|
2008
|
|
|
Are gutxiago dago subjektu partikularrik etsenplu hauen aurretik doazen kopletan: . Doktrina Kristiana, n lehen pertsona pluralaren erabilera nagusitu egiten zaio
|
lehen
pertsona singularraren erabilerari;. Amorosen gaztiguia, n edo. Emazten fabore, n ere bada lehen pertsona pluralaren erabilerarik. Abantailak besterik ez dizkio eskuratzen lehen pertsona pluralaz baliatzeak; izan ere, batetik, hartzailearengana hurbiltzeko baliabide du; bestetik, ez du inolako eragozpenik lehen pertsona singularra plural horretara biltzeko, giza-ki legez hitz egiten ari baita eta ez subjektu partikular gisa.
|
|
|
–Doktrina Kristiana, n lehen pertsona pluralaren erabilera nagusitu egiten zaio lehen pertsona singularraren erabilerari;. Amorosen gaztiguia, n edo. Emazten fabore, n ere bada lehen pertsona pluralaren erabilerarik. Abantailak besterik ez dizkio eskuratzen lehen pertsona pluralaz baliatzeak; izan ere, batetik, hartzailearengana hurbiltzeko baliabide du; bestetik, ez du inolako eragozpenik
|
lehen
pertsona singularra plural horretara biltzeko, giza-ki legez hitz egiten ari baita eta ez subjektu partikular gisa. Etxeparek ez dara ma bere kopletara bere esperientzia erlijiosoa edo emakumeari buruzko ikuskera berezia, baizik eta kristau doktrinak irakatsi diona edo emakumearen alde emanda zeuden argumentuak.
|
|
2012
|
|
|
a) E1 enuntziatuko aditz jokatua hirugarren pertsonan egonik, E2 enuntziatuko aditz jokatua lehen pertsonan agertzen da, dela lehen pertsona pluralean dela
|
lehen
pertsona singularrean:
|
|
|
2) Esataria gertakizunak hirugarren pertsonan kontatzen ari delarik (E1 oinarrizko enuntziatu bidez), enuntziatu parentetiko gehienak lehen pertsonan agertzen dira, dela
|
lehen
pertsona singularrean, dela lehen pertsona pluralean. Horretara morfosintaxian bertan islatzen diren diskurtso eskakizunek bultzatzen dutela uste dugu; izan ere, esatariak, maiz aski, bere ikuspegitik ez ezik beste enuntziatzaileren baten ikuspegitik konta ditzake gertakizunak, baina ez du zertan beti enuntziatzailearekin bat etorri, eta horretxen lekuko izan litezke esatariak berak oinarrizko enuntziaturen sintaxia hautsiaz lehen pertsonan tartekatzen dituen iruzkin, iritzi eta pentsakizunen hari solteak ere.
|
|
|
Aldaketak gertatu gertatzen dira. Oinarrizko enuntziatua hirugarren pertsonan egonik ere, 14 adibidetan (%31.81) E2 enuntziatu parentetikoak lehen pertsonaren aldeko hautua egin du, dela
|
lehen
pertsona singularra (10 adibide), dela lehen pertsona plurala (4 adibide). Gainerakoetan (bigarrenpertsona pluraleko adibidean izan ezik) bere horretan iraun du, hirugarren pertsonan alegia.
|
|
|
horrek salatzen baitigu. Beraz, barkamena eskatzen duen adibideetan, nahiz eta aditz laguntzailea ez agertu, azpian
|
lehen
pertsona singularra dagoela erabaki dugu.
|
|
|
II) indikatiboko orainaldiko
|
lehen
pertsona singularrean esaten da; III) ez da zentzugabeko adierazpidea, baina
|
|
2021
|
|
|
13.9.2e Beste ezabaketa kasu bat ere aipatu behar da: perpausean
|
lehen
pertsona singularrarekin (ni rekin) edo bigarren pertsona singularrarekin (hi edo zurekin) beste norbait ere agertzen bada,... eta ni edo... eta zu esan beharrean... eta biok edota... hirurok esaten dugu. Hori izan da beti modu naturalenik euskaraz:
|
|
|
Ergatiboak ere berdin uzten ditu bere markak aditzean: Nik egin dut perpausean T izango litzateke ergatibo horren marka,
|
lehen
pertsona singularrari dagokiona. Baina pertsona aldatuz gero, aditzaren morfologia ere aldatzen da:
|
|
|
Beraz, ez da hor legea betetzeko eskatzen den baldintzarik. Aldiz, Ene ardiek neure etxean ikusten naute, adibidez, edo Ezagutzen ditut neure ardiak (Leizarraga) da legearen aplikaziotik espero daitekeen aldaera, neure
|
lehen
pertsona singularrari dagokion genitiboa izanik, aditzaren formantean ere lehen pertsona singularra ageri baita (ditut, alegia).
|
|
|
Beraz, ez da hor legea betetzeko eskatzen den baldintzarik. Aldiz, Ene ardiek neure etxean ikusten naute, adibidez, edo Ezagutzen ditut neure ardiak (Leizarraga) da legearen aplikaziotik espero daitekeen aldaera, neure lehen pertsona singularrari dagokion genitiboa izanik, aditzaren formantean ere
|
lehen
pertsona singularra ageri baita (ditut, alegia).
|
|
|
Hola, eman dizkiet entzuten badugu, badakigu dizkiet horrek perpausaren gaineko informazio handia ematen digula: badakigu subjektua
|
lehen
pertsona singularrekoa dela (dizkie t); badakigu, orobat, pluraleko hirugarren pertsona ageri dela datiboan, zehar osagarri gisa (dizki e t); eta badakigu osagarri zuzena pluralekoa dela (di zki et). Informazio hori guztia aditz laguntzailearen morfologian bildua da.
|