2001
|
|
BBVAren Azterketen Zerbitzuak ekonomiaren azterketari buruz argitaratzen duen" Situacion" aldizkariak, ekaineko azken argitalpenean,
|
lan
merkatuaren erreforma berriaren gaia lantzen du. Lehenik Espainiako gobernuak kontratazioari buruz martxoan egindako erreforma aztertzen du.
|
2002
|
|
Horrez gain, Estatistika eranskina, Ekonomi Buletin honetan argitaratu dituzten artikuluak adibidez, Xabier Pascualek 6 zenbakian argitaratutako «Lan hitzarmenetako soldaten igoera. Ohar metodologiko bat», edo 11.ean plazaratu zuen «Kontratuen bilakaera
|
lan
merkatuaren erreforma ezarri eta gero» eta Ekonomia eta Plangintza Zuzendaritzaren beste argitalpen batzuk.
|
2007
|
|
Lan merkatuan aplikatzen diren politikekin hasiko gara: enplegu politikaaktiboak, enplegu politika pasiboak eta
|
lan
merkatuaren erreforma. Enplegupolitika aktiboak lanpostuak sortzen saiatzen dira, enplegu agentzien bitartez, orientabidea eskainiz, eta abar.
|
|
Europar Batasunean politika hauek sendotu egindira eta 1997ko Amsterdameko Ituna onartu zenetik Europako estatuak Bruselarenaurrean enplegu planak aurkeztera behartuta daude16 Neurri hauek positiboakdiruditen arren, kontuan hartu behar da enpleguan eragiten duten beste funtsezkopolitika batzuk ahaztu egiten direla, adibidez, politika makroekonomikoa etaindustria politika. Era berean, lan merkatuko gainerako politikak gogortu egindira, hots, enplegu politika pasiboak eta
|
lan
merkatuaren erreforma.
|
|
Halaber,
|
lan
merkatuaren erreforma zabala dakusagu 1980ko hamarkadatik.Langabeziak beherantz egin du, baina lanaren kalitatea txarragoa da eta lankontratu berri gehienak aldi baterakoak dira. Lan merkatuko legediari dagokionez, autonomia erkidegoek ez daukate jatorrizko eskuduntzarik. Espainiako Konstituzioaren 148 eta 149 artikuluen arabera?, eta Gernikako Estatutuaren 12.artikuluak dioenez, EAEren eskuduntza legearen aplikazioa da.
|
2008
|
|
Haren iritziz, Europako Banku Zentralak (EBZ) egungo moneta politikarekin jarraituko du, nahiz eta interes tasen “beheranzko ukitu arinak” egin daitezkeen. Egoera horretan, aurrezki kutxetako aditu taldeak Espainiari gomendatzen dio epe laburrean jardun dezala eskari agregatuaren gainean, superabita erabiliz; Espainiako esportazioak gero eta presentzia handiagoa izan dezala munduko merkataritzan; zerbitzuen sektorea liberalizatzea KPIaren gorakadaren aurka borrokatzeko;
|
lan
merkatuaren erreformarekin jarraitzea, eta energia auziaren “planteamendu serio” bat egitea petrolioarekiko gehiegizko mendekotasuna murrizteko.
|
2009
|
|
Enpresa buruen iritziz, arlo hau babesteko hitzarmenak hiru zutabe nagusi izan lituzke:
|
lan
merkatuaren erreforma, zergen aldaketa eta energia merkatzea, alegia. Honen harian, Metalgintzan ixten diren enpresak ezin direla berriro zabaldu, eta galdutako lanpostuak ezin direla berreskuratu nabarmendu dute.
|
|
Trichet:
|
Lan
merkatuaren erreforma bat behar du Espainiak
|
|
Miguel Angel Ordoñez Espainiako Bankuaren presidentearekin guztiz ados azaldu da gaur Jean Claude Trichet Europako Banku Zentraleko (EBZ) presidentea. Izan ere, krisitik ateratzeko Espainiak
|
lan
merkatuaren erreforma bat egin behar duela uste du, sistema malgutzeko, besteak beste, egungo sistema enpresentzat oso garestia delako.
|
|
Kapitalismoaren logika onartuz, pelotazo immobiliarioen festari eta burtsako espekulazioari babesa eman zieten, eta, noski, zerbitzu eta enpresa publikoak pribatizatu dituzte monopolio handien negozioen onerako. Ezein gobernuk ez zuen arazorik izan
|
lan
merkatuan erreformak onartzeko, enplegu duina suntsituz, langileen lan baldintzak okertuz eta soldatak murriztuz. Globalizazioaren eta lehiaren izenean hartu zituzten gobernuek neurri horiek, eta zin egin zuten enplegua eta etorkizuna bermatuko zituztela.
|
2010
|
|
Nazioarteko Diru Funtsak, berriz, onartutako
|
lan
merkatuaren erreforma ez da nahikoa. Indarrean dagoenak kaleratzea errazten eta merkatzen duen arren, NDFk esan dio langile finkoak kaleratzeagatik diru gutxiago ordaindu behar duela kalte ordainetan, hain zuzen, kontratu finkoak bultzatzeko.
|
|
langabezia, gizarte babesaren eta zerbitzu publikoen galerak, mixeria,... " Eta orain gure lan eskubideak berriz ere zokoratuko dituen
|
lan
merkatuaren erreforma inposatu nahi digute" zioten.AlternatibakSindikatuaren ustez, eredu neoliberalak langileentzat alternatibarik eskaintzen ez badu ere, badago alternatiba, hain zuzen," lanaren eta aberastasunaren banaketan oinarritutako eta langileok eraiki beharreko alternatiba". Krisialdiari aurre egiteko kontuan izan beharreko lau ardatz aipatu zituzten LABeko ordezkariek prentsaurrekoan, euskal sektore publiko sendo eraginkor eta indartsuaren premia; lanaren banaketan oinarritutako enplegu estrategia orokorra; Babes Sozialerako sistema duina euskal pentsio sistema publikoaren alde eginez, eta azkenik langileek erabakietan parte hartzerik izan dezaten politika ekonomiko eta sozialak bertan erabaki daitezela.
|
|
Erreformaren aldeko apustua egin dute gobernu ezberdinek eta etxearen zimenduak gehiegi mugitu gabe uretatik burua nola aterako garen erabaki dute, ia ura lepoan genuenean. Finantza sistema eta bankuetxeak ukitu ezin omen direnez erreformaren markoan, beste neurri edo adabakiak aplikatu dira, gastu sozialaren murrizketa eta
|
lan
merkatuaren erreforma erakusgarri. Argudioa, ez dago besterik, neurriak hartu ezean denak itoko gara.
|
|
Bestalde, Ignacio Fernandez Toxo CCOOko idazkariak Gobernuaren azken proposamenak aztertuko ditu Batzordean, erretiroa hartzeko adina 67 urteetara arte atzeratzeko ekimena eta
|
lan
merkatuaren erreforma esaterako.
|
|
Hori horrela, Zapatero herritarren konfiantza berreskuratzen saiatuko da gaur
|
lan
merkatuaren erreforma aurkeztuz. Oraingoz, baina, sindikatuak aurka agertu dira, neurriak negoziatzea nahiago baitute.
|
|
Espainiak pairatzen duen langabezia masibo larriaz (%20tik oso gertu) ohartarazi du gaur Miguel Angel Fernandez Ordóñez Espainiako Bankuko presidenteak. Bere esanetan, datu horien ondorio zuzena
|
lan
merkatuaren erreforma izango da.
|
|
Bestalde, Gobernuaren lehentasunak orain kutxen eta
|
lan
merkatuaren erreformak direla esan du; joan den ostiralean Fitch agentziak egindako ohartarazpenari jarraituz.
|
|
Pentsioen erreforma bat beharrezkoa dela gaineratu du erakundeak. Era berean,
|
lan
merkatuaren erreforma egitea eskatu du, langabezia murrizteko helburuarekin.
|
|
Gipuzkoako enpresen elkarteak uste du premiazkoa dela Espainiako
|
lan
merkatuaren erreforma.
|
|
Lehen ikuskaritza ekainaren hasieran izango da eta honakoak aztertuko dituzte: pentsio altuenen doitzea,
|
lan
merkatuaren erreforma, europar funtsen erabileraren hobekuntza, aldaketak finantza sisteman eta tren sistema publikoaren gastuaren murrizketa.
|
|
Arriskuak ikusten ditu dena den IÑAKI GALDOS-ek: PPk eta PSEk iragarri dute aurrera begira euren aliantza frentsitarekin segiko dutela.EKONOMIAGaur onartzekoa den
|
lan
merkatuaren erreformaz galdetuta, PORROT hitza erabili du Iñaki Galdos-ek. Ikusten dugu porrot baten aurrean gaudela, porrot egin duelako lan egiteko modu batek eta oso kontuan hartu beharrekoa da lan merkatuaren erreformaren inguruan zer easten ari diren eragileak.
|
|
PPk eta PSEk iragarri dute aurrera begira euren aliantza frentsitarekin segiko dutela.EKONOMIAGaur onartzekoa den lan merkatuaren erreformaz galdetuta, PORROT hitza erabili du Iñaki Galdos-ek. Ikusten dugu porrot baten aurrean gaudela, porrot egin duelako lan egiteko modu batek eta oso kontuan hartu beharrekoa da
|
lan
merkatuaren erreformaren inguruan zer easten ari diren eragileak. da Galdosen ustez, aldaketak dituela eta aldaketa sakonetan murgilduta gauden neurrian, egiturazko aldaketa dira.
|
|
Bozeramaileak aurrekontuen austeritate plana azpimarratu du eta gutxi barru onartuko duten
|
lan
merkatuaren erreforma ere aipatu du.
|
|
Horrekin, aurreikuspenen arabera, defizit publikoa BPGaren %11, 2tik (aurten amaituko da) %3ra (2013an) igaroko da. Pentsioen edo
|
lan
merkatuaren erreforma ez da neurri multzo honen zati, baizik eta neurri zabalago baten zati, Espainiako finantza publikoen epe luzeko bideragarritasuna erraztu eta ekonomia nazionalaren lehiakortasuna eta egoera ekonomikoetara egokitzeko gaitasuna hobetu nahi dituena.
|
|
Hilaren 10ean
|
lan
merkatuaren erreformaren behin betiko testuari oniritzia eman zion Espainiako Kongresuak. Onartutakoaren arabera hiru urte enpresa berean ari den langilea finko egin du konpainiak.
|
|
Erakunde horietako batek ere ez zuen iragarri 2008an bankaren eta aseguru etxe iparamerikarren kataklismoa, eta benetako zalantza sortu da beren aurreikuspenen baliotasunari buruz, baita euren iritzien atzean ezkutatzen diren interesei buruzkoa ere.Iritzi horiek kontuan hartzen dira oraindik ere, eta modu erabakigarrian eragiten dute gure eguneroko bizitzan. Horren adibide nagusiak dira estatuko defizitaren murrizketa bortitza,
|
lan
merkatuaren erreforma, edo aurrezki kutxetan gertatzen ari diren aldaketa sakonak. Ez da gehiegikeria esatea entitate horiek egungo eredu ekonomikoa bultzatzen jarraitzen dutela, eta gainera hori baldintzatzera ere ausartzen direla, nahiz eta neurri horietako askoren eraginez gizarte sektore jakin eta eskualde batzuk merezi duten garapenetik kanpo gelditzen diren.
|
|
Sindikatuek gogor salatu dituzte egunotan
|
lan
merkatuaren erreformak ekarriko dituen ondorioak. Zapaterok langileen eskubideak zeharo murriztuko dituen dekretua prestatzen ari dela esan du Adolfo Muñozek, ELAko idazkari nagusiak.
|
2011
|
|
|
Lan
merkatuaren erreformarekin iragarritako aldaketa nagusietako bat bidean geratuko da oraingoz. Kaleratzearen kalte ordaina osatzeko langile bakoitzaren izenean kapitalizazio funts bat sortzea jaso zuten erreforman joan den urteko ekainean.
|
|
Izan ere, sindikatu horren ustetan, enplegu egonkorra sustatzea izan behar lukete helburu laguntza horiek. CCOO sindikatuak, berriz,
|
lan
merkatuaren erreforma kritikatu du, ez delako gai izan merkatuan zeuden arazoak konpontzeko.
|
|
Enpresaburuen elkartearen beste bi eskaera nagusiak PPren hauteskunde programan azaltzen dira:
|
lan
merkatuaren erreforma sakona, kaleratzea merkatzeko, eta negoziazio kolektiboarena, enpresetako lan itunak sektorekakoei gailentzeko.Kaleratzeak IrlandanErreskatea jaso zuen duela urtebete Irlandak, eta hark behartutako murrizketak indarrean jartzen ari da.
|
|
|
Lan
merkatuaren erreforma eta negoziazio kolektiboarena errege egunerako ez badaude, gobernu berriak egingo dituLangileen «eskubide historikoak» galduko direla salatu du ELAko Adolfo Muñozek
|
|
|
Lan
merkatuaren erreforma sakona agindu du Raxoik
|
|
Gobernuaren politika ekonomikoak bira handia eman zuen. Agente sozialekin akordiorik ezean, bere aldetik onartu zuen
|
lan
merkatuaren erreforma eta gero Kongresuak onartu zuen aldaketa batzuekin. Neurri horrek Jose Luis Rodriguez Zapatero presidentearen kontrako lehenengo greba orokorra eragin zuen.
|
|
Ignacio Fernandez Toxoren (CCOO) eta Candido Mendezen (UGT) hitzetan, enpleguaren suntsiketa ez da geldituko ekonomia berpiztu arte; ildo horretan,
|
lan
merkatuaren erreforma berriek ez dute langabezia tasak behera egitea eragingo, sindikatu horien arabera.
|
2012
|
|
«Esku sartze izugarria eta euskal herritarren erabakitzeko eskubidearen kontrako eraso larria», Arantza Sarasola sindikatuko Zerbitzu Publikoko federazioko zuzendariaren esanetan, Madrilek bere gain hartu duelako «gizarte eta ekonomia eredu propio eta bestelako bat garatzeko» oinarrizkoak diren hiru konturen erantzukizuna: negoziazio kolektiboaren erreforma da lehena,
|
lan
merkatuaren erreforma bigarrena eta sektore publikoaren etorkizuna hirugarrena. Sarasolaren arabera, negoziazio kolektiboaren erreformak lan itunak «zentralizatzea» ekarriko du, eta, ondorioz, euskal langileen soldatek eta lan baldintzek okerrera egingo dute.
|
|
Mariano Rajoyren Gobernuak
|
lan
merkatuaren erreforma onartuko du gaur. Orain arte, edukiari buruzko informazioak ustezko mikrofono irekien bitartez ezagutu dira, Exekutiboak sekretuan gorde nahi izan baititu.
|
|
4 Erretiroa hartzeko adina atzeratuko dute eta
|
lan
merkatuan erreformak egingo dituzte: enpresa pribatuetan soldatak jaitsiko dituzte, kaleratzeen kostuak behera egingo du (lan egindako urte bakoitzeko 20 egun baino gutxiagora) eta pentsioak izoztu edo murriztu egin ditzakete.
|
2013
|
|
eta lehiakortasuna handitu dute Espainiako enpresek. Azken horren eragina
|
lan
merkatuaren erreformari egotzi zion? «malgutasuna asko hobetu du»?, baina arlo horretan urrats gehiago eskatu zituen, «herrialde bakar batek ere ez duelako bere lana bukatu». Espainiako, eta Hego Euskal Herriko?
|
2014
|
|
Barne debaluatzearen politikarekin aurrera egin dezan, 2012ko
|
lan
merkatuko erreforman sakontzeko aholkua eman berri dio OCDE (Ekonomia Lankidetza eta Garapenerako Antolakundea) erakundeak Espainiako Gobernuari. Lehengo lepotik burua, beraz.
|
|
Ez dagoela beste modurik, beste biderik, sinetsarazten digute," erreforma estrukturalez" josten gaituzten bitartean.
|
Lan
merkatuaren erreforma estrukturala, babes sozialaren erreforma estrukturala, erretreten erreforma estrukturala... Horiek oro estrategia orokor eta koherentearen parte dira.
|
2015
|
|
" Europa gehiago izan behar dugu, gehiago sinetsi eta handitzeko." Agenda horretan adibidez egin ziren proposamenen artean daude:
|
lan
merkatuko erreformak, Europako gizarte ereduari uko egin gabe," lan harremanetan kalte ordain erregimenarekin bateragarriak izango diren kontratazio malgutasuna ezartzeko"; zerga politika bakar bat edo" gutxienez homogeneo bat"; Europako hauteskunde zerrenda bakarra; segurtasun alorrean interbentzio azkarreko indarrak sortu; merkatuak gainbegiratzeko erakundeen sorrera; gobern...
|
2017
|
|
Europar Batasunak 2011ko udaberrian adostutako Itunaren baitan kokatzen da erreforma hori, hots, Ekonomiaren Egonkortasun eta Hazkundearen aldeko Itunaren barruan. Itun horrek
|
lan
merkatuaren erreforma eskatzen zuen, malgutasuna handitzeko (kaleratzeak errazteko, alegia) eta esku-lanaren kostua murrizteko (soldatak jaisteko). Bestela esanda, lan eskubideak deuseztatu nahi zituzten, langile klasearen eskubideek ez zezaten kapital metaketa oztopatu.
|
|
Zergatik?
|
Lan
merkatuan erreformak egon direlako eta kalte ordain txikiagoarekin bidaltzea posible delako. Men egiten baduzu, 500 eurogatik hamar ordu egiten badituzu egunean, ez dago mobbing ik, bekadunekin ere ez?.
|
|
Bai.
|
Lan
merkatuaren erreforma, pentsio sistemen erreforma, soldaten jaitsiera... Horiek guztiak, gelditzeko etorri dira.
|
2018
|
|
Izenez harago: Mozal legea,
|
lan
merkatuaren erreforma, Konstituzioaren 135 eta 155 artikuluak… horiekin zer egingo duen zain gaude.
|
2021
|
|
Baina bi horiek ziren lotzeko zeuden gai errazenak, mahaiaren bueltan eseri ziren guztiak ados baitzeuden xehetasunek ezin zituztela kolokan jarri. Pentsioen eta
|
lan
merkatuaren erreformetan, berriz, ados jartzea ez da hain erraza izango. Berez, Espainiako Gobernua bera barne oreka zailean dabil, bere arima liberalaren eta sozialdemokrataren artean.
|
2023
|
|
«Triunfalismorik» gabe, baina enpleguaren datuak «errekortzat» jo ditu Idoia Mendia Eusko Jaurlaritzako lehendakariordeak. Iaz indarrean sartutako
|
lan
merkatuaren erreformarekin lotu ditu Mendiak, eta gauza bera egin dute hura sinatu zuten sindikatuek: CCOOk eta UGTk.
|