Bilaketa
dist.
non
lema/forma
nola
bilaketa
kategoria
Iragazkiak

Emaitzak: 78

2002
‎M. Bradburyk El mundo moderno lanean (Edhasa, 1990) egiten dituen planteamenduei jarraituko bagenie, esan genuke euskal eleberrigintza XX. mendearen erdialdea arte nagusi izan zen estetika historiko eta ohiturazkoa alde batera utzi eta mende hasierako Modernism haren berrikuntzak bere egiten zituen modernitate osteko eleberrigintza bihurtu zela. Bestela esanda, egun euskal eleberrigintza modernoa esaten diogun horrek, zeina sortu baitzen 1957an lehen lan existentzialistaren eskutik, errealitatean lotura zuzena duela II. Mundu Gerra osteko proposamen europarrekin, alegia, modernitatearen amaierara hurbiltzen ari den eleberrigintzarekin. Espainian, Katalunian edo Frantzian apurka apurka eman zena (errealismoa; eleberri modernoa:
2006
‎Baina horiek soziologoak dira. Bestalde, garai berean hainbat artista eta literatok faxismoan erroldatua bukatu duela gomutatzen gara; eta barra atzetik beha gelditu den anitzek ere, Valery, etc., Lehen Mundu Gerra osteko errepublika" kaotikoekin" baino errazago Salazar eta Franco bezalako" diktadura paternalistekin" sinpatizatu du. Dena dela, Ortega ez poeta surrealista eta ez soziologoa, filosofoa da; eta –batez ere– arazoa, Ortega-ren kasuan (eta hemen, saio honetan), hori problematiko askoa izanik ere, gizartearen eta historiaren teoria elitista bat, oligarkikoa, profesatu izatean baino gehiago, hori arrazaren teoriarekin datza.
2007
‎Alemania naziaren garaia da. Lehen Mundu Gerraren osteko zauriak artean sendatu gabe, Bigarren Mundu Gerraren atarian gaude. Lindemann familiako kideak dira Anjel Lertxundi idazlearen istorioko protagonistak.
‎biek, ordea, funtsean katolikoago azken finean?, bizia arrazoimenari kontrajarri adina, bion harmonizazio moduko bat astalkatu dute, arrazoimen bizidun edo bizi interesez bilduarekin933 Azkenik, Nietzsche eta haren jarraitzaileak biziaren filosofoak: halakoak dira, atalaren hasieran esanera itzuliz, Heidegger-ek aipatzen dituen lau autoreak (obrak), laginak omen ditugunak Lehen Mundu Gerraren osteko gogaldiaren interpretazioarentzat,, bizitza (arima) eta izpirituaren arteko kontraesana bezala?: O.
2008
‎«Egiten uztea amaitu da». Frantziako presidenteak II. Mundu Gerraren osteko berrikuspenaren parekoa eskatu zuen: «Finantza krisi honek munduaren amaiera ezartzen baitu.
2009
‎Memoriaren gerrarako arma da: paralelismo interesgarri bat baino gehiago egiten du, adibidez, I. Mundu Gerraren osteko egoeraren eta 1990eko hamarkadaren artean, eta horren bidez esplikatzen ditu ekialdeko Europan azken urteotan ikusi ditugun prozesuak, Yugoslaviaren zatiketatik Ukrainako iraultza laranjaraino, ahaztu gabe NATOk Europa ekialdeko herrialdeak bereganatzeko egin duen lana. Prozesu horiek geopolitika britainiar klasikoan aspaldi errotutako printzipioei jarraitzen diotela uste du Narotxnitskaiak; AEBek tankerako printzipioak erabili dituztela; eta printzipio horiek Errusiaren interesen kontrakoak direla, noski.
‎The readerIstorioak II. Mundu Gerra osteko Alemanian du hasiera. Ikastetxetik etxera dihoala Michael Berg nerabea gaizki sentitzen da eta Hanna deituriko emakume ezezagun batek etxeraino lagunduko dio.
‎Espainia erregeneratzeko (eta Espainiak Europa eta mundua), Unamuno, azken karlistadaren ondoko bilbotarra, Salamancan Gaztelako landa eta landerri jendearen espiritura, intrahistoriara, mistikoetara itzuli baldin bada, Inperio zaharrera, Basterrarentzat, Lehen Mundu Gerraren osteko bilbotarra, Espainia inperial berriak hirien eta diruaren produktu izan behar du. Barojarentzat legez, izan ere, Basterrarentzat ere kultura eta historia hirien ekarkiak dira.
‎EAJk frankismo garaian Baionako Beyris auzoan zuen egoitzanbiltzen zen informazioak osatzen du funts hau, eta EAJ eta Euskadiko Gobernuaren dokumentazioarekin osaturik dago. Gobernuaren dokumentazioabiltzen duenez, hemen aurki dezakegun informazioak oso esparru desberdinei egiten die erreferentzia, halere Gerra eta Armadari eskainitakoatalean informazio interesgarria aurki dezakegu Gerra Zibilaren inguruanbaita gerrako preso eta politikariei eskainitako atalean ere, nahiz eta azkenhorretan II. Mundu Gerra osteko presoen gaineko informazioa ere aurkitu1.
‎EAJren Bigarren Mundu Gerraren osteko historia, batez ere alderdi horren jarduneuropazalea aztertzen duena.
‎Ekonomiako eskarian eraginez, estatuakekonomiaren martxan eragin ongarria izan dezakeela defendatzen du eta, hortaz, oro har sektore publikoaren esku hartzearen aldekotzat jotzen da pentsamendueskola hori. Bigarren Mundu Gerraren osteko Marshall Planak kasu, pentsamendukeynesiarra islatzen du sakonean: sektore publikoak eskarian eragiten du, ekonomia jarduna bultzatze aldera.
‎handiak eman dizkiola AEBri arlo honetan II. Mundu Gerraren osteko hamarkadetan, batez ere euroa sortu aurretik.
‎Alderantziz, Keynes-en teoriek ziklo ekonomikoak kudeatzeko orduan aurrekontuen defizitak edo superabitak erabiltzearen aldeko politiken oinarriak ezarri zituzten. Eragin handia izan zituzten Keynes-en teoria hauek II. Mundu Gerraren osteko 30 urteetan. Baina hortik aurrera, hogei urtez edo, Mendebaldeko herrialde askoren defizitak handiak eta iraunkorrak izan dira, defizit horiek ziklo ekonomikoekin inolako harremanik izan gabe.
Mundu Gerra osteko historia
‎Izan ere, orduko giro baikorrak eraginik, Europa federal bat herri eta nazio guztien irtenbide egokitzat jo zen 50 eta 60ko hamarkadetan, II. Mundu Gerra osteko senidetasunezko harremanetan konfiantza jarririk. Polita eta erakargarria zen ideia, eta maila ideal horretan mantendu zen urte askoan, oraingo Europar Batasunak, 80 eta 90eko hamarkadetan aurreranzko pausoak emanik, Europa batuaren bidea beste bat izango zela frogatu zuen arte, hain zuzen ere.
2010
‎Gaur egun ezbatabaida hau gainditzeko bidean dago, globalizazioa egitate absolutu eta kuantifikagarria barik, kapitalismoaren fordismoaren osteko etapa berriaren osagarri kualitatiboak erakustendituen eredutzat hartzen baita gero eta gehiago, bi muturren arteko egile eraldatzaileen posizioekin lotura gehiago duen jarrera alegia. Horrela, bada, gaur egungojoerak ez luke sistema kapitalistaren benetako egiturazko aldaketarik adieraziko, baizik eta II. Mundu Gerraren osteko hedaldiko kapitalaren metaketarako oinarrizkoegituren narriadurei emandako erantzuna. Ardatz hori harturik ekingo dioguhurrengo atalean globalizazio neoliberalaren azterketa osatuari.
‎Alabaina, teknozientziaren kontzeptua ez dugu era zurrun batean ulertu behar.Hemen produkzioaren antolakuntza teknikoaren parera eramaten dugu teknozientzia eta II. Mundu Gerraren osteko antolakuntza fordistaren aldian eta egungoantolakuntza malguaren edo fordismoaren osteko garaian lortzen du bere gorengomaila. Produkzioaren edo lanaren antolakuntza teknikoak produkzio prozesuarenantolakuntza hirerarkikoa eta sistematizatua ekarri zuen.
‎Hain zuzen, II. Mundu Gerraren osteko merkataritzan mundu mailako eskualde batzuek izandako garrantziaren bilakaerari erreparatzen dio 3.5 irudiak. XX.mendearen erdian Mendebaldeko herrialdeek merkataritzaren% 67ren erantzuleziren.
‎II. Mundu Gerraren osteko lehen hedapena AEBetako enpresek egin zuten nagusiki. Hasiera batean Ipar Amerikako enpresa erraldoiek batik bat lehen sektorekonekazaritzan eta meagintzan, petroliogintzan batez ere, inbertitzen zuten atzerrian.Baina, beren teknologia nagusitasuna aintzat hartuta, berehala hasi ziren Europarako urratsa ematen industria filialak bertan ezarriz, merkatu horietako babesagainditzeko asmoz.
‎Bigarren Mundu Gerraren osteko berregituraketan Bretton Woods en sorturiko instituzioek Hirugarren Mundurako garapen markoa ezarri zuten eta haienganeragin iraunkorra izan zuten. Bere mugak izanda ere, bi hamarkadaz nazioartekoekonomiaren funtzionamenduan aurrekaririk gabeko iraunkortasuna eman zutenMunduko Bankuak eta Nazioarteko Diru Funtsak.
‎7.1.2 II. Mundu Gerraren osteko testuingurua
‎Asiaren kasuan, aldiz, alderantzizko egoera izan da ezaugarri nagusia, osointegrazio formal gutxi egonik, kontinentearen ekialdean euren ekonomien artekoharremanak intentsitate handikoak izan dira. Egon den esperientzia apurrenetakobat II. Mundu Gerraren osteko lehenengo hamarkadetan agertu zen, 1967an Asiakohego ekialdeko Nazioen Elkartea (ASEAN) izeneko integrazio ekimena erregiohorretako herrialde batzuek sortu zutenean.
2011
‎Ordutik hona artista ugari izan dira abstrakzioa landu dutenak, baina oraindino, denak asmatua dirudienean eta hainbatek pinturaren heriotza aldarrikatu ostean ere, margogintza abstraktuak txunditu egiten gaitu asko eta asko. Horren harira, erakusketa politak ditugu Bilbon, Matta txiletarraren paisaia surrealista abstraktuak Arte Eder Museoan, eta II. Mundu Gerra osteko abstrakzio europar eta estatubatuarraren etsenplu apartak Guggenheimen. Baina urrunera joan barik etxean ere baditugu abstrakzio piktorikoa landu duten artista bikainak. Ruiz Balerdi, Bonifacio, Zumeta, Dario Urzay?, eta horien artean garrantzitsuenetakoa Jose Antonio Sistiaga (Donostia, 1932) da.
‎Hori kalkulatzera darama eritasun kronikoak, kantzerrak, gaitz neurodegeneratiboak, ugalketari lotutakoak, obesitatea, diabetesa eta gaixotasun autoimmuneak nola ugaritu diren ohartzeak. Bigarren Mundu Gerra osteko belaunaldiak pozoi artean bizi direlako, amaren sabeletik hasita.
‎Bigarren Mundu Gerraren osteko 30 urteak aski eraikitzaileak izan dira, baina azken hamar urteotan dena leihotik behera botatzen ari gara. 2001eko irailaren 11k Estatu Batuak amorrarazi ditu, eta Nazio Batuek nahi ez zituen baina geratzerik lortu ez duen esku hartze militarrak ugaritu dira.
‎Nire ahuleziaren, inpotentziaren errua bezalako bat: I. Mundu Gerraren osteko estualdian neure itxaropenak izan ditut agian nazional-sozialismoan, neure burua engainatu dut mugimendu horrek hainbat aspektu positibo zuela sinistuz edo sinistu nahiz; aztertu beharra daukat zenbateraino, kontzientzia faltsu, baten errua neurea ez den izan.
2012
‎Nire ahuleziaren, inpotentziaren errua bezalako bat: I. Mundu Gerraren osteko estualdian neure itxaropenak izan ditut agian nazional-sozialismoan, neure burua engainatu dut mugimendu horrek hainbat aspektu positibo zuela sinetsiz edo sinetsi nahiz; aztertu beharra daukat zenbateraino, kontzientzia faltsu, baten errua neurea ez den izan.
‎1930eko hamarkadan zehar eta 1940ko hamarkadaren hasieran, ongizate estatukeynesiarraren bidez mundua urratu zuen superprodukzio krisia leuntzeko asmozgaratu zen kapitalismo fordistak, II. Mundu Gerraren osteko hiru hamarkadetan. Nola, ordea?
‎80ko hamarkadatik hona berrikuntzari buruzko analisiaren birformulazio teorikoa gertatu da, eta horren ondorioz II. Mundu Gerraren osteko eredu lineal murriztaileago baten ordez, beste hurbilketa bat garatuz joan da, zeinaren arabera berrikuntza ulertu behar baita ikasketa interaktiboan oinarritzen den prozesu sozial gisa.
2013
‎II. Mundu Gerraren ostean gorde zituzten Europako hainbat gune estrategikotan, eta han segitzen dute AEBek NATOrekin gerra hotz garaian izandako konpromisoaren herentzia gisa. Aste honetan bertan, Herbehereetan AEBen 22 bonba atomiko gordetzen dituztela jakin da, National Geographic katea II. Mundu Gerra osteko gerra hotzari buruz filmatzen ari den dokumental baten bitartez. Dokumental hori egiteko, 1982 eta 1994 bitartean herrialdeko lehen ministro izan zen Ruud Lubbers elkarrizketatu dute, eta Volkelgo base militarrean B motako 22 bonba atomiko gordetzen dituztela erantzun du.
‎II Mundu Gerraren osteko Estatuen proiektu desarrollista kapitalistak auzitan jartzen lagundu zuen kantagintzak eta horien aurkako sentimendua egituratzen asmatu zuen. Noski, ezberdintasun eta ñabardurak topatzen ditugu herrialde ezberdinen artean, Latinoamerikako errealitate sozioekonomiko eta politikoen aniztasunaren isla.
‎Cubak estatubatuarrentzako kasino eta kabaret bezala funtzionatu zuen hamarkadatan, eta garai haren isla da 1959an bertan argitaratu zen. Albúm de la Revolución Cubana?. Bertan parte hartu zuten artistak ezagunak ziren aurreko garaian eta kantu gehienen estiloak ere karibetar kutsuko musikalak (II Mundu Gerra osteko giroan Europan eta USAn ere eman ziren erakoak) gogorarazten dituzte. Topa dezakegu, adibidez, Celeste Mendoza(), la reina del guagancó?, baina oraingoan, luz primaveral de veinte pueblos/ flor de independencia nacional/ Cuba, corazón de nuestra América?
‎Bestetik, hirietako klase ertain intelektualak mugimenduaren marko teorikoa egituratu zuen. Ordura arte nazionalismo hiritarrarekin lerratutako klase ertainen zati bati huts egin zien II Mundu Gerra osteko eliteen portaerak, zeintzuek planteamendu desarrollista kapitalistarekin, herrialdeak inperialismo estatubatuarrarekiko menpekotasun eta kolaborazio egoera eragin ei zuten. Horregatik, hirietatik barnealdera, landa eremura, bideratu zuten begirada,, el país real?
‎108). Futbolean bide batez, Lehen Mundu Gerra osteko hamarkadatik finkatu zen nazioen neurketen zeremonia tankera, nazio ereserkien ekoizpenarekin, oroz gaindi (Dietschy, 2011: 38).
2014
‎–Oraindik ez dut erabaki kabroi bat zaren, ala zoro puta bat, Ozeano Bareko irletan isolatuta geratu ziren Bigarren Mundu Gerra osteko ofizial japoniar haien gisakoa. Baina argi daukat gauza bat:
‎1966 Lehen Mundu Gerraren osteko Versaillesko Itunean Alemaniak bere lurraren %13 galdu du eta biztanleriaren %10 1900ean Alemaniako biztanlegoan %7? 5 zen, hiru milioi buru, alemana ez baizik beste hizkuntza bat mintzo zena (frantsesa, poloniera, txekera, daniera, masuriera, wendoa); 1925ean %1 baino ez. Ik. GOSEWINKEL, D.,. Homogeneität des Staatsvolks als Stabilitätsbedingung der Demokratie?
‎Bigarren sexua (Paris, 1949) II. Mundu Gerra osteko giro itogarrian plazaratuzen. Ordura arteko normaltasunera itzuli nahi zuen Frantzia nagusiki katolikoeta tradiziozalean.
‎Gordonek (pediatra eta haur osasunari buruzko irakasleaSheffield eko unibertsitatean) tratatu bat argitaratu zuten, Intersexual Disorders, eta, ordurako, intersexualtasunarekiko ikuspuntu mediko eta kirurgiako guztiek bategiten zuten, inoiz ez bezala. Ez da harritzekoa ikuspegi medikoen arteko batasun horigertatzea garai batean zeinean Betty Friedanek «mistika femeninoa» izendatutakofenomenoa ere eratu baitzen (alegia, 2 Mundu Gerra osteko ideala: hiri kanpokofamilia egituratzen da hertsiki banatutako genero rolen inguruan).
2015
‎Pertsonaia asko agertzen dira I. Mundu Gerra osteko jendarte britainiarraren erretratua osatzen dutenak bi pertsonaion gidaritzapean. Denboraren iragaiteaz edo bizitzaz eta heriotzaz egiten dute gogoeta biek; egunerokoaz eta naturaren ñabardurez jabetuko da irakurlea haien begiradek gidatuta, klase sozial eta genero kultural desberdinen gaineko pertsonaiak eta harremanak irudikatuko zaizkigu xehetasunez; zoramenaz eta maitasunaz aritzean auzitan jarriko dituzte zenbait uste eta arau.
‎Horrez gain, munduko herrialde zaharkituenetakoa da. II. Mundu Gerra osteko baby boom a pisutsuegia izaten ari zaio altxortegi publikoari, jaiotzak ez baitira nahikoak izan horien tokia ordezkatzeko. Egungo gobernuak erretiroaren adina atzeratu du 63 urtetik 65era, eta lan egiten hastekoa aurreratu du.
‎Bigarren Mundu Gerra osteko Nafarroa Behereaz ari da,, lehen, dioenean.
‎Are gehiago, desberdintasunak handituz doazela uste du. Argi dago gaur eguneko mundua batuago dagoela II. Mundu Gerra ostekoa baino, baina globalizazioaren ezaugarria ez da, esaten denez, kultur baterakortasuna, aniztasuna baizik (1992). Prozesu ekonomikoak, batez ere, mundu mailan ulertu behar dira, eta berdin bestelako prozesuak, arazoak, modak eta abar.
‎Gizarte globalerako oinarri berriak (2010) liburuak ongi aztertzen duenez. Dagoeneko, horren azterketari ezin zaio heldu Bigarren Mundu Gerraren osteko egoera analizatzeko erabiltzen ziren agertokia eta bertatik eratorritako tresnak eta eragileak soilik kontuan harturik. Azken hamarkadetan, alde batetik, Europako birmoldatzea, bestetik, Ekialdeko herrialdeak, Txina eta India tartean, eta, azkenik, mundu mailako beste eskualde batzuen oparotasun ekonomikoaren bultzada mundu mailako agertokia aldatzen ari dira.
‎Horrez gain, txostenak nolabaiteko oihartzun mediatikoa izan zuen, besteak beste, argitaratu zeneko hamarkadaren testuingurua zela bide. Garai hartan petrolioaren krisia ezagutu zen (1973 eta 1979 urteetako bat bateko prezioigoerekin), eta, bestetik, II. Mundu Gerraren osteko ekoizpen ereduaren agorpen zantzuak ere nabarmenak izaten hasi ziren. Horrekin batera, planeta bera mehatxatzen hasi zen narriadura ekologikoak ere nolabaiteko aitorpena izan zuen nazioartean kontzientzia ekologikoaren areagotzearekin (ikus 3.2.4 atala).
‎Eskuhartzearen bidez, agintari ekonomikoek ekonomiaren gorabeherak neurri batean kontrolatzera hel zitezkeela uste zuen, atzeraldi garaietan ekonomia suspertuz eta hedaldi garaietan leunduz. Haren planteamenduek lagundu zuten, finean, 1929ko krisitik irteten eta II. Mundu Gerraren osteko atzeraldi garaia gainditzen. Politika makroekonomikoko instrumentu nagusien artean, moneta politikan (dirua eta interes tasak kudeatu) baino gehiago politika fiskalean (zergak eta gastu publikoak kudeatu) sinesten zuen, nahiz eta biak ala biak garrantzitsutzat jo.
‎3.3.4.1 Bigarren Mundu Gerraren osteko lehen urteak()
‎Perspektiba kontua da, beraz (hitz horretan laburbilduko dugu ikuspuntuaren eta ikuskeraren erlatibotasuna). XIX. mendeko K. Marx judu asimilatuaren perspektiba historikoa, I. Mundu Gerraren osteko W. Benjamin judu automarjinatu, nazi faxismoaren biktimak, azpikoz gora jarri du XX. mendean, eta Benjaminekin Sarrionandiak XXI.ean:
2016
‎dituzte, azkenaldi honetan, mendebaldeko argitaletxeek; Kosztolányi baztertu samar gertatzearen zirkunstantziek, halere, zerikusi gutxi dute, ziurrenera, Brasilen erbesteratuta bere buruaz beste egin zuen Zweig juduarenekin: antza denez, Béla Kun en iraultza osteko Hungariako diktadura erregimenari oniritzi apala eman zion Kosztolányik edo, behintzat, ez zuen haren aurkako ezer egin, eta horrek ez zion onik egin, biziraupen postumoaren aldetik, II. Mundu Gerraren osteko Hungaria komunistan.
‎Baita eskualde zein probintzian izandako hedapena ere. Horietan I. Mundu Gerra osteko krisi industrialak eragindako atzerapen ekonomikoa, ezinegon politikoa eta Espainia eta Nazioarteko harremanak izan ziren arrazoi nagusi. Azter ditzagun bada jazotako gertakariak, euren testuingurua eta izandako ondorioak.
‎60). Hala ere, Lehen Mundu Gerra osteko garaitik, futbola Espainian gizarte ardatz bihurtu zenetik, Athleticek euskal jokalariak bakarrik zelairatzeko jarrera bereizgarria hartu zuen (Llopis Goig, 2008: 60).
‎Erresuma Batuko estaturik gabeko nazioak salbuespenak izan ziren, FIFA sortu baino lehenago futbol federazioak eduki izanaren aitzindaritzagatik abantaila berezia zutelako. Futbolari estatu nazioen ereserkien eta gainerako sinboloen gordailu izatea Lehen Mundu Gerraren osteko garaitik datorkio, mundu mailako masa ekitaldi bihurtu zenetik.
2017
‎Bigarren Mundu Gerraren osteko egiak................ 181
‎Zer funtzio zuen antzerkiak Bigarren Mundu Gerra osteko Ipar Euskal Herriko gizartean eta nola aldatu zen hori ondorengo hamarkadetan. Antzerkia edo komedia tradiziozko ekintza zen herri gehienetan. Erran behar da Lapurdi eta Behe Nafarroan herriko animazio gisa bizi zela, urtean zehar lantzen zela, bereziki gazteen artean, eta Pazko inguruan herriaren aurrean aurkezten zela.
‎Bigarren Mundu Gerraren osteko egiak
‎Bigarren Mundu Gerraren osteko egiak 181
‎giza-kapitala. Bigarren Mundu Gerraren osteko europar herrialde garatu eta industrializatuetan egindako ikerketei jarraiki, Schultzen arabera, ez zegoen garapen edo hazkunde ekonomikoa kapital fisikoarekin soilik azaltzerik, giza-kapitalak ere eragin handia baitzeukan. Ondorengo bestelako ikerketa batzuekin ere, arrazoia eman zioten neurrian, heziketan inbertsioa egiteak hazkunde ekonomikoan eragin zuela konprobaturik geratu omen zen; eta, ondorioz, herrialde garatuek heziketan inbertitzeari ekin zioten hazkunde ekonomikoa xede izanik.
2018
‎Sinpleegia litzateke esatea Japonia ez dela bere idazleen arrakastarekin gehiegi pozten; aitzitik, arazoaren gakoa arrakasta hori ahalbidetu duten balio kulturaletan dago. Mendebaldeak japoniar literaturaz duen irudia Bigarren Mundu Gerra osteko asmakizun bat da. 1950 eta 1960ko hamarkadetan, Japoniaz zuen ezagutza eza gainditze aldera hango literatura itzultzeari ekin zion Mendebaldeak.
‎Lehenengo deontologia kodeak Bigarren Mundu Gerraren ostekoak dira, ikusita zenbaitek medikuek batez ere egiten zituzten astakeriak ikerkuntzaren garrantzia argudiatuta.
2019
‎Miklós Horthy ren erregeordealdian() faxismora lerratu zen. Hungariako idazle ezagunena izan ondoren, Mundu Gerraren osteko erregimen komunistan guztiz baztertuta zegoen (Peña Rodríguez 2014).
‎Narratzaileak, ordea, mende erdi geroago ekingo dio haiek idazteari, epilogoan aitortzen duenez. Bigarren Mundu Gerraren osteko garaia da. Pragako judaismoa ezereztuta dago; haren historia eta kultura, ahanzturan galduta.
‎II. Mundu Gerraren osteko garaiak aldaketa sakonak ekarri zituen. Nazien kontrako aliantza izandakoa laster eredu ekonomiko kapitalistaren eta komunistaren defendatzaileen arteko konfrontazio bihurtu zen.
‎II. Mundu Gerra osteko sistema ekonomikoak1 eta bere gainean sortutako irudiak —produktiboak, laboralak, sinbolikoak, etab.— hein batean gaurdaino heldu diren arren (Beroud, Bouffartigue, 2013), fordismoaren" urrezko urteak" 1970eko hamarkadan zehar —bereziki petrolioaren krisiaren ostean eta Reagan eta Thatcherren gobernuekin— agortzen dira (Letamendia, 2009:... 110).
2020
‎Hurrengo geltokia, Kontzientzia Prekarioaren Institutuaren arabera, II. Mundu Gerra osteko kapitalismoa da, ekoizpen eredu fordistarekin eta honen eskutik datorren afektu nagusiarekin: asperdura.
‎Haren aburuz, «une honetan beharrezkoa da [II. Mundu Gerra osteko] Marshall planaren mailako anbizioa eta [AEBetan Depresio Handiari aurre egiteko ezarritako] Itun Berriaren antzeko bisioa, baina oraingoan mundu mailakoa izan behar du».
‎Miren Etxezarreta katedradun emerituak hain zuzen ere hamarkada horretan kokatzen du pentsio publikoen gastua murrizteko arrazoibidearen abiapuntua, II. Mundu Gerraren osteko itun sozial eta politikoa ahultzen hasi zen garaian.
‎Europako herrialde gutxi batzuetan eta epe mugatu baterako garatu den formula horrek arazo ugari ditu hainbat ikuspegitatik: egitasmo koloniala izan da (eraiki da munduko beste lurralde batzuetako baliabide material eta energetikoen fluxu eskergari esker); antiekologikoa izan da (ez dago historian haustura sozioekologiko handiagoko sasoirik, eraiki zen muga biofisikoen batere noziorik gabe); patriarkala da (Bigarren Mundu Gerraren osteko ordena sozioekonomikoa ‘familia fordistan’ oinarritu zen: gizona fabrikan, etxekoandrearen eta umeen hornitzaile); eta, finean, aurrerantzean gauzaezina da (hazkunde ekonomiko etengabea eta horrek politika publikoetarako utzitako hondarraizan da bere premisa nagusia, dagoeneko agortuta dagoen oinarria).
‎Bigarren Mundu Gerraren osteko familia tradizional baten ohiko heziketa bizi izan nuen.
2021
‎2 Dudarik gabe, etapa horrek argiak eta ilunak ditu. Esperientzia komunistek lagundu zuten gerraosteko Europa berreraikitzen, herrialdeak demokratizatzen eta ongizate estatua sendotzen; II. Mundu Gerraren osteko liberalismoaren aurrean esperientzia berri eta alternatibo bat ekarri zuen. Lorpen horiek gorabehera, gabeziak ere izan zituen:
‎Bigarren Mundu Gerraren ostekoak markatutako Frantzia batean, 1950eko hamarkadan urratu zuen bidea modu publikoan, bere lana ezagutzen zuten adiskideek akuilatuta. Parisko kabaret bateko jabeak emandako bultzada gogoratzen zuen handik urte batzuetara elkarrizketetan, aitortuz Brassensengatik balitz ez zitzaiola bere abestiak besteek kantatzea.
‎Bigarren Mundu Gerraraino ere jarraitu zuten batzuek. Bigarren Mundu Gerra osteko erresistentziaraino ere bai, gutxi batzuek.
‎Subotika aldera joan ziren bizitzera, errepidez 160 kilometrora zegoen hirira, lanerako aukera berrien bila. Hala Timisoara nola Subotika bi biak ziren garai hartan Hungariako parte, nahiz eta gaur egun bata Errumanian dagoen eta bestea Serbian, Lehen Mundu Gerraren osteko mugen aldaketaren ondorioz. Europa erdialdea nabarra zen garai hartan hizkuntzei dagokienez, hiri berean hiruzpalau hiztun komunitate zeuden eta, gaur egunean ere, bi lekuotan hungarieraz hitz egiten jarraitzen da, iraganaren hondarrak baiki, hizkuntzek ez dakite mugen berri, igaro egiten dituzte gainetik, txoriak edo hodeiak bailiran.
‎Ez, ez zioten eman. Lehen Mundu Gerra osteko garaia, 20ko hamarkada, oso nazionalista izan zen Estatu Batuetan, atzerakoia erabat, paranoikoa. Schwimmerren antzeko pertsonak ez ziren begi onez ikusten, komunistatzat hartzen zuten.
2022
‎Baina bada korrelazio bat II. Mundu Gerraren osteko 30 loriatsuen zikloaren amaieraren eta folkaren sorreraren artean. Adibide nabarmena izan zen Stormy Six Italiako folk taldea, iraultzailea, kooperatiboa, jazzaren, abangoardiaren, abesti militante eta herrikoien intersekzioan.
‎Bethany Moretonen esanetan, Bigarren Mundu Gerraren osteko Europan «agintaritza krisi bat sortu zen» lan munduan eta gizarteko alor askotan, eta ekonomia liberalaren proiektua berritzeko funtsezkoa izan zen kristautasunaren ikuspegia: «Nola bestela landu obedientzia, nola ziurtatu hierarkia soziala eta etxe barruko agintaritza?».
‎The limits to growth (Hazkundearen mugak). Bigarren Mundu Gerraren osteko bizkortze handiaren ostean, beheraldi batean kaleratu zuten liburua, eta, lehen aldiz, muga biofisikoak dituen planeta baten ideia ekonomialarien eta agintarien mahai gainean jarri zuten.
‎XX. mendearen erdialdean, • Herritar batzuen poltsikoan bada sosik baina ez non gastatua, oraino: diktaduraren eta II. Mundu Gerraren osteko krisia ez dira gainditu.
2023
‎II. Mundu Gerra osteko Nurenbergeko epaian, Hitlerren goi mailako ofizial batek esaten zuen juduen sinagogak erre egin behar zirela, suntsitu beharreko sugegorriak zirelako. Epaiketa horretan naziek milioika juduen erailketa justifikatu nahi izan zutenean, Luteroren Juduei eta haien gezurrei buruz liburua aipatzen zuten.
‎Egin dira lanak XIX. mendean, eta XVIII. mendean zerbait ere bai; orduan, pentsatzekoa da beherakada hori Industria Iraultzarekin lotuta dagoela, eta, batez ere, Bigarren Mundu Gerraren osteko efektu bat dela.
Emaitza gehiago eskuratzen...
Loading...

Bilaketarako laguntza: adibideak

Oinarrizko galderak
katu "katu" lema duten agerpen guztiak bilatu
!katuaren "katuaren" formaren agerpenak bilatu
katu* "katu" hasiera duten lema guztiak bilatzen ditu
!katu* "katu" hasiera duten forma guztiak bilatzen ditu
*ganatu "ganatu" bukaera duten lema guztiak bilatzen ditu
!*ganatu "ganatu" bukaera duten forma guztiak bilatzen ditu
katu + handi "katu" eta "handi" lemak jarraian bilatu
katu + !handia "katu" lema eta "handia" forma jarraian bilatu
Distantziak
katu +3 handi "katu" eta "handi" lemak 3 elementuetako distantzian bilatu
katu +2 !handia "katu" lema eta "handia" forma 2 elementuetako distantzian bilatu
katu +2 !handi* "katu" lema eta "handi"z hasten diren formak 2 elementuetako distantzian bilatu
Formen konbinazioa desberdinak
bero + handi | asko "bero" lema eta jarraian "handi" edo "asko" lemak bilatu
bero +2 !handi* | !asko* "bero" lema eta jarraian "handi"z edo "asko"z hasten diren formak
!bero + handi|asko|gutxi|txiki "bero" forma eta jarraian "handi", "asko", "gutxi", "txiki" lemak
Ezaugarri morfologikoekin
proba + m:adj "proba" lema eta jarraian adjketibo bat
proba +2 m:adj "proba" lema eta bi hitzetako distantziak adjektibo bat adjketibo bat
bero + handi|asko + m:adi "bero" lema jarraian "handi" edo "asko" eta jarraian aditz bat
proba + m:izearr-erg "proba" lema eta ergatibo kasuan dagoen izen arrunta

Ezaugarri morfologikoak

KATEGORIA
adb adberbioa
adi aditza
adilok aditz-lokuzioa
adj adjektiboa
det determinatzailea
ior izenordaina
izearr izen arrunta
izepib pertsona-izena
izelib leku-izena
izeizb erakunde-izena
lbt laburtzapena
lotjnt juntagailua
lotlok lokailua
esr esaera
esk esklamazioa
prt partikula
ono onomatopeia
tit titulua
KASUA
abs absolutiboa
abl ablatiboa
ala adlatiboa
ban banatzailea
dat datiboa
des destinatiboa
erg ergatiboa
abz hurbiltze-adlatiboa
ine inesiboa
ins instrumentala
gel leku-genitiboa
mot motibatiboa
abu muga-adlatiboa
par partitiboa
psp postposizioa
pro prolatiboa
soz soziatiboa
MUGATASUNA/NUMEROA
mg mugagabea
ms mugatu singularra
mp mugatu plurala
mph mugatu plural hurbila
ADITZ MOTA
da da
du du
dio dio
zaio zaio
da-du da-du
du-zaio du-zaio
dio-zaio dio-zaio
da-zaio da-zaio
du-dio du-dio
da-zaio-du da-zaio-du
da-zaio-du-dio da-zaio-du-dio

Euskararen Erreferentzia Corpusa Euskararen Erreferentzia Corpusa (EEC)
© 2025 Euskaltzaindia