|
2005
|
|
|
ona, txarra, erdipurdikoa... Une jakin batean, maskuria lehertzear neukala,
|
nire
bertsoa amaitu eta Amets hasteko momentuan, komunera altxa nintzen. Harako bertarako, ez zen beste munduko ezer pasa.
|
|
|
Bai, ikusten duzu bertsolari bat aurrean, hark badaki zuk nola egiten duzun bertsotan, eta jada, nahi gabe berarentzako kantatzen ari zara. Hark zer pentsatuko duen eta
|
nire
bertsoa nola kontsideratuko duen pentsatzeak kalte egiten dit.
|
|
2008
|
|
|
Gehienetan, momentuak eta giroak norbere nahi edo ahalak baino eragin handiagoa dute. Plazer estetikoa gauza ederra da, eta ni saiatzen naiz
|
nire
bertsoek hori ere sor dezaten. Baina, intentzioan, benetakotasunean eta ausardian ez nuke galdu nahi.
|
|
|
–Hire latin guztiek ez ditek
|
nire
bertso erdirik balio! –eta, gorputza jiratzen zuela, anaiei bizkar eman zien.
|
|
|
|
nire
bertsoen zain hemen
|
|
|
–Hire latin guztiek ez ditek
|
nire
bertso erdirik balio! –eta, gorputza jiratzen zuela, anaiei bizkar eman zien.
|
|
2009
|
|
|
Jada ibilbide bat egina duzu txapelketan bezala, plazetan. Bertso mailan, heldutasunera iritsi zarela esango al zenuke. Inoiz baino erosoago nabil bertsotan, baina
|
nire
bertso mailaren gorenera ezin iritsi nabilela sumatzen dut askotan. Norbera ez da garapenaz eta hobekuntzaz hainbeste jabetzen, baina nire lekua aurkitzen ari naizela sinistu nahi dut.
|
|
|
Sukia Leitzan kanporatu zuten, eta hurrengo eguneko irratsaioan bere bertsorik ez jartzea erabaki zuen. Ez zen izan kanporatua izanagatik, ez nintzen saioarekin beteta gelditu, eta aurretik argi neukan ez nuela
|
nire
bertsorik botako. Hala ere, entresaka egitea ez zen erraza izan.
|
|
|
Kristauen bilera izateko, oso karitate gutxi izan zuten
|
nire
bertsoek Lezon. Aspaldian ez nion Xeferi lan handirik eman.
|
|
|
Ezker eskuak estutu genizkion elkarri, pixka bat harroturik nik, jakin min puska batez hark. Enkargatuak esan zion poeta nintzela ni ere, hura bezala, trobadore antzeko bat, poema moduko batzuk idatzi eta gero plazetan kantatu eta saltzen nituena, eta estimu handia ziela jendeak
|
nire
bertso haiei, eta ez dakit zenbat gauza gehiago.
|
|
|
Estudiantinarekin atera ez nintzelako haserre zagok nirekin. Edo
|
nire
bertsoak entzun dituelako, egiazkoak, ez Xeferi diktatzen dizkiodanak. Edo gehiegi edan duelako.
|
|
2010
|
|
|
Hitz egin ere horrelaxe egiten dut. Beharbada beste bertsolari batengan artifizial geratzen dena
|
nire
bertsoetan oso normal geratzen da. Txisteak ere egiten ditut, baina txiste bat arrotzagoa egiten zait metafora dotore bat baino».
|
|
2012
|
|
|
Iparraldeko lehen Txapelketa izan zelarik, 2008an, ni Eskolarteko Txapelketetan bakarrik ibilia nintzen eta lagunartean, biziki saio gutxi gutxi nituen, plazaren bat, sariketaren bat... Txapelketa hura joan zen, Euskal Herriko Txapelketara sartu nintzen eta
|
nire
bertso esperientziarik txarrena izan nuen bertan. Horrek ez zidan saio askorik eman, segitzen nuen urtean asko jota hamar saio egiten.
|
|
|
Hainbeste jende ezagun ikusten dut entzuleen artean, ia egunero ikusten dudana! Nire forofoak izan daitezke eta
|
nire
bertsoak entzuteko amorratzen egongo dira igual, baina nik ezin dut sinetsi Lazkano ikusten dutenik, Antzibarrenako Imanol baizik. Bakoitzak barruan duen ni madarikatu horrengatik, urguiluagatik, bertsotan egiteko momentuan Imanol sentitu edo Lazkano sentitu diferentea da.
|
|
2013
|
|
|
Bordaxarretik Martilun arte hor dago nire kabia, Hor jaio dira
|
nire
bertsoak eta nire olerkia.
|
|
|
Aitonak eman zidan bertsoa, aitak jarri zuen mamia Amak eman dit olerkariko goxotasun berezia Bordaxarretik Martilun arte hor dago nire kabia, Hor jaio dira
|
nire
bertsoak eta nire olerkia.51
|
|
|
|
nire
bertso zaharren liburua.
|
|
2015
|
|
|
Ikasia dut lezioa, beraz, eta juxtu kontrakoa egingo dut hemen, hasieratik aitortu harremana, Gipuzkoako eskolarteko txapelketan, hamar urte inguru nituela, aipamen berezi bat eman zidatela, alegia, paperezko bertsoen sailean. Zer dirudien ezdeusa, ezta, bertso bat osatu izanak, bakarra, hamarreko handia zen gutxienez, nahiz eta antza denez hori ere baden
|
nire
bertso ezjakintzan gaizki ulertu dudan zerbait, akaso meritu handiena ez delako silaba gehiago betetzea ezpada gutxiagorekin esatea esan beharreko guztia; edonola ere, badirudi ezdeusa ezta, bertso bakar horrek hamaika plazetako hamaika aleen alboan; bat batean osatu banu, behintzat. Dena dela, bakarra izan arren ondo gogoan dut, besteak beste deskubrimendua egin zutenek bidali didatelako pieza ez behin ezpada bi bider, emailez eta whatsappez, eta atzera begira balio izan didalako hantxe 10 urte freskorekin Gipuzkoako ez naiz akordatzen zer herritan idatzi nuen hark, neure buruari analisi txiki bat egiteko eta erronkatxoa jotzeko.
|
|
|
Horretan badabiltza zenbait, eta hortxe abiatzen da
|
nire
bertsoarekiko aferaren bigarren partea, aurreko urtekoa, berriketa apasionatua hain gustuko dudan arren alde zaharrean hainbeste aldiz isildu behar izan nintzenekoa, edo areago, hitzik gabe gelditu nintzenekoa ez nekielako zer esan, ez bainekien ezer, beste hizlari apasionatu batzuek euren artean eztabaidatzen zuten bitartean, artean kalapita hauspotzen zuen azken txapelketa nagusiaren harira, ze...
|
|
2016
|
|
|
Aldi hartan, behintzat, baietz esango nuke, dudarik gabe. Kontua da gau hartatik aurrera etengabe
|
nire
bertsoak ozenki errezitatzen hasi zela, esanez lerro apur haietan posible zela «irekiune» bat antzematea kaligrafismoaren eta hermetismoaren ur meheetan hondartuta zegoen Italiako poesia garaikidearentzat. Eta, aitortu dut, orduan askoz gusturago entzuten nuen esaten zuena.
|
|
|
Ondoko gauean,
|
nire
bertsoei buruzko iritzia eskatzera ausartu eta gero Malnate eta bion artean sortutako laguntasun giro berriaz aprobetxatuz, berarekin Albertoren osasunaz hitz egitera deliberatu nintzen. Ez zegoen zalantzarik, esan nuen:
|
|
|
Atsegin zaizkizu
|
nire
bertsoak,
|
|
2017
|
|
|
Baina ez lortuta ere, ez litzateke izango niretzako horren gauza gogorra. Urte batzuk baditut, eta gehiago bilatzen dut nire lana azaltzea eta
|
nire
bertsoak erakustea. Besteak ni baino hobeto aritzen badira, bada bejondaiela!
|
|
2018
|
|
|
" Nik uste dut bertsotan hasi nintzenetik ohartu nintzela desberdina nintzela, ez? Hasteko
|
nire
bertso kide gehienek bizkaieraz hitz egiten zuten beraien artean eta nik batzuk ez nituen ulertu ere egiten... Orduan ni nintzen pixka bat desberdina zena, beste mundu batetik zetorrena, eta gaur egun ere nabaritzen dut hizkuntza aldetik, adibidez, nik diferente hitz egiten dudala.
|
|
|
Tira, ez duk izan
|
nire
bertsorik onena egia esan, baina sortutako egoera xelebre hori konpontzeko balio izan dik, nire ustez.
|
|
2019
|
|
|
Felipek berehala jaso ninduen hegapean, eta konfiantza zein babesa eman zizkidan (gauza bera jarraitzen du egiten gaur egun), hasieran zorrotz eta serio zuzentzen zidan arren, beti
|
nire
bertso aitatxo moduan ikusten dut. Egun, asko lasaitzen nau bere ondoan kantatzeak, babestuta sentitzen bainaiz, eta, zorionez, berarengandik oraindik badut zer ikasi (asko, gainera).
|
|
|
Oso polita izan da Marizipriztinek ez du zorioneko galeperrik nahi (Nulila López) eta Printze Txikia (Antoine de Saint Exupéry) ipuinak bertsotan prestatzea eta ikuskizun bat egitea. Hunkigarria izan da, gainera, benetako artista batek marrazkien bidez
|
nire
bertsoei bizitza ematen zien bitartean, ikuspuntu pertsonal batetik kontatzea eta kantatzea.
|
|
|
izango dela
|
nire
bertsoa
|
|
|
“Hori ez da inportantea”. Arreta
|
nire
bertsoetan jar zezaten nahi nuen, ez nire itxuran. Ahotsarekin nahikoa ez banu bezala!
|
|
|
Egia esanda, garai hartan nire diru sarrera gehienak nahiko prekarioak ziren eta alor batzuetan nolabait inbertitzen nuena orekatzeko, beste batzuetan soldata duindu beharra neukala ikusten nuen. Txapelketako emaitza okerragoa izan balitz,
|
nire
bertso maila berbera izanagatik ere, ez nuen pausoa emango. Kontraesan bat izango zen, uste baitut txapelketa ezin dela izan balio eskala horretan kokatzeko aitortzen dugun neurgailu bakarra.
|
|
|
Ez naiz inoiz nabarmentzen saiatu, ezpada bertsotan, testuan. Beti pentsatu izan dut zer edo zergatik nabarmentzekotan
|
nire
bertsoengatik nabarmendu nahi nuela eta ez inguruko beste ezerengatik. Gertatzen zait, lagunarteko bertso saioetan, batez ere, beste bertsolaria jende artean iji aja dabilenean eta ni, aldiz, nire lekuan bertsotan, ohartzen naizela entzuleek usteko dutela hark kristoren saioa egin duela eta ni, aldiz, kikilduta egon naizela".
|
|
|
" Orain oso presente daukat amatasuna; ama izatea erabakitzea edo ama ez izatea erabakitzea. Amatasunak beldur asko sortzen dizkit, alor askotan, baina bertsotara ekarrita, nire beldur handienak dira
|
nire
bertso jardunean izan dezakeen eragina eta, batez ere, gorputz onartu bat izateari uzteko beldurra. Zehatzago:
|
|
2020
|
|
|
Behin baino gehiagotan utzi izan zuen argi; kasurako, 1995eko martxoan Karmen Larrañagak Bertsolari aldizkari honetan argitaraturiko erreportajean: “Bihotzetik ateatzen dienak die
|
nire
bertsoak. Nire bertso gehienak protesta modukok die.
|
|
|
#BertsoVid19 #Aiurri Hemen
|
nire
bertsoa Mikelek jarritako puntuari segiz. Igor Herrero ta @SDEuskalduna ko kadete Ako jokalariak nominatzen ditut jarritako puntua jarrai dezaten. pic.twitter.com/yqzfrb9MCz
|
|
2021
|
|
|
Euriak eta elurrak iragan daitezenean, erresinola Hegoaldeko bere lurraldeetatik itzul dadinean, gortearen eta Poeten Batzarrearen aitzinean errezitatuko duk laudorioa (Juan Garzia); Eta ni horra joateko eguna irits dadinean, orduan zigortuko ditut beren bekatuagatik (J. A. Mujika); Musen ezti gozoz gantzutu bezala egin nahi izan dizut, ea horrela zure gogoa
|
nire
bertsoei atxikia eduki ahal dudan, gauzen izaera guztia nola osatua den eta nolako itxura duen ikus dezazun arte (X. Amuriza); Adiskidantzaren izenean, zaude emakume hori neuretu dezadan arte, baldin hura nahi bazeneza (Jon Muñoz).
|
|
|
Errepikatua, indarra emateko: Gauean gaude, eta agian inork, inork ez ditu entzungo
|
nire
bertsoak (Jautarkol).
|
|
|
Baina nire mende ez zeuden zirkunstantzia horiei ere (“gaur hauxe tokau dok! ”) lortzen nuen aurre egitea, ohiko kostuari plus bat gehiago eranstea zegokiola pentsatuz. Funtsean,
|
nire
bertso plaza bizibidearen zati handi bat izan da. Beste bizibide batzuei begiratuz, diferentzia, gehienetan, alde ateratzen zitzaidan.
|
|
|
Marrazteak eta pinturak eragina daukate nire idazteko moduan. Horrela,
|
nire
bertsoak irudiz beteta egon ohi dira, paisaia eta toki margotuekin aldizkatzen ditudalako. Liburu honetan, gainera, isiltasuna dago, eta horrek biribilagoak eta sakonagoak bihurtzen ditu irudiak.
|
|
|
Honela argudiatzen zituen bere literatura azkar eta ekologikoaren abantaila ugariak: " Lehenbizi, papiro gutxiago gastatzen dut; bigarrenik, kopistak ordu bakar batean kopiatzen ditu
|
nire
bertso guztiak, eta ez da luzaro egoten nire huskerien menpe; hirugarrenik, liburua txarra izanagatik goitik hasi eta beheraino, denbora pixka batean baizik ez du emanen talaka".
|
|
2022
|
|
|
Txapelketetan bere bastante ibilia naiz, Bizkaikoetan eta Euskal Herrikoan bere bai. Sekula ez dut inon ezer iribazi, hor ikusten da
|
nire
bertso maila zelakoa den, ez da nire burua gutxitzearren, baina holan da.
|
|
|
Alde horretatik, poz txiki hori badaukat. Nire agendaren %80 inguru mahai bueltako saioak dira, eta espero dezagun pandemia txatxu hau behingoz amaitzea, astinaldi ederra eman baitio beste askori bezala
|
nire
bertso jardunari…
|
|
|
Bizitzan oso gutxitan izan dudan sentsazio eder batekin kantatu nuen. Esango nuke, kantuan hasita, sekula ez dudala hain seguru jakin ikusleek baloratuko duten bakarra
|
nire
bertsoak direla. Barikuan inor ez zen nire bolumena epaitzen aritu, inork ez zuen pentsatu hain lodi egoteko gutxi afaldu nuenik, inork ez zidan aurpegira bota bizkotxoa jatean zerbaitegatik naizela lodia, inork ez zidan osasunaren izenean zeintzuk diren ere ez dakizkien nire ohiturak aldatzeko gomendatu.
|
|
|
Hitzaldian lortutako inpaktuaz gustura samar geratu naiz eta horregatik zela pentsatu dut. Bai zera,
|
nire
bertso txarrengatik ari da. Aspalditik landua genuela zirudiela, bikain fusionatu direla bi kantu moduak, oso naturala izan dela eta bla, bla.
|
|
2023
|
|
|
Oihana: Nire kasuan, uste dut ariketa desberdinetan izan naizela ni eta gerturatu naizela
|
nire
bertsotan egiteko modura. Uste dut nukeela ariketa bakarra azpimarratu.
|
|
|
«Udalekuko famili/ bat bada hemen dagona/ Ibai, Irantzu ta Haize/ zaizte nire zoriona/ Luma, zu gabe enintzake/ hain lasai helduko hona/ Unax, zuk eman diezu/
|
nire
bertso denei forma/ Nire ondoan bihotzez/ bakotxa baita egona/ zuei esker dut ahots hau/ eta naiz naizen pertsona (bis)/ zuentzako da txapela/ amatxi eta amona». Txapela buruan, hala agurtu du Haira Aizpurua bertsolariak Euskal Herriko Eskolarteko txapelketako finala.
|
|
|
Hori aditu ondoren, esanen duzu zapatari bat poeta baten oso gainetik dagoela eta errazagoa dela bata alde batera uztea bestea baino. Baina zapatariaren lanbide noblea inola ere gutxiesteko asmorik gabe, monarka konstituzionalaren lanbidea bezainbat ohoratzen baitut, apal apal aitortuko dut nahiago izanen nukeela nire zapata urratuta eduki,
|
nire
bertso bat gaizki errimatua egotea baino, eta nahiago izanen nukeela, anitzez ere, botarik gabe egon poemarik gabe gelditu baino.
|