Bilaketa
dist.
non
lema/forma
nola
bilaketa
kategoria
Iragazkiak

Emaitzak: 24

2008
‎Bitartean, Eusko Jaurlaritzak, aurrekoak baino gogorragoa eta murriztaileagoa den gizarte bazterketaren aurkako legeriaren aldaketa bat aurkeztu du Eusko Legebiltzarrean, eta joan den uztailean Diru sarrerak Bermatzeko eta Gizarteratzeko Lege proiektua onartu du. Aldaketa atzerapauso larria da herritarren eskubideetan, bai diru baliabide urriak dituztenentzat, bai lan prekarioa dutenentzat, bai emakumeentzat, baita pentsiodunentzat ere.
‎Lege proiektua dela eta, beste alderdi negatibo batzuk nabarmendu behar dira. Esate baterako, lan prekarioa duten familiek denbora mugatuan soilik jaso ahal izango dute bizirik irauteko soldata txikien osagarria; ondoren, prekarietatera ez ezik, pobreziara ere kondenaturik egongo dira. Urte kopuru mugatua ezarri da hurrengoetarako laguntza jasotzeko:
‎Kontuan hartu behar dugu laguntza hauen familia eskatzaileen %40 pentsiodunak, jubilatuak edo alargun emakumezkoak direla, eta %37 lan prekarioak dituzten familiak direla. Lege hau onartuko balitz, gizarte alorrean atzera egingo da nabarmen herritarrek oinarrizko beharrak osasuna, hezkuntza, janariak edo etxebizitza asetzeko eskubideetan, beharrok oso denbora laburrean soilik beterik izango baitituzte.
2009
‎Fernandezen ustez, azken hamabost urteotan enpresaburuen irabaziak biderkatu egin dira, eta langileen soldatak, aldiz, ez dira igo, eta horrek aberastasunaren banaketa bidegabe bat ahalbideratu du. Hori dela eta, krisiaren atarira langileak pobreturik iritsi dira, eta Araban lanpostua dutenen erdiek lan prekarioa dutela ziurtatu zuen.
‎Mozkinak dituztenean zein krisialdi garaian, enpresaburuek beti irabazten dutela esan zuen ELAko buruzagiak, irabaziak dituztenean lan prekarioa sortzen dute, eta krisia datorrenean jendea kaleratzehasten dira. Krisialdian langileen interesak babesteko ELAk abiatutako kanpainan esandakoa berretsi zuen Muñozek; langileak eta ugazabak ontzi berean ez doazela, nahi dutenean karel gainetik botatzen gaituztelako.
‎108 min. 1987 urteko uda da. Unibertsitatean graduatu berri den gazte batek lan prekario bat onartuko du jolas parke batean. Inoiz imajinatu duen lanik txarrena izan arren, oso pozik biziko da.
2014
‎Faktoreak klase askotakoak dira, eta elkar gurutzatu eta elikatzen dute: ...etan, bi soldatarekin ere juxtu ibili behar da etxebizitzaren gastuak ordaintzeko, jakiak erosteko, familiaren gastuei aurre egiteko; gazteak gurasoen etxetik ateratzeko edadea atzeratu da; bizi itxaropena luzatu da, funtzio sozial batzuk denboran geroratuz; gurasoak gero eta zaharragoak dira; familia eredu berriak ugaritu dira; emakumeek presentzia handiago dute lan merkatuan, baina baldintza eta lan prekarioagoetan, eta etxeko lanetan dituzten ardurak askorik arindu gabe; haur gutxiago jaiotzen dira; eta abar. Sei urte luzera edo gehiagora doan krisi egoera batek areagotu ditu arazo horiek guztiak, gainera, soldatak izoztuz edo murriztuz, langabeziara jausi ez direnentzat.
‎Adibidez: emakume bat, gaztea, hiri bateko kanpoko auzo batean bizi dena eta lan prekario bat duena supermerkatu batean; bizitzan gertatzen zaizkion gauza horiek guztiak elkarrekin korapilatuta daude, eta haren nortasuna, beharrizanak eta aukerak horiei lotuta daude. Kontzeptu horrek erakusten digu pertsonok kokaleku bat dugula eta kokaleku horrek gure bizitzako aukerak eta gaitasunak baldintzatzen dituela.
2016
‎Jaiotze tasak, ostera, ez du eraginik izango biztanleriaren galeran, dagoeneko jaio baitira 2029tik aurrera 16 urtetik gorako guztiak.Are gehiago, Adegiko aztertzaileek uste dute ezer egitekotan beherantz egingo duela jaiotze tasak, «oraingo krisi ekonomikoak gazteak gurasoen etxetik alde egin eta familia bat sortzeko itxaropenetan agian izango duen eraginagatik». Beste hitz gordinago batzuetan, langabeziak, soldata eskasak eta lan prekarioak ez direla bultzadarik onena bizimodu independente bat antolatzeko eta seme alabak izateko.Dagoeneko badira arazoakHoriek horrela, Adegi kezkaturik azaldu da biztanleriaren gutxitzeak eta haren zahartzeak lan merkatuan izango duen ondorioengatik. «Langabezia tasa handia dugun une batean, zenbait arazo sortu dira enpresa batzuetan, azaldu baitute ez dituztela soslai egokiko pertsonak aurkitzen zenbait lanpostu betetzeko.
2017
‎Pablo Pinedo Bovedaren dokumentalak Hegoafrikan pausatzen du kamera. Noma ghetto batean bizi da; lan prekario bat du, eta familiarekin etxola bat alokatzen du. Bere ametsa bere etxea eraikitzea da.
2018
‎Horren adibide, «gaizkietorria» egin zieten atzo, Kursaalean, bilkura horretan parte hartzen ari direnei: «Langileen eskubideen ikuspegitik, tertziarizazioak lan prekario pila bat sortzen du; gainera, zenbat eta mozkor turismo gehiago egon, uste dugu orduan eta baboso gehiago egoten direla kaleetan». Elkarretaratze horretan bildu ziren, besteak beste, Bizilagunekin plataforma eta Donostiako pentsiodunen elkartea.
2021
‎Izurriteak eragin zuzena izan du emakumeen egunerokoan; hainbat eta hainbat aritu dira lan prekarioetan eta feminizatuetan, baldintza okerretan, eta zaintza lanak ere haien ardura izan dira. Eragileek egoeraz hausnartu beharra nabarmendu dute, zaintza sistema publiko baten aldarria helburu.
‎Euskadin bizi diren familien ezaugarriei dagokionez, inkestak argi uzten du Euskadiko familiak gero eta txikiagoak direla, gero eta gehiago direla bakarrik bizi diren pertsonak (herritar guztien %12a), gero eta gutxiago direla seme alabak dituzten familiak eta hazi egin direla azken bost urteetan jatorriz beste nazionalitate bat duen pertsonez osatutako familiak (%8, 8 dira gaur egun). Jaitsi egin da 2015 eta 2019 urte bitartean pertsona aktibo guztiak langabezian dituzten familien kopurua —%9, 3tik %6, 3ra— eta mantendu egin da norbait lan prekarioan duten familien kopurua. Testuinguru horretan —XXI mendeko bigarren krisialdia agertu baino lehen—, zeintzuk ziren Euskadiko familien arazo nagusiak?
‎Testuinguru horretan —XXI mendeko bigarren krisialdia agertu baino lehen—, zeintzuk ziren Euskadiko familien arazo nagusiak? Familia bakoitzari gehien eragiten dion arazo mota hartzen bada kontuan, gaixotasuna edota desgaitasuna, langabezia eta lan prekarioa eta diru eskasia dira lehen postuan agertzen diren hiru arazo nagusiak: lehenak familia guztien %16ri eragiten die, bigarrenak %10i eta hirugarrenak %9ri.
‎Langabezia eta lan prekarioa eta seme alaben etorkizuna dira gehien urritu diren arazoak, beste guztien pisua antzeko mailan mantendu baita. Argi dago arazo hauek, edozein kasutan, ez direla familia mota guztietan era berean banatzen:
‎Haristoik nabarmendu zuen feminizatuak diren lan eremuetan prekaritatea «instalatu eta banalizatu» dela. «Ez da kasualitatea emazteok ari bagara lanik prekarioenak egiten: zaintza, osasuna edota bizitzak laguntzeko zerbitzuak.
‎Ikasleen taldekoak bi bakarrik datoz. Berriketan ari dira, beren lan prekarioaz. Handitzean, ikasketak ordaintzeko lain dutenean, ikasgelara itzuliko omen dira.
‎Diziplina eta lantegi askotan jarduten duenarengatik hiru gauza esan ohi dira gutxienez: dohain ugari ditu, oso saiatua da, lanok prekarioak direlako dabil batetik bestera.
2022
‎Horixe eskatu diegu EAJri eta EH Bilduri. Besteak beste, jokoan dagoelako euskal hitzarmenen lehentasuna estatukoen aurrean, Euskal Herrian lan prekarioa hedatzeko tresna dena. Garamendik dio sindikatuoi norbere eremuan «askatasunez» negoziatzen uztea merkatuaren batasunaren kontrakoa dela.
‎Gurasoen etxea uztea lan nekeza da Euskal Herriko gazteentzat. Alokairuak, oso garestiak; etxe bat erosteko mailegua eskatzeko baldintzak, kimera bat; lan prekarioetatik irtetea, ia ezinezkoa; diru laguntzak, urriak; eta soldatak, kasu askotan, mila euroren bueltan. Izango da gurasoenean eroso bizi denik, seguru; baina, etxetik irten nahia eta ezina nagusitzen da gehienetan.
2023
‎Hiru urte igaro ondoren, pentsioen erreformaren aurkako protestak itzultzekotan dira Ipar Euskal Herrira. Frantziako zortzi sindikatu nagusiek arbuiatu egin dute erretretaren adin ofiziala atzeratzeko asmoz Elisabeth Borne lehen ministroak aurkeztu duen proiektua, uste baitute langileei kalte egiten dietela, eta bereziki lan munduan gazte sartu zirenei eta lan prekarioagoak dituztenei. Erreformaren aurkako protesta «iraunkorrak» egingo dituztela iragarri dute.
‎EH Bilduko hautagai Estitxu Elduaienen esanetan, baina, zaintza sistemaren egoera «eskasa» da egun, eta horren eragile diren hiru faktore aipatu ditu: erakundeek «behar adinako garrantzia» eman ez izana; zaintzaren «merkantilizazioa»; eta hura «milaka emakumeren lan prekarioaren bizkar» utzi izana.
‎Baina iraunkorra den gertaera bakarra aldaketa da, eta berriro egoera aldatu da. EAJren ezkerraldean dagoen eremua hauteskunde marka bakarrean elkartu da Hego Euskal Herrian; ETA behin betiko desagertu da; osasun krisi larria pairatu dugu; globalizazio bete betean bizi gara, erreferentziak aldatu dira, NATOren egitura militarrean sartu gaituzte, krisi klimatikoak elikagaien krisi baten atarira eraman gaitzake, lan prekarioa hedatu da, banketxeek eta enpresa energetikoek agintzen dute...
‎Aki Kaurismakik bizitzan bakarrik dauden bi pertsonaren arteko maitasun istorio bat kontatu du bere azken filmean. Ezer ez duten pertsonaiak dira, lan prekarioetan bizirauten dutenak, afaltzeko plater, sardexka eta labana bakarra dutenak. Munduak ere ez die esperantza handirik eskaintzen:
Emaitza gehiago eskuratzen...
Loading...

Bilaketarako laguntza: adibideak

Oinarrizko galderak
katu "katu" lema duten agerpen guztiak bilatu
!katuaren "katuaren" formaren agerpenak bilatu
katu* "katu" hasiera duten lema guztiak bilatzen ditu
!katu* "katu" hasiera duten forma guztiak bilatzen ditu
*ganatu "ganatu" bukaera duten lema guztiak bilatzen ditu
!*ganatu "ganatu" bukaera duten forma guztiak bilatzen ditu
katu + handi "katu" eta "handi" lemak jarraian bilatu
katu + !handia "katu" lema eta "handia" forma jarraian bilatu
Distantziak
katu +3 handi "katu" eta "handi" lemak 3 elementuetako distantzian bilatu
katu +2 !handia "katu" lema eta "handia" forma 2 elementuetako distantzian bilatu
katu +2 !handi* "katu" lema eta "handi"z hasten diren formak 2 elementuetako distantzian bilatu
Formen konbinazioa desberdinak
bero + handi | asko "bero" lema eta jarraian "handi" edo "asko" lemak bilatu
bero +2 !handi* | !asko* "bero" lema eta jarraian "handi"z edo "asko"z hasten diren formak
!bero + handi|asko|gutxi|txiki "bero" forma eta jarraian "handi", "asko", "gutxi", "txiki" lemak
Ezaugarri morfologikoekin
proba + m:adj "proba" lema eta jarraian adjketibo bat
proba +2 m:adj "proba" lema eta bi hitzetako distantziak adjektibo bat adjketibo bat
bero + handi|asko + m:adi "bero" lema jarraian "handi" edo "asko" eta jarraian aditz bat
proba + m:izearr-erg "proba" lema eta ergatibo kasuan dagoen izen arrunta

Ezaugarri morfologikoak

KATEGORIA
adb adberbioa
adi aditza
adilok aditz-lokuzioa
adj adjektiboa
det determinatzailea
ior izenordaina
izearr izen arrunta
izepib pertsona-izena
izelib leku-izena
izeizb erakunde-izena
lbt laburtzapena
lotjnt juntagailua
lotlok lokailua
esr esaera
esk esklamazioa
prt partikula
ono onomatopeia
tit titulua
KASUA
abs absolutiboa
abl ablatiboa
ala adlatiboa
ban banatzailea
dat datiboa
des destinatiboa
erg ergatiboa
abz hurbiltze-adlatiboa
ine inesiboa
ins instrumentala
gel leku-genitiboa
mot motibatiboa
abu muga-adlatiboa
par partitiboa
psp postposizioa
pro prolatiboa
soz soziatiboa
MUGATASUNA/NUMEROA
mg mugagabea
ms mugatu singularra
mp mugatu plurala
mph mugatu plural hurbila
ADITZ MOTA
da da
du du
dio dio
zaio zaio
da-du da-du
du-zaio du-zaio
dio-zaio dio-zaio
da-zaio da-zaio
du-dio du-dio
da-zaio-du da-zaio-du
da-zaio-du-dio da-zaio-du-dio

Euskararen Erreferentzia Corpusa Euskararen Erreferentzia Corpusa (EEC)
© 2025 Euskaltzaindia