|
2012
|
|
|
Kasu batean zein bestean eragindako etnozidioa zibilizazio aurreratuago bat eskuratzeko ahaleginean gertaturiko urrats tamalgarri baina beharrezkotzat hartzen da. Zibilizazioa eta erlijio kristaua
|
mundu
berrira ekarri izana konkistaren alde distiratsua azpimarratzeko erabiliko da, eta alde ilunenak ezkutatzeko edo erlatibizatzeko. Ikuspegi horrek, Amerikari buruzko historiografian nagusia duguna, kontinente berrian kristau erlijioaren zein Mendebaldeko kulturaren ekarpenak eta lorturiko handitasuna goraipatu ditu behin eta berriz.
|
|
2014
|
|
|
Ibiltariak direnez gain munduaren ikuspegia zabaltzen digute, espazio urrunago batean kokatzen gaituzte. Hor aipa daitezke Santibateko Baiona edo Tolosa, bidaia eremu zabalagoetara garamatzate, errimaren plazerez zitatzen dira Togo edo Kongo, Pakistan edo Vatikan, aktualitatea,
|
munduko
berriak ekartzen dituzte Bokassa edo Idi Amin Dada aipatzeek, izenek ez dute itsusi ematen Garibandiña edo Ukularten ondoan, baina komunzki buhameek manexak dituzte mihi ala: Banka, Elizondo eta Baigorri.
|
|
2015
|
|
|
Faltan bota ditut izugarri Telmo eta Karimen arteko haserrealdi umetiak, Fred itsuaren argitasuna lainoak kanpo eta barruak ezkutatzen zizkigunean, eta Vasiliren alderik aldeko irribarrea, aita zenaren etxeko ganbaran aurkitu zuen egurrezko maleta arraro harekin agertu zen egunekoa kasu, aurrerantzean liburuek aterpe gozoa izango zutelako pozarren. Ezin ahantziko ditut sekula egunsentira arteko solasaldi luzeak, zauriz beteriko mundu zaharraren orban odoltsuak sendatu ala behin betiko akabatu beharraz,
|
mundu
berriak ekarriko zizkigun lasaitasun, gozotasun eta patxadaz, besterik ez geneukala-eta urratuz jositako gure eskuekin zerbait egin beharraz, eginbeharraz, betebeharraz, beharraz, beharraz...
|
|
2017
|
|
|
20 Luciano Parinetto historialari italiarrak iradokitakoaren arabera, kanibalismoaren kontua
|
Mundu
Berritik ekarria izan zitekeen, kanibalismoak eta deabrurenganako gurtzak nahasten baitira konkistatzaileek eta elizgizon konplizeek, indiarrei, buruz egindako txostenetan.
|
|
|
Transgresioa zen nagusi, irudimena eta giro lotsagabea. Punk olatuak
|
mundu
berria zekarren, eta mundu berriak mundu zaharraren ukoa. Hertzainak ek talde gutxik bezalako letragile zorrotzak zituen inguruan; taldearen lehen kantari izandako Xabier Montoia" Gamma" ren ondoren heldu ziren beste batzuk, Karra Elejalde bat, adibidez.
|
|
2021
|
|
|
Vladimir Nabokovek arrazoi zuen bere Pale Fire izeneko nobelan (Su apala) aurpegiratzen zigunean nola ez ginen harritzen halako berrikuntza mirarizkoaren aurrean: " Zentzugabeki ohituak gaude bere barnean iruditeria hilezkorra, pentsamenduaren bilakaerak eta hitz, negar eta irri egiten duten pertsona bizidunen
|
mundu
berriak dakarzkiguten keinu idatzi bakan batzuen mirarira". Eta galdera deseroso bat egiten du:
|
|
2023
|
|
|
Hastapen batean Italiak ekonomia indartsua ezagutu bazuen, ondoren Flandriak, Alemaniak, Ingalaterrak lekukoa hartu zuten.
|
Mundu
Berrietatik ekartzen ziren aberastasun guztiek garapen ekonomikoa lagundu zuten, bereziki Espainiako koroan. Gisa guztiz, horrek eragina Mendebaldeko Europa osoan izan zuen.
|