2004
|
|
Euskara, mamu baten tankeran, egun garbietako ostarteen zain dagoen hizkuntza bihurturik, hiztunak ez du euskal munduaren erreferentzia garbirik. Hain zuzen ere, euskal
|
mundu
hori bera baita mamuaren sortzailea, tarteka marteka eta zatika erabiltzen den mintzabidea delako. Oker ez banago, Begoña del Tesoren elebitasun esperientziak horren itxurako zerbait iradoki nahi digu euskaldun berriaren lekuko:
|
|
Mundu osoaren lingua franca izan litekeena behar omen dugu giza kultura guztien lokarri. Hizkuntza franko
|
mundu
horretan bertan galbidean ditugun bitartean, mundu hizkuntzaren garaian bizi bide gara: bat ororentzat, eta milaka eta milaka hizkuntza inorentzat ez.
|
2005
|
|
Gizaki singularra munduan dagoen ikuspuntu batean bezala bilakatzen da. Munduaren eraldaketan autonomia bat lortzen du, nondik hark
|
mundu
hori bera irudikatzen duen.15
|
2009
|
|
San Frantziskoren begiek mundua argiz eta ederrez betea ikusten zuten. Galileirentzat
|
mundu
hori bera zientziarik gabe iluntasun labirintiko bat bilakatu da, ez da tutik ulertzen zientziarekin ez bada: –non si può intendere se prima non s, impara a intender la lingua, e conoscer i caratteri, ne?
|
2011
|
|
Irakurle, komunikabide, argitaletxe eta literatur sisteman mugitzen direnen artean sortzen da.
|
Mundu
horretan bere egoeraren jakitun den emakume kontzientea indartzen ari den neurrian, kanona ere mugituko da".
|
2016
|
|
Nobelak, garai batean balio izan zuena kanpoko mundu kolektiboa deskribatzeko, errealismoa?, mundu kolektibo horren miseriak azaltzeko, naturalismoa? edo
|
mundu
hori bera aldatzeko edo iraultzeko, abangoardiak?, niaren solipsismo egotistenaren gordeleku bihurtzeko arriskua dauka, autofikzioaren bertsio desitxuratuenetan behintzat.
|
|
Urrunago behatuz, kirolen
|
mundu
hortan berean, bazterrak berriz ere harrotuko dira eta ez guti! Futbolarien Euro xapelketa kasik bururatua, txirrindularien Frantziako itzulia hasi berria, Rio-ko Olinpi Jokoak hurbiltzen ari, horiek badute eta oraino ukanen ere hameka aipaldi, hedabide guzietan egiten eta oraino eginen baitzaiote ikaragarriko tokia, batzutan kasik sobera orobat!
|
2017
|
|
Hortaz, nire Egoa Bestearentzat naiz, Bestearenganantz isurtzen den mundu baten erdian. Baina, arestian, barne hemorragia deitu ahal izan diogu nire mundua Beste objektuarenganantz isurtzeari; orduan, hain zuzen, odolustea tinkatuta eta lokalizatuta zegoen, Beste hori nire munduko objektu gisa finkatzen bainuen, eta
|
mundu
hori bere aldetik husten zen. Horregatik, odol tantarik ez zen galtzen, dena errekuperatzen, zedarritzen eta lokalizatzen zen, nik barnera ezin nezakeen izate batean baldin bazen ere.
|
2018
|
|
batetik, bere munduari, hizkuntza barne? objektu gisa aurre egiten dion «ni» dago, eta, bestetik,
|
mundu
horretan bere burua objektu gisa aurkitzen duen «ni». Baina subjektu/ objektu dikotomiak, mendebaldeko epistemologiaren ezaugarria denak, baldintzatu egiten du ebatzi nahi duen identitatearen arazoa bera.
|
|
29. Egia da, behinik behin, orain dela erromatar administrazioa lehengo aldiz mundu piriniotarraz irudi zehatzagoa izaten hasiko denekoa, izan ere,
|
mundu
hori bere alde fisiko nahiz antropologikoari dagokioneanoso era lauso eta zehazgabean ikusten baitzen lehenago (ik. Fatas, 1993, 299; Perez Vilatela, 1991, 359).
|
2019
|
|
Nahiago izan du bere gurtzan aterpetu. Ernaltzen jakin ez duen mundu horri lotu ordez,
|
mundu
horretan bere buruari begiraturik kontentatu da, eta bere begiek bakarrik ikusten zuten ispilukeria horren interesaren arabera moldatu du bere bizitza. –Printzeak eroso sentitzen dira zernahi egoeratan, baita porrotean ere?, idatzi du; porrotean laketzen denez, errege izan uste du.
|
2020
|
|
Eta beraz,
|
mundu
horrek bere bizimoldea eta kultura arrunt berea zuen. Konparazione gure amak bi edo kaier segurik kantu bazituen.
|
|
Lehen Pizkundeko eragileak euren praktiketan nahikoa modernoak ziren, baina mugimendu Erromantikoko zenbait ahotsetan inspiratu zirenez, hark bezala diskurtso antimoderno edo tradizionalista bat egiten zuten ohikoan: alegia, ekosistema zaharrean, baserriaren inguruan gotorturik, biziraun zuen euskal
|
mundu
horri bere horretan eutsi behar zitzaion kosta ahala kosta. Bertsolaritzaren inguruko irudikapenak ere hor lerrokatzen zituzten:
|
2022
|
|
Hor, mundua ez da ahitzen; izatekotan, taxutu egiten da mugak eta datorkion kolapsoa ageri agerian dituen mundua. Modernitate mendebaldarrak sortu zuen
|
mundu
hori bere zibilizazio proiektuaren antz eta irudira, espantsionismo material eta kontzeptualaren bidez. Filosofia amaitu gabearen lehen irakaspena hau da: mundu izendatzen eta errepresentatzen duguna mundu bat baino ez dela, beste edozein mundu posible itzalpean utzi duena.
|
|
Unibertsoaren antzera, infinitua den eginkizuna. Gizadiak berak eginkizun infinitua izan behar duela, hala defendatu zuten Pico della Mirandolak lehenik, gizakiaren duintasunari buruzko diskurtso errenazentistan, 4 eta
|
mundu
horren beraren haustura mingarriaren hainbat pentsalarik ondoren; Walter Benjaminek, esaterako. Jainkoaren infinitu perfektu eta amaitutik giza baldintzaren infinitu inperfektu eta beti amaitu gabera:
|