|
2001
|
|
|
Azkenean, politikarien eta kultur eragileen lana edozer gauza sortzeko aitzakia bilatzea bihurtu da.
|
Mundu
globalizatu honetan bakoitzak bere tokia nahi du. Bonba atomikoak botatzen badituzu zure tokia izango duzu, baina ez dituzunez botako, bada, Artiuma egin duzu".
|
|
|
harreman, instituzio, foro eta subjektu nazionalen eraikitzea euskal herriari berezko neurri kolektiboa eta lurralde aldetikoa eman ahal izateko. Lan hori beharrezkoa da Euskal Herriari zor zaion burujabetzaren eskenatokira eramateko eta
|
mundu
globalizatu batean bizirauteko.
|
|
|
Dena den, Europako iritzi publikoak hobeto onartzen ditu nazioarteko auzitegiak eta halakoak, EEBBetan burujabetza galera gisa hartzen dituzte halakoak eta horregatik uste dut han kosta egingo dela eztabaida hori aurrera eramatea. Gatazkak nazioartekoak bihurtzen diren
|
mundu
globalizatu honetan, halako erakundeak gero eta beharrezkoagoak dira.
|
|
2002
|
|
|
|
Mundu
globalizatuan, ez al dute handienek beren etxea altxor preziatumoduan babesten. Ala garai bateko komuna haietara aldatu dira bizitzeko?
|
|
|
Mondragon Unibertsitateko Humanitate eta Hezkuntza Zientzien FakultateanHumanitateak eta Enpresak izeneko ikasketak eskaintzen dira. Ikasle guztiak diraeuskaldun; gai batzuk derrigor gaztelaniaz ematen dira, premiazkoa baita mugitukodiren esparruan gaztelania ere menperatzea; era berean, ingelesa ere funtsezkoa da; bistan da, geroago eta
|
mundu
globalizatuagoan.
|
|
|
Eta, nire ustez, ghettoaren aldekopolitika da zubi hori ezerezean gelditzeko arriskurik handiena dakarrena.Hemen ere, irakasle elebidunengan oinarritutako unibertsitatearen garapenaren esfortzua izan daiteke euskal unibertsitatearen sorkuntza abia dezakeena. Gainera, hizkuntza asko dituen
|
mundu
globalizatu batean, irakaskuntzak gero eta askotarikoagoa izan behar du hizkuntzaz, oinarrian dagoen izaera iraunkorra edukiko lukeen bertako hizkuntza ezarriz eta nazioarteko zenbait hizkuntza ere erabiliz.
|
|
|
Elikagaien kaltegabetasuna
|
mundu
globalizatuan
|
|
|
|
Mundu
globalizatuan, kontsumitzailearen kezkak gero eta azkarrago joaten dira ekoizleengana. Herrialde garatuek, elikagaien kontsumitzaile handiek, elikagaien ekoizpenaren hazkundean ez ezik, merkatu globalean ere eragiten dute, non eskaria hirugarren herrialdeen ekoizpenarekin estaltzen baita.
|
|
|
Baina sistema ez da uste bezain eraginkorra izaten ari. Hori egiaztatu ahal izan da Elikagaien Mikrobiologia eta Higieneari buruzko Latinoamerikako VII. Biltzarrean, azaroaren 10etik 14ra Txileko Santiagon egin baitzen,
|
Mundu
Globalizatuan Elikagaien Kaltegabetasuna izenburupean. Elikagaietarako Zehaztapen Mikrobiologikoen Nazioarteko Batzordeak (ICMSF, ingelesezko sigletan) antolatutako biltzarrean, zenbait txostengilek adierazi zuten APPCC sistema ez zela erabat eraginkorra agertzen, elikadura toxinfekzioen kasuak ez baitira murrizten ari nahitaez aplikatzen den herrialdeetan.
|
|
|
Baina gure lan esparruan, oroko rrean, Euskal Herria banaturik dagoen bi estatuetako hizkuntzekin elkar bizi behar dugu, eta arlo tekniko horretan ezin gara alfabetatugabeak izan.
|
Mundu
globalizatu honetan ere, ingelesak bere esparrua eduki luke, honetan Mondragon Unibertsitatea eredugarria delarik.
|
|
|
Hirugarren zikloan, aldiz, ikasleak ikerkuntzarako prestatzen direnez, ingelesak izan luke hizkuntza nagusia. Ez du honek esan nahi hizkuntza hau eta beste batzuk (frantsesa, gaztelania, alemana...) titulazio bat egiterakoan ikasleek ikasi behar ez dituztenik; alderantziz baizik, lan
|
mundu
globalizatuan behar beharrezkoak direlako. Joera hau segitzen dute Europako hainbat herri txikien estatuek eta fruituak onak dira.
|
|
2003
|
|
|
Mobilizazio forma berri hauek, eta uste dugu ZB horren paradigma izandaitekeela? EMEren diskurtsoa, gai bilduma, esanahien markoa eta mobilizazio klabeak erabiltzen dituzte, gizarte mugimendu honek gure gizartearen memoriahistorikoari emandako baliabideak mobilizatzen dituzte; baina testuinguru berribatean, nolabait, hau da
|
mundu
globalizatuan kokatzen den oso errealitate lokalbatean.
|
|
|
Baina, izan, bagara; beraz ez da hori arazoa eta ardura; bihar nola izan eta zertarako izan, baino. Hots, nola izan euskaldun eta nola izan euskaldun
|
mundu
globalizatuaren esparruan.
|
|
|
Erdaraz bizitzeko nahikoak ditut atzerriak: Frantzia eta Espainia barne; eta
|
mundu
globalizatu honetan, mundua bera ere. Nire herria, euskaraz baizik ez dut amesten.
|
|
|
" Gizarte modernoetan, arazo bizi bizia dira herrien nortasunaren, kultura gatazkaren, hizkuntzen talkaren, lurraldeen profilaren eta subiranotasunen kontuak,
|
mundu
globalizatuari begira27". Gizarte modernoan bizi gara, baina kontu zaharrak gainditzeke, oraindino.
|
|
|
•
|
Mundu
globalizatu batean hizkuntza bat baino gehiago jakitea beharrezkoa da, baina euskara ez da egokia bizi modernorako eta, geroari begira, askoz garrantzizkoagoa da ingelesa ikastea.
|
|
2004
|
|
|
Bestalde, hizkuntza aniztasuna, eremu handiko eta eremu txikiko hizkuntzen harremanak iraunkorrak izatean datza, hala ez bada, luzera harreman horrek txikien ordezkapena ekarriko baitu. Ikuspegi horrek, egungo
|
mundu
globalizatuan hizkuntzen arteko harremanak paradigma konplexu gisa azaltzen ditu eta, hizkuntza iraunkortasuna bermatzeko, hizkuntza handi eta txikien erabileraren arteko nolabaiteko" subsidiaritatea" proposatu dute: egin tokiko hizkuntzan egin daitekeen guztia, eta utzi hizkuntza handian egiteko soilik hizkuntza txikian egin ezin daitekeena.
|
|
|
Hain zuzen, saiakera hori egin dute Iruñeko Moises Perez de Albeniz galerian bildu diren sei artisten bideo instalazioek. Tokikoak
|
mundu
globalizatuan duen eragina aztertu duten sortzaileen artean, hiru euskal artista daude. Ibon Aranbarrik naturaren eta artifizioaren arteko harremanaz egin du hausnarketa Iritegiko kobazuloaren itxuraldaketa jasotzen duen instalazioan; Iñaki Garmendiak Taiwango bost gaztek Kortatu taldearen Kolpez Kolpe kanta nola interpretatzen duten erakusten digu; eta Inazio Escudero nerabezaroaz eta denboraren joan etorriaz mintzo da bere lanean.
|
|
|
Iñaki Barcena gure hirugarren mintzakideak dioenez," ez gara ezer asmatzen ari, demokrazia parte hartzaile saioak Erdi Arotik egon dira eta". Gaur egungo kinkan, berriz,
|
mundu
globalizatu hau zuzentzen duten indar neoliberalei aurre egiteko tresnatzat ageri zaigu »edo agertu litzaiguke», Barcenaren aburuz. " Erabaki garrantzitsuak merkatuak hartzen ditu.
|
|
|
Distantziatik euskaldun izatea, diasporako hizkuntza eta nortasun mestizoetan bizitzea, hori izan da euskal tradizio nagusietako bat. Gaurko
|
mundu
globalizatuan diasporako nortasun mugikor hauek hartu dute protagonismo berezia. Hauek dira eredu egokiak gaur egun euskaldun izateko:
|
|
2005
|
|
|
Jimeno. Alegia,
|
mundu
globalizatu honetan Coca Cola gure bizitzaren une orotan sartu zaigu eta bereziki festan. San Ferminak ditugu abidide, bestetan ere bai, baina Katxia bertan zabaldu zen, Peña jatorrenetan zabaldu ere.
|
|
|
Horrek festaren gehiegikeri komertziala erakusten digu. Hori gaurko gizartearen fruitua da,
|
mundu
globalizatuarena. Tristea bada ere, Coca Cola adibide paradigmatikoena da:
|
|
|
Brundtland Txostenean adierazi moduan," garapenak ekonomiaren eta gizartearen eraldaketa progresibo bat dakar berekin". Horretarantz jotzeko,
|
mundu
globalizatu honetan nagusi den sistema sozio-ekonomiko eta politikoa berrikusi egin behar da.
|
|
|
partekatzen dituzten komunitateko kideen arteko elkarrekintzari zimendua eman diotenak; horrela, komunitate etnikoak eta hauen nazionalismoak indarturik ageri dira.
|
Mundu
globalizatu batean, norbanakoek zein herriek ezberdinak direlako eta zerbaiten zati direlako kontzientzia bat behar dute, pertsonek kontzientzia horren barnean ematen diote-eta zentzua bere bizitzari. Horrela, eremu lokala globalizazioaren eta garapen iraunkorraren faktore erabakigarria da norbanakoarengandik hurbileneko inguruan ekintza zuzenak gauzatzera begira, eta norbanakoari berari aukera ematen dio autodeterminatzeko eta bere bizitzaren eta bizi den ingurunearen gobernua bere gain hartzeko.
|
|
2006
|
|
|
Izatez, ordea, OPA hori, OPA guztiak bezala, ahalik eta negoziorik handiena ahal den kosturik txikienarekin lortzeko operazioa da eta are gehiago orain,
|
mundu
globalizatuan gaudela. Burtsak ez du ez bihotzik, ez aberririk.
|
|
|
Dosierrean, hiriaren bilakaera ekonomikoa eta izan duen susperketa, dauzkan azpiegiturak eta kultur eskaintzak zein Bilbok atzerrian duen proiekzioa aztertzen dira, ikuspegi ezberdinetatik, hainbat adituk osatutako bederatzi artikulutan. Jose Guimonen iritziz, adibidez, aurrerapen ekonomiko ikusgarriak gorabehera, Bilbo oraindik ez dago ongi prestaturik
|
mundu
globalizatuan lehiatzeko. Alfonso Martinezek dio, ordea, ingurumena biziberrituz, hainbat arkitektura elementu moderno gehituz eta kalitate handiko zerbitzuen eskaintzarekin Bilbok hartu duen irudi berriak, Europako lehen lerroan jarri duela metropoli eremuen biziberritze estrategikoari dagokionez.
|
|
|
altzairuzko eskua, zetazko eskularruan. Iraganetik datozkigun hizkuntza eta nortasuna geroratu daitezen nahi dugunok, hau da, euskaldunon komunitateak iraun dezan
|
mundu
globalizatuan, irmotasun handia dugu barrenean, auto-estimu sendoa, maitasuna gure izaerari, militantzia euskararekiko. Baina, komunitatea trinkotzearekin batera, hedatu ere egin dugu, bizirauteko masa kritikoa har dezan eta zergatik ez, hegemoniko bihur dadin Euskal Herrian.
|
|
|
Arrisku ekologiko asko daude eta non gauden, oso desberdinak dira.
|
Mundu
globalizatu honetan, arriskua gai zerrendan dago eta fronte askotatik dator. Gizarteak aurrera egin behar du, baina ez zoroa; gauzak ondo ebaluatu behar dira.
|
|
|
Lehenengo eta behin, 1989an Berlingo Harresia erori zenetik mundua asko aldatu da. Kapitalismoaren erabateko nagusitzeak Santa Clausen hegemonia mundialaren areagotzea ekarri du eta, zertarako engaina, Olentzerorena bezalako proposamenak
|
mundu
globalizatu honetan ez dira lehen bezain erakargarriak. Gainera, Erregeek malgutasun handiagoa erakutsi dute kultura komertzial berrian integratzeko, beren desfileak Rio de Janeiroko ihauterien kopia bihurtuz.
|
|
|
Nik uste dut oso galduta gabiltzala, eta idazleok ere bai, eta euskal idazleok are gehiago, eta Euskal Idazle Elkarte honekin zer esanik ez... Une honetan,
|
mundu
globalizatu honen aurrean gure zilborrari begira ari gara, eta barne krisia leporatzen digunak uste dut zuzen dagoela, baina ez duela jakin krisi hori bideratzen, kudeatzen alegia. Gainera, krisia, berez, ez da txarra, aukera handiak gordetzen baititu.
|
|
|
internet, globalizazioa, merkatu jainko bihurtua. Ematen du txikiarentzat ez dela lekurik
|
mundu
globalizatuan: txiki hori izan aldizkaria, izan hizkuntza, izan kultura, edo herria izan.
|
|
2007
|
|
|
Oraintxe esan duzu egia. Batetik,
|
mundu
globalizatuan bizi garela diozu. Bestetik, hau beste mundu bat dela.
|
|
|
Garai berriak aztertzeko ezintasunetik ere badatoz esamesa horiek. Alferrik da
|
mundu
globalizatuan bizi garela ukatzea. Beste alternatibarik ez dugu ezagutzen.
|
|
|
Kultura ingelesaren erakarpen indarra ez ote dago bada, besteak beste, ingelesaren sendotasun ikaragarrian? Ingelesa, hizkuntza gisa, besterik gabe ere, ez ote da bada botere indarneurrigabea gaurko
|
mundu
globalizatuan. Hizkuntza boterea da, indarra, erakarpena, munduaren eta gizartearen eta kulturaren eraketa ahalbidetzen duen neurrian.Hizkuntza berez da gizarte ekintza, gizarte egitatea, gizarte baldintza.
|
|
|
Nola agertu eta nola jokatu gure identitatea biziberritzeko? Nola jokatu
|
mundu
globalizatuan. Gure erdara maite dugu, euskara baino maiteago.
|
|
|
40 gaixotasun berri Hain zuzen ere, agerian geratu zen gaur egun gutxienez 40 gaixotasun daudela, eta horiek ez zirela ezagutzen belaunaldi bat.
|
Mundu
globalizatuaren testuinguruan, “gaixotasun infekziosoak osasun arazo larria dira” esan zuen José Antonio Gutiérrez doktoreak, Lilly Fundazioko zuzendariak. Gaixotasun infekziosoak inoiz baino bizkorrago ari dira sortzen, eta azkarrago ari dira hedatzen.
|
|
|
Artikulu honetan, gorago aurreratu dudan bezala, berezko nortasuna duten gizataldeen babesaz jardun nahi dut,
|
mundu
globalizatuaren ikuspegitik hain zuzen. Alabaina, bistan denez, gai erakargarri hori hain da zabala eta konplexua, ezen ezin izango dudala lukeen sakontasunarekin aztertu.
|
|
2008
|
|
|
Maiatzaren 17a, Homofobiaren aurkako eguna aldarrikatzen hasi zen duela hiru urte, eta Gehituk ere oso kontuan hartzen du egun hori, nazioartean homosexualitatea eta transexualitatearen egoera nola dagoen plazaratuz eta giza eskubideen urraketa salatuz. Ezin dugu ahaztu
|
mundu
globalizatu batean bizi garela. Horrela bada, lesbiana, gay, transexual eta bisexualen elkarteek ezin ditugu ahaztu beste herrialdeetan bizi diren pertsona homosexual eta transexualak.
|
|
|
Espazio geografiko horretan, atzerriko super potentzia bat (Amerikako Estatu Batuak), garapen biziko potentzia bat (Txina), iraganeko interesak berrezarri nahi dituen potentzia zahar bat (Errusia), asmo politiko eta militar independenteak erakusten hasi den potentzia ekonomiko bat (Japonia), bitan banatuta baina integrazio ahalmen handiko nazio bat (Korea), eta etorkizun ezezaguneko komunitate gatazkatsu bat (Taiwan) norgehiagokan bizi dira. Eta aldi berean, Gerra Hotzak eta
|
mundu
globalizatu neoliberalaren arauek markatzen dute testuinguru politikoa.
|
|
|
Energia, garraioa eta nekazaritza oso alor garrantzitsuak dira gaur egungo
|
mundu
globalizatuan, herri baten osasun ekologikoa neurtzeko. Garraioaren hazkundea eta honen ondorioak arazo ekologiko nagusi bihurtu zaizkigu.
|
|
|
egungo euskarazko hedabideak, lehiakide bezainbeste, elkarren laguntzaile dira espazio komun bat trinkotzeko lanean.
|
Mundu
globalizatu honetan, izan ere, geroz eta beharrezkoak izango dira euskarazko hedabideen inguruko azterketa eta estrategia bateratuak.
|
|
|
Lan erabilgarria Bidaia atsegina atzerrira, bilera beste herrialde bateko bezero garrantzitsu batekin, lan elkarrizketa bat, Interneten nabigatzea… Gehien, gutxien, hizkuntzak jakiteak duen garrantzia egiaztatzeko aukera izan du. Bizi garen
|
mundu
globalizatuan, nazioarteko harreman profesional eta pertsonalak ohikoak diren munduan, poliglota izatea goranzko balioa da. Baina ingelesa" larritu" edo frantsesarekin" lotsatu", ez da beti nahikoa.
|
|
|
–Gailurretik jaitsitakoan jakin genuen, baina senideek telefonoz esandakoa baino ez genekien?. Datu nahasiak eta zurrumurruak baino ez,
|
mundu
globalizatuaren paradoxaren isla; K2 menditik gertu egon, eta informazioa Euskal Herrian baino urrunago zuten.
|
|
|
Errebelazioa gertatu bada ere inguru politiko despotan horrek ez dakar despotismoa izatea unibertsal. Kultura orientala despota da, gerrazale eta patriarkala, baina errebelazioaren mezua unibertsala da (signoak estudiatuz gero misterio den unibertsaltasun nabaria da hor deskubritzen), errebelazioa inguru horretan gertu izanak ez du kultura hori (grekolatinoek ondoen pintatua, eta dena gaur egungo kultura nagusia
|
mundu
globalizatu honetan) unibertsal bihurtzen, zeren errebelazioaren unibertsaltasuna misterio baita, eta ezin izan daiteke inongo kulturarik lotu unibertsaltasunera, hain zuzen ere, horregatik, unibertsaltasuna misterioa delako.
|
|
|
Panpina atzerritarrak, harrituta zer, nirekin ari al zara?, erantzun zion, eskailera fin hari ahal zuen moduan eutsiz. Alde hortik, Peñatarrak nireak dira eta!, jakinarazi zion Olentzerok kexati,
|
mundu
globalizatu honen aparteko eredu bilakatu den koka kolaz jantzitako Santa Klaus zaharrari. Peñatarrak zureak?
|
|
|
Mezua" Andra Mari ikastola bitartekoei dagokienez, behintzat txikia da, ikastola hartzen duen eremuko herriak ere txikiak dira. Euskara ere,
|
mundu
globalizatu honetan, txikia da. Baina txikiak izanda ere, ez gara txiki sentitzen.
|
|
2009
|
|
|
Azken bi urteetan Makhmalbaf ahizpek ekarri dituzten filmen ildoan, modu alegorikoan irakurri behar da.
|
Mundu
globalizatuko botere harremanen errepresentazio sendo honek, Irango zinema sasoian dagoela erakutsi zigun ostera.
|
|
|
merkataritzako azalera handiko frankiziekin hitz egin behar da euskara ere erabil dezatela konbentzitzeko; interneten euskal web orriak eta internet bidezko komunikazioak euskaraz bultzatu behar dira, euskararen aldeko aukera hori ez baita galdu behar. Ezin dugu ahaztu edo ukatu leiho horietatik euskaraz irten daitekeen baino hamaika aldiz gehiago sartuko dela erdaraz,
|
munduan
globalizatuta dauden produktu kopuru amaiezin eta izugarri aldakorren eskutik.
|
|
|
Ezin dugu ahaztu edo ukatu leiho horietatik euskaraz irten daitekeen baino hamaika aldiz gehiago sartuko dela erdaraz,
|
munduan
globalizatuta dauden produktu kopuru amaiezin eta izugarri aldakorren eskutik.
|
|
|
Botere sare globalek metropoli jakin batzuk dituzte ardatz, haietatik antolatzen baitira. Elkarri erabat konektaturik dauden metropoliak dira
|
mundu
globalizatuaren lurralde eremu pribilegiatuak. Irudikatu dezagun zer gertatzen den indar batek gomazko sare bat muturretatik zabaltzen duenean.
|
|
|
Elkarri erabat konektaturik dauden metropoliak dira
|
mundu
globalizatuaren lurraldeeremu pribilegiatuak.
|
|
|
Bertan, enogastronomia zabaltzeaz arduratzen dira sukaldariak, baina baita marketin adituak eta komunikatzaileak ere. Sukaldaritza tradizionalak
|
mundu
globalizatuan duen tokia, turismo gastronomikoa, jakien historia edo ardoen geografia dute irakasgai, beste gauza askoren artean.
|
|
|
Zelan izan daiteke posible Ipar Irlandako gatazkan Europak horrenbesteko partaidetza izatea eta Euskadin partaidetza hori ez existitzea. Batzuek ez daukate ez beldurrik, ez konplexurik ezta inolako arazorik ere laguntza jasotzeko; eta beste batzuek, berriz, euren burua baino ez dute ikusten, itxi egiten dira eta bizi garen
|
mundu
globalizatutik milaka kilometrotara dagoen pentsaera autarkikoa darabilte, azaldu du Urkulluk.
|
|
|
Hiru mugarri horiek izan ezean, ez dago lehiatzerik. Alegia, ez dago lehiatzerik etengabe hazten ari den
|
mundu
globalizatu honetan. Biozientzien eta nanoteknologien alorretan sortzen ari diren CIC berriak eraikiz, zimenduak jartzen ari dira EAEk aurrera egin dezan.
|
|
|
Euskal ekoizleen ustiategiak, oro har, txikiak izan ohi dira, familia batentzako modukoak, eta produktu asko eskulangintzazekoitziak dira.
|
Mundu
globalizatu batean lehiatu behar dute, ordea; hori dela eta, euskal ekoizleak irtenbide bila dabiltza, lehia izugarria dago eta. Hainbat bidetatik abiatuta ere, erronkak bi euskarri ditu denentzat:
|
|
|
Mediterraneoa gero eta gehiago erabiltzen da kanpoko espezieak hartzeko, eta horrek dibertsitate biologikoaren “galera larriak” eragiten ditu, GKE kontserbazionistak ohartarazi duenez. “Espezie inbaditzaileak
|
mundu
globalizatu honen ingurumen arazo larrienetako bat izaten hasi dira berotze globalaren eta salgaien nazioarteko garraioaren ondorioz”, adierazi du erakunde ekologistak. Hala, Mediterraneoak 105 arrain espezie exotiko, 137 molusku espezie eta 63 krustazeo espezie jaso ditu, azken azterketen arabera.
|
|
|
|
Mundu
globalizatuaren ahotsetako bat entzuteko aukera egongo da gaur, Bilbon. Chiwoniso Maraire Zimbabweko musikari familia bateko alaba da, baina Ameriketako Estatu Batuetan jaio eta hazi zen.
|
|
|
Pozgarria da hori, euskararen erabilera soziala indartzeko eta euskararekiko atxikimendua areagotzeko esparru garrantzizkoa izan baitaiteke tokiko telebistena. Izan ere,
|
mundu
globalizatu honetako informazio globalizatua eta eduki antzerakoak une oro bazter guztietatik jasotzen dituen herritarrari tokiko telebistek balio erantsi erakargarria duen gauza bat eskaintzen baitio: informazio lokala eta hurbileko gorabeheren gainean sorturiko eduki propioak.
|
|
|
Baina, mehatxuak mehatxu, kontua da globalizazioarena dela errealitatea, ez dagoela besterik, eta testuinguru horretan jokatu behar dugula nahitaez hizkuntza dibertsitatea babestearen aldeko partida. Horrekin batera, gainera, ustea dugu, mehatxu eta arriskuen aldamenean, hizkuntza aniztasuna babestu eta sendotzeko aukera ugari ditugula eskura
|
mundu
globalizatu honetan, inoiz izan ez ditugun aukerak barne.
|
|
|
Hizkuntzen arteko oreka aldarrikatzeak hizkuntzen arteko batuketa hobestera garamatza nahitaez, eta hizkuntzen arteko kenketa eta liskarrak erabat arbuiatzera.
|
Mundu
globalizatuan komunikazio globalaren premia du gizakiak, bistan da hori; baina pertsona eta herrien arteko komunikazio global hori guztiz bateragarria da pertsona eta herri horien hizkuntza aniztasuna gorde eta garatzearekin. Oreka hori aurkitzea da gakoa, eta horretan datza etorkizuneko giltzarria.
|
|
|
" Gizabanakoak inoiz baino deusezago sentitzen dira
|
mundu
globalizatuan. Horregatik, jendeak ahalegin osoz jaurtitzen du bere oihua eta inork ez du inorena entzuten.
|
|
|
Gure komunitate berriek katalizatzaileen erara eragiten dute.
|
Mundu
globalizatu honetan, bankarien diktaduraren kontra indar asko sortzen dira, baina, lur lehorrean erortzen diren haziak bezala, galdu egiten dira. Gure gizartearen inertzia gainditzeko aktibazio energia asko behar da eta, horregatik, indar asko alferrik galtzen da.
|
|
2010
|
|
|
|
Mundu
globalizatu eta elkarrekin komunikatutakoan bizi gara. Horregatik, ez dago elkarren arteko distantziarik eta ezagutzen dira gobernuen goi bileretan eta haien finantza eta ekonomia antolaketetan hartzen diren erabakiek zer nolako ondorioak dituzten lurreko biztanleen bizitzetan, oraingoen nahiz geroko belaunaldienetan.
|
|
|
FAGOR Taldean euskararen etorkizuna lan
|
mundu
globalizatuan marrazten hasi dira. Laburbilduz, globalizazio aro honetan, beharbada, mugatzat jotzen ditugun hesiak, aukeratzat hartzen hasi ditugu nahi bada aurrera egin, eta espero ez duguna edo irudikatzen ez duguna uste baino egingarriagoa izan daiteke irekitzen den paradigma berrian.
|
|
|
|
Mundu
globalizatua ez doala hizkuntza bakarra erabiltzeko eredurantz (lingua francak sortzen badira, horien erabilera esparru mugatuak izango ditu). Hizkuntzen kudeaketarako sortu den jakinduria ingurune elebidunetan parametro teknikotan planteatzera eramaten gaituen neurrian, urte luzetan ikasitakoa orokortzeko bidean egon gintezke eta horrek aurrean jartzen gaitu munduan.
|
|
|
Amaitzeko, esan daiteke
|
mundu
globalizatua ez doala hizkuntza bakarra erabiltzeko eredurantz (lingua francak sortzen badira, horien erabilera esparru mugatuak izango ditu). Hizkuntzen kudeaketarako sortu den jakinduria ingurune elebidunetan parametro teknikotan planteatzera eramaten gaituen neurrian, urte luzetan ikasitakoa orokortzeko bidean egon gintezke eta horrek aurrean jartzen gaitu munduan.
|
|
|
Adibidez: ...uskal Herria beste herri baten barruan dagoelako, — Espainia Herrian—, posible da eskolan euskara eta espainiera, biak, ikasleen hizkuntza dominatzaile edo hizkuntza nagusia izatea; 2) Euskal Herria Europar Batasunean dagoenez, zenbait hizkuntza ezberdin etortzen ari zaizkio immigrazioarekin batera; ingelesa 3H bezala zabaltzen ari da hezkuntzaren bitartez, beharrezkoa delako gaur egungo
|
mundu
globalizatuan eta ‘europeanizatuan’, lana, zientzia, teknologia eta horrelakoetan hobeto kokatzeko; eta eleaniztuntasuna sustatzen da hezkuntza maila guztietan, baita unibertsitatemailan ere.
|
|
|
...a dago. lehendabizikoa da edozein hizkuntza marka politikoen gainetik kokatzea, eta aberastasun bezala ulertzea. edozein hizkuntzak komunikatzeko balio digu, baita kultur sormenerako ere, eta gure identitatea osatzen laguntzen digu. hizkuntzak ezagutzea aberastasuna da, gure gizarte identitate askotarikoa izan bai daiteke. hizkuntzek ez dute izan behar helburu politikoetarako; ez ezer eraikitzeko,
|
mundu
globalizatuan egokiago integratzeko baizik, mundu mailako komunikazioan parte hartzeko. horretarako berriz, etorkizunean lekua irabazi beharra dugu, interneten lekua egin, etorkinak euskarara integratu e.a.
|
|
|
|
Mundu
globalizatu honetan finantzek gero eta garrantzi handiagoa daukate eta hori argigelditu da bizi dugun Atzeraldi Handiarekin, krisi globala finantzen krisia bezala hasizen eta. Gai honen helburua Nazioarteko Diru Sisteman eta nazioarteko finantzamerkatuetan izandako aldaketak ondo eta modu errazean azaltzea da.
|
|
|
Eta lehenengo globalizazioari eusteko erabilitako metodoek, hala nola autoritarismo politikoak, kontsumismoan oinarritutako kontrol mekanismoek, errepresio militarrak, huts egin zuten bezala, itxaron daiteke bigarrenean ere antzera geratzea. Faktore horiek guztiek kolapsora daramate
|
mundu
globalizatua, lehenengo globalizazioa, alegia, Mazedoniar inperioa eta haren ordezkoa, erromatarra, eraman zituzten bezala.
|
|
|
Elikadura industrialeko prozesuak robotika bidez automatizatzea apustu argia da elikagaien industrian.
|
Mundu
globalizatu gero eta lehiakorragoan, hazten ari diren zenbait ekonomiak, hala nola Txinak, hazkunde ikusgarria izan dute sektore horretan. Kalitate eta segurtasun handieneko produktuak dira nagusi merkatuan.
|
|
|
Bi herrialdeek hartutako erabakiak giza eskubideen aldeko aurrerapauso handiak dira, aitortu du erakundeko zuzendariak. Michel Sidibek, era berean, eskaera egin du GIBarekin bizi diren pertsonek erabateko mugimendu askatasuna izan dezaten 2010 urtean, horrelako murrizketek ez baitute zentzurik gaur egungo
|
mundu
globalizatuan.
|
|
|
Hala izaten da erregio mailako egitasmoetan ere. Europar Batasuna bera, gaurko
|
mundu
globalizatu honetan, erregio mailako egitasmoa da, eta ikusten ari da sortu dituen instituzioak ez direla eraginkorrak, herritarrengandik urrun daudelako. Hortik dator subsidiariotasun printzipioaren beharra, mundu guztian onartzen baita eraginkor izateko bermea dela.
|
|
|
Pertenentzia sentimendua oso garrantzitsua da gaurko
|
mundu
globalizatuan. Horregatik defendatu behar dugu geure nortasuna politikaren, ekonomiaren, kulturaren eta gizartearen ikuspegitik.
|
|
|
Horregatik defendatu behar dugu geure nortasuna politikaren, ekonomiaren, kulturaren eta gizartearen ikuspegitik. Horixe dugu buruan,
|
mundu
globalizatu honetan egon behar dugula, presentzia izan behar dugula aldarrikatzen dugunean.
|
|
|
Identitatea, kultura, euskara defendatzea, loturik dago gaurko
|
mundu
globalizatuan zeure nortasuna errebindikatzearekin; eta hori politikoki guztiz zilegi da. Baina ez da hori bakarrik.
|
|
|
enpresaren gizarte erantzukizuna zuzenbidearen ikuspegitik.
|
Mundu
globalizatuan barruko eta kanpoko gizarte erantzukizunak zerikusi handia du interes sozialekin, onerako zein txarrerako. Enpresaren gizarte erantzukizuna borondatezkoa izan arren, lan arauen eta eskubideen eremuan sartzen da behin baino gehiagotan.
|
|
|
Maiz, komunikabideetan, politikan, unibertsitatean eta eguneroko kulturan gizakiok ahazten dugu zein izan den gizaberearen lekua planetaren eboluzioan zehar1 Unibertsitatera heltzen diren ikasleei galdetzen diet, kasu, noiz agertu zen gure espeziea Lurraren historian eta orokorrean gutxik ematen didate erantzun zuzena fakultate batean zein bertzean.
|
Mundu
globalizatu eta hiper teknologiko batean, non iraunkortasun ezaren aztarnak ateratzen diren edonon, nola ikasten dute etorkizunean munduaren ibilbidea kudeatuko duten hiritar helduak izanen diren haurrek. Zer ikasten dute, gizakion lekua eta jatorria curriculum akademikoetan sartzen ez badira?
|
|
|
Baina bertako egoera ere bukatzear dagoela dirudi, Europako lurralde anitzetan gertatzen ari den modu berean, krisia lagun, Herbehereetan eskuineko talde erradikala sartu baita boterean. Zabaltzen ari da gure
|
mundu
globalizatuan kapitalismoari eusteko grina, behar dena sakrifikatuz. Eta Herbehereetan sakrifizio hori kulturak jasango du.
|
|
2011
|
|
|
horiexek dira etorkizuna eraikitzeko lanabesik garrantzitsuenak.Esandakotik eratortzen da Euskadi, Europar Batasuneko estatu kideek duten dependentzia independentzia maila bera izanik, guztiz bideragarria dela herrialde gisa, eta, nire iritziz, gomendagarria ere bai. Izan ere, argi eta garbi hitz egin dezagun, Europak gaur duen egituraren barruan euskal nortasuna defendatzea, gure ekonomia, gure seme alaben ongizatea defendatzea da,
|
mundu
globalizatu honetan zilegia den nazio proiektua defendatzea baino areago. Azken batean, nahitaezkoa da euskal nortasuna defendatzea euskal herriaren «Giza Garapen Iraunkorrean» aurrera egin nahi badugu.
|
|
|
Ni harrituta geratu nintzen, lehen lau urteetan EAJren izenean industria eta ekonomia sailak eraman ditut, eta diot: Estatu honetan zein da sustrai industriala, ze enpresa daude,
|
mundu
globalizatuan lehiatzeko?
|
|
|
askorentzat ia bakarra. Munduko eskola eta euskaltegi guztiek nekez, oso nekez lortuko dute abiaburuko primum mobile hori itzulipurdikatzea eta populazio osoa mintzaldatzea. ez lan mundu transnazionalak, ez atzerritiko (are beste kontinenteetatiko) etorkin fluxuek eta ez, agian, euskaldun gazteen (askotan kualifikatuenen) lan
|
mundu
globalizaturako kanporatzeak egingo dio panorama horri euskararen aldeko ekarpen gotorrik. hori da nire begiek ikusten dutena. hori guztia horrela izanik, uste al duzu benetan zure iloba horiek (eta horiekin batera euskal herriko biztanle guztiak edo gehien gehienak) euskaldun elebakar izango direla hemendik ehun urtera eta euskara izango dela, euskal herri osoan, eguneroko hizkuntza bakarra edo ... hala uste baduzu, ez irakurtzen segi:
|
|
|
Euskal modarik baden? Hori erantzunik gabeko galdera dela esango nuke moda bezalako
|
mundu
globalizatuan. Galdera Euskal diseinatzailerik ba ote den balitz, erantzuna garbia da:
|
|
|
Euskal modarik baden? Hori erantzunik gabeko galdera dela esango nuke moda bezalako
|
mundu
globalizatuan. Galdera Euskal diseinatzailerik ba ote den balitz, erantzuna garbia da:
|
|
|
Euskal modarik baden? Hori erantzunik gabeko galdera dela esango nuke moda bezalako
|
mundu
globalizatuan. Galdera Euskal diseinatzailerik ba ote den balitz, erantzuna garbia da:
|
|
|
Euskal modarik baden? Hori erantzunik gabeko galdera dela esango nuke moda bezalako
|
mundu
globalizatuan. Galdera Euskal diseinatzailerik ba ote den balitz, erantzuna garbia da:
|
|
|
Honen harian, PSEk egingo duen konferentzia politikoaren garrantzia azpimarratu du, bertan
|
mundu
globalizatu batean sozialisten proposamena zein den zehaztuko dute, eskuineko politikentzat egokiagoa den testuinguruan.
|
|
|
“Ezin da pobreziatik irten Bigarren Hezkuntzaren garapen handiegirik gabe. Hori da gutxienekoa, gaur egungo
|
mundu
globalizatuan bizirauteko bitartekoak lortzeko behar dituzten ezagutza teorikoak eta gaitasun praktikoak eman nahi badizkiegu gazteei”, esan zuen Irina Bokova UNESCOko zuzendari nagusiak. “Asmo handiko gauzak erakutsi ditugu, eta erronka horri aurre egiteko konpromiso sakona hartu dugu, baina hori da oparotasunera iristeko bide bakarra”, erantsi zuen.
|
|
|
Logela Multimedia koen Ohe huts bat ikuskizuna eta Alejandro González Iñarrituren Babel filma etorri zitzaizkidan gogora saioaren ondorengo hausnarraldian; filma, batik bat, gaur egungo
|
mundu
globalizatuaren metafora ederra eskaintzen duelako, txirikordatuz Japoniako megahiri batean, Afrika iparraldeko basamortuan eta AEBen eta Mexikoren arteko mugaldean kokaturiko hiru istorio. Film hartan beste pare bat kontuk ere eman zidaten atentzioa:
|
|
|
Euskal Herria, 2011n, bizirik da. Mapetan onartua ez izan arren, errealitate bizia da
|
mundu
globalizatuan. Gero eta gehiago aipatua, han eta hemen.
|
|
2012
|
|
|
Alde batetik, Euskal Herriko industria mundura zabalduz.
|
Mundu
globalizatu honetan, merkatua ireki behar da. Patxi Lopez munduan zehar ibili da Euskal Herriko industriariekin, merkatuak irekitzeko.
|
|
|
UPNko Carlos Garcia Adanerorentzat, positiboa da Caixaren «eskutik helduta» joatea. PSNko Juan Jose Lizarberen arabera, berriz,
|
mundu
globalizatuak behartu egiten du «bazkideak bilatzera», eta hobe da «arratoiaren buru izan ordez lehoiaren isats izatea». Ezein eufemismok du ezkutatu Caixa erraldoi horretan hutsaren pareko partaidetza izango duela CANek, eta ezein globalizaziok du ezkutatu batak zein besteak izan duten erantzukizuna.
|
|
|
Honen aurrean, demografoek ohartarazi dute letoniarrak lau belaunalditan desagertu daitezkeela. Izan ere,
|
mundu
globalizatu honetan nazio txikiek kontu handiarekin ibili behar dute berain etorkizuna segurtatu nahi badute. Mugikortasun handiko garaiak dira hauek eta zure etxean bizi baldintza onak segurtatu ezean, ziplo hustu dakizuke.
|
|
|
«Daukagun erronka batik bat euskararen erabilera da.
|
Mundu
globalizatu honetan, euskara erakargarri egin behar dugu, batez ere gazteen artean». Ikastolek euskararen normalizazioan lan handia egin dutela nabarmendu zuen, eta lan horri esker «gazteen gehiengoa» elebiduna dela.
|
|
|
Txinparta izan daiteke». Estatuek gero eta subiranotasun gutxiago duten
|
mundu
globalizatuan halakoak amets anakronikoak direla diotenen kontra. «Independentistek ez dute besteek baino gehiago erabaki nahi; besteek bezain beste erabaki nahi dute».
|
|
|
Era berean, telebista, aldizkariak, jolasak... zein hizkuntzatan daude gehien gehienak?
|
Mundu
globalizatu honetan gazteen artean elebidun kontzeptua guztiz gainditu beharra dagoenez (etorkizunak ez du barkatuko), geuk kudeatu behar dugu hizkuntz aniztasuna, euskara galtzen atera ez dadin. Euskaldunok burutu behar dugu lan hori, ezinbestean, gure hizkuntzaren erabilera eta hedapena euskararen ikuspuntutik bermatzeko.
|
|
|
|
Mundu
globalizatu honetan gazteen artean elebidun kontzeptua guztiz gainditu beharra dagoenez (etorkizunak ez du barkatuko), geuk kudeatu behar dugu hizkuntz aniztasuna, euskara galtzen atera ez dadin.
|
|
|
Azken batean, eta laburbilduz, gure ikerketa garrantzitsua eta baliagarria begitantzen zaigu, bizi dugun
|
mundu
globalizatu, hiperlehiakor eta gainkomunikatu honetan (Trout eta beste, 2010) aurrerantzean are garrantzia handiagoa izango duelako pertsuasio eraginkortasunak, komunikazioaren eta marketingaren eremuan, bai Euskal Herrian eta bai nazioartean. Testuinguru horretan, ziur gaude pertsuasio jardunetan tokian tokiko hizkuntza gutxituak (ere) erabiltzeak abantaila nabarmenak ekarriko lizkiekela alor eta maila guztietako pertsuaditzaileei.
|
|
|
Ikerketa garrantzitsua eta baliagarria begitantzen zaigu, bizi dugun
|
mundu
globalizatu, hiperlehiakor eta gainkomunikatu honetan (Trout eta beste, 2010) aurrerantzean are garrantzia handiagoa izango duelako pertsuasio eraginkortasunak, komunikazioaren eta marketingaren eremuan, bai Euskal Herrian eta bai nazioartean.
|
|
|
«Nekazaritza eta abeltzaintza ekoizpenean egiturak berritzeko dagoen beharra hektarea bakoitzari ahalik eta etekin gehien ateratzeko, hori ezinezko kategorikoa da FARCentzat. Eta ikuskera hori, sektorearen hazkunderako ondorio logikoa dena, gerrillarentzat onartezina bada, zer esan dezakegu bioerregaien, ingurumen zerbitzuen eta
|
mundu
globalizatuan lehiatzeko bideen nekazaritza negozioari uko egiteari buruz?». FARCen aldarrikapenak eta lurraren auzia konpontzeko foroa, berriz, ostera atzera egiteko hauspoa besterik ez da:
|