|
2000
|
|
|
Gero, azalpen horiek egin izanak besteei buruzko informazioa jasotzeko eskubidea eman izan balio bezala, galdezka hasi zait: lehenik
|
nitaz
eta, segidan, bidailagunei buruz. Eta ni, ezin ukatuko dut, deseroso sentitu naiz gizon horren alboan; etengabe egiten zituen korrokada ttikiek eta, bainatu arren, zabaltzen zuen izerdi eta kolonia usain sarkorrek izango zuten horretan eraginik.
|
|
|
Eta ez zait damutu, ez zait damutu batez ere bartekoa eta gero (Rubeni ezin bada bururatu kondoiak edukitzea), batez ere nire ondoan zetzan mutila ikusirik, batez ere irrikaz nagoelako mutil hori gaur nire jauregira etor dadin. Denda haustu eta zikinak beste izaera bat hartzen du norbaiten bisita espero duzunean, eta gaur Ruben nirean espero dut,
|
nirean
eta, gaur kontzienteki, nire barnean.
|
|
2001
|
|
|
Gure Herria, horra gure xedea, berreuskaldundu nahi genuke osorik âgero eta gehiagok, dirudienezâ, izenezko eta alegiazko Euskal Herria egiaz  ko Euskal Herri bilaka dadin. Bat gatoz horretan Uztaritzekoak, Santamaria,
|
ni
eta aipatuko ez ditudan hainbeste eta hainbeste. Lana gaitza da eta ez genituzke eragozpenak gutietsi behar.
|
|
|
Baiezkoa du izan erantzunak, ez baitigu ez niri ez beste askori aurpegiz aurpegi esango Txillardegik berak ez duela funtzionario izan nahi; are gehiago, ez dela bera funtzionariotzaren atzetik ibili, irekirik ez zegoen bidetik gainera. Badaki, noski,
|
nik
eta bestek ikusi ditugula Madrilera bidali zituen paper metak. Zertarako, eta lekutxo baten eske jende ustel horren artean.
|
|
|
Zenbait aldetatik bakarrik begiratuko diot hemen,
|
niri
eta aldizkari honi, nire iritzi apalez, dagokigun aldeetatik.
|
|
2002
|
|
|
Alde  guztiak diot, orain ulergaitza egiten bazait ere zein tuntuna izan nintzen ikustea.  Kontua da halako batean bikotekideari
|
nireganako
eta nire lanarekiko mirespena ahitu zitzaizkiola. Pixkanaka, lilura zena axolagabekeria bihurtu zuen egunerokotasunaren herdoilak.
|
|
|
Ez diat deus kontatuko, ez huke zipitzik ere ulertuko. Hala, bada,
|
nitaz
eta nire oroitzapenez hitz egin ordez, pazientzia bildu, eta beste bide bati ekin nion: gizonezko askok haustura garaietan  bizitzen dutena melankolia dela eta ez bakardadea; melankoliak, iraungo badu, galdu den zerbaiti buruzko bazka etengabea behar duela; melankoliak bere berea duen bazka  horren baitan ulertu behar dela gizonezkoei normalean sartzen zaien seme alaben zaintzarekiko larritasuna ere; baina galdutakoa ordezkatu bezain agudo, bukatu dela melankolia, eta seme alabekiko kezka ere bai.
|
|
|
Ez dut hil, ez naute bortxatu, ez dut sekula New Yorkeko Metropolitan-en pianoa joko. Nire bizitzak ez du aparteko interesik, ez bada
|
niretzat
eta maite nautenentzat. Hilketa baten lekuko izana ere nire kontu partikular bat besterik ez da.
|
|
|
Aho zabalik gelditzen da, biziari irteten uzteko seguruenik, arnasa hartzeko baino. Begirada, berriz, galdu egin zaio
|
nire
eta  lorontziaren arteko punturen batean, eta begipean dituen azal malguko bi poltsatxoek areagotu egiten diote begiradaren iluna. Mugimendu txiki ezindu bat egiten du, burua zorutik pare bat zentimetro jasotzeko adinakoa.
|
|
2003
|
|
|
Kepa,
|
ni
eta beste hainbat lagun tren geltokiko barrikadaz arduratu ginen. Harantzean, pontxe batzuk hartu genituen (parentesi artean, txotxak sartu genituen kutxa bateko atean eta baita beste denda batzuetan ere; biharamuneko  greba orokorrak gogoangarria behar zuen).
|
|
|
Begiradak! Zer naizen
|
ni
eta zer diren beraiek! Lezio ederra eman zieat!
|
|
2005
|
|
|
Oraingo honetan, nire txanda zen; borreroaren mende dagoen kondenatua sentitu nintzen. Beste haurrek barre egiten zuten halakoetan, maisu ankerraren jokoari jarraiki, baina nirekin sartu zen hartan inoiz baino grazia handiagoa egin zien besteei ni poesia kontu" arraro" eta" erdi maritxu" haiekin barregarri uzteak; maisu beldurgarriak imintzio amaneratuak egiten zituen, bat bateko piztia pailazo bikoitza bihurturik, eta denak barrez lehertzen ziren
|
nire bizkar
eta bide batez maisuaren beraren bizkar, ez dago-eta ezer barregarriagorik beldurra ematen digun norbait pailazoarena egiten ikustea baino. Beste haurrek, maisuaren keinuak imitatuz, eskuak bihotzera eramaten zituzten, begiak gora iraulita, eserlekuetan gorputza atzeratuta, zorabiatzen ari zirelako imintzioak eginez.
|
|
2006
|
|
|
Jimmie zen, Karenen katua. Jimmiek jauzi egin zuen
|
niregana
eta altzoan hartu nuen.
|
|
|
Bihurgunera heltzean hasi ginen ohartzen: emakumeak, ahots txistukariz," Kontuz kurba honekin, hementxe hil nintzen
|
ni
eta" esan zuenean. Ia aurreneko aldiz bidaia osoan, elkarrekin barre egin genuen Ainhizek eta biok.
|
|
|
Nik, ordea, ez nuen tarterik hartu aldaketetarako. Biak ziren
|
nirekin
eta bazirudien neu nintzela eurekin ez zegoena. Nik ez nuen, inondik ere, horrela bizi izan, baina horrela biziarazi nien, nonbait.
|
|
|
Bazterretara begira ari nintzen" tori hau eta utzi hori hemen" esan zidanean. Bere zira berria eskaini zidan
|
niri
eta gerritik lotu zuen zaharra.
|
|
|
Hori zen normalena, ni ez nintzen-eta lotura eta kezka beste deus Angelorentzat; bat batean haren bizitza katramilatzera agertu zen lagun gogaikarri bat, horixe nintzen ni, ez beste ezer. Hobeto nengoen ostaturen batean, hori zen onena
|
niretzat
eta baita Angelorentzat ere.
|
|
|
Horrek esan nahi zuen arriskuan geundela bai
|
ni
eta bai Angelo. Horrek esan nahi zuen atean deika jardun zuena ikazkina edo ikazkinak bidalitakoren bat zela.
|
|
|
Galduta nengoan; marea beherakoan haitzetako lirdingetan trabatutako aingira kume bat baino galduago.
|
Ni
eta Greta opor etxe baten bila ibiltzeak adierazten edo zuen harremanen egonkortasuna ere ez zitzaidaan alibirik onena suertatu: lekuko batek zer esango, eta egun batzuk lehenago Gretak eta nik eztabaida sutsuan jardun genuela Piazza della Scala ondoko kafe etxe batean.
|
|
|
Eraman onekoa eta diskretua zen ama, eta kontatzen ari naizen oroi  tzapenen ardatzean aitarekin nuen eramanezina ageri bada ere, orain askotan pentsatzen dut zein gutxi erreparatzen nion amari, eta erreparatzen nionean, aitaren eta nire artean jartzera behartzeko izaten zen beti. Ez zitzaion batere gozoa gertatuko
|
nirekikoak
eta aitarekikoak egin beharra, baina erreakzio bortitzak eta behazuna lekuz kanpo zeuden haren portaeran, askotan gatzgabea zela emateraino. Ez zuen musika eta pianoa beste ikasketarik, eta grande dame baten dotoretasuna erakusten zuen, baita sukaldeko su zuloan ikatza sartzen ari zenean ere.
|
|
|
txistukari guztiak berdintzen zituen, eta oso esaldi laburrak ateratzen zitzaizkion, guztiz osatu gabeak haietako asko. Nire italierari dagokionez, artean ez nintzen oso ondo mintzatzen, eta nire baldarkeriak lasaitu egingo zuen neska, hitz egiten zuen gutxia
|
nirekin
eta ostatuko etxekoandrearekin izaten baitzen. Italiar baten aurrean, berriz, isildu egiten zen:
|
|
|
Begiak zabaldu nituen, Freuderengatik bainoago, gizonaren kontatzeko irrikagatik (egun batzuk lehenago ez nukeen ezer jakin nahiko Vienako doktoreari buruz: lizuna eta degeneratua zela, haren liburuak erre zituztela plaza publikoan, judu arriskutsuen artean arriskutsuena zela, horra zer zen Freud
|
niretzat
eta nire belaunaldiarentzat).
|
|
|
Bada, gaur egun behintzat, ematen duelako euskararen normalizaziorako formula estankoak dauzkagula. Alegia,
|
nirea
eta ez besteena da bide egokia. Bai, badakit, hori ere ez da euskalgintzaren esklusiba, horrelakoxeak gara pertsonok.
|
|
2008
|
|
|
Azken egunetan pilatutako posta guztia eguneratzeko asmoz hasi banintzen ere, azkenean, ordenagailuan gordeta nituen argazki batzuei begira hasi eta hartan pasatu zitzaidan denbora. ...kidanekoak, ZUrekin jatetxe italiar famatu hartara joan nintzenekoak, Milan-en asteburua pasatu nuenekoa, bost izarreko hotel hartan gosaltzen geundenekoa (ZU eta ni, zerbitzariak gelan biluzik harrapatu eta gero... horregatik bion aurpegi irribarretsu haiek), Berlineko zure etxearenak, parkean futbolean ibili ginenekoak (eta irabazi nizunekoa), Donostian elkarrekin mozkortu ginenekoak (ZU eta ni,
|
ni
eta ZU).
|
|
|
" Zer egiten duzu zuk hemen?". Aldi berean berak
|
niri
eta nik berari, harrituta. Badira bi urte, bai berak eta bai nik, Berlinetik alde egiteko maletak egin genituenetik.
|
|
|
Hildakoena ere bai?
|
Ni
ETAren mehatxupean egotea.... Zuen gurasoen erruak zuek pagatu behar dituzue?
|
|
|
...xi behar zutela, nik hari heldu nahi, eta Tomasi esan nion, alokairuan hartuko dugu, herriko batzuk etorriko dira behintzat, eta Tomasek niri, ez al digu lan gehiegi emango?, baina nik alde on hori zuela, nahi genuenean itxi, nahi genuenean zabaldu, uzteko nire esku, eta eskatu nion jotzeko mesedez Por soñar lo imposible, eta Tomasek gustura jo zuen, baina haren ahoko soinua gustatzen zitzaidan
|
niri
eta ez ahoa, haren ezpainak beti zeuden-eta lehorrak, eta harmonika jotzen hasten zenean, mingaina pasatzen zuen ezpainetatik behiek hausnar ondoko lerdeak kentzeko bezala, elkarrekin egoten ginen aldiro ahoko soinua ateratzen zuen patrikatik, eta begi keinu bat egiten zidan, eta gero beti jotzen zuen pieza bera, nik batzuetan lagundu ere egiten nion kantatuz eta horrela, baina ni ez naiz oso tre...
|
|
|
...n sartu eta berehala joan baitzen telefonoz deitzera, eta handik oso laster, auto baten gurpil hotsa sentitu genuen aparkalekuan sartzen, etxekoandreak zinkurin egin zuen eta atera joan zen agertu berriak errezibitzera, eta lauzpabost polizia foralekin itzuli zen, haiek sartzen ikusita, denak batera eta segizio batean bezala, berriro negarrez hasi eta zotin batean hartu nituen, sofa batean nengoen
|
ni
eta foraletako bat nire ondoan eseri zen, eta hark kontsolamenduzko hitzak esaten zizkidan bitartean, beste bat galderak egiten hasi zitzaidan, zehazteko istripua non gertatu zen, eta nik, berriz, ez nekiela oso justu, ez nituela paraje haiek ezagutzen, baina aldapan gora joanda gertatu zela, lau bat kilometrora, agian gehiago izango zirela kilometroak, errepideak zuzen zuzen egiten zuen toki bak...
|
|
|
ibiltari,
|
ni
eta zure artean.
|
|
|
hiltzeko edo elbarritzeko makinatzat. Ezin litekeen gauzarik ez dut ulertzen
|
nik
eta, jakina, ez dut hori ulertzen. Nahi izan ezkero, beren erara pentsatzen jarrita eta abar, ulertuko nuke, baina ez, aizue, ezean nahiago.
|
|
|
|
Ni
eta Hi edozein izan daitezke, eta hargatik dira oso poetikoak. Gu eta Zuek ere bai, baina besteak baino lurrunduagoak eta lausoagoak dira, eta hargatik dira politikoagoak.
|
|
|
(Edozer gauza, ez entzuteagatik; eta gainetik gelditzeagatik). Nere barrengo sentimentuba ateratzera jartzen naizen aldietan,
|
nik
eta neure gorringoak entzunak izatea nahi dugu ulermenezko alarderik eta erakustaldirik gabe. Holako axkarkerietarako nahikoak gara neure zuringoa eta ni neu.
|
|
|
Bidaiaren bukaeran jakin nuen ile apaindegiak zirela neska haien negozioak... Paseo hura ere eguneroko ohitura bilakatu zen
|
niretzat
eta ez dut ukatuko, handik pasatu nintzen lehenengo aldian seko beldurtuta nengoen, baina ohituraren ohituraz gustua eta guzti hartu nion bidezidor hari. Kale hark hiribide handi batean zuen bukaera.
|
|
2009
|
|
|
–Dario, zer ona izan zaren beti
|
nirekin
eta txikiarekin! Nor errukituko da zutaz, baina, ni ez nagoenean?
|
|
|
Badakit zer den dirua. Saldu egin ninduzun, oinak eta eskuak lotuta entregatu ninduzun emazteari milioi baten truke; hark herena baino ez zuen pagatu; gainerakoa nire administrazio kontseiluak ordainduko zuen,
|
ni
eta nire metodoak desagerrarazi nahian, arriskutsuegiak baitziren krisialdian. Hori da egia.
|
|
|
–oihukatu zuen Wardesek haserre bizian buruarekin ezezkoa adieraziz?. On egin zidaten jaki osasuntsuek, aire garbiak eta alkoholik ez edateak, baina ondo asko dakizu zeren bila gatozen hona bai
|
ni
eta baita beste asko ere: sufritu gabe, gustatzen zaigun bezala bizitzen jarraitzeko sekretuaren bila.
|
|
|
Eta zoritxarreko egiten ditut ingurukoak. Hau lehenbailehen amaitzen bada, hobe
|
niretzat
eta... Baina bihar altxatu beharra daukat, jokora joateko.
|
|
|
Eta behingoz gaian murgilduta, baldin eta arterago azaldutakoan nahikoa murgildu izan ez banintz, badakizu paperotan zeri buruz idaztea pentsatu izan dudan? Batetik,
|
nire
eta zure bizitzez. Esana dizut berandutu egin zaidala ama bezala berba egiteko zurekin.
|
|
|
Eta paperok idaztea erabaki nuenetik galdera bera egiten diot neure buruari zutaz ere, hau da, ea zer pentsatuko ote duten nire biloba diren zure ilobek zure berri izan dezatenean.
|
Nire
eta zure bizitzez, ba. Hori batetik.
|
|
|
Oraingoz, zazpi dira; gaur bertan zehaztu eta kontatu ditut.
|
Nire
eta zure bizitzez eta hil baino lehen bete nahi ditudan ardurez, ba. Badakizu zenbat gustatzen zaidan bi gauza edo gehiago batera egitea.
|
|
|
Kontatuko dizut momentua ailegatutakoan. Esatera nindoan bezala, ez dut uste garrantzitsuak direnik egin ditudan eta egiteko geratzen zaizkidan gauza hauek; dena den, ohetik altxatzeko aitzakia egokiak dira
|
niretzat
eta eguna antola dezaket eurei esker, hein handi batean behintzat. Badakizu zer den hurrengo egin behar dudan gauza?
|
|
|
Gaur ere etxetik irten naiz amumarenera joateko asmoarekin; Lamerara ailegatu naizenean, berriz, porturako bidea hartu dut. Tokatzen zaion leku lekuan eman ezin dudan puntada da honako hau
|
niretzat
eta sentitzen dut neu naizela bere bidetik iheska dabilen haria.
|
|
|
Gaztetxoa nintzenean, bizitza normala eduki gura nuen nik; eta sasoi hartan normala niretzat ezkontzea zen.
|
Nik
eta nire sasoikoek bagenekien, gutxi gorabehera, zer egingo genuen edo zer egin gura genuen bizitzan. Ez geneukan asko pentsatu beharrik, urteetan eta urteetan gure aurrekoek markatuta baitzetorkigun bidea.
|
|
|
Zure seme alabak,
|
nireak
eta gureak
|
|
|
Eta, hori bai, emakumeak askatu dira besteak zaintzearen agindu sistemikoaz (etorkinen kasuan salbu), nagusiki emakumeen bizkar gainean izan baitira elkartasun komunitarioa," aztarna afektiboa", babes soziala eta zaintza; gizon eta emakumeen arteko aldea balitz bezala lehenengoek gaixotasun larriagoak eta min handiagoak dituztela. Emakumeen gain inplikazio horretan ez zegoen
|
niaren
eta guaren arteko orekarik, andrazkoek euren askatasun pertsonala sakrifikatu behar izan baitute gehiegitxoetan. Orain, orekatuago dago kontua bertako gizon eta emakumeen artean, baina zaintzaren krisia bizi dugu, altruismoa ez dago batere modan ez batzuengan ez besteengan (ez baikara gizonok emetu, emakumeak gizondu baizik).
|
|
|
–Aberats tonto itxurako gizon harroputz batekin egin nuen topo Parisen. Dadotara jokatu nahi zuela
|
nirekin
eta dadotara jokatu nahi zuela nirekin. Irabazi nion partida bat, irabazi nion beste bat, irabazi nion hirugarren bat ere.
|
|
|
Nire haurtzaroa errepasatzen dut, eta ez dut aurkitzen. Pentsatzen dut egongo zela itzal luzea arbuiatzen zuen auzokoren bat baino gehiago, iheska zebilenen bat,
|
nik
eta nire ingurukoek ez bezalako arnasa behar zuenik. Imajinazioa jarri behar dut haiengana iristeko.
|
|
|
Ford markakoa zen, eta beltza, ezker eskuin plataforma bana zuena, gangsterren zuri beltzezko pelikuletan ikusten diren horien antzekoa. Aitak autoa estreinatu zuen egunean,
|
nik
eta lagun batzuek plataformetara igota egin genuen kaletik gure etxerainoko bidea.
|
|
|
Azkenean komunena izaten den zentzuak ematen duen mundu ikuskerak eta hura hizkuntzan finkatzeko moduak ondorioz dakarten identitateren ikuspegia kontzientzia nazionalistan kokatzen da, eta haren ondorioak, berriz,
|
niaren
eta komunitatearen definizioan.
|
|
|
–Begira, ni ibilita nagok bizikletan aldapa hauetan, eta muturreko ederra hartu ere bai... Eta auto honekin
|
nire
eta zuen aingeru guztiak ikusiko nitizkek, baina bazterra jo eta gero...
|
|
|
Hartarako gutxien presta daitezkeenak ez ote dira politikariak justu, beti lehiakor, hainbat saltsetan zipriztinduta ibili beharra daukatelako? Horien eskuetan utzi
|
nire
eta zuen bakea?... Azkenean, politikariengandik letorkigukeen bakean ezin sinetsiz bukatu dut gaur goizekoa...
|
|
|
Baina, nobedade nobedadeagoa, hau ere urterokoa den arren," batenaz beste" Espainiako bakoitzak, edo Euskal Herriotako bakoitzak, Gabon erregalietan, nahiz Eguberritako loterian zenbana gastatzen dugun.
|
Ni
eta beste dezenteko kopurua, gastutik libre garelarik, gehi asko eta askotxo, ezin gastatuan daudenak... aizu!... nolatan igo daiteke horrenbeste, urtetik urtera, bakoitzaren gastu erdibanatua. Batzuek, askotxok aukeran," Jose ta Mariaren" Belengo gastua egiten dutela jakinik, bestetzuek," kriston" gastua egiten dute nonbait, hilabetez aurretik hasi zaizkigunean, Espainiako bakoitzak, 950 euro xahutzen omen dituelaka.
|
|
|
Baina, aizue!
|
Niretik
eta nigandik ikasi omen dutena.... Harrituta nago!
|
|
|
Begira beren jakituria bildu duten Orotariko Euskal Hiztegian: hiru orrialde eta erdi
|
nitaz
eta nire ondorioetaz beteta. Makina bat hitz asmatu dituzte nigandik eratorriak.
|
|
|
Horregatik, hala erabaki dut, nire zakutxoari," ekomaitea" deituko diot. Hor sartuko ditut
|
nire
eta gure" ama lur etxearekiko" jaulki ditzakedan kontu ttiki eta barre ttiki guztiak. Hauxe, gaurko hau, lehenbizikoa.
|
|
|
–Hainbeste denboraz
|
nirekin
eta oraindik ez duzu ezer ulertu. Ez ote zara konturatzen proposamen horrek azkeneko urteetan zehar nik pentsatutakoa laburbiltzen duela?
|
|
2010
|
|
|
Hain zuzen ere, lehenago esan bezala, Josu Landaren lehen poema liburua 1980an bertan argitaratu zen Hordago argitaletxean Joxe Azurmendiren laguntzari esker. Gorago ere esan dugu liburuak beste argitalpen bat izan zuela 1979ko ekainean, offsetez Josuk berak egina,
|
Ni
eta nitarrak tituluarekin, 1980ko ekainean argitaratutako Pott Tropikala aldizkarian aipatuta agertzen dena, marjinaltasun adibide gisa," Hain da triste la vie de l, artiste (II)" artikuluan. " Azken aldi honetan nahiko normala den bezala haren poemak inongo babesik gabe irten dute kalera, inprimatze kaskar batekin, kasik esperantzarik gabe", zioten Atxagak eta bere lagunek.
|
|
|
Beste lan batekin irabazitako dirutxoari esker autoargitaraketa bat egitea lortu zuen 1979ko ekainean:
|
Ni
eta nitarrak (edo" ezina ekinez egina"). Marrazkiak Jin Garridok egin zizkion, eta hitzaurrea Xabier Aizpuruak (Haitza ezizenaz sinatuta).
|
|
|
Irainik bota gabe erantzun gogorra idatzi nion. Polemika handia sortu zen eta Argian bertan J. M. Elexpuru eta P. Atutxa
|
nire alde
eta Jon Juaristiren kontra azaldu ziren. Aurreko hilabeteetan zehar alaiki eta pozik bota zituen euskal literaturaren kontrako gehiegikeria anitz, ume bat bere jostailuarekin dostatzen egongo balitz bezala, baina halako batean norbaitek lehen aldiz aurre egin eta gero, negarrez zirudien bere jostailu puskatuagatik.
|
|
|
Baserri txuri gorrixka artan, Baserritik kalera zatozen gaztea, Zer ajola zait
|
neri
eta aurrekoan aipatu dugun Nere maite ederra olerkiak dira lan honetarako guztiz berritzat jotzen ditugun Lotsatiren olerkiak. Ludi ontan penatzen dut olerkia, ordea, ezin dugu guztiz berritzat hartu, Eta papera atera bear dezu olerkiarekin batera Karmel (1983, 3/ 4 zk.) aldizkariaren orrialdeetan agertu baitzen, artean Lotsatiz ezer gutxi genekienean.
|
|
|
Bere intimitatearen gunea aipatze hutsak neure onetik atera ninduen eta eskuan neukan garagardoa ekarri nuen ezpainetara berehalako batean, neure deskontzertua babesteko. ...kilikagarria egin zitzaidan, Teresa klubetik atera nahi zutenetakoa zela iruditzen zitzaidalako, txokoa prestatuta zeukala beste norbaitekin konpartitzeko, okasioa sortzen bazen, eta han nengoen ni berarekin bere logelako lau pareten artean sartu eta behar zen lekuraino iristeko prest, losintxaz gustura beteko nukeen gorputz hura gauero biltzen zuten maindireen artean galtzeko burua galduta, nahiz
|
nireak
eta bi egiten ari nintzen egoera kontrolatzeko eta momentua iritsi arte, iristen baldin bazen, neure kartak agerian ez jartzeko.
|
|
|
Klausurako moja bat kanpoko batekin maitemindu eta haurdun gelditzea ziur zeharo arraroa dela baina hortik haurra egindakoan kendu, ahizpak hartu eta denen ezkutuan berea balitz bezala haztea nobela fantastiko batekoa ematen du. Moja batzuk ezagutu ditut
|
nik
eta ez ditut gizon batekin ikusten baratzeko txabolan sartuta, nola esango nuke...
|
|
|
Dakidana esan diat eta ez kontatu didatena, ulertu? Herriko kronista izanik, klase guztietako kontuak etorri izan zaizkidak
|
niri
eta gehienei segituan antzeman izan zieat fundamenturik bazuten ala ez, baina honi hasieratik eman nioan egia izan zitekeelako traza. Patxintxi bastante ezagutzen nian eta sinets nezakeen gustuko andrearengatik horrelako saltsa batean sartzeko gauza zela eta Manuela ere ezagutzen nian pixka bat, gazte denboratik, moja sartu aurreko garaietatik.
|
|
|
Hasieratik oso sinpatiko egon zen kamareroa,
|
nirekin
eta Sara Xianekin. Bigarren platera ekarri zigunean ausartu zen hasieratik buruan bueltaka zebilkion galdera egiten:
|
|
|
" Zahar ez sentitzeko burua gaztetu behar da, eta horretarako lehenengo pausoa geure gorputzaz harro sentitzea da";" Alkate naizenetik dudan obsesioa da Mallopek eta Bedaiopek eskutik joan behar dutela eta etxe horretako lehenengo harria izan daiteke proiektu hau. Hango alkatea bat dator
|
nirekin
eta segimendu batzordea sortzeko asmotan gabiltza urratsak egiten jarraitzeko". Dena gezurra.
|
|
|
Bakea. Satisen presentziak muga zeukan
|
niretzako
eta Athleticen ereserkia behin eta berriro entzun behar izanda, are gehiago. Satis atera bezala sartu zen Mirentxu, kontsultatik iritsi berritan.
|
|
|
Nirean bai, bihotz taupaden uhinak titi kozkorretaraino iristen zaizkit, ukitu eta ikusiko duzu, kendu beldurrik gabe jantzita daukadan guztia eta esku ahurrean bildu txermenak, ea kabitzen zaizkizun. Ondo da, Armendariz doktorea, zure gogoa agindua da
|
niretzat
eta zure agindua nire gogoa, pixkanaka nahi duzu ala ziztuan. Pelikularik ez, kultureta, zure erritmoa bilatu eta eutsi.
|
|
|
Anizetoren aurpegia espresiboa izan baldin bazen, Magdalenarenak apaiza erotu ote zen esan nahi zuen, alegia, berak ez zekiela aberatsa zenik. Ez eta
|
nik
eta Anizetok berak ere. Joxe Ferminen azken froga zen, Magdalena agurearengana interes materialek erakarri ote zuten nahi zuen erabaki, eman zuen pausoa eman aurretik.
|
|
|
Isila zen, bere lanak egin, ezinbesteko lau hitzak bota eta alde egiten zuen atzera. Gutxitan ikusten bagenuen ere, gizon haren planta ez zitzaigun oharkabean pasatu ez
|
niri
eta, ziur nago, ez beste askori ere. Nik hasieratik aurkitu nion zerbait Raimundori, kastellanua izanagatik.
|
|
|
Oubiña jaunak ez du horrelakorik egin eta atera egin da azken hitz hauek esanez: afari guztietarako apuntatu,
|
ni
eta andrea. Bakunin bere atzetik atera da.
|
|
|
–Ikusi orduko konturatu nintzen Anizeto zela bizitza irauliko zidan gizona. Hasteko, adinekoa izan arren, gazteen artean ere ez dira berea bezalako planta dutenak ikusten, baina hori alde batera utzita,
|
nirekin
eta gainerako zerbitzariekin jangelan zeukan zuzentzeko era, mahaian egotekoa, jana ahora eramatekoa, inoiz ezagutu ez nuen galaia zen, jubilatua izanagatik. Gezi kolpea izan zen, dudarik gabe.
|
|
|
–Entzun, txapeldun, agertu zuen azkenean bere buru punta zorrotza Tor torrek?, zergatik ez didazu jarraitzen? Zatoz, azterka ezazu
|
nirekin
eta desager gaitezen muturluze horien guztien begien bistatik.
|
|
|
"
|
ni
eta ni" gogoratzen temati.
|
|
|
Eta horra nik ere euskaraz idaztea erabaki. Noski, zaila egin zait gai batzuetan eta
|
nireak
eta bost egin ditut gai batzuk nire euskaran adierazteko. Baina, bestalde, guk euskaldun zaharrok geure hizkera erabili behar ez badugu, nork orduan?
|
|
|
Nire lehen oroitzapena, Barajasko atentatuaren ondoren desagerturik jarraitzen duten bi lagunentzat izatea nahi dut, haien familiarteko eta adiskideentzat; eta baita ere leherketa izugarri horren eragina jasan zuten guztientzat ere. Bihoakie
|
nire
eta euskal gizarte osoaren elkartasuna.
|
|
|
Zer nahi duzu, bada! Atzo bertan zure presidenteak, Aznarrek, esan zuen
|
nik
ETAren ideiak defendatzen ditudala".
|
|
|
Zu eta ni, bizi bizi...
|
Ni
eta zu, muxu muxu...
|
|
2011
|
|
|
|
Ni
eta alboan neukan beste neska bat salatzen gintuen. Kexatu egin ginen arrazoi gabe salatzen gintuela esanez.
|
|
|
Hara zer pentsatzen nuen: " Neuk jakin gabe, nire baitan nola hain errotua dagoen Monjeuren oroitzapena, hango irudi batzuk formatzen dira
|
nigan
eta irudi horiek kutsatu egiten dizkiet haurrei. Hain txikiak direnez, nigandik elikatzen da horien espiritua, bularreko haur zirenean gorputza ere elikatzen zen bezalaxe.
|
|
|
Neskaren eta Manuren arteko konplizitateak garbi erakusten du: bileraren aurretik ere jardun dute
|
nitaz
eta nire autoaz, elkarrekin aztertuak dituzte nigana jotzeko aukeraren ertzak, onak bezala txarrak ere.
|
|
|
Hiri zer iruditzen zaik?
|
Ni
eta nik lortutako bezeriarik gabe, lokal honek ez dik deus balio. Nik eta nire bezeriak balio duguna kobratu nahi zidak.
|
|
|
Ni eta nik lortutako bezeriarik gabe, lokal honek ez dik deus balio.
|
Nik
eta nire bezeriak balio duguna kobratu nahi zidak. Ba, popatik!
|
|
|
Ez zeunden, ez neukan inor inguruan, eta, ez non eta ez han, aita!, aita!, hasi nintzen ni. Ez nekien non sartu zinen, eta ni galduta nengoen, bakarrik nengoen munduan, inor gabe, aita!, aita!, segitzen nuen
|
nik
eta negarrez hasi nintzen, intzirika, Jorge!, zer gertatzen da, zergatik ari haiz negarrez?, eta zu agertu zinen arbola baten atzetik bragetako botoiak lotzen, eta nire aurpegia ikusirik, eskua nire buruan jarri eta ilea nahastu zenidan adeitsu, lasai, txiki, esan zenidan ahots irritsu batez, nirekin hago, eta nirekin baldin bahago, ez haiz sekula galduko, horixe esan zenidan zuk, eta Aldapera er...
|
|
|
Horrek asko lasaitu ninduen. Panfletoak aholkatzen zuena aplikatu nahi izan nuen, zakur bat ikusten saiatu nintzen haren itxuran, baina, aldi berean, teklatik teklara mokoka bezala idazten ikusteak barregura eragiten zidan beldurraren edo nazkaren gainetik, oilo bat ikusten bainuen
|
nik
eta ez zakur zornatu bat, haren teklei emateko moduan. Zakur Beltzek arazorik gabe bete zidan jokabide zuzenaren agiria, eta lana bukatu zuela uste nuelarik, zerbait idatzi zuen ohar berezien tartean.
|
|
|
Badakit Agustinek zer pentsatzen duen
|
nitaz
eta zer iritzi duen idazten ari naizenaz. Urtetako adiskidetasunari esker, aski ditugu bi hitz, batek besteari pasadan botatako ateraldiren bat, elkarri esan nahi dioguna ulertzeko.
|
|
|
–Hura preso da betiko. Ezkon zaitez
|
nirekin
eta Bizkaiko Jaun eta Andere izanen gara biok.
|
|
|
–Aita!
|
Nire aurka
eta kondesaren alde diozun horri eusten dion zaldunik badago, bidal ezazu nire aurka gudu zelaira bere arma guztiekin, lantza lodia eskuan. Ni armarik gabe aterako naiz, burdinarik gabeko lantza bakarra eskuan.
|
|
|
Errementeriako atea zabalik edukiko duk eta gure etxekoa ere bai. Bai
|
nik
eta bai Elenak biok haugu gogoko.
|
|
|
Lehen aldia zen
|
niretzat
eta egundoko atsegina hartu nuen. Aukeran, laburregia izan zen.
|
|
|
Veneziarrak dituk jatorriz eta handik etorri zituan Sevillara. Han zirela jaio gintuan gu,
|
ni
eta beste lau neba arreba. Han ezagutu nian Francisco, umea nintzela.
|
|
|
Gurea zen, ezagutzen genuen. Gurdi aldera abiatu nintzen
|
ni
eta Filipu, berriz, atearen ondora. Filipu, baina, berehala gelditu zen.
|
|
|
Potxola, potxola, sakarina larria eraunten nuen gorputzian.
|
Nik
eta koñatak ere bai. Eta tranbian bezain bat autobusian ere bai.
|
|
|
Ama nigarrez hasi zen eta nik dena erran nion. Penatua
|
ni
eta ia niri ere nigarra eskautu zitzaidan ama hola ikusi eta!
|
|
|
Bueno eta pagatzeko, nola? Pues, portuges bakoitzak eramaten zuen bere fotografi erdia eta beste erdia uzten zuen Vilar Formoson edo Quadrazaisen segun, eta Pariserat ailetzerakuan ematen zion tasistari, honek treneko rebisoriari, honek urruñar hari, honek
|
niri
eta berriz ere jeisten ginenian beste portugesen bila, aintzineko biajeko portugesen fotografi erdia bertan entregatu eta han kontaktuak bertze erdia izaten zuen. Fotografiaren bi puxkak juntatuz bazekiten hura ailetu zela Pariserat.
|
|
|
Lastaolako semia han zen eta atta,
|
ni
eta hura, Joxe. Eta:
|
|
|
Hendaiatik behin eskautu ginen ere. Behinepein kargatuak ginen,
|
ni
eta Xalbat anaia gibeletik, ongi kargatuak kotxiak. Deteintzen gaituzte Hendaian eta erraten digute aparkatzeko.
|
|
|
Oso pozik nengoen erosketarekin eta umeak ere gustura joaten ziren eskolara. Lau hilabete neramatzan bajan eta kontrol batean galdera mordo bat egin zizkidaten, eta esan zidaten ez zitzaidala komeni nire lana, plantxek botatzen zuten gas lurruna oso kaltegarria zela
|
niretzat
eta orokorrean lan gogorrak saihestu egin behar nituela. Ni pentsakor geratu nintzen, atzerritarrentzat ez baitzegoen besterik, eta esan zidaten emango zidatela hori guztia adierazten zuen agiri bat alta hartzean.
|
|
|
Ondoren babarrunak egosten jarri nituen eta behiak jezten hasi nintzen. Behi baten esnearekin nahikoa nuen
|
niretzat
eta anaiak utzi zidan ehiza txakurrarentzat. Afaldu eta ohera joan nintzen.
|
|
|
Oso gogorra izan zen.
|
Niretzat
eta, agian gehiago, neure emaztearentzat. Ohean izorratua zaudenean, han zaude, eguna egunari lotuz; angustia larriak igarotzen dituzu, gune beltzak.
|
|
|
Ni hasia nintzen baita ere, Oiartzunen, gitarra jotzen, gitarra ongi jotzen? zekien gu baino adin gehiagoko adiskide batekin, Jesus Mari Nuñez deitzen den batekin hasiak ginen?
|
ni
eta beste batzuk ere bai herrian, gitarra pixka bat, tarteka, ikasten, akorde batzuk eta horrela.
|