|
2000
|
|
|
Bigarren
|
Mundu
Gerra bukatuz gero, euskal atzerriratu asko eta asko, Penintsulara itzuli ezinik, Iparraldean helbideratu ziren. Hor frankismoaren aurkako nukleoak sortuz joan ziren, hein batean Iparraldeko kultur munduan integratuz.
|
|
2001
|
|
|
Bigarren
|
Mundu
Gerra bukatzear. Italia.
|
|
2003
|
|
|
Bigarren
|
Mundu
Gerra bukatu berritan, Hiroshima eta Nagasaki gainean bonba atomiko bana lehertuta, azkar zabaldu zen Gerra Hotzaren errainua mundu osoan zehar. Eta energia atomikoaren arriskuak bertan lan egiteagatik ondo ezagutzen zituzten zientzialariek, buletinean eman zuten beren kezkaren berri 1947an era oso grafiko batean, gizadiaren hondamendia izan zitekeen leherketa katea hurbilegi geneukala adierazi nahian.
|
|
2004
|
|
|
1939ko otsailean Ingalaterrak zein Frantziak Francisco Franco jeneralaren erregimena ofizialki onartu zuten. II.
|
Mundu
Gerra bukatuta, ez herrialde horiek, ez AEBek ez zuten inolako neurririk hartu Europan iraun zuen gobernu faxista bakarraren kontra. Franco biriketako gaixotasun batek jota hil zen, 1975eko azaroaren 20an, agintean ia berrogei urte eman ondoren.
|
|
2005
|
|
|
Ordurako frantsesek gerra zikinaren bidea abiatua zuten Aljerian. 10 urte lehenago, II.
|
Mundu
Gerra bukatu zen egun beretan (1945ko maiatzaren hasieran) 15.000 herritar hil zituen harmada frantsesak Setif-en, independentzia eskatzen zuten manifestazioak itotzeko. Gezurra dirudi, baina hori ere duela 60 urte gertatu zen.
|
|
|
Erakusten dituen egitura eta konposizioa oso homogeneoak dira, lurrazal ozeanikoaren ozeano gandorretako sorrera prozesua beti berdina dela iradokiz. Nahiz eta lurrazal kontinentala baino zabalera handiagoa bete, arazo teknikoak direla medio, guztiz ezezaguna izan zen II.
|
Mundu
Gerra bukatu zen arte. Geroztik, teknologia eta teknika geofisikoak hobetu ahala lortu diren datuak gero eta ugariago eta zehatzagoak izan dira.
|
|
|
20 Bigarren
|
Mundu
Gerra bukatu eta gero, Alemaniako filosofiak erruduntzat hartu zuen bere burua gerran ingeniariek beteriko rola zela-eta. Teknologiari buruzko hausnarketak egiten zituzten filosofoak —hala joera humanista nola ingeniaritza joerakoak (bi kontzeptu horiek ulertzeko, ikus Mitcham 1994, 65hh or.) — modu serioan hasi ziren pentsatzen beharbada gerra ondoko krisiak irtenbideren bat soilik teknologiaren bitartez aurki zezakeela.
|
|
2006
|
|
|
–Orduan, baliteke
|
Mundu
Gerra bukatuta elkar ezagutu izana... –erran zuen Anek, gogogabetzen hasita.
|
|
2007
|
|
|
Horren arabera, Espainia erresuma gisa eratzen zen eta estatuaren buruzagitza ez zegokion errege bati, hil arteko Caudillo edo Buruzagiari baino, hots, Francori.
|
Mundu
Gerra bukatu eta Ardatzeko potentziak menderatu ondoren, Francok nazioartean nagusi zen gerra hotzaren giroa trebetasunez aprobetxatu eta itunen politikari orientazio berria eman zion. Modu horretan, erregimenak nazioartean zuen blokeoa gainditu zuen, eta horretarako, elizaren aliatu leial gisa (elizarekin 1951n konkordatu bat sinatu zuen) eta antikomunista zorrotz gisa aurkeztu zen (horri esker Ameriketako Estatu Batuen aliatu moduan agertu zen, eta horiekin 1953an itun ekonomiko eta militar batzuk sinatu zituen, base militarren lagapena barne hartuta?; horri esker, Espainia NBEn sartu zen 1955ean).
|
|
|
Ziklo antzinatarreko herri erromatarra, prusiarra da Spengler entzat kultura mendebaldarraren azken fase honetan, gainbeheraren kontsumatzailea. Mendebaldearen gainbehera ren aurreneko bolumena 1918an kaleratu da, Lehen
|
Mundu
Gerra bukatu berritan; bigarrena 1922an, Weimar ko Errepublikako zirimoletan.
|
|
|
Lehenago azaldu dugun bezala, Lehen
|
Mundu
Gerra bukaturik, gerlatik itzuli ziren gerlari ohiek Eskualduna> eta honen zuzendaria zen Jean Blaise Adémarengandik urrundu egin ziren eta Gure> Herria> aldizkaria prestatzeari ekin zioten300.
|
|
2008
|
|
|
Hirurogei urte betetzen dira, bai, gaur Ipar Korea sortu zutenetik. 1945ean II.
|
Mundu
Gerra bukatuta eta Japonia garaituta Sobiet Batasunaren eta AEBen artean banatu zuten Korea. Bakoitzak bere sistema ezarri zuen bere aldean, iparraldean sozialismoa eta kapitalismoa hegoan.
|
|
|
Urkamendia erabiltzen du horretarako. II.
|
Mundu
Gerra bukatu zenetik, exekuzioei buruzko datuak erabat isilekoak izan dira herrialdean. 1998ra bitartean, exekutatutako pertsonen zenbatekoa ere ez zuten eman.
|
|
|
Boloniako kontu hori guztia abian jarri zen, orain dela zenbait urte, hain zuzen ere, aipatzen dugunagatik. Bigarren
|
munduko
gerra bukatu zenetik, Europako unibertsitatea arras gibelean geratua da: ez du zientzia artikulu aski produzitzen, ez du patente aski erregistratzen, ez du ikasle nahiko erakartzen, eta Europako ikertzaile anitzek erabakitzen du badirela toki hobeak ikerketa egiteko.
|
|
2009
|
|
|
Intsektu zapala da zimitza, marroi argia kolorez, eta garai batean ohikoa izaten zen ohean agertzea, baina Bigarren
|
Mundu
Gerra bukatu ondoren desagertu ziren Europatik.
|
|
|
II.
|
Mundu
Gerra bukatzean, nazioarteko erakundeek merkatu monetarioaren inguruan Batzarra egin zuten, Nazio Batuen babesarekin. Hortik, Breton Woodseko akordioak heldu ziren.
|
|
|
Nazario ez zegoen pozik ez lasai, eta horregatik hasi zen, beharbada, fabrikan ordu gehiago sartzen, berandu egiten zitzaion arte; halakoetan, herriko jauregia hartzen zuen ostatu, han jaioterrian, non anaia Ismael eta Bittori bizi baitziren, baita Ismaelek etxezain zuèn uste osoko lehengusua ere, bere familiarekin; egun haiek, baina, urruntasun espiritualak hurbiltasun fisikoa du gurutze?, ugarituz joan ziren, halako eran, non asteburuetan ere geratzen hasi baitzen, emazteari beti abisatzen zion telefonoz, nolanahi ere?, lanaren aitzakian? aitzakia hura, beste ikuspegi batetik, benetakoa bazuen ere, lehen
|
Mundu
Gerra bukatu ostean produkzioa eta salmentak apur bat jaitsi baitziren, enpresari hainbat arazo eraginez.
|
|
|
...ziren, baita Ismaelek etxezain zuèn uste osoko lehengusua ere, bere familiarekin; egun haiek, baina –urruntasun espiritualak hurbiltasun fisikoa du gurutze–, ugarituz joan ziren, halako eran, non asteburuetan ere geratzen hasi baitzen –emazteari beti abisatzen zion telefonoz, nolanahi ere–, lanaren aitzakian... aitzakia hura, beste ikuspegi batetik, benetakoa bazuen ere, lehen
|
Mundu
Gerra bukatu ostean produkzioa eta salmentak apur bat jaitsi baitziren, enpresari hainbat arazo eraginez.
|
|
|
Baina Camus ateoa zen. Gainera, Bigarren
|
Mundu
Gerra bukatu berri, gero eta gehiago ezagutzen ari ziren kontzentrazio eremuetako izugarrikeriak eta hezur haragizko pertsona konkretuen izenak zeramatzaten izugarrikeriok. Zaila behar zuen esaldia bere osotasunean hartzeak.
|
|
2010
|
|
|
Bigarren
|
Mundu
gerra bukatu eta lau urtera sortu zen NATO, Sobietar Batasunaren balizko eraso baten aurrean defendatu ahal izateko, eta bide batez, nahiz garai hartan ez esan, AEBen eragina izateko Europako gaietan.
|
|
|
Haren arabera, zientzia alemaniarrak purua izan behar zuen, eta Hitlerren arraza aleman garbiaren ideia jarraitu. II.
|
Mundu
Gerra bukatu ostean, auzitara eraman zuten beste hainbat buruzagi nazirekin batera. Ordurako Einstein AEBn zegoen, eta ez zuen epaiketan parte hartu; bai, ordea, M. von Laue, H. Heisenberg eta A. Sommerfeld zientzialariek.
|
|
2011
|
|
|
XX. mendean minbizi baten diagnostikotik bost urtera bizirik iraun duten Estatu Batuetako umeen kopurua azaldu zuen Hoffmannek grafikoki. Onkologoak erradioterapia erabiltzen hasi zirenean, bigarren
|
mundu
gerra bukatuta, kopuru hori handitu egin zen, baina oso gutxi,% 20 edo gutxiago baino ez, minbizi motaren arabera. Kimioterapiak, berriz, hobekuntza askoz handiagoa ekarri zuen hamarkada batzuk geroago, kopurua% 75 handitu baitzen.
|
|
|
Lehen
|
Mundu
Gerra bukatu ondoren, ekonomia bake egoerara egokitu behar izan zen. Langabeziak eta prezioak gora egin zuten.
|
|
|
Bigarren
|
Mundu
Gerra bukatuta, eta harekin batera Franco garaitzeko itxaropena, saltsa guztiak baztertu eta familiarengan pentsatzea erabaki nuen, aurreko urtean, 1945eko otsailean, J. Andoni jaio baitzen, nire bigarren semea, eta ez zegoen lo geratzerik. Donibane Lohizunen geratu nintzen; izan ere, meatze ingeniaria zen Peña izeneko batek berarekin espartinak egitea proposatu zidan.
|
|
|
Baina prestatzen ari ziren urpekoa hondoratua izan zen eta plana bertan behera utzi behar izan zuten.
|
Mundu
Gerra bukatu ondoren alemaniarrekin batera jarraitu zuen borrokan eta Salo n 18.000 soldadu bildu zituen gure kontra borroka zitezen, partisano komunisten kontra borroka zitezen, alegia. Mussolinirekin bukatu genuenean eta alemaniarrak kanporatuta, Borghese atxilotu genuen eta urte batzuk eman zituen kartzelan.
|
|
2012
|
|
|
Baltikoko Errepublikak (Estonia, Letonia eta Lituania), 1918an: I.
|
Mundu
Gerra bukatzean lortu zuten independentzia. II. Mundu Gerra bukatu arte eutsi zioten, Stalinek SESBen sartu zituen arte.
|
|
|
I. Mundu Gerra bukatzean lortu zuten independentzia. II.
|
Mundu
Gerra bukatu arte eutsi zioten, Stalinek SESBen sartu zituen arte. –
|
|
|
Lehen
|
Mundu
Gerra bukatu osteko (1919) giro politiko eta sozial nahasian, Rudolf Steinerrek Emil Molt enpresariaren enkargu bat jaso zuen: Stuttgarteko Waldorf zigarro fabrikako langile guztien seme alabentzat eskola libre bat antolatzea eta zuzentzea.
|
|
2013
|
|
|
Batzuetan zenbait eduki azaltzeko" makuluak" behar izaten direla nabarmendu du, eta erbestearen zentzua kontatzeko Monfalconeko (Italia) ontzioletako langileen" istorio gordina" baliatu du, bitarteko gisa. " Bigarren
|
Mundu
Gerra bukatu eta Jugoslavia ohian Josip Broz Tito gobernuan jarri zenean, Monfalconeko ontzioletako 2.500 langilek bertara lanera joatea erabaki zuten. Heroiak izan ziren Jugoslavian, harik eta urte gutxira Titok herriari lotutako sozialismoa aldarrikatu eta Adriatikoko irla batera, kontzentrazio esparru batera bidali zituen arte".
|
|
|
bota zidan. Egun batzuk lehenago Bigarren
|
Mundu
Gerra bukatu berritan Trieste ondoko Monfalcone herritik Jugoslaviara komunismoa eraikitzen laguntzera joandako bi mila langileen historiari buruzko saio labur bat argitaratua nuen hedapen urriko aldizkari batean, gure mendea definitzen zuten kontraesanen adierazpena iruditzen zitzaidalako. Monfalconeko langileen historia horren berri Claudio Magrisen pare bat liburutan irakurri nuen, eta ahaztu ezinik ibili nuen aldi batean buruan.
|
|
|
Regiones Devastadas ek Europako zenbait herrialdek Lehen
|
Mundu
Gerra bukatzean burututako berreraikuntza lanak izan zituen eredu (Moreno Torres, 1948). Horrela, erakundearen aurreneko izena erakunde belgikarraren izena gogora ekartzen digun bitartean, hots, Service des Régions Dévastées, finantzaketa sistemak Italiako erakundea izan zuen inspirazio.
|
|
|
Ez zen Euskal Herrian bakarrik zabaltzen ari kultura gutxituen eta nazio emantzipazioaren aldeko mugimenduen oihartzuna: Katalunia eta Irlanda erreferentzia eta ispilu izan ziren abertzaletasunarentzat, hasiera hasieratik6 Lehenengo
|
Mundu
Gerra bukatuta, Wilson presidente estatubatuarrak bultzatuta, nazionalitateen printzipioak leku berezia hartu zuen errealitate eta agenda politikoan, autodeterminazio eskubidearen aldarrikapenetik7 Printzipio hari jarraiki sinatu zen Versalleseko bake hitzarmena. Hori izan zela kausa, estatu asko sortu ziren Europan, Austria Hungariako Inperioaren suntsipenaren ondorioz:
|
|
2015
|
|
|
II.
|
Mundu
Gerra bukatu aurretik, AEBko eta Erresuma Batuko eliteen parte batek Sobietar Batasunari gerra (hotza edota beroa) egiteko erabakia hartua zuten. Horretara bideraturiko plan eta erabaki ugari bultzatu zituzten, adibidez, 1944an Alan Brooke mariskal britainiarrak bere egunkari pertsonalean idatzi zuen komenigarria zela Alemania aliatu bilakatzen joatea etorkizuneko mehatxu errusiarrari aurre egiteko.
|
|
|
Aliatuek Europan gerra amaitu ostean Potsdameko konferentzia egin eta egun gutxitara egin zuen eraso nuklearra AEBk. Ondoren, II.
|
Mundu
Gerra bukatuta, Mendebaldeak oraindik eta pauso argiagoak emango zituen Gerra Hotzeko agertokira igarotzeko. Horietako bat Ardatzeko Potentzien krimenak jazartzeko unean erakutsitako epelkeria izan zen.
|
|
|
Bigaren
|
Mundu
Gerra bukatu osteko lehenengo pauso zalantzatien ostean, Mendebaldea zeharkako mehatxuetatik planetara pasatu zen. 1946ko apirilean AEBko Estatu Nagusien Bilguneak SESBen aurkako gerra plan bat prestatzea erabaki zuen (Fontana, 2011:
|
|
|
II.
|
Mundu
Gerra bukatzean eta holokausto naziaren ondoren, juduak masiboki hasi ziren Palestinara iristen, ehunka milaka judu hain zuzen ere. Gerra amaitzean, juduak ingelesen aurka egiten hasi ziren, arabiar erreboltak ere bazeuden.
|
|
|
Nazioarteko estrategian gertatutako aldaketa handienetakoa Ameriketako Estatu Batuekiko harremanari dagokio, zalantza izpirik gabe. XX. mende osoan zehar Latinoamerika AEBko «atzeko patioa» izan da, eta batez ere Bigarren
|
Mundu
Gerra bukatu zenetik. Gerra Hotzaren garaia hasi zenean Washingtonek erabateko kontrola inposatu zuen kontinentean, bi instituzioren bitartez:
|
|
|
Baliteke esaera horrek 1938an ez izatea 1945az geroztik hartuko zuen esanahi osoa. Bigarren
|
Mundu
Gerra bukatu ondoren, Europa osoan ordura arte ikusi nahi ez zen genozidioen errealitatea zabaltzen hasi zenean, kontzentrazio esparruak bestelako esanahia hartu zuelako. Ohar haren egileek uste zuten bateragarri zirela kontzentrazio esparru bat eta" tratu ona eta mugimenduen askatasuna"; edota" Francoren Espainian ezarri den erregimenaren onberatasuna" mesedegarria datekeela" hiltzaile, atrakadore eta lapur talde" batentzat.
|
|
2016
|
|
|
EDNA ST. VINCENT MILLAY. Lehen
|
Mundu
Gerra bukatuta, Edmund Wilson literatura kritikoa New Yorkera itzuli eta Vanity Fair aldizkariaren ardura hartu zuen bere gain. Soldadu gisa lubakietan bizi izan zituen esperientzia ugarien artetik gogoangarriena Edna St.
|
|
|
Baina aurreko bi kontzeptuen gainetik Erresuma Batuaren interes kolonialak zeuden. Lehen
|
Mundu
Gerra bukatu bezain pronto Frantziak eta Erresuma Batuak Palestina beraientzat aldarrikatu zuten. Balfour en deklarazioaren, eta proiektu sionistaren bidez Erresuma Batuak Inperioari lotutako aliatu bat lortzea espero zuen.
|
|
|
Ondorioz antisemitismoak aldaera ezberdinak izan zituen herrialdeko egoera soziopolitikoaren arabera. Antisemitismoak XIX. mende erditik XX. mende erdi arte iraun zuen Europan; hain zuzen II.
|
Mundu
Gerra bukatu arte. Gerra horretan naziek juduen aurka bideratutako jazarpen sistematikoa mende luze iraun zuen antisemitismoaren azken pausua izan zen.
|
|
|
Horren ostean gaia tabu bihurtu zen. Hala ere, 1945ean II.
|
Mundu
Gerra bukatu zenean, Europako judu komunitate askok argi zeukaten emantzipazioak abiatutako prozesua ez zela bete, eta ondorioz Europatik emigratu behar zutela. Egoera horretan sionismoa atera zen garaile.
|
|
|
Are garrantzitsuagoa bihurtu zen estatu boteretsuen laguntza Palestinaren kasuan. Izan ere, Lehen
|
Mundu
Gerra bukatuta, Otomandar Inperioa desagertu egin zen, eta herrialde asko ziren inperioaren zati ezberdinak bereganatu nahi zituztenak. Lasterketa kolonialean sionistek euren interesak lortzen lagunduko zien potentzia bat bilatu nahi zuten, baita estatu horrek beraiengan interesa izatea ere.
|
|
|
Euskal Herria ez zen salbuespena izan. “Bigarren
|
Mundu
Gerra bukatu berritan ezin zen igarri ere egin hurrengo hamarkadak, hots, 1945etik 1955era bitarteko urteek herri txikien bizitzan izango zuten eragin latza”, idatzi zuen Julio Caro Baroja antropologoak, “ez eta ere hirurogeiko hamarkadan piztuko ziren mutazio biolentoak. Euskal Herriak aldaketa hori nozitu du Europa Mendebaldeko gainontzeko herrialdeek adina, edo gehiago”.
|
|
|
Senitartekoen aburuz, bere bizitza bitan zatitzen da. Bigarren
|
Mundu
Gerra bukatu arte guztiz aktiboa izan zen Manu Sota, Euskal Delegazioan, estatubatuarrekin harremanetan, espioitza lanetan, hara eta hona, gelditzeko astirik eta paradarik gabe. Aitzitik, gerra amaitu zelarik, goitik behera aldatu zuen bizitzaren norabidea.
|
|
|
Urte nahasia izango zen 1946koa.
|
Mundu
Gerra bukatu berri eta Franco isolaturik, Erresistentzia ahalegindu zen erregimenaren erorketa bultzatzen. Agirreren gizon nagusiak hiru buruzagirekin koordinatuta zeuden:
|
|
|
Bakerren bisitaldiaren arrakastak adoretu egin zituen Euskal Zerbitzuak, eta diktadurari estualdi bat ematea deliberatu zuten. Denbora igarotzen ari zen, Bigarren
|
Mundu
Gerra bukatu zen, Nazio Batuen Erakundeak Franco kondenatu zuen, blokeoa ezarri zioten, baina ez zen ezer mugitzen. 1945 osoa pasatu zen eta 1946a ere bide beretik zihoan.
|
|
|
–esan dio Letamendik Uzturreri– Francok kartzelan sartzen ditu, babesa emateko.
|
Mundu
Gerra bukatu zenetik nazien ehiza omen dago herrialde guztietan barrena, eta horregatik ez ditu badaezpada ere kalean utzi nahi.
|
|
|
Londrestik Angelura itzulia zen Joseba, Bigarren
|
Mundu
Gerra bukatu orduko, RAFeko hegazkin militar batek eraman zuen Miarritzeko Parma aireportura. Eta Karmele ez zen nebarengana itsasoz joan, ihesi zihoazen gazte haien antzera.
|
|
|
Gerra Zibiletik ihes egindako haurrei sostengua emateko talde bat ere sortu zuen Estatu Batuetan, askotariko intelektual eta zientzialariekin, esate baterako, Theodore Dreiser, Lillian Hellman, Albert Einstein, Dorothy Parker, Thomas Mann edo Edna St. Vincent Millay; eta urte batzuk geroago, Bigarren
|
Mundu
Gerra bukatu ondoren, Eleanorrek sustatuko du Nazio Batuen Giza Eskubideen Karta ere.
|
|
2017
|
|
|
Beka bati esker, artea ikasten hasi zen Londresen, baina soldadu joan zen handik gutxira. Behin II.
|
Mundu
Gerra bukatuta, arte ikasketekin jarraitu zuen Chelseako arte eskolan, eta 1948tik 1955era marrazkilaritza eskolak eman zituen bertan. Henry Moorek eskultura irakasten zuen zentro berean?. New Stateman aldizkarian arte kritikak idazten hasi zen garai hartan, eta hamarkada batez jardun zuen horretan.Baina, 30 urterekin, margoak uztea eta idazteari ematea erabaki zuen.
|
|
|
Bigarren
|
Mundu
Gerra bukatu eta berehala Gerra Hotza sortu zen, baina nork izan zuen errua?
|
|
|
Bitxi samarrak izaten ziren, gainera, animazio horiek, ezta. Gehienetan apezek eta serorek eramaten zituzten eta berandu arte, Bigarren
|
Mundu
Gerra bukatu arte, gehienetan neskak eta mutikoak ez ziren nahasten. Ordurarteko testu gutxi bildu ziren, ezagunenak Jean Barbierenak ziren, baina beste batzuek ere idatzi zituzten, Iratzederrek, Lafittek,... askotan erlijioari lotuak ziren.
|
|
|
Bigarren
|
Mundu
Gerra bukatu eta berehala Gerra Hotza sortu zen, baina nork izan zuen errua. Azken hamar hamarkadetan, historialariak ez dira puntu horretan ados jarri.
|
|
|
Gurs ondoko herrietakoek jatekoekin eta laguntzen zieten. II.
|
Mundu
Gerra bukatzean kontzentrazio eremua erre eta zuhaitzak landatu zituzten. Gaur egun basoa da eta hilerria zein berreraikitako barrakoi bat oroigarriak dira han gertatutakoaren lekuko.
|
|
2018
|
|
|
Gerran aritutako beste idazle handietako bat dugu Andre Malraux (1901, Paris, Creteil, Frantzia). Bigarren
|
Mundu
Gerra bukatuta Charles de Gaulleren gobernuan Informazio eta Kultura ministro izango zenak Itxaropena idatzi zuen frontean bizi izandakotik abiatuta (L' Espoir, 1937; Karlos Zabalak euskarara itzulia 2008an). Madrilen hasten da nobela, 1936ko uztailaren 18an, Manuel izeneko komunista jaioberri baten urratsei jarraituz.
|
|
|
Euskaldunen exilioak ez du ia etenik izan XX. mende osoan. Bigarren
|
Mundu
Gerra bukatu ondoko urteetan ere izan ziren errefuxiatuak kontuan hartuz, ez ziren hamar urte baino anitzez gehiago iragan ETAko lehenbiziko kideak (Txillardegi, Julen Madariaga, Federico Krutwig...) Lapurdira joaten hasi bitartean, 1961ean.306 Handik urte gutxira, 1969an, Telesforo Monzonek eta Piarres Larzabalek Anai Artea elkartea sortu zuten Donibane Lohizunen, iheslari belaunaldi berriari ha... Urte berean, Euskal Herri kontinentaleko 96 apaizek errepresio frankistaren kontrako adierazpen bat argitaratu zuten, errepresio hura pairatzen zuten euskaldunen alde eginez.
|
|
2019
|
|
|
Akademiak 1949ko udan, Europako gerraondo latzean, etenda zuen harremana erbesteratuekiko nahiz Frantziako euskaltzainekiko.
|
Mundu
Gerra bukatuta, Espainia frankistak arazo diplomatiko larriak izan zituen, nahiz eta Gerra Hotzak lekukotasunezko keinu hutsean utzi zituen. NBEk Espainiako Gobernu faxista formalki gaitzetsi, eta Frantziak muga itxi egin zuen artean (Jiménez de Aberásturi Corta 1999).
|
|
|
Esaterako, gaztelaniazko idazlanak euskarara ezin ziren itzuli, erdararen ezinbestekotasuna zalantzan jartzea litzatekeelako.
|
Mundu
Gerra bukatu ondoren, informazio eta zentsuraren eskumena Vicesecretaría de Educación Popular falangistatik Hezkuntza Nazionaleko ministerioko katolikoengana igaro zen. Gerra Hotzaren testuinguruan, diktadura frankistari itxura liberalagoa eman nahi ziotelako, euskaraz argitaratzeko aukerak erlatiboki areagotu ziren, baina prozesu arriskutsu eta neketsua izaten jarraitu zuen (Cal 1999).
|
|
|
artean Akademiaren bigarren giza berritzeari ekin zioten, 1941 jarduera barnealdean berreskuratu zenetik.
|
Mundu
Gerra bukatuta eta Falange ren eragina gutxituta, Euskaltzaindia aktiboago agertzeko aukerak sumatzen ziren. Hala ere, zorrozki bete ziren diktaduraren baldintza politikoak.
|
|
|
Gerra zibila piztu zenean, EAJ PNVk ezkerrarekin bat egiten zuela ikusita, Aintzina aldizkariak irudikatzen zuen erregionalismoak jarrera anbiguoari eutsi zion, nahiz eta zalantzarik gabe errefuxiatuei laguntza eman.
|
Mundu
Gerra bukatuta, zauriak osatu samar, ia guztiek hartu zuten parte EIL SIEBek 1948ko irailean Biarritzen antolatutako biltzar internazionalean edota Herria astekari filogaullistan. Hain zuzen, Uztaritzeko seminarioko irakasleari baino ezin zaio zor dosierreko urgazlegaien zerrenda.
|
|
2020
|
|
|
Bigarren
|
Mundu
Gerra bukatu bezain laster, Europako estatu askok, Frantziak barne, herriko nekazaritzaren berrantolatzeko eta nekazaritzaren emankortasuna ugaltzeko modernizazio plangintzak jarri zituzten abian.153 Produktibitatea emendatzearekin batera, nekazaritzaren modernizazioak baserritar eskulanaren desegitea ekarri zuen eta, ondorioz, baserritarrek lanbidea aldatu eta ekonomiako bigarren ala hirugarren ...
|
|
|
San Juango bainuetxeak, ordea, badu gerra kontuekin lotutako beste pasadizo bat ere. II.
|
Mundu
Gerra bukatzear zela, itsaspeko alemaniar batek hondoa jo zuen Gipuzkoako kostaldean. Batzuek diote, Zumaia eta Getaria (Gipuzkoa) arteko kostan gertatu zela hondartze hura.
|
|
|
Zein helbururekin? Gogoratu behar da hiru urte lehenago Bigarren
|
Mundu
Gerra bukatu zela, historiako gerrarik bortitzena. Hori horrela, giza eskubideen hasierako funtzioa estatuaren gehiegikeriak geldiaraztea zen.
|
|
2021
|
|
|
Iparraldean, II.
|
Mundu
Gerra bukatu berritan itxi zen Eskualdunaren tokia hartuaz erreferentziala bihurtu den Herria astekaria eta Gure Herria bihilabetekari beteranoa izango dira hedabide jorienak, hurrenez hurren zerrendako bosgarren eta bederatzigarren postuetan. Izatez, Hegoaldean gerrak utzitako triskantza dela eta, 1940ko hamarkada hasieran kasik bakarrik gelditu ziren langintza honetan.
|
|
|
Besteen odola 1945eko abuztuan argitaratu zen, Bigarren
|
Mundu
Gerra bukatu baino egun batzuk lehenago. Irakurleek berotasunez jaso zuten eta kritikaren aldetik ere arrakasta handia izan zuen.
|
|
|
Idazleak berak ere alde egin behar izan zuen 1938an, naziengandik iheska. Bigarren
|
Mundu
Gerra bukatutakoan, berriz, Freundlichek urte haietako istorioak berreskuratu eta argitara ematea erabaki zuen, berak ezagututako lagun anonimoen hamaika bizipen latz eremu elkor hutsetan gal ez zitezen. Freundlichek esanahiaz hornitu nahi izan zituen istorio haiek, protagonistek beren izena eta izana berreskura zitzaten hitzen bidez.
|
|
|
Norman Finkelsteinek argudio hori findu zuen 2000 urtean The Holocaust Industry liburuan. Aditu horrek dioenez, Holokaustoari buruzko diskurtsoa ez zen II.
|
Mundu
Gerra bukatu ahala eraiki, 1967an baizik, Israelen eta arabiarren arteko gerraren garaian, garai hartako behar ideologiko zehatzei erantzun ahal izateko. Finkelsteinen azterketaren arabera, trauma komodifikatu egin daiteke, helburu jakin batzuk betetzeko.
|
|
|
Tira, Bigarren
|
Mundu
Gerra bukatu eta gutxira hil zen Rosika, 1948an. Uste dut saiatu zirela bere hautagaitza ostera ere aurkezten, Lola hor ibili zen atzean azken momentura arte.
|
|
2022
|
|
|
Nor eta Hitlerrek" nire emakume aleman perfektua" deitu zuen hura. Sontagek, ordea, gauzak bere izenez deitu behar direla esateaz gain, faxismoak Bigarren
|
Mundu
Gerra bukatu eta 30 urtera jendeagan sor dezakeen liluraz ohartarazten zigun. Izan ere, faxismoak eraginkorra izaten jarraitzen du, haren irritsak oraindik bizirik daudelako.
|
|
|
Agintean egindako zortzi urteetan arlo ekonomikoan egindako erreformengatik, eta atzerri politikan AEBekin eta EB Europako Batasunarekin harremanak hobetzeagatik nabarmendu zen Abe. Defentsarako jarritako gastua handitu zuen, eta Bigarren
|
Mundu
Gerra bukatu eta gero 1946an onartutako konstituzioa, kutsu bakezalekoa, aldatu zuen 2014an, Japoniako tropek beren mugetatik kanpo borrokatzeko bidea emateko.
|
|
|
Bigarren
|
Mundu
Gerra bukatu berri, neorrealismoa aparretan dago Italian eta kontakizun naturalistak boladan. Bufalinorentzat, ordea, neorrealismoa glaziazio bat da.
|
|
|
1950an sortua da Diceria dellâuntore (Izurrituaren kalamatika) nobela.
|
Mundu
gerra bukatu eta pare bat urtera, sanatorio batean konfinatuta dauden tuberkulosoen maitasunari eta heriotzari buruzko jardun barrokoak konta  tzen ditu nobelak, gerra sufritu berriaren eta azken orduaren arteko zabuan daude tisiak jotako gaixoak. Bufalinoren lehen nobela da, urteak eskaini dizkio lanari, baina tiraderan gordeko du hogeita hamar urtez, editoreei eta bidali gabe.
|
|
|
Nor eta Hitlerrek" nire emakume aleman perfektua" deitu zuen hura. Sontagek, ordea, gauzak bere izenez deitu behar direla esateaz gain, faxismoak Bigarren
|
Mundu
gerra bukatu eta 30 urtera jendeagan sortzen zuen liluraz ohartarazi zigun. " Izan ere, faxismoak eraginkorra izaten jarraitzen du, haren irritsak oraindik bizirik daudelako".
|
|
|
Lehen Mundu Gerrara arte, Palestinako agintea Otomandar inperioan esku egon zen eta azken honek ez zuen erraztu sionistentzako lurren erosketen prozedura (Shilony, 1998: 16). Behin Lehen
|
Mundu
Gerra bukatuta, Mandatuen garaia hasita 1948ra arte Britaniar Handia egon zen Palestinako agintean. Balfourren Aldarrikapenak, 1917an, non britaniar kanpo ministroak gutun baten bitartez Palestinan judutarrentzako etxe nazional bat sortzeko aldarrikapena publikatu zuen, bidea ireki zion sionismoari (Balfour, 1917).
|
|
2023
|
|
|
...sesez idatzia izanagatik ere, liburua ingelesez argitaratu zuten lehenbizi, Katherine Woodsen itzulpenean, 1943ko apirilaren 6an, eta handik egun batzuetara atera zuten frantsesez —apirilaren 20an— AEBetako Reynal & Hitchcock argitaletxeak eman zituen bi bertsio horiek, AEBetan, eta, kontrabandoan salbu, liburua ez zen 1946ra arte ailegatu idazlearen sorterrira, Frantziara; izan ere,
|
mundu
gerra bukatutakoan kaleratu zuten han. Gallimard argitaletxeak eman zuen, eta idazlea zendua zen ordurako:
|
|
|
Bigarren
|
Mundu
Gerra bukatu berritan sortu zuten Primorski Dnevnik egunkaria, Triesten (Italia). Partisanoek sortu zuten, eta, ordutik, egunero argitaratzen dute, eslovenieraz, Italiaren ipar ekialdean.
|