|
2000
|
|
|
Gaur egun,
|
munduko
lehen potentziaren laburdura sarriro aipatzen da. Euskaran, EEBB (AEB) laburtzapena ezin da azalpena eman gabe esan, nahasgarria baita.
|
|
2006
|
|
|
Estatu Batuetako Gobernuak Automobilgintzako Etanolerako Koalizio Nazionala (NEVC) sortu du, orokortzeko.
|
Munduko
lehen potentziak erregai alternatibo eta gutxiago kutsatzen duelako interes horrek etorkizun garbiagoa eta ekologikoagoa izateko itxaropena ematen du automobilgintzan, eta, beraz, gure hirietan eta gure eguneroko bizitzan. Etanolaren abantailak ugariak dira:
|
|
2007
|
|
|
Bestalde, Andaluziako Juntako Berrikuntza Sailak lan hori sustatu du bere aurrekontuaren %46 finantzatuz, 190.000 euro guztira. Gure herrialdea itsaspeko arkeologiaren
|
munduko
lehen potentzia da, azaldu zuen Roberto Muñozek, Decasateko zuzendariak, eta esan zuen Espainiako 8.000 itsasontzi eta galeoi inguru hondoratuta daudela lurraldeko uretan eta hainbat herrialdetan. Ondare arkeologikoaren %85 Espainiako uretan 50 metro baino gutxiagoko sakoneran sartuta dago, eta urpekariek lapurretak jasan dituzte, merkatu beltzean saltzeko materialak ateratzen baitituzte.
|
|
|
|
Munduko
lehen potentzia ekonomikoa zein zen oso argi zegoen, beraz. Arlo politiko militarrean, ordea, beste era batera ikus zitezkeen gauzak.
|
|
2011
|
|
|
Inkestatutakoen %25ek baino gehiagok ez du alderik hautematen olio tipologien artean, ez eta olioaren kalitatea baldintzatzen duten alderdien artean ere. Gaur egun, Espainia da oliba olioa ekoizten eta esportatzen duen
|
munduko
lehen potentzia. Gure herrialdean 30 Jatorrizko Deitura Babestu baino gehiago daude (DOP) oliba olio birjina estra, kalitate eta bikaintasun maila altuarekin.
|
|
2015
|
|
|
Edonola ere, interes tasaren igoera ‘homeopatikoak’, adjektiboa gurea da, iragarri zituen Yellen andreak, egoera ekonomikoaren arabera ezberdin egiteko prest zegoela argi eta garbi utziz, baina. Hitzaldiaren mezua helarazita ere,
|
munduko
lehen potentzia ekonomikoaren agintari monetario nagusiari ñabardura batzuk bidean geratu zitzaizkion. Erraterako, interes tasaren igoeren aroa poliki poliki hasteko arrazoia omen da neurri monetarioek salneurrien gainean eraginik izateko hartu ohi duten denbora tarte luzea, 12 hilabete gutxi gorabehera; baina, aldi berean, beldur da tasaren igoera txiki horiek inbertsioaren eta lan kontratuen aurreikusitako bilakaeren gainean izan ditzaketen epe motzeko eraginez.
|
|
2016
|
|
|
Europar Batasuna
|
munduko
lehen potentzia ekonomiko bihurtu da. Ekonomia politika jakin batzuk ezartzen zaizkie estatu kideei modu koordinatuan, eta estrategia bateratu bat planifikatzen da.
|
|
2020
|
|
|
Nabaria izan da, halaber, AEBen lidergo gabezia krisi honetan guztian, baina AEBen gainbehera seguruenik askok diotena baino urrutiago dago. AEBek
|
munduko
lehen potentzia izaten jarraitzen dute eta horrela izaten jarraituko dute. Eta ez soilik potentzia militarra.
|
|
|
Gates edo Warren Buffet, eta
|
munduko
lehen potentzia ekonomiko eta militarra izango garela beti.
|
|
2021
|
|
|
Etxeko arazoei begira, berriz, zeharka bada ere, hautagai demokrataren garaipena bada albiste on bat EBrentzat, eta txar bat Bruselari hainbatetan desafioa bota dioten Polonia eta Hungariarentzat. Trump
|
munduko
lehen potentziaren agintean egoteak batez ere Viktor Orbani egin dio mesede, urteotako joera ultrakontserbadorean sakontzeko beste zilegitasun bat izan baitu.
|
|
|
Gainera, neurri hori Bidenek bere hartan mantendu duela gogoratu du. Bi herrialdeen arteko harremanaren auziari nondik helduko dion erakutsi zuen herenegun Bidenek, bere legealdiko lehen prentsa agerraldian, ziurtatu baitzuen bera boterean den bitartean Txina ez dela
|
munduko
lehen potentzia bilakatuko.
|
|
2022
|
|
|
Baina behar al du benetan Txinak aurrera egiteko beste Mao bat? Behar al du
|
munduko
lehen potentzia izateko mugarik gabeko Xi bat?
|
|
2023
|
|
|
Txinaren arabera, gatazka honen oinarrian NATOren hedatzea eta estatubatuarren pentsaera inperialista dago. Orain,
|
munduko
lehen potentzien arteko tentsioa handia den honetan, are errazagoa da txinatarrentzat Moskuk azaltzen duen kezka horrekin enpatizatzea. Adibidez, otsail hasieran estatubatuarrek Filipinekin itun bat lortu zuten, eta, horren bidez, aukera izango dute militarrak Asia hegoaldeko herrialde hartara bidaltzeko; beraz, Taiwandik 320 kilometrora soldadu estatubatuarrak izango ditu Txinak aurrerantzean.
|
|
|
Ez da sorpresa
|
munduko
lehen potentzien arteko borroka hori edonon aurkitzea, eta Txinaren bake proposamenean ere lerro artean dago, Ukrainako gerrari zeharka itzal eginez. Argi dago azken egunotan Pekinek fitxa ondo mugitu duela mundu diplomatikoan.
|