|
2017
|
|
|
Oso aipatua izan zen 1908an haren L" Enfer (Infernua) nobela naturalista; 1916an izen handia lortu zuen, Le Feu (Sua) nobelari esker Goncourt sariari esker. Lan hori
|
Lehen
Mundu Gerran bizitako esperientzietan oinarritzen da eta egileak militarismoari zion gorrotoaren erakusgarri zuzena da. Lan horren ondorengo idatzietan are eta iraultzaileago azaldu zen, harik eta 1923an Frantziako Alderdi Komunistako kide egin eta Batasun Sobietarrean bizitzen jartzeraino.
|
|
|
Alkatearen bulegoan. Eta han egon nintzen 1914ean
|
Lehen
Mundu Gerra hasi zen arte.
|
|
2018
|
|
|
The Great Gatsby n kontatzen zaigun istorioa 1922an kokaturik dago. Roaring Twenties gisa ezagutzen da epea hura (1920ko hamarkada bikaina),
|
Lehen
Mundu Gerraren ostean AEBetan izan zuten egoera ekonomiko oparoaren omenez. Narratzailea Nick Carraway izeneko gaztea da, Yale-n graduatu berria eta Lehen Mundu Gerrako beteranoa, lanpostu berria dela-eta New Yorkera bizitzera doana, Long Islandera zehazki.
|
|
|
Roaring Twenties gisa ezagutzen da epea hura (1920ko hamarkada bikaina), Lehen Mundu Gerraren ostean AEBetan izan zuten egoera ekonomiko oparoaren omenez. Narratzailea Nick Carraway izeneko gaztea da, Yale-n graduatu berria eta
|
Lehen
Mundu Gerrako beteranoa, lanpostu berria dela-eta New Yorkera bizitzera doana, Long Islandera zehazki. Han, etxe bat alokatuko du, Jay Gatsby eszentriko aberatsa bizi den tokitik gertu.
|
|
|
Eta heriotzak. Seme zaharrena
|
Lehen
Mundu Gerran galdu berri du. Horregatik ez da Irlandar Herritarren Armadarekin fidatzen, militarismoaren eta maskulinitatearen izenean mintzo direlako.
|
|
2020
|
|
|
" Euskaldunak ez egin hara joateko biderik". Baina ez pentsa hor geratzen denik,
|
Lehen
Mundu Gerrak Hegoaldean duen kronista bakarra bai baita, patuaren gauzak, alemanek jarritako mina batek hiltzen duen arte.
|
|
|
1913 eta 1927 artean frantsesez argitaratutakoari dagozkion zazpi zatien Prousten ingelesezko itzulpena 4.000 orrialde inguru dira, edo milioi eta erdi hitz kasik. Lanak mende erdia baino gehiago hartzen du, 1840tik 1915era,
|
Lehen
Mundu Gerran, eta berrehun pertsonaiatik gora ditu. Oro har, Proustek asmatzen duen gizartea 1890eko hamarkadaren hasierakoa da.
|
|
|
Zenbat jendek eman duen bizia eta kendu duen Espainiagatik besteak beste, frantses aurrerakoi (omen) zirenen aurka 1808an, Fernando VII.a absolutista, Ancien Regimen zaharkituaren alde, bakean zeuden frantsesekin autonomi estatutua eta elkarrizketa eta akordioa bilatu ordez; zenbat jendek eman duen bizia eta kendu Frantziagatik
|
Lehen
Mundu Gerran bakarrik 25.000 erlijioso inguruk, haietako batzuk euskaldunak; eta Euskadi askatuagatik?, zenbat jendek eman du bizia eta kendu? 1936ko gerran gudariek lehenbizi, eta gero Monzonek behiala zioen bezala, gaurko gudariek, besteak beste.
|
|
|
Les amnèsies de Déu (Jainkoaren amnesiak) liburuaren egilearen arabera, prusiarren kontrako gerran eta, batez ere,
|
Lehen
Mundu Gerrako lubakietan mamitu zen oraingo Frantzia, hainbat herritarren gogo batua, haien asimilazioa: Sedango edo Verdungo batailetan elkartutako gizonek apenas zuten ezer komunean:
|
|
2021
|
|
|
eroria zen,
|
Lehen
Mundu Gerrarekin...
|
|
2022
|
|
|
Idazle, itzultzaile eta editore italiarra.
|
Lehen
Mundu Gerran jaio zen Palermon, orduan aita Giuseppe Levi irakasle entzutetsua hango unibertsitatean lanean ari zelako, baina bera haurtxo bat besterik ez zela familia osoak jo zuen Torinora, aita hiri horretako unibertsitatera eraman baitzuten. Torinoko burgesiako familia ezagunenetako bat bilakatu zen.
|
|
|
Han eta hemen irakurri dudanez, Frantziako Iraultza ongi heldu zitzaien alsaziar burges eta are herritar xumeei ere, eta erlijioz katoliko izan dira alsaziarrak, eta ez Alemanian bezala, iparraldeko prusiar gehienak protestante eta hegoaldeko bavariar eta bestelako gehienak katoliko, eta ziur alsaziarren artean gorabehera ugari egon dela nazio kontzientziari zegokionez, eta garbi dago oraindainokoan behintzat, frantsesek irabazi dutela partida. Euskal idazle Jean Saint Pierre Cartagoko apezpiku izanari irakurria diot
|
Lehen
Mundu Gerrako kroniketan, alsaziarrak beren borondatez eta beren katolikotasuna zela kausa, frantsesak zirela eta aberkide zituztela.
|
|
2023
|
|
|
|
Lehen
Mundu Gerrako esperientzia traumatikoekin erlazionatuta hasi ziren trauma osteko estreseko nahastea aztertzen (neurosi traumatikoa, gerra neurosia, kontzentrazio eremuko sindromea). Muturreko egoerak (gerra, tortura, bahiketa, istripuak, kontzentrazio eremuetan bizirautea) bizi izan dituztenei hiru motatako sintomak gertatzen zaizkie:
|