bertsorik ez jartzea erabaki zuen. Ez zen izan kanporatua izanagatik, ez nintzen saioarekin beteta gelditu, eta aurretik argi neukan ez nuela
|
nire
bertsorik botako. Hala ere, entresaka egitea ez zen erraza izan.
|
|
|
Kazetariarena ondo neurtu beharreko lana da, mezularia baitzara. Ni ez naiz iritzi emailea,
|
nik
bertsoak jarri egiten ditut, eta entzuleak egin dezala hausnarketa. Hori bai, txapelketak analisiak behar dituela uste dut, eta bi aditu ditut horretarako:
|
|
|
Ta gizonezko batzuk ere atzetik!!!". Eta
|
ni
bertsotan emakume maila eta gizonezko maila bereizten zirela enteratu gabe. Baina eskertzen diot begiak ireki izana:
|
|
|
Kristauen bilera izateko, oso karitate gutxi izan zuten
|
nire
bertsoek Lezon. Aspaldian ez nion Xeferi lan handirik eman.
|
|
|
– Emilio, aditu ezak: saltzeko egiten ditiat
|
nik
bertsoak.
|
|
|
Ezker eskuak estutu genizkion elkarri, pixka bat harroturik nik, jakin min puska batez hark. Enkargatuak esan zion poeta nintzela ni ere, hura bezala, trobadore antzeko bat, poema moduko batzuk idatzi eta gero plazetan kantatu eta saltzen nituena, eta estimu handia ziela jendeak
|
nire
bertso haiei, eta ez dakit zenbat gauza gehiago.
|
|
|
Estudiantinarekin atera ez nintzelako haserre zagok nirekin. Edo
|
nire
bertsoak entzun dituelako, egiazkoak, ez Xeferi diktatzen dizkiodanak. Edo gehiegi edan duelako.
|
|
2010
|
|
|
|
nere
bertsoen gai zena
|
|
|
Baina badaude zubi gehiago ere.
|
Ni
bertsotan ari naizenean, narratzen sentitzen naiz erosoen, eta ez argudio potoloetan edo umoreko zartada horietan. Eta doinu karratuetan sentitzen naiz ondoen, habanera batean edo antzekoetan, eta ez puntu motz asko dituen doinuetan.
|
|
|
Hitz egin ere horrelaxe egiten dut. Beharbada beste bertsolari batengan artifizial geratzen dena
|
nire
bertsoetan oso normal geratzen da. Txisteak ere egiten ditut, baina txiste bat arrotzagoa egiten zait metafora dotore bat baino».
|
|
|
«Txapelketak gauza on asko ematen dizkigu, baina beste gauza asko galarazten dizkigu.
|
Nik
bertsotan izan ditudan bezala, idazle gisa sei txapelketa izan banitu azken hiru urteotan, idazle gazteen lau txapelketa, Gipuzkoako bat eta Euskal Herri mailako beste bat, seguru asko ariketa jakin batzuetan orain baino hobea izango nintzatekeen, baina horrek ez du esan nahi idazle hobea izango nintzenik».
|
|
2012
|
|
|
Iparraldeko lehen Txapelketa izan zelarik, 2008an, ni Eskolarteko Txapelketetan bakarrik ibilia nintzen eta lagunartean, biziki saio gutxi gutxi nituen, plazaren bat, sariketaren bat... Txapelketa hura joan zen, Euskal Herriko Txapelketara sartu nintzen eta
|
nire
bertso esperientziarik txarrena izan nuen bertan. Horrek ez zidan saio askorik eman, segitzen nuen urtean asko jota hamar saio egiten.
|
|
|
Hainbeste jende ezagun ikusten dut entzuleen artean, ia egunero ikusten dudana! Nire forofoak izan daitezke eta
|
nire
bertsoak entzuteko amorratzen egongo dira igual, baina nik ezin dut sinetsi Lazkano ikusten dutenik, Antzibarrenako Imanol baizik. Bakoitzak barruan duen ni madarikatu horrengatik, urguiluagatik, bertsotan egiteko momentuan Imanol sentitu edo Lazkano sentitu diferentea da.
|
|
2013
|
|
|
Bordaxarretik Martilun arte hor dago nire kabia, Hor jaio dira
|
nire
bertsoak eta nire olerkia.
|
|
|
Aitonak eman zidan bertsoa, aitak jarri zuen mamia Amak eman dit olerkariko goxotasun berezia Bordaxarretik Martilun arte hor dago nire kabia, Hor jaio dira
|
nire
bertsoak eta nire olerkia.51
|
|
|
|
nire
bertso zaharren liburua.
|
|
|
|
Ni
bertso eskolara eta hi entrenatzera!
|
|
2014
|
|
|
379
|
Nire
bertso libre guztiek bermea ordaintzen dute.
|
|
|
|
Ni
bertsoetan Xalbadorrek tratatzen duen bezala, fedea bera aldatu du. Apez horiek parrokiaren arimak beren gain zituzten eta kontuak zituzten atera Jondoni Petriren aitzinean berentzat eta ardi guzientzat.
|
|
2015
|
|
|
" Pilotan aritzen zenean tenple ona zuen eta erabakiak hartzen zituenean, azkar hartzen zituen", esan du Iñakik. "
|
Nik
bertsoak josteko bere gaitasuna hartuko nuke", dio Mikelek bere aldetik: " Okerrena errimarekin ibiltzen naiz, eta oinak ekartzeko garaian.
|
|
|
Ikasia dut lezioa, beraz, eta juxtu kontrakoa egingo dut hemen, hasieratik aitortu harremana, Gipuzkoako eskolarteko txapelketan, hamar urte inguru nituela, aipamen berezi bat eman zidatela, alegia, paperezko bertsoen sailean. Zer dirudien ezdeusa, ezta, bertso bat osatu izanak, bakarra, hamarreko handia zen gutxienez, nahiz eta antza denez hori ere baden
|
nire
bertso ezjakintzan gaizki ulertu dudan zerbait, akaso meritu handiena ez delako silaba gehiago betetzea ezpada gutxiagorekin esatea esan beharreko guztia; edonola ere, badirudi ezdeusa ezta, bertso bakar horrek hamaika plazetako hamaika aleen alboan; bat batean osatu banu, behintzat. Dena dela, bakarra izan arren ondo gogoan dut, besteak beste deskubrimendua egin zutenek bidali didatelako pieza ez behin ezpada bi bider, emailez eta whatsappez, eta atzera begira balio izan didalako hantxe 10 urte freskorekin Gipuzkoako ez naiz akordatzen zer herritan idatzi nuen hark, neure buruari analisi txiki bat egiteko eta erronkatxoa jotzeko.
|
|
|
Horretan badabiltza zenbait, eta hortxe abiatzen da
|
nire
bertsoarekiko aferaren bigarren partea, aurreko urtekoa, berriketa apasionatua hain gustuko dudan arren alde zaharrean hainbeste aldiz isildu behar izan nintzenekoa, edo areago, hitzik gabe gelditu nintzenekoa ez nekielako zer esan, ez bainekien ezer, beste hizlari apasionatu batzuek euren artean eztabaidatzen zuten bitartean, artean kalapita hauspotzen zuen azken txapelketa nagusiaren harira, ze...
|
|
|
|
Nire
bertso guztiak ematen ditut
|
|
|
Denak abiatu dira, ama, beheko larreetarantz, eta
|
nik
bertso zaharrak tolesten ditut borda atarian. Nahasten ditut ahotsak, nahasten ditut aurpegiak.
|
|
|
1 Jainkoaren errukiz borroka hauetan garaile irten direnei eta, ekin eta jarrai, hirugarren egoitzetan sartu direnei zer esango diegu, dohatsu Jaunaren beldur den gizonabaizik? Ez da izan gutxi Haren Maiestateak
|
nik
bertso honen erromantzeak zer esan nahi duen uler dazadala egitea, gauza honetan moldakaitza bainaiz. Egia esan, arrazoiz deituko diogu dohatsua, atzera egiten ez badu, gure irudiko salbamen bide seguruan baitoa.
|
|
2016
|
|
|
Aldi hartan, behintzat, baietz esango nuke, dudarik gabe. Kontua da gau hartatik aurrera etengabe
|
nire
bertsoak ozenki errezitatzen hasi zela, esanez lerro apur haietan posible zela «irekiune» bat antzematea kaligrafismoaren eta hermetismoaren ur meheetan hondartuta zegoen Italiako poesia garaikidearentzat. Eta, aitortu dut, orduan askoz gusturago entzuten nuen esaten zuena.
|
|
|
Ondoko gauean,
|
nire
bertsoei buruzko iritzia eskatzera ausartu eta gero Malnate eta bion artean sortutako laguntasun giro berriaz aprobetxatuz, berarekin Albertoren osasunaz hitz egitera deliberatu nintzen. Ez zegoen zalantzarik, esan nuen:
|
|
|
eta nik erantzun niyon ¿ i lotsatu egiten baldinbaiz neronek botako ziot ba? eta alaxen aulkibat artuta jarri nitzan Txirrita-ren mai artan eta esan niyon Jainkuak gabon deizula Txirrita, on egin deizula igualmente gazte eskerrik asko, eta ontan kantatu niyon
|
nik
bertso bat esanez txakur ura ari zala ederki meriendatzen aren kontura eta beriala bultza ziyon kaxuelari ordurako geyena ustuta zeukan eta trago bat ardo edan da beriala bertsotan asi zan esanaz bai neri ere pena orrek ematen dit tripakiyak txakurrak jan eta gero kontua datorren garayean nik ordaindu bear[?]».
|
|
|
Atsegin zaizkizu
|
nire
bertsoak,
|
|
2017
|
|
|
Baina ez lortuta ere, ez litzateke izango niretzako horren gauza gogorra. Urte batzuk baditut, eta gehiago bilatzen dut nire lana azaltzea eta
|
nire
bertsoak erakustea. Besteak ni baino hobeto aritzen badira, bada bejondaiela!
|
|
|
" Afizio gisa eutsi nahi diot bertsoari, baina ez dut nahi dena izatea bertsolaritza, gustora nabil euskal dantzetan ere, txalaparta jotzen...
|
Niri
bertsoak laguntzen dit deskonektatzen, beste bizitza bat bezala da, bazoaz bertso eskolara eta sartu orduko pozik zaude, eta irtetean itzultzen zara errutinara". Arbina:
|
|
|
Nik esango neuke danok ginala karreristak edo bertsolariak.
|
Niri
bertso mundua beti gustau izan jat. Guk, Enbeitatarrekin batez be, hartu emon handia geunkan orduan. Usparitxa baserrian sagardoa egiten eben eta gu ozpinetan joaten ginan bertara.
|
|
|
Badaude sorkuntzak, badaude kalitateak, badaude eliteak, eta gero daude gustuak.
|
Niretzat
bertsoak asko du jolasetik. Lehen esan dut pixka bat sorkuntzatik, eta ideak eta sentipenak azaltzetik baduela, baina hori jolasaren bidez. Betidanik txikitan taldean lagunarteko jolas bat izan da.
|
|
|
|
Ni
bertsoaren bidez eta bertsoaren inguruan espresatzen naiz. Eta bertsoak lagundu dit ere nire burua ulertzen, nire burua espresatzeko modua eman dit, eta esan liteke jada nire barruaren parte den zerbait dela bertsoa.
|
|
|
Zuk nahi duzunaren eta komunikatu ahal duzunaren arteko tentsio bat delako, oreka bat delako. Zentzu horretan niri uste dit bertsoak bizitzen erakutsi didala, eta bizitzaren dilemak bizitzaren korapiloak sinbolizatu ditu
|
niretzat
bertsoak. Bizitzaren korapiloak eta bertsoaren korapiloak askotan berdintsuak izan dira.
|
|
|
|
Ni
bertsoaren bidez eta bertsoaren inguruan expresatzen naiz. Eta bertsoak lagundu dit ere nere burua, ez dakit, ulertzen edo nere burua expresatzeko modua eman dit eta bai, izan liteke nere barruan parte dan zerbait da bertsoa.
|
|
|
Ez nabilek
|
ni
bertsotan, hi!
|
|
|
Publiko berri bat erakarri da bertsolaritzara.
|
Ni
bertsotan hasi nintzenean ez zeuden ez Maialen, ez Irazu, ez Igor, ezta Unai ere. Familiaren jatorriagatik ere ez nuen bertso giroarekiko lokarririk.
|
|
2018
|
|
|
" Nik uste dut bertsotan hasi nintzenetik ohartu nintzela desberdina nintzela, ez? Hasteko
|
nire
bertso kide gehienek bizkaieraz hitz egiten zuten beraien artean eta nik batzuk ez nituen ulertu ere egiten... Orduan ni nintzen pixka bat desberdina zena, beste mundu batetik zetorrena, eta gaur egun ere nabaritzen dut hizkuntza aldetik, adibidez, nik diferente hitz egiten dudala.
|
|
|
eta ondoren
|
nere
bertsoak
|
|
|
Tira, ez duk izan
|
nire
bertsorik onena egia esan, baina sortutako egoera xelebre hori konpontzeko balio izan dik, nire ustez.
|
|
2019
|
|
|
Felipek berehala jaso ninduen hegapean, eta konfiantza zein babesa eman zizkidan (gauza bera jarraitzen du egiten gaur egun), hasieran zorrotz eta serio zuzentzen zidan arren, beti
|
nire
bertso aitatxo moduan ikusten dut. Egun, asko lasaitzen nau bere ondoan kantatzeak, babestuta sentitzen bainaiz, eta, zorionez, berarengandik oraindik badut zer ikasi (asko, gainera).
|
|
|
Oso polita izan da Marizipriztinek ez du zorioneko galeperrik nahi (Nulila López) eta Printze Txikia (Antoine de Saint Exupéry) ipuinak bertsotan prestatzea eta ikuskizun bat egitea. Hunkigarria izan da, gainera, benetako artista batek marrazkien bidez
|
nire
bertsoei bizitza ematen zien bitartean, ikuspuntu pertsonal batetik kontatzea eta kantatzea.
|
|
|
izango dela
|
nire
bertsoa
|
|
|
Ikasi genuen bai, baina, bertsoetan ageri bezala, prezioa ez ote zen altuegia? ?
|
Nik
bertso horiek esker onez egin nituen, ikasarazi zigun horren esker honez, zenbat ikasi dugun denbora gutxian, esanez bezala, bai, baina zer prezio garestian.
|
|
|
|
Ni
bertso eskolara apuntatu nintzoan Bergaran 51 urte nituela. Goienan ikusi nitxoan Ruben Sanchez Arabakoa, Zaragozatik etorri eta hiru lau urtean finalera ailegatu zela.
|
|
|
Kaguen dio! Ta pentsatu najuan neu be golpe asuntotik ondo eta hasi nitxoan,
|
neretzako
bertsoetako hizkuntza oso sofistikatua da.
|
|
|
“Hori ez da inportantea”. Arreta
|
nire
bertsoetan jar zezaten nahi nuen, ez nire itxuran. Ahotsarekin nahikoa ez banu bezala!
|
|
|
" Bertso eskolan beti nintzen
|
ni
bertso sortak kantatu ezin zituena. Denak mutilak ziren Amaia Agirre eta ni izan ezik, eta Amaia ere ahots grabeagokoa.
|
|
|
Bi gauza diferente zirela.
|
Nik
bertsotan, oraindik ere, ez dut kantatzen. Gustatuko litzaidake abesten jakitea, baina bertsotan egiten dudana ez da hori eta, gainera, bertsotan ez dut abestu nahi.
|
|
|
Hemen nago lasai bat, eta ez hemen nator zuek jatera bat, indarra erakutsi beharra nahita ere nuke... Bi kantatzeko modu dauzkat
|
nik
bertsotan: bata, indarra adierazten duen bertsokera, mikrorik edukiko ez banu bezala; eta bestea, erosoagoa zaidana baina oraindik performatu ezin dudana, nire iritziz, genero perspektibatik ere gaizki irakurtzen delako, mikroa dugunez zertarako buila egin modua.
|
|
|
Mikroaren bolumena igo behar bada, egin dezala teknikariak. Abeslari batek esan zidan
|
niri
bertsoa erori egiten zitzaidala eta, alde batetik, ulertzen dut bertsoak bere formatuagatik behar duela autoafirmaziotik, batez ere tonu eta erritmo aldetik eutsiko dion pertsona bat, erortzen utziko ez diona. Ados.
|
|
|
Ziur aski da plazako jarduna nire diru iturri nagusi gisa inoiz ikusi ez dudalako.
|
Nik
bertsotan ez dut inoiz diruarengatik egin. Askotan pentsatu izan dut doan ere joango nintzatekeela saio gehienetara.
|
|
|
Hori da orain desaktibatu behar dudana. Ordainak egiten badu aintza,
|
nik
bertsoari ematen diodan garrantzia eta dedikazioagatik, neure buruari bertsolari aintza zor diodalako, ordaina opa diot".
|
|
|
Egia esanda, garai hartan nire diru sarrera gehienak nahiko prekarioak ziren eta alor batzuetan nolabait inbertitzen nuena orekatzeko, beste batzuetan soldata duindu beharra neukala ikusten nuen. Txapelketako emaitza okerragoa izan balitz,
|
nire
bertso maila berbera izanagatik ere, ez nuen pausoa emango. Kontraesan bat izango zen, uste baitut txapelketa ezin dela izan balio eskala horretan kokatzeko aitortzen dugun neurgailu bakarra.
|
|
|
Ez naiz inoiz nabarmentzen saiatu, ezpada bertsotan, testuan. Beti pentsatu izan dut zer edo zergatik nabarmentzekotan
|
nire
bertsoengatik nabarmendu nahi nuela eta ez inguruko beste ezerengatik. Gertatzen zait, lagunarteko bertso saioetan, batez ere, beste bertsolaria jende artean iji aja dabilenean eta ni, aldiz, nire lekuan bertsotan, ohartzen naizela entzuleek usteko dutela hark kristoren saioa egin duela eta ni, aldiz, kikilduta egon naizela".
|
|
|
Beti pentsatu izan dut zer edo zergatik nabarmentzekotan nire bertsoengatik nabarmendu nahi nuela eta ez inguruko beste ezerengatik. Gertatzen zait, lagunarteko bertso saioetan, batez ere, beste bertsolaria jende artean iji aja dabilenean eta ni, aldiz,
|
nire lekuan
bertsotan, ohartzen naizela entzuleek usteko dutela hark kristoren saioa egin duela eta ni, aldiz, kikilduta egon naizela".
|
|
|
" Orain oso presente daukat amatasuna; ama izatea erabakitzea edo ama ez izatea erabakitzea. Amatasunak beldur asko sortzen dizkit, alor askotan, baina bertsotara ekarrita, nire beldur handienak dira
|
nire
bertso jardunean izan dezakeen eragina eta, batez ere, gorputz onartu bat izateari uzteko beldurra. Zehatzago:
|
|
|
Linboan gelditu zen. Baina
|
nik
bertso munduko lagunei kontatzen jarraitu nuen, eta hala jakin nuen beste herri bateko bertso eskola bateko neska gazte batekin gauza bera egin zuela. Hori jakiteak alde batetik lasaitasuna eman zidan, ohartu nintzelako ez zela nik probokatutako zerbait edo nik gestionatzen jakin ez nuena...
|
|
|
Bukatu nuen eta irten nintzen eta bera ikusi nuen sartzen bere abokatuarekin. Ez dut uste ezertara iritsi zenik salaketa hura, biderik egin zuenik, baina pertsona honek ez zuen jarraitu
|
nire inguruko
bertso eskoletan hurrengo ikasturtean. Ez dakit norbaitek debekatu zion ala bera joan zen.
|
|
|
Gero horrek lanak ekartzen dizkit eta kateatzen naiz..., baina egia da hori badaukadala.
|
Ni
bertsotan hasi nintzenean 22 urterekin, askotan bihurtzen zen gaia “neska gazte politasuna” edo nire itxura. Hasieran jolas modu bat zen.
|
|
2020
|
|
|
Behin baino gehiagotan utzi izan zuen argi; kasurako, 1995eko martxoan Karmen Larrañagak Bertsolari aldizkari honetan argitaraturiko erreportajean: “Bihotzetik ateatzen dienak die
|
nire
bertsoak. Nire bertso gehienak protesta modukok die.
|
|
|
“Bihotzetik ateatzen dienak die nire bertsoak.
|
Nire
bertso gehienak protesta modukok die. Nei gaizki iruditzen zaizkiten gauzak, haixek kritikatzen ditut”.
|
|
|
dut
|
nere
bertsoa
|
|
|
#BertsoVid19 #Aiurri Hemen
|
nire
bertsoa Mikelek jarritako puntuari segiz. Igor Herrero ta @SDEuskalduna ko kadete Ako jokalariak nominatzen ditut jarritako puntua jarrai dezaten. pic.twitter.com/yqzfrb9MCz
|
|
|
Eta zuk? Zelan hartu zenuen
|
ni
bertsotan hasi izana?
|
|
2021
|
|
|
Astero egiten nuenarekin alderatuta, hura beste zerbait zen.
|
Nire
bertsoak entzuten ari zen hura ‘nire’ publikoa zen. Ez bestea ez zelako, baina bai hau bazelako.
|
|
|
[...] gogoratuko dut
|
ni
bertsotan hasi nintzenean, 81 urtean, udal liburutegitik 62ko, 5eko eta 7ko txapelketako liburuak lapurtu nituela. Bertsotan hasi nahi nuen, bagajea hartu nahi, eta egia da, 82an hor zegoen Joan Mari Lekuonak urte hartan argitaratu zuen bere liburua, urte t’erdi lehenago Xabier Amurizak argitaraturiko bere Kirol nazionala eta Errima hiztegia, baina hortik aparte ez zegoen nondik elikatu handirik.
|
|
|
|
Nire
bertsoarekiko arreta hamazazpi edo hemezortzi urte nituela hasiko zen, 1958an Euskaltzaindiak antolatu zuen Bizkaiko lehen txapelketarekin. Ni ikaslea nintzen artean eta saioetara joaten nintzen.
|
|
|
Euriak eta elurrak iragan daitezenean, erresinola Hegoaldeko bere lurraldeetatik itzul dadinean, gortearen eta Poeten Batzarrearen aitzinean errezitatuko duk laudorioa (Juan Garzia); Eta ni horra joateko eguna irits dadinean, orduan zigortuko ditut beren bekatuagatik (J. A. Mujika); Musen ezti gozoz gantzutu bezala egin nahi izan dizut, ea horrela zure gogoa
|
nire
bertsoei atxikia eduki ahal dudan, gauzen izaera guztia nola osatua den eta nolako itxura duen ikus dezazun arte (X. Amuriza); Adiskidantzaren izenean, zaude emakume hori neuretu dezadan arte, baldin hura nahi bazeneza (Jon Muñoz).
|
|
|
Errepikatua, indarra emateko: Gauean gaude, eta agian inork, inork ez ditu entzungo
|
nire
bertsoak (Jautarkol).
|
|
|
Baina nire mende ez zeuden zirkunstantzia horiei ere (“gaur hauxe tokau dok! ”) lortzen nuen aurre egitea, ohiko kostuari plus bat gehiago eranstea zegokiola pentsatuz. Funtsean,
|
nire
bertso plaza bizibidearen zati handi bat izan da. Beste bizibide batzuei begiratuz, diferentzia, gehienetan, alde ateratzen zitzaidan.
|
|
|
Marrazteak eta pinturak eragina daukate nire idazteko moduan. Horrela,
|
nire
bertsoak irudiz beteta egon ohi dira, paisaia eta toki margotuekin aldizkatzen ditudalako. Liburu honetan, gainera, isiltasuna dago, eta horrek biribilagoak eta sakonagoak bihurtzen ditu irudiak.
|
|
|
Aurretik inoiz jardun gabeko ofizio batean nabilenez, oraindik ezin dut esan lasai ekiten diodala.
|
Ni
bertsotara joaten naiz lasai, badakit-eta bertsotan egiten. Tira grafikoa egunero egiten segitzea erronka bat da oraindik.
|
|
|
Baina galderak ez dira oraingoak: «20 urte pasatu dira
|
nik
bertsotan aktiboki kantatzeari utzi nionetik eta orduan ere galdera horiek egiten genituen».
|
|
|
Honela argudiatzen zituen bere literatura azkar eta ekologikoaren abantaila ugariak: " Lehenbizi, papiro gutxiago gastatzen dut; bigarrenik, kopistak ordu bakar batean kopiatzen ditu
|
nire
bertso guztiak, eta ez da luzaro egoten nire huskerien menpe; hirugarrenik, liburua txarra izanagatik goitik hasi eta beheraino, denbora pixka batean baizik ez du emanen talaka".
|
|
2022
|
|
|
Hori bai, pentsatu behar duguna da ea zer den bertsotan egitea.
|
Nik
bertsotan egitea eta Andoni Egañak egitea bertsotan egitea da, baina maila ezberdinean gaude. Bertsoak automatikoki sortzea posible da, baina zein da ordenagailuak eskain dezakeen maila?
|
|
|
Eta honetan kantatu nion
|
nik
bertso bat; ez naiz hartaz ondo oroitzen, baina honelako zerbait zen:
|