2001
|
|
pitxertara bat hustu arren, iratzarria ez denak lotan jarraitzen du. Hau izan da,
|
mundua
mundu denetik, gauak bilkuretan higatzen dituztenen legea. Eta, non ez den legeen haustea herioaz sariztatzen, zoritxarreko Antigona hark irakatsi zigun eran, legeak aldaezinak dira.
|
2002
|
|
Kondaira hau ondo ulertzeko, jakin behar duzue lurralde haietan eta garai hartan bazirela hiru izaki beldurgarri gorgona izenekoak.
|
Mundua
mundu denetik izan diren munstro izugarrienak eta ikaragarrienak dira gorgona horiek, izaki arraroak eta beldurgarriak, benetan, inoiz izan diren eta izango diren izaki harrigarrienak. Ez da erraza nolakoak diren adieraztea, antzeko beste piztia edo munstrorik ez baitago eta zaila bailitzateke antz pittin bat izan dezakeen piztia baten izena ematea.
|
|
Leireren gelako edozein gurasok. Gutxiagorekin asmatu izan dira, bai, handiagoak,
|
mundua
mundu denetik!
|
|
–ihardetsi zion amak– Sara baino zuhurragoa uste hindudan... Ez al dakin, bada, hortxe ditugula Jainkoaren manamenduak, eta legea beti izan dela lege,
|
mundua
mundu denetik?
|
|
" Noiz egiten dute bat, non egiten dute bat beheranzko mareak eta goranzkoak? Ez duzu ikusten elkargunea, inork ezin dezake antzeman momentua, baina,
|
mundua
mundu denetik, egunean bi aldiz gertatzen den miraria da. Esku batek ere hala utzi behar dio besteari protagonismoa, marea batek besteari bezalaxe.
|
2003
|
|
Gazte jendeak uste du muinoak naturalak direla, hantxe egon direla
|
mundua
mundu denetik; adineko jendeak, berriz, ez du oroitzapen zahar mingarriak berritzeko gogorik. Demagun bere ilobatxoak skate woardaz egindako akrobaziak txalotzen ari den amona xarmangarri hori:
|
|
Iragana ahantzi nahi lukete. Baina
|
mundua
mundu denetik, beti izan da talde bat identitateari eutsi diona. Askotan, errekonozimendu modua da.
|
|
|
Mundua
mundu denetik, salbuespenik gabeko tesia da, goizago edo beranduago, teknologia bakoitzak bere lengoaia aproposa sortarazten amaitu izan duela. Beharbada, telebistaren asmakizun teknologikoari ia zazpi hamarkada luze kostatu zaio bere genero propioaz jabetzea baina, azkenean, lortu du.
|
2007
|
|
Jakin nahiko nuke gaur non aurkitzen ahal diren ezpal horretakoak. Nago ez dela izango gehiegirik,
|
mundua
mundu denetik, hitza ez dela sekula hain hurbil egon putzetik.
|
2008
|
|
–Borrokaren arriskuak bakarrik eman dezake berdintasun sentimendu hori. Sentimendu horren bila joan ziren gure gurasoak gerrara gazteak zirenean eta joan dira
|
mundua
mundu denetik beste hainbat eta hainbat gudari ere, eta lubakietako triskantza eta hondamendi guztien gainetik bizitza bere ederrean eta handian atzeman uste zuten, kidetasun hori bizi zutelako. Gudari batek bakarrik daki hori zer den, gehitu zuen indar handiz, ni ez nintzela inoiz gudari bat izan eta ez nintzela izango aurpegiratuz bezala?.
|
|
Gauzak ez dira diren bezalakoak
|
mundua
mundu denetik, baizik eta mundua mundu hau denetik.
|
|
Azken urteotan ekonomiaren estatuez gaindiko zabalkundeak, komunikazio sistemen garapen bizkorrak eta migrazio geroz eta ugariagoek indarberritu egin dute sentipen hori (herrixka globalean bizi garelako sentipena, alegia), baina ez da kontu berria,
|
mundua
mundu denetik gertatu den fenomenoa baizik: gure paisaian, berbarako, Erromako zubiak ez dira euria eta eguzkia nahasten diren une bitxi horietan soilik ageri; latinezko" saxum volutum non obducitur musco" atsotitz zaharra ere 1546an agertu ei zen estreinakoz ingelesez(" a rolling stone gathers no moss"), John Heywood en Proverbs bilduman, eta urte batzuetara" dabilen harriari ez zaika goroldiorik lotzen" idatzi zuen Axularrek...
|
|
|
Mundua
mundu denetik
|
2009
|
|
–Ez pentsa
|
mundua
mundu denetik gehiegi aurreratu denik gai honetan. Eta oraingo belaunaldiek gehienbat liburuetatik ikasten dute dakitena.
|
|
|
Mundua
mundu denetik egiten dugu estropezu harri berean?
|
|
|
Mundua
mundu denetik, izua izan da botereak baliatu duen giltzarrapoa etorkizuna, utopia, berrikuntza, justizia, lotzeko.
|
|
|
Mundua
mundu denetik izan da horrela.
|
|
|
Mundua
mundu denetik baloreen krisia bizi dugu. Tirant lo Blanceko pertsonaia batek dio:
|
|
Gizonezkoa da Kixotea, literaturak irudikatu duen irakurlerik eroen jenialena.
|
Mundua
mundu denetik, gizonezkoak izan dira idazleak, gizonezkoak mezenasak, eta irudiek gezurrik ez badiote, irakurleak ere gizonezkoak izan direla pentsatu behar. Kixotea baino berrehun eta berrogeita hamar bat urte geroago emakumeena da jada irakur zaletasunaren zuzia, eta beste nobela handi batek jasoko du gertaera:
|
2010
|
|
Jainkoa definitu nahi izatetik datoz, nik uste, erlijio bakoitzak definitzen du Jainkoa bere erara, eta horrek zera adierazten du, Jainkoaren mende gaudela, bai, baina Jainkoa geure erara menderatuta gero, definiziorik interesatuenak bitarteko?, Jainkoaren izenean egindako krimen gehienak; izan ere, Jainkoa definitzea Hura hitzez inguratzea da? edo Haren inguruan hitzezko hesi bat jartzea, bestela, baina hitzak harri bihurtzen direnean hesiak ere harresi bihurtzen dira, eta halaxe gabiltza gizakiok,
|
mundua
mundu denetik, batzuk besteen kontra, harri jaurtika: hots, Jainkoa Jainkoaren kontra eta harresia harresiaren kontra; izan ere, Jainkoari buruzko definizioak, eta definizoek idolatriarako bidean jartzen gaituzte, gero eta ziurrago nago horretaz?
|
|
Dostoievskik erakutsi zidan niri, ordea, planteamenduaren xinpletasunean ezinezkotasun bat zegoela, ez baitago gizon onik ez gaiztorik, osotasun baten barruan ulertua ez behintzat, on bakoitza bere gaiztoak bizi baitu, gaizto bakoitza bere onak bizi duen bezala? gizona halakoa baita eta halakoa izango,
|
mundua
mundu denetik mundua mundu den arteino.
|
|
Umetan jaso genituèn Jainkoaren irudi haiek —tronu batetik sariak eta kondenak banatzen zituèn aita bizardun hura, adibidez— motz geratu zitzaizkidan, halako batean; are gehiago: ...zera adierazten du, Jainkoaren mende gaudela, bai, baina Jainkoa geure erara menderatuta gero, definiziorik interesatuenak bitarteko—, Jainkoaren izenean egindako krimen gehienak; izan ere, Jainkoa definitzea Hura hitzez inguratzea da... edo Haren inguruan hitzezko hesi bat jartzea, bestela, baina hitzak harri bihurtzen direnean hesiak ere harresi bihurtzen dira, eta halaxe gabiltza gizakiok,
|
mundua
mundu denetik, batzuk besteen kontra, harri jaurtika: hots, Jainkoa Jainkoaren kontra eta harresia harresiaren kontra; izan ere, Jainkoari buruzko definizioak —eta definizoek idolatriarako bidean jartzen gaituzte, gero eta ziurrago nago horretaz— arma hutsak dira, guk noiznahi erabil ditzakegunak, gezi batzuk bezala, etsaiari aurre egiteko; izan ere, Jainkoaz mintzo diren mintzo guztiak muga bat dira... eta horregatik geratzen naiz isilik, isiltasuna misterioaren mugagabetasuna hobekien definitzen duen hitza delakoan, hitz orotatik haratago dagoena...
|
|
gizon onek gaiztoak garbitzea —ez da kasualitatea gero gizon onak beti indartsuenak izatea...! — edo haiek zapaltzea, gatibu lanetan —Korolorenko ere indarkeriazale agertu zen bizitzaren azken aldean, Tolstoiren iritziaren aurka, oker ez banago... —, kartzeletan edo gulagetan... Dostoievskik erakutsi zidan niri, ordea, planteamenduaren xinpletasunean ezinezkotasun bat zegoela, ez baitago gizon onik ez gaiztorik, osotasun baten barruan ulertua ez behintzat, on bakoitza bere gaiztoak bizi baitu, gaizto bakoitza bere onak bizi duen bezala... gizona halakoa baita eta halakoa izango,
|
mundua
mundu denetik mundua mundu den arteino.
|
2011
|
|
|
Mundua
mundu denetik biolentzia da arazo sozialak konpontzeko bide natural, lehentasunezko eta espontaneoa. Politikan, biolentziaren erabilera estrategia kontu soil bat besterik ez da.
|
|
Ilundu egin da, eguzkia ezkutatu delako, eta zerua erdiz erdi urratu da goitik beheraino.
|
Mundua
mundu denetik, gizonen begiek ez dute ikusi hura bezalako ekaitzik. Ikaragarrizko euri erauntsia egin du, trumoi eta tximista beldurgarriekin, iheslari batek mundu honetatik ospa egitea lortzen duen bakoitzean gertatzen den bezala.
|
|
Biak setatzen dira nor bere teman, eta odolaren odol direnek behazunaren behazun izatea lehenesten dute.
|
Mundua
mundu denetik behin eta berriro gertatu den eskema arrunt aspergarria da. Amona, zure ama, urrutiratu egin zitzaizun.
|
|
Arriskua begi bistakoa da, nire aburuz. Izan ere, historiaren errepaso axalekoenak ere omert zabaltzeak dakarren kaltea islatzen du, jokamolde koldarra bezain ulergarria bidegabekerien ezinbesteko adiskidea izan baita
|
mundua
mundu denetik.
|
|
|
Mundua
mundu denetik, utopia izan dugu aldaketaren motorra. Hasieran ezinezkoa zirudiena egia bihurtzeak aitzina egiten lagundu die gizarte hobearen aldekoei.
|
|
Gaur egun, tamalez, kontserbadoreen utopia gailentzen ari zaigu. Eta haiena badakizue zein den,
|
mundua
mundu denetik ere bakarra izan dutelako: utopiarik gabeko gizartearen utopian sinestaraztea.
|
|
Oroimen ahalguztiduna zen haren dohain nagusia. Oroitzapen gehiago dut nik bakarrik,
|
mundua
mundu denetik gizon guztiek inoiz izan dituzketenak baino esaten omen zuen. Apenas hartzen zuen loak".
|
2012
|
|
|
Mundua
mundu denetik, nire munduan, behintzat, gure amona Joxeparen etxean tokadisko zahar bat egon izan da beti, 45 bira minutuko abiadan itzulikatzen ziren singleak entzuteko balio zuten horietakoa. Arratsaldeko zazpietan errosarioa errezatzen zuen amonak, latinez.
|
|
Handik urte batzuetara, nobela arloko Kritikaren Saria errefusatu nuen: inmorala iruditzen zitzaidan pertsona bakar baten apetari ezer zor izatea, jakina baita kritikari bakarra dela sari horiek erabakitzen dituena
|
mundua
mundu denetik. Gauza bera egin nuen, ondoren, bi Sari Nazionalekin, autonomikoarekin eta benetakoarekin:
|
2015
|
|
|
mundua
mundu denetik,
|
|
Maitasun hau hain da ederra, hain zirraragarria, non dardara egiten dudan honen aldamenean, eta neure burua eskaintzen dut, neure ohituraren kontra, hondartza batean orratz bat bilatzeko; grinarik txoroena eta barbaroena da, eta gizon gazte jatorra, gema baten profila duena. Paulena aparta zen?, liskarti hutsa bihurtzen du, Mile End Road en palanka batekin dabiltzan horien antzera (Paul harro zegoen, lotsagabe). Hala ere, esan zion bere buruari,
|
mundua
mundu denetik kantatu zaizkio maitasunari odak; oparitu zaizkio koroak eta arrosak; eta hamar laguni galdetzen badiezu, hauxe nahi dutela esango dute bederatzik: maitasuna; emakumeek, beraren esperientziaren arabera, denbora guztian sentituko lukete:
|
|
Behin eta berriro errepikatu da agindu berbera
|
mundua
mundu denetik: gizon bihurtzeko, hil behar du gizonak gizona, eten behar du gizonak gizonaren ametsa.
|
|
–Oroitzapen gehiago dut nik bakarrak,
|
mundua
mundu denetik gizon guztiek inoiz izan dituzketenak baino.
|
|
|
mundua
mundu denetik,
|
|
Alferrikakoak, ondorioz. Eta horretara jarrita, ez du uste zentzuzko eskariak direnik ere,
|
mundua
mundu denetik baita jendea makurra eta berekoia. Eta hala izanik, nork bere astoari arre egitea beste erremediorik ez dago.
|
2016
|
|
Bazen behin errealitatea.
|
Mundua
mundu denetik aritu dira gizakiak (bai, bai, gizonezkoak batez ere…) errealitatea zertan den asmatzeko ahaleginetan. Galderak hain zorabio handia eragin zezakeenez, Jaungoikoa jaio zen.
|
|
Onartzen dugu geuretzat ona dela uste dugun hori. Mendeetan halako oreka bat izan dugu asimilazioaren eta erresistentziaren artean, eta horrelaxe iraun ahal izan dugu ia
|
mundua
mundu denetik. Hori bai, kostatu egiten zaigu kanpokoa onartzea; baina behin geure egin dugunean, geu izaten gara defendatzaile sutsuenak.
|
|
Ez dela hor deus arrarorik erranen duzue,
|
mundua
mundu denetik haurrak emaztek sortzen baitituzte. Pastoral honen kasuan azpimarratu behar da zenbateko lekua hartzen duten emaztek.
|
2017
|
|
Gorrotoa, amodioaren giltza, haterrak direla harrotasunez aldarrikatzen duten gazte eta ez hain gazteen artean.
|
Mundua
mundua denetik, gorrotoa eta gorrotatzaile bikainak egon izan ez balira bezala.
|
|
Irakasleak ama lehen aldiz ikusi zuen eguna gogoratzen zuen behin eta berriz idazki horietan, maitasun historia bakoitza sorrerako irudi batek baldintzatuko balu bezala. Bitxia da
|
mundua
mundu denetik zeinen gutxi aldatu diren maitasunari buruzko kontuak. Berarekin egoteko zuen grinaz gauza gordin samarrak esaten zituen eta kontu samurretara igarotzen zen ondoren eta adierazpen guztiz melengak egiten zituen eta elkarrekin bizitzen jartzen zirenean betiko izango zela agintzen zion.
|
2018
|
|
|
Mundua
mundu denetik urreagatik izandako borroka eternalen beste pasarte bat izan zitekeen honako hau, baina Titzinaren esku finetan dimentsio asko hartu ditu gaiak. Eta, Kataluniako konpainian ohikoa den legez, giza arimaren barrunbeetan murgiltzeko balio izan du aukerak.
|
|
haiekin saiatzeko agortuta zegoenari bizitza berri bat ematen.
|
Mundua
mundu denetik egin duguna, alegia, baina dantzaren ikuspegitik, balio gutxikoa.
|
|
Senekak behin esan bide zuen krudelkeria eta mendekua koldarkeriaren ondorio direla, eta ni ados nago horrekin.
|
Mundua
mundu denetik, guda batek beti ekarri ditu bere atzetik goseak, gorrotoak, negarrak eta odol errekak.
|
|
Lisboa eta badiaren gaineko gaztelutik so, hari guztiari aiduru egon zen munduko errege Felipe, bere izeneko bigarrena; ordu hartan, Ameriketako bere lurrekin Portugal irabazi ondotik, Alexandre Handia edo Tamerlan enperadoreak baino handiagoa zen,
|
mundua
mundu denetik erregerik indartsuena.
|
2019
|
|
|
Mundua
mundu denetik ba omen dira aldrebeskeriak. Hala zioten lehengoek, eta hala esanez jarraitu dugu geuk ere, gauzak ez baitira gehiegi aldatu, horretan behintzat.
|
|
hedabidea eta bere komunitatea. Ez zioen gezurrik, baina ez zuen ezer deskubritu,
|
mundua
mundu denetik humanoen garapena batez ere komunitatearen indarrean oinarritu da, naturaren bilakaera sinbiosian lehian baino gehiago egiten den moduan. Kapitalismoa etorri zen arte, honen ondorio nagusiena beti izan baita komunitatea eta bere ingurumen naturala suntsitzea, klima aldaketarekin gero eta argiago ikusten den gisan, sistema honek bere baitan duelako suntsipenaren harra.
|
|
Gizonaren kasua guztiz da bestelakoa; erle langileez bestera, gizonak ez du elikatzen taldea bizi prozesu huts baten bitartez, baizik beraren aberetasuna gainditzen duten ekintza batzuen bitartez. Homo fabera,
|
mundua
mundu denetik, asmatzailea da: fruituetaraino iristeko edo animaliak akabatzeko besoaren osagarri dituen makila eta mazoa tresnak dira, munduaren gaineko kontrola areagotzekoak; itsasoan harrapaturiko arrainak etxera eraman baino gehiago egiten du:
|
|
Emakumeak ezker aldera bihurtzen du burua, apur batez, deia hobeki entzuteko bezala, eta Mogueime alde hartara dagoela, pixka bat atzerago, ezinezkoa izan da emakumearen begiek gizonarenekin topo ez egitea. ...ik emakumeari begiratzen dionean, eta emakumeak, bere aldetik, begiak desbideratzen dituenean, isiltasuna erabatekoa da, egia da inguruan hotsik badela, baina beste mundu batekoak dira, mandoek bafada egin eta errekan edaten dute, eta seguruenik egin behar dena hasteko modu hoberik aurki ezin daitekeenez, Mogueimek emakumeari galdetu dio, Nola duzu izena, zenbat aldiz ez ote diogu elkarri galdetu,
|
mundua
mundu denetik, Nola duzu izena, gero geure izena gaineratuz, Ni Mogueime naiz, bide bat irekitzeko, emateko hartu baino lehen, eta gero zain gelditzen gara erantzuna entzun arte, erantzunik denean, isiltasunez erantzuten ez digutenean, baina oraingo honetan ez da isiltasunik izan, Ni Ouroana naiz, esan du emakumeak, gizonak bazekien, baina haren ahotik entzun duen lehen aldia izan da....
|
|
Ez ziren konturatu emakumearen aurpegian ez zegoela gogortasunik, hain zuzen ere, irribarre arin bat baizik, azken finean egoerak libertituko balu bezala. ...do Silvaren gorputzeko atalen batean artegatasunezko seinale batek jotzen du, asaldura izango litzateke hitz aproposa, orain hitz horri lagundu behar dion adjektibo egokia aukeratu behar dugu, sexuala, adibidez, baina ez dugu aukeratuko, Raimundo Silva ezin daiteke horrenbeste denbora egon erantzun gabe, honelako egoeretan denbora gelditu egin zela esatea ohikoa dela egia den arren, baina denbora,
|
mundua
mundu denetik, ez da behin ere gelditu. Emakumearen aurpegian irribarrea ageri da oraindik, baina zakarkeria, hitzen lehorra ezin daiteke bazter utzi, zuzendariak ere ez ziren hain gogorrak izan, Raimundo Silvak zalantzak ditu, ez daki besteak erabili duen tonu oldarkorrarekin erantzun behar duen, edo emakume haren menpeko izateak aholkatzen duen tonu otzanarekin erantzun behar duen, bistan da emakumeak badituela baliabideak etorkizunean bere bizimodua ozpintzeko, edozein aitzakia on izango da, eta azkenik, egoera horretarako eduki zuen denbora laburrak uzten zion bezain zehatz neurtu ondoren, behaketa fisionomikoak egiten pasatu zuenaz aparte, azkenik erantzun egin zuen, Neu naiz asebetetzeko moduko azalpena aurkitu nahi duen lehena, baina, orain arte ez badut horrelakorik lortu, zalantzak ditut inoiz lortuko ote dudan, nik uste dudana da nire baitan halako gatazka bat piztu dela, nire alde onaren, benetan alde onik badaukat, eta nire alde txarraren artean, hori denok daukagu, Jekill doktorearen eta Hyde jaunaren artekoa bezalakoa, erreferentzia klasiko hau egitea zilegi bazait, edo, hobeki esateko, eta gainera nire hitzekin, gaiztakeriaren tentazio mutantearen eta ontasunaren izpiritu kontserbatzailearen artean, batzuetan galdetzen diot neure buruari zer oker egingo zituen Fernando Pessoak, berrazterketak egiterakoan edo bestela ere, heteronimoekin zeukan nahaste harekin, deabru guztien arteko liskarra litzateke, hala uste dut.
|
|
Zenbait egilek, dela ziurtasun horretara iritsi direlako, dela euren osaketa intelektuala ez delako egonarri handiko ikerketazalea, gorroto diote kausa deitzen dugunaren eta, ondoren datorrenez, efektua deitzen dugunaren arteko harremana beti lineal eta agerikoa ez izateari. Horiek esaten dute, eta ez zaie arrazoia ukatu behar,
|
mundua
mundu denetik, noiztik den mundu ez dakigun arren, ez dela kausarik ez zuen efekturik ikusi, eta kausak oro, dela predestinazioz edo dela ekintza mekaniko hutsez, efektuak sortu eta sortuko dituela, eta efektu hauek, hau garrantzizkoa da, berehala gertatzen direla, kausatik efektura iragate hori behatzailearen oharkabean burutu bada ere, edo denbora luzea iragan arte ezin berrosatuko den arren, e... Urrutirago joanda, ausarkeriazko arriskuaz, esaten dute egile horiek gaur egun ikusten eta ezagutzen diren kausa guztiek beren efektuak sortu dituztela, efektu horien agerpena itxarotea baizik falta ez dugularik, eta, esaten dute, baita ere, efektu guztiek, agerpena egin dutenak bezala agerpenik gabeak ere, badutela beren kausalitate saihetsezina, pairatzen ditugun gabezia anitzek efektuak beren kausekin harremanean jartzeko moduan identifikatzea galarazi diguten arren, harreman hori ez delako beti lineala, ezta beti agerikoa ere, hasieratik esan den bezala.
|
|
"
|
Mundua
mundu denetik, eguzkia biraka ari da eta gu haren inguruan. Eta dei egiten dio lurrari esnatzeko, azaleko zomorroak astindu eta mozorrotzeko.
|
|
|
Mundua
mundu denetik, hartzak kobazulora sartzen dira neguko solstizioetan eta kilkerrak kanpora atera udakoetan. Eta guk dantzatu eta kantatu egiten dugu negu zein uda, egin arren euria, atera arren eguzkia, apurtu arren zeruan tximista…
|
|
Beharbada iritzi horrekin bat zetorrelako eta seguruenik Saturnoren istripuak eragin zitzakeen susmoak saihestearren, Vinson jaunak eten bat egin behar izan zuen hegaldi zapuztuaren kontakizunean. Ezbeharra gorabehera, bere excursus ean nabarmendu zuen gizakiok lortua genuela
|
mundua
mundu denetik berezkoa zaigun hegaldatzeko ametsa, aeronautikak garbitu egin zuela goregi hegaldatu nahi izanaren bekatua; kasik hegaztien pare ibil gintezkeela eta, gainera, non eta Frantzian gauzatu zela mirakulu hori, mende bat lehenago, 1783an, Montgolfier anaien eskutik: haiexek irabazi zuten arintasunaren eta astuntasunaren arteko lehia, bizkortasunaren alde betiere.
|
|
|
mundua
mundu denetik
|
|
|
mundua
mundu denetik ia.
|
2020
|
|
Tommy Dermott, magalean hartu eta egundoko jipoia eman behar dizut,
|
mundua
mundu denetik beste inongo mutikok hartu ez duena bezalakoa.
|
|
|
Mundua
mundu denetik, uharteak itsasoan erein zirenetik, inoiz ez zen ikusi Keola bezain gizon beldurtuagorik. Noski bazekiela igerian, baina itotzeko uretara botatzen diren zakur kumeak bezala, eta gainera ez zekien norantz jo.
|
|
–Halaxe da
|
mundua
mundu denetik. Eta nik ez dut lanik egin nahi.
|
|
Jagobek mundua eta munduko biztanleak irudikatu zituen une hartan.
|
Mundua
mundu denetik biraka dabil, batzuk jaio eta besteak hiltzen diren bitartean. Gurpilaren bira horiek guztiak hutsalak lirateke sentimendurik gabe.
|
|
Duela hiru mila urte inguru bizi izan omen zen Hesiodo Grezian, Homero bera baino lehen askoren ustez, eta hari zor zaio" Aroen edo garaien mitoa", zeinak gizateriaren bilakaera adierazten duen. Hesiodok dio
|
mundua
mundu denetik bost aro izan direla: urrezkoa, zilarrezkoa, brontzezkoa, erdi jainkoena eta burdinazkoa.
|
2021
|
|
|
Mundua
mundu denetik, historia konkista militarren historia da, irabazleen aldeko kronistek gozotzen dutena; edo bestela, herri indartsuen mehatxupean, kalte larrien beldurraz, menpeko joera hartzen duten herrien ez historia. Ejerzitoak:
|
|
Handik ia ordubetera, Gasteizko erdialdera heldu nintzen, Alaba Jeneralaren kaleko bebarrutzar handi batera sartu eta azken solairura igo nintzen, hantxe baitzen
|
mundua
mundu denetik El Diario Alavés en erredakzioaren egoitza.
|
|
Ordu hauetan horrenbeste jende paxiran sekula ikusi al da munduan? â³"
|
Mundua
mundu denetik"... lehengoek esaten zuten moduan? â Ze?, lehengo jende sano fidakaitz herrikoi jator... hiztun dotore haiek?
|
|
Horrela, bada,
|
mundua
mundu denetik uda guztietan egiten zuten bezala, han abiatu ziren O Con da SaÃnzako herrira, etxean zeuzkaten maleta guztiekin autoa goraino beteta eta, janariaz aparte ezer erostera joan beharrik izan gabe, hilabete osoa aguantatzeko asmoarekin (egia esanda, aspaldiko urteetan alokatzen zuten etxe hartan, hogeita hamar egunez bizilekutzat zuteneko hartan, apenas otordurik egiten zuten gosariez ... Denbora guztia kanpoan ematen zuten, aitak bereziki, batzuei eta besteei bisita eginez joaten baitzitzaion eguna; gainerakoan, tabernan pasatzen zuen denbora gehiena; goizetan, hala ere, korrika egitera irteten zen, eta batzuetan lagun batekin nabigatzera ere joaten zen; bigorexikoa zen, hau da, egunero kirola egin behar izaten duten morroi horietako bat, eta urteetan sartuxea egonagatik sasoi betean zegoen.
|
|
Han ez dira gauzak behin ere aldatzen. Han guztiak bere horretan dirau, batere mudatu gabe
|
mundua
mundu denetik eta denboraren hastapenaren hastapenetik. Alkate bera dute joan deneko hogeita hamar urteotan.
|
|
Mostradorea atearen aurrean zeukan. Atzean giltzatakoen bilduma bat, ehunka eta ehunka giltzatako,
|
mundua
mundu denetik han zeudenak. Eta herriko tailer mekaniko bateko egutegi bat, 1981 urtekoa, neska titi handi ikusgarri batekin.
|
2022
|
|
Laikotasunak ez du fenomeno erlijiosoa ukatzen:
|
mundua
mundu denetik, gizaki askok bizi, sentitu eta manifestatzen du (sinesten du) laikotasuna. Laizismoa da" gizakiaren eta munduaren ulertze (ikuste) desberdin bat, mundua ulertze (ikuste) ez erlijioso bat", dio Sámej Yizhar idazle israeldarrak Laikoa izatearen kuraia liburuan.
|
|
Izan ere, zalditik erori zenetik, oharmen oroimenak hutsik ere gabeak ditu: " Oroitzapen gehiago dut nik bakarrak,
|
mundua
mundu denetik gizabanako guztiek inoiz izan dituzketenak baino". Kontrara, ez da, ordea, beharbada, pentsatzeko oso gai.
|
2023
|
|
"... izenak horditu bezala egiten du adimena, sutu irudimena: izenak sinets errazago bilakatzen ditu aurrena eta ezin dudatuzko hurrena, azkenerako
|
mundua
mundu denetik beti hor egon direla iruditzerainokoan, jakinak eta izatedunak."
|
|
Orduan, absurdoan bizi izan da mundua beti?
|
Mundua
mundu denetik egon dira gerrak, inoiz ez da egon arrazoiren bat?
|
|
Ziur?
|
Mundua
mundu denetik, hildakoen eta bizirik daudenen arteko hizketarik ez da sekula ezagutu. Lehenengoak izaten ari gara?
|
|
ALAZNE: Auskalo, zuei entzunda, ezer ez dago ziur munduan
|
mundua
mundu denetik; pentsa, orduan, ez mundu denetik. (Isilunea) Baina zu oso zaharra zara, Abuela baino askoz zaharragoa, eta Abuela…
|