2002
|
|
Zer egin behar dute Europako Batasunak eta
|
munduko
herrialderik aberatsenek?
|
2003
|
|
...tagonismoa aztertu genuke.Haien funtzionamendu sistema zaharkituak, Bigarren Gerrate Mundialaren emaitzeiegokitua, ez ditu 60 urteotan gertatutako aldaketa demografiko eta politikoak beregain hartu, eta jokaera antidemokratiko eta desorekatua mantentzen du oraindik.Hori guztia gutxi izango balitz, gaur egungo idazkari nagusia den Kofi Annanenjoera berria multinazionalei NBetako ateak zabaltzea da,
|
munduko
herrialde aberatsek beren gain nahi ez dituzten gastuei aurre egin diezaieten.
|
2005
|
|
Ez da aspaldiko kontua. Joan den uztailean Bob Geldof musikariaren gidaritzapean hainbat kontzertu eder antolatu zen
|
munduko
herrialde aberatsenetan Live 8 izenburupean, Afrikako herrialde txiroei lagundu eta horietan behartsuenei kanpo zorra kentzeko aldarrikapenekin. Eskoziako Edinburgen egun haietan biltzen zen G (munduko 8 herrialde ahaltsuenen) taldea, eta agintari nagusiei presioa egin nahi zien kontzertu erraldoi sail horrek.
|
|
|
Munduko
herrialde aberatsenek 2005ean barkatutako zorra 40.000 milioi dolarrekoa da, herrialde pobreenen zor osoaren %10 baino ez.
|
|
Gaur egungo krisiaren larritasuna neurri handi batean finantziazio sistema horrek eragin du, eta, horren ondorioz, mundu osoko ehunka elkarte, GKE eta erakunde batera bilatu dira mundu osoko milioika pertsonari miseriatik ateratzea eragozten dien egoera baterako irtenbideak. Egoera hein batean konpontzeko hartu diren azken neurriak 2005eko ekainean hartu dira,
|
munduko
herrialde aberatsenek, G izan arren, Errusiak izan ezik, eta Munduko Bankuarekin, Nazioarteko Moneta Funtsarekin (NMF) eta Afrikako Garapen Funtsarekin bat etorriz, zorra berehala barkatzea erabaki zutenean munduko 18 herrialde pobreenetatik, hau da, Saharaz hegoaldeko 18 herrialdetara, gehienetara. Aurrerago, bederatzi herrialdetako beste talde batek 12 eta 18 hilabete bitarteko epean 11.000 milioi dolarreko zorra barkatuko du.
|
2006
|
|
Herrialde emaileak Intermon Oxfam GKEk jakinarazi du arlo horretako emaile garrantzitsuenak orain arte Erresuma Batua, Suedia, Norvegia eta Herbehereak izan direla. Aitzitik, “Frantziak milioi bat dolar besterik ez du eman,
|
munduko
herrialde aberatsenetako bat izan arren; beste herrialde pobreago batzuek, hala nola Mexikok, Granadak eta Sri Lankak, lagundu dute hondoan”, salatu dute. GKE horrek kalkulatu du mila milioi dolar urtean dolar bat baino gutxiago direla herrialde aberatsetan bizi den pertsona bakoitzeko.
|
2007
|
|
" In Search of Congo' s Coltan" (Kongoko koltanaren bila). Baliabide naturaletan
|
munduko
herrialderik aberatsenetakoa den Kongo ulertzeko irudi batzuk eskaini ditu bertan.
|
|
XXI. mendeko proletarioak oldartu dira
|
munduko
herrialderik aberatsenetako batean. Pertsiar Golkoko Dubain, petrolioaren jabeek asmatutako hiri futurista eraikitzen ari dira Asia urrunetik ekarritako milaka obrero eta bizi baldintza hobeak eskatzen dituzte.
|
2008
|
|
Macauko penintsula txikia Asiako jokoaren gune bihurtu da urte gutxian, eta jokoen negoziotik jasotako diru sarreretan Las Vegasen beraren gainetik dago. Etengabe ari da hazten eta oraintsu arrantzale kolonia pobrea zena,
|
munduko
herrialde aberatsenetakoa bihurtzeko bidean da.Macau hiri zaharraren harrizko kaleetan, eliza katoliko ikusgarriak eta pastel koloreko luxuzko etxeek antzina portugaldarren kolonia izan zela erakusten dute. Zaila da imajinatzea zenbait kale igarota, edertasun horri munduko kasino handienen neon argien distirak hartuko diola lekua.
|
|
Estatu Batuetako per capita errentarik baxuena genuen gurean. Azken gabea zen Mississipiko pobrezia; nork sinetsi, non eta
|
munduko
herrialderik aberatsenean, halako egoera bizi genuenik?! ... 45 urte geroago, zer aldatu da?
|
|
Alemaniak, Ameriketako Estatu Batuek, Erresuma Batuak, Errusiak, Frantziak, Italiak, Japoniak eta Kanadak osatzen dute
|
munduko
herrialde aberatsenen taldea. 1973 urteko petrolio krisiari aurre egiteko eratu zen taldea.
|
|
|
Munduko
herrialde aberatsenetako buruzagiek atzo arte ostatu hartu zuten hotelaren inguruan egin zuten atzo protesta ehunka manifestarik, Hokkaidon. Toya aintziratik hasi eta hotelera artean egindako martxa baketsua poliziaz inguratuta egin zuten.
|
2009
|
|
|
Munduko
herrialde aberatsenak biltzen dituen G Gobernuek, solemnitatez iragarri zuten Londresen, apirilean," banku sekretuaren garaia amaitu" dela. Esaldi horrek esan nahi zuen" hirukia" deiturikoa (ihes fiskala, banku sekretua eta finantzak ez gainbegiratzea) bideratuko zutela Ogasunen arteko informazio trukaketara.
|
|
|
Munduko
herrialderik aberatsenek araudi zorrotzagoa nahi dute, krisi berriak saihesteko
|
|
G7
|
munduko
herrialderik aberatsenek osatzen duten taldea da. Bertako kide dira:
|
|
Sardinian. Izan ere,
|
munduko
herrialderik aberatsen eta inperialistenek Sardiniako irla txiki bat aukeratu dute beren bilkura egiteko. Sardiniatik bilkura horri batera erantzuteko deia egin dute, eta Askapenatik deiaren oihartzuna zabaltzen dizuegu.
|
2010
|
|
Nazioarteko Energia Agentzia IEAk aurten onartu du, lehen aldiz, petrolio arruntaren ekoizpenaren punturik garaiena 2006 urtean gertatu zela. Harrigarria da
|
munduko
herrialde aberatsak ordezkatzen dituen eta urtero txosten bat argitaratzen duen erakunde batek 2010 urtera arte itxaron izana egia onartzeko. Petrolio arrunta esamoldeak petrolio merkeena eta hoberena esan nahi du.
|
|
Pakistanen zorra bikoiztu egin da azken lau urteetan, eta Francisco Yermo Intermón Oxfameko bozeramaileak adierazi zuenez, Gobernuak lau aldiz baino gehiago gastatzen du pertsona bakoitzeko kanpo zorretan. Ariane Arpa Intermón Oxfameko zuzendariak esan zuen “zentzugabekeria moral eta ekonomikoa da”, uholdeek kaltetutakoak beren bizitzari berrekiten saiatzen diren bitartean,
|
munduko
herrialde aberatsenetako batzuek diru asko jasotzen dutela Pakistanen kanpo zor gisa. “Herrialde honek laguntza behar du, eta zorra barkatzea, familiak beren lurretara itzuli eta beren etxeak eta bizitzak berreraiki ahal izateko”, gehitu zuen.
|
2014
|
|
G20 deritzon taldeak bere urteroko bilera nagusia egin berri du Australian. Brisbanen bildu ziren
|
munduko
herrialde aberatsenak eta horien artean Frantziako Estatua, sortzaile gisa; Espainiakoa gonbidatu iraunkor egin dute. Bilera hauetan estatu horietako lehendakariak, banku zentraletako buruzagiak eta ekonomia eta finantzetako ministroak elkartzen dira.
|
|
Roger H. Unun Herrialde baten potentzia ekonomikoa Barne Produktu Gordina (BPG) izan ohi da. Adierazle horrek diru sarrerak bakarrik hartzen dituenez kontuan,
|
munduko
herrialde aberatsenek horiek lortzeko gaitasun handiena erakusten dute. Hainbat erakunde eta adituk defendatzen dute BPG ez dela balio herrialde baten benetako aberastasuna ezagutzeko, ez eta, batez ere, garapen iraunkorra bermatzeko ere.
|
2015
|
|
Beste herrialde batzuetan instalazio oso modernoak dituzte, baina ez daukate Estatuaren laguntzarik. Hemen arazo ekonomikoak ditugu, baina beti egoten gara
|
munduko
herrialde aberatsenen pare, kirolari dagokionez?.
|
|
Hori dela eta, OMEren txostenak ondo mugatutako proposamen batzuk aipatzen ditu gaixotasun horiei aurre egiteko, bai herritar guztiendako esku hartzeen bidez, bai banakako osasun arretako esku hartzeen bidez, gaitz horiek lehenbailehen diagnostikatu eta tratatu ahal izateko. Neurri horiek presaz aktibatzen ez badira, eritasun horien finantza karga
|
munduko
herrialde aberatsenek ere dituzten mailak izango dira, Chanen arabera. Izan ere, «patuaren esku uztea» ez da beti aukerarik zentzuzkoena.
|
|
Baina petrolio hori guk behar dugu garatzeko. Petrolioa ez ateratzearen truke,
|
munduko
herrialde aberatsenei planteatzen diegu Ekuadorri konpentsazioa ematea, planeta osoaren interesekoa den erreserbari eusteagatik".
|
2016
|
|
edo pentsioa.
|
Munduko
herrialde aberatsenetakoan
|
|
Berriki egindako inkesta batean, galdegindakoen erdiek Oxfami esan zioten bizirauteko dirua maileguan eskatu behar izan dutela, eta soilik laurdenek dituzte gaixoaldi baja, opor ordainduak, osasun asegurua edo pentsioa.
|
Munduko
herrialde aberatsenetakoan bizi dira, baina herrialde pobreenetako langileen eragozpen bertsuak dituzte.
|
2020
|
|
Kapital fluxuak ez bezala, COVID ez du etekinik behar; baizik eta zabalkunde oso eta azkarra, eta biak batera. COVID inmigrazio kontrol, sentsore biometriko, zaintza digital, eta datu analitika ororen zirrikituetatik oso errez iragazten da30; bereziki orain artean,
|
munduko
herrialde aberats eta berez kapitalismoaren motorraren erdigunea izan dena. Testuinguru honetan, euskal hiritarrak ere, zentzu batean zein bestean, hiritar pandemiko31 gara, munduko beste hiritarren maila berean.
|
2021
|
|
Horrek ez du esan nahi, inondik ere, Txina
|
munduko
herrialderik aberatsena izango denik, per capita BPGan eta errentan oraindik urrun dituelako Mendebaldeko herrialde gehienak eta Golkoko monarkia aberatsak.
|
2022
|
|
Nondik begiratzen diogun, erraldoia.
|
Munduko
herrialde aberatsenetakoa baita, aberatsena ez bada. Per capita errenta hemengoa halako bi edo hiru da.
|