2008
|
|
deitzen ziòn lehen aldia, hijita mía, esan zion hitzez hitz?, eta horregatik zegoen Regina hain pozik, ausaz, aurpegiera ere halakoa zuen, poza eta pozaren gaineko poza zeriola?; egia zen, bai, markesa anderearen trataera hura formula huts bat zela, azken batean, molde edo manera atsegin bat, baina egia zen, halaber, formulak egiazkotasun ukitu bat ere behar zuela, erabilitako esapide hura berrikuntza bat zèn neurrian, markesa anderearen ohiko trataeraren parametroetatik ateratzen zena: esan
|
nahi
baita esapide hura ez zela, besterik gabe, nekez izan zitekeen?, markesa anderearen desio ezkutu baten seinale, markesa anderea ez zela, alegia, Reginaren nolabaiteko alabatasun psikologikoa aitortzen edo erreibindikatzen ari?, baina bai konfiantza maila gorago baten adierazgarri.
|
|
Hura zen markesa andereak Reginari" alabatxo" deitzen ziòn lehen aldia –hijita mía, esan zion hitzez hitz–, eta horregatik zegoen Regina hain pozik, ausaz –aurpegiera ere halakoa zuen, poza eta pozaren gaineko poza zeriola–; egia zen, bai, markesa anderearen trataera hura formula huts bat zela, azken batean, molde edo manera atsegin bat, baina egia zen, halaber, formulak egiazkotasun ukitu bat ere behar zuela, erabilitako esapide hura berrikuntza bat zèn neurrian, markesa anderearen ohiko trataeraren parametroetatik ateratzen zena: esan
|
nahi
baita esapide hura ez zela, besterik gabe –nekez izan zitekeen–, markesa anderearen desio ezkutu baten seinale –markesa anderea ez zela, alegia, Reginaren nolabaiteko alabatasun psikologikoa aitortzen edo erreibindikatzen ari–, baina bai konfiantza maila gorago baten adierazgarri.
|
2014
|
|
Beraz, egungo euskara estandarraren finkapenari bagagozkio, azpimarratzekoa da ipar ekialdeko hots eta erran nahi baita birformulatzaileek izan duten bilakaera desberdina: birformulatzaile gisa erraz eta erruz hedatu da euskara estandarrean hots partikula; erran/ esan
|
nahi
baita esapidea, aldiz, ipar ekialdeko kolorea duten testuetan baino ez da erabiltzen gaurko euskaran.
|
|
Joskerari dagokionez, erran
|
nahi
baita esapidearen berezitasun sintaktiko bat baino ez dut azpimarratuko. Izan ere, nahiz erran nahi baita nahikoa lexikalizatuta dagoen, enuntziatuak lotzen dituenean (birformulazio erabatekoetan, alegia), ia beti eskatzen du (e) la menderagailua atal birformulatzailean:
|
|
Beraz, funtzio pragmatiko nagusiari dagokionez alegia, hotsetahau da birformulatzaileen kidekoa bada ere, sintaxiaren aldetik oso bestelako jokamoldea du erran nahi baitak. Izan ere, erran
|
nahi
baita esapidearen kasuan gramatikalizazioa ez da erabat burutu: bera da atal birformulatzaileko predikatu nagusia; perpaus osagarria gobernatzen duten predikatu horietakoa, hain zuzen.
|
|
Sintaxiaren aldetik oso bestelako jokamoldea du erran nahi baitak, beste birformulatzaileen aldean. Izan ere, erran
|
nahi
baita esapidearen kasuan gramatikalizazioa ez da erabat burutu: bera da atal birformulatzaileko predikatu nagusia, ezinbestean perpaus osagarria gobernatzen duena.
|