|
2003
|
|
|
Busquinek bere konfiantza erakutsi zuen funtsek Europan eta nazioartean katalizatzaile lanak egingo dituztela eta Sindromearen aurkako borrokan lankidetza sustatzen lagunduko dutela. “Europa osoko eta
|
mundu
osoko ikertzaileek proposamen sendoak aurkeztea eta azken hilabeteetan ikusi dugun egoera kezkagarri eta, batzuetan, tragikoari aurrea hartzen laguntzea espero dut”, esan zuen. Batzordearen ekarpena, bere VI. Ikerketa Esparru Programaren baitakoa, Asiako herrialdeei irekita dago, eta Bruselak parte hartzera gonbidatzen ditu, gaixotasunaren sendatze kasuen azterketari eta gaitzaren jatorriari buruzko proiektuak aurkeztuz.
|
|
|
Taldeak Giza Proteinen Erreferentziazko Datu Basea eskaintzen du Interneten, Genome Research aldizkariaren azken edizioaren bidez. Datu base horretan, gaur egun, gehien aztertutako 3.000 giza proteinetako zientzialariek konpilatutako sarrerak daude, osasunean eta gaixotasunean ezagutzen dituzten rolak barne, eta espero da urte honen amaieran 10.000 giza proteinari buruzko informazio osoa izatea. Datu base berriaren beste alderdi garrantzitsu bat da proteinen artean ezagutzen diren elkarreraginak biltzen dituela,
|
mundu
osoko ikertzaileek egindako ikerketa independenteak biltzen dituen web sare bat sortuz. Gaur egun datu basean dauden 3.000 proteinek badakite dozenaka eta ehunka proteinarekin elkarreragiten dutela.
|
|
2006
|
|
|
Giltzurrunaren herentziazko eritasun gisa agertzen da giltzurrunaren polikistosia, eragin estatistiko handiena duena. Horregatik, azken urteotan,
|
mundu
osoko ikertzaileak prebentzio edo terapia bideak bilatzen ari dira. Vicente Torres, Rochesterren (Minnesota, AEB) Mayo Klinikako Nefrologia Zerbitzuko burua, arlo horretan ekarpen garrantzitsuak egin dituen adituetako bat da.
|
|
|
Oviedon urriaren 3tik 5era egingo den Fundamentos Web kongresuko gai nagusietako bat sarean nabigatzeko gailu mugikorrena izango da.
|
Mundu
osoko ikertzaileek parte hartuko dute ekitaldian, eta Vinton Cerf Interneteko oinarrizko arkitekturaren sortzaileak hartuko du parte. “Internet mugikorra” deritzona benetako erronka bihurtu da, bai erabiltzaileentzat bai web garatzaileentzat.
|
|
2008
|
|
|
Esan izan da genomaren sekuentziazioa gizakiaren historian egin den aurrerapausorik garrantzitsuenetako bat dela.
|
Mundu
osoko ikertzaileak buru belarri ari dira genomaren sekretu guztiak argitu nahian, kodea deskodetu nahian. Argi dago, genomikaren aroan gaude.
|
|
|
Horregatik, uste dute hidrogeno buckybolak ekoizteko modu egingarri bat lortzen bada, polvomoduan gorde daitezkeela. Material berriek eta nanoteknologiak eskaintzen dituzten aukerak
|
mundu
osoko ikertzaile askok aztertzen dituzte. Adibidez, duela zenbait urtetik, egitura oso porotsua duten aleazio metalikoetan lan egiten da, eta, horri esker, hidrogeno poroetan gorde daiteke.
|
|
2009
|
|
|
|
Mundu
osoko ikertzaile askok fisio nuklearraren (ohiko erreaktoreetan erabiltzen dena) eta fusioaren abantailez baliatzen diren sistema hibridoetan lan egiten dute, horrela egungo zentral nuklearretan baino energia merkeagoa eta garbiagoa sortzeko. Adituek sistema horien potentzial handia aipatzen dute, nahiz eta onartzen duten zenbait urte direla oraindik martxan ikusi ahal izateko.
|
|
|
|
Mundu
osoko ikertzaileek Eguzki Sistematik kanpo planeta bizigarriak aurkitzeko plan bat eztabaidatu dute Bartzelonan
|
|
|
Talde horretan daude Cuencako Hiri Sorgindua, Antequerako Torkala, Las Médulas, Pico del Teide, Ordesako bailara, Covadongako lakuak, Ifacheko Haitza, Nerjako kobazuloak eta abar luze bat. Beste leku batzuek aberastasun berezia dute,
|
mundu
osoko ikertzaileak erakartzeko. Baina gero eta jende gehiago erakartzen du “turismo geologikoak”, eta oso zaila da esparru horretan hautaketa egitea:
|
|
|
Ur gezaren biodibertsitatea beste ekosistemena baino askoz ere aberatsagoa da, baina abiadura handian desagertzen da.
|
Mundu
osoko ikertzaileek milaka espezie arriskuan jartzen dituzten hainbat mehatxu azpimarratu dituzte. Ur gezakoak funtsezkoak dira ingurumenerako eta milioika pertsonaren biziraupenerako.
|
|
2010
|
|
|
Benetako odol artifiziala urrun da oraindik.
|
Mundu
osoko ikertzaileek hainbat hamarkada daramatzate ordezko bideragarri baten bila, baina odolaren osagai gutxi batzuen ordezko sintetikoak baino ez dira lortu bidean. Aurrerapen ugari egin bada ere, hornikuntza odol emaile boluntarioen esku dago oraindik ere.
|
|
|
Bere ezagutza zientifikoa, ordea, urria da. Horregatik,
|
mundu
osoko ikertzaileak, horietako batzuk espainiarrak, azterlan gehiago sustatzen saiatzen dira. Azken horietako batek datu harrigarriak eman ditu:
|
|
2011
|
|
|
Teknologia asko findu behar dira, eta beste teknologia berri asko sortu. Ahalegin handia da, baina ingeniariak dagoeneko martxan daude;
|
mundu
osoko ikertzaileek ekin diote sare adimendunaren kontzeptua garatzeari. Gipuzkoan ari direnak iSare proiektuan bilduta daude, Miramongo Parke Teknologikoan instalatu nahi duten mikrosare baten eraikuntzan.
|
|
|
Horretarako, Gene Expression Omnibus en dauden 100 gaixotasunei buruzko datu genetiko bereizgarriak erabili zituzten. Datu base publikoa da, eta
|
mundu
osoko ikertzaileen milaka azterketa genomikoren emaitzak biltzen ditu. Gero, 164 sendagairen erabilerekin nahastu zuten informazio hori.
|
|
|
Alzheimerraren, zahartzaroko dementziaren eta Parkinsonaren arrazoiak ezagutzeko ikerketek
|
mundu
osoko ikertzaileen ahalegin handia eskatzen dute. Gero eta hobeto ezagutzen dira garapena mantsotzeko ekintzak abian jartzen dituzten sintomak, baina arrazoiak oraindik ez dira ezagutzen.
|
|
2012
|
|
|
Hori baieztatu izan balitz, aurrerapauso bat zatekeen gaitza ezagutzeko eta tratamenduak bilatzeko bidean. Alabaina, txostenak hasieratik piztu zuen susmoa
|
mundu
osoko ikertzaileen artean, argitaratu ziren emaitzetan azaltzen zenaren aurka haiek ez baitzuten topatzen birusaren arrastorik beren pazienteen odolean. Ikertzaileen ustez, txostenean azaltzen ziren ikerketan akatsak zeuden, eta, beraz, ondorioak ez ziren zuzenak.
|
|
2016
|
|
|
Irudia: Exeterreko Unibertsitatea Grafenoaren beste aplikazio posible batzuk Grafenoak
|
mundu
osoko ikertzaile eta enpresa interesa piztu du. Gaur egun, talde zientifiko nagusiak, Manchesterko Unibertsitateko Nobel sariez gain, Massachusetts-eko Institutu Teknologikoa (AEB) dira.
|
|
2017
|
|
|
frogatu zuen objektuak ikusezin bilakatzea posible zela teorian. Geroztik, hark irekitako bidean aurrera egiten saiatzen ari dira
|
mundu
osoko ikertzaileak; tartean, Nafarroako Unibertsitate Publikokoak, beste batzuekin elkarlanean. Eta, berriki, bi bidezidor desberdinetatik joanda, emaitza onak lortu dituzte.
|
|
2018
|
|
|
|
Mundu
osoko ikertzaileekin dabil.
|
|
2020
|
|
|
Saguzarrekiko ikara garatu dute askok, hauek hiltzea proposatzeraino ere. Horren isla da Txinako ikertzaile batzuek, saguzarren kontserbazio egoeraz kezkaturik,
|
mundu
osoko ikertzaileei aholku eske idatzi izana. Bai, basapiztia asko bezala, birus espezie askoren gordailu dira.
|
|
2021
|
|
|
Une historikoa bizi dugu.
|
Mundu
osoko ikertzaile zientifikoek urtebete baino gutxiagoan zenbait txerto eman dituzte, SARS CoV gaixotasunaren heriotza eta sintoma larriak saihesteko. Hala ere, zalantzak sortzen dira haien albo ondorioei buruz, ez dute bukaerarik gelditzen, ukatzaileek jarraitzen dute… “Ez dakit txertoa jarri behar dudan”.
|