|
2006
|
|
|
“Hala ere –gaineratu du–, gero eta aktibista ausart gehiagok errepresioari aurre egin eta giza eskubideen alde borrokatzeko sarea erabiltzen dute. Gainera, Interneten izaera globalari esker,
|
mundu
osoko pertsonek Vietnamen errepresio horren amaiera eskatzen lagundu dezakete, eta kartzelan dauden ziberdisidente vietnamdarren askatasunaren aldeko kanpaina babestu dute”. Txostenaren arabera, web guneen blokeoa handitu egin da.
|
|
2007
|
|
|
Berea zen gure herriko liburutegirik onena, liburuen kopuruagatik eta kalitateagatik ospetsu egindakoa, makina bat lehen edizio eta argitaragabeko gutunekin, eta gure herri maitearen historiari eta folkloreari buruzko material bilduma zabalarekin. Nire anaiak
|
mundu
osoko pertsona gailenekin izan zuen korrespondentzia, liburuzainekin, zientzialariekin eta letra gizonekin. Ez da ezertxo ere salbatu.
|
|
2009
|
|
|
amatasunarekin. Imajinatzen dut oporretan gozatzeko etxeak trukatzeko prest dauden
|
mundu
osoko pertsonen arteko harremana errazteko atari batean lan eginda, The Holiday filma gustatuko zitzaiola, Cameron Diaz eta Jude Law protagonista dituena. Proiektu hau diseinatzeko inspiratu al zen?
|
|
|
Erakusketa hau egiteak bidaian bizitako momentuak berriz ere bizitzeko aukera eman dit. Eta nahiz eta
|
mundu
osoko pertsonak berdinak izan, errealitate desberdinak bizi ditugula ulertu dut.
|
|
2010
|
|
|
Lulak amets eginarazi zigun. Brasilgo Langileen Alderdiko hautagai betierekoak boterea erdietsi zuen 2003an, 52 milioi boto eskuratuta, eta ilusio haize batek astindu zuen haren herrialdea, baina baita
|
mundu
osoko pertsona aurrerakoiak ere.
|
|
2011
|
|
|
Sektore hori garatzaileek, enpresek, ikertzaileek, unibertsitateek, dibulgatzaileek, komunitate kudeatzaileek, itzultzaileek… osatzen dute, eta software libreari lotutako pertsona eta erakunde multzo bat da, elkarrekin lankidetzan aritzeko eta lan egiteko gai dena, softwarea eraikitzeko modu desberdin baten bidez, guztiontzako etorkizun teknologiko hobea lortzeko”. Software Librearen Nazioarteko Komunitatea
|
mundu
osoko pertsona eta erakundeen multzoa da, eta software librearen alde egiten dute, lankidetzan oinarritutako eta irekitako eredu baten bidez. Eredu hori askatasunean, ezagutza partekatzean, lankidetzan, meritokrazian eta egile eskubideak errespetatzean oinarritzen da, eta hainbat ekintza gauzatzen ditu, hala nola garapena, dibulgazioa, sustapena, dokumentazioa, probak, antolaketa, laguntza eta me... Cenatic ek dioenez, software libreari esker, “ezagutza orokortu egin da eta teknologiara mundu osoan sartu ahal izan da, oztopo ekonomikoak, sozialak, kulturalak, idiomatikoak eta geografikoak ezabatu baitira”.
|
|
|
Migrazioetarako Nazioarteko Erakundearen ekimen batek
|
mundu
osoko pertsona migratzaileei grabatzen die 24 orduz
|
|
2012
|
|
|
gramineoen familiako landare bat da, eta elikagaiak egiteko gehien erabiltzen den zerealetako bat. Bere laborantza antzinakoenetako bat da, 9.000 urte baino gehiago ditu, baina azken hamarkada hauetara arte zientzialariak ez dira saiatu zientziaren bilakaera zereal horretan aplikatzen; izan ere, zereal horren laborantza
|
mundu
osoko pertsona askoren elikaduraren oinarria da.
|
|
2013
|
|
|
Izan ere, egoera horietan kaltetuenak dira.
|
Mundu
osoko pertsona analfabetoen bi heren emakumeak dira, bi milioi sexu abusu eta giza merkataritza jasaten dute urtero, eta hein handi batean, diskriminazioaren biktima dira lana edo lan baldintzak lortzeko orduan. Halaxe gogoratzen du Manos Unidasek egun horretan, baina «emakumea Hegoaldeko herrialdeetako garapenaren funtsezko protagonista da».
|
|
|
Oporrak ohiko estiloan antolatzeko edo beste proposamen batzuk egiteko erabil daitezke, nazioarteko auzolandegiak adibidez. Boluntarioek beste kultura batzuk ezagutzearekin,
|
mundu
osoko pertsonekin duten harremanarekin eta lan altruista bat egiteko gogoarekin konbinatzen dituzte boluntarioek. Hona hemen hainbat proposamen, Gazteriaren Institutuak antolatuta:
|
|
|
Hauxe da Camino al Sur elkartearen proposamena. Proiektua bi astez planteatzen da eta
|
mundu
osoko pertsonek parte hartzen dute bertan; beraz, beste hizkuntza batzuk praktikatzeko aukera dago. Parte hartzaile guztiak boluntarioak dira, astelehenetik ostiralera lau eta sei ordu bitartean lan egiten dutenak.
|
|
|
Atzerriko herrialdeek gehiago gozatzea, ohiturak hobeto ezagutzea eta tokiko jendearekin harremanetan jartzeko aukera gehiago izatea. Harremanak beste nazionalitate batzuetako ikasleekin eta lagun taldea
|
mundu
osoko pertsonekin zabaltzea. Beste leku bat ezagutzeko aukera, eta aldi berean hizkuntza ikasteko aukera.
|
|
|
muturreko pobrezian bizi diren pertsonen esperientzia eta ezagutzak aprobetxatzea».
|
Mundu
osoko pertsona guztien indarraren alde egiten da, krisi egoeratik ateratzeko, salbu eta uste zuen gizarte baten zirrikitu guztietan. Aurtengo gaia bazterkeriarik gabeko mundu baten alde elkarrekin lan egitea da Krisi ekonomikoa globala da, eta pobrezia ere bai.
|
|
2014
|
|
|
Bilbao Dendak elkarteak balorazio “oso positiboa” egin du jaialdiak Bilboko merkataritzan izan duen eraginari dagokionez. ...ez, Kobetamendira datozen milaka pertsona horiek bihurtzen dira, hain zuzen ere, ”hiriak eskaintzen dituen aukeren publizista onenak”, eta “kultura topagune gisa Bizkaiko hiriburuaren irudian Bilbao BBK Live jaialdiak duen oihartzun garrantzitsua” nabarmendu du. Elkarteak azpimarratu du musika hitzordu horrek hiria “musika zirkuitu handien mapan” kokatzen duela, eta
|
mundu
osoko pertsonak erakartzeko duen gaitasuna nabarmendu du.
|
|
|
Hori da desberdintasun bakarra, alderik balego bezala, desberdina balitz bezala, bizirik egotea, hilda, mundu guztia hilda ez balego bezala. Baladaren esateko modua ere ez da edozelangoa,
|
mundu
osoko pertsona ezkutatuak erakusten ditu hor:
|
|
2015
|
|
|
Oxfam Intermón opari bat baino zerbait gehiago. Behiak, kobaiak, ekilore haziak, material didaktikoa eta dozenaka opari gehiago dira Oxfam Intermón
|
mundu
osoko pertsonekin konprometitu nahi dutenen eskura jartzen dituen aukerak. Opari bat baino zerbait gehiago da erakundeak abian dituen programetarako funtsak biltzeko ekimena.
|
|
|
Irudia: altze
|
Mundu
osoko pertsonen elikaduran, arrautza oso garrantzitsua da. Kalitate handiko proteina iturri bikaina da, eta etxeko sukaldeetan presentzia handia duen elikagaietako bat da.
|
|
|
Ian Lamont Zer da Dropbox? Dropbox fitxategiak ostatatzeko plataforma bat da, non erabiltzaileak bere fitxategien kopiak gorde eta
|
mundu
osoko pertsonekin dokumentuak parteka ditzakeen. «Hodeiko» zerbitzu horietako bat da, bere bezeroak Dropbox kontuan beti eskura duen informazioari eusten baitiote, gailu baten mende egon gabe.
|
|
2016
|
|
|
Hau da ELGEren egiteko nagusia:
|
mundu
osoko pertsonen ongizate ekonomikoa eta soziala hobetzen dituzten politikak sustatzea. Erakunde horretako kide izateko funtsezko baldintza pixkanaka pixkanaka kapitalen eta zerbitzuen mugimenduak liberalizatzea da.
|
|
|
90eko hamarkadaren erdialdetik hona behin eta berriz azaldu izan diren osasun izurriteek, besteak beste, Ebola birusaren gaixotasuna, SARS, HIES, kolera, hegazti gripe, txerri gripe edota MRSA ak orain arte pentsaezina zen zabalkuntza gaitasuna izan dute. Horren ondorioz,
|
mundu
osoko pertsonek beraiei buruzko ideia edo irudikapen partekatuak eraiki dituzte, beraietaz dagoen jakintza zientifiko espezifikotik haratago.
|
|
|
Zingira bidezko intoxikazioa zenbait dinoflagelatu (algak) jaten dituzten arrezifeko arrainen kontsumoak eragiten du. Hasiera batean, arazo hori zona tropikaletan baino ez zen mugatzen, globalizazioa eta
|
mundu
osoko pertsonen eta elikagaien mugimendu azkarra, hain zuzen, eta, hala ere, zzigaterak eragindako intoxikazio kasuak edozein lekutan zeuden. Elikagaien Segurtasunerako Europako Agintaritzaren (EFSA) arabera, 2008tik, Espainiak eta Portugalek elikadura toxikatoxinak (Kanarietan eta Madeiran) egin dituzte, eta horrek esan nahi du mikroorganismoa “gero eta orokortuagoa dagoela Mediterraneoan”.
|
|
2021
|
|
|
2025: osasun digitalaren etorkizuna Osasunaren Mundu Erakundearen arabera, “osasun digitaleko soluzioak erabiltzeak eta zabaltzeak goitik behera alda dezake
|
mundu
osoko pertsonek osasun estandar altuagoak lortzeko eta beren ongizatea sustatu eta babesteko zerbitzuak eskuratzeko modua”. Kalitatezko datu zehatzak izatea funtsezkoa da osasun beharrak ulertzeko, programak eta politikak diseinatzeko, osasun publikoaren arloko inbertsioak eta erabakiak bideratzeko eta aurrerapenak neurtzeko.
|
|
|
Zalantzarik gabe, horietako aldaera batzuek eragina dute osasunean; baina, milaka europar aztertu badira ere, orain arte ezinezkoa izan da aldaera horiek aurkitzea, zurien artean oso arraroak direlako. Hala ere, afrikarrengan identifikatutako aldaera horiek
|
mundu
osoko pertsonengan dute eragina, diabetesarekin lotutako gene berriak edo odoleko lipidoaren maila baxuekin erlazionatutako PCSK9 genearen aldaerak, kasurako. Azken horietan oinarrituta, gainera, gehienbat europar jatorrikoen dislipemia tratatzeko botika berriak garatu dira.
|
|
|
NBE Nazio Batuen Erakundeak hamazazpi helburu zehaztu eta aho batez onartu zituen 2015ean garapen jasangarriari dagokionez. Dokumentu hori" pobreziari amaiera emateko, planeta babesteko eta
|
mundu
osoko pertsonen bizitzak eta perspektibak hobetzeko ekintzarako dei unibertsala da". Ondorengoak dira hamazazpi helburuak, eta Zarautzen bat egingo dute horiekin:
|
|
2022
|
|
|
Hala, naturaren aldeko sentsibilizazio eta ekintza mugimendu handiena bihurtu da. Izan ere, urtero, Planetaren Orduak aukera ematen die
|
mundu
osoko pertsonei naturarekiko kezka erakusteko eta beste batzuei gure bizitzarako duten garrantzia ulertzen laguntzeko, bai eta gizakien eta ingurumenaren mehatxu suntsitzaileak ulertzeko ere. Sinbolo kolektibo batean parte hartzeko unea, baina jarduteko beharra nabarmentzeko unea.
|
|
|
Udalerriaren 750 urtemuga da aurten, eta, horren harira, Artziniega (Arciniega, Aciniegas, Arziniega. ...) abizena duten
|
mundu
osoko pertsonen bila ari da udala, uztailaren 9an artziniegatarren bilkura bat antolatzeko.
|
|
2023
|
|
|
Erromes asko joan izan dira Tibeteko Rongbuk monasteriora, Miyo Lungsangmaren egoitza ikustera. Egun,
|
mundu
osoko pertsonak etortzen dira Khumbura, mendia hegoaldetik ikusteko. Miyo Lungsangma tigre gorri baten gainean ibiltzen da, eta ederra da oso».
|
|
|
Osasun mentala eta ongizatea funtsezkoak dira pentsatzeko, sentimenduak adierazteko, besteekin elkar eragiteko, sostengua irabazteko eta bizitzaz gozatzeko dugun gaitasun kolektibo eta indibidualerako. Hori oinarri hartuta, esan daiteke osasun mentala sustatzea, babestea eta berrezartzea
|
mundu
osoko pertsonen, komunitateen eta gizarteen funtsezko kezka dela.
|