|
2005
|
|
|
Tratu txarrak jasan dituen emakume batek ere ez duela oraindik kobratu legean ezarritako laguntza berria, elkarteak adierazi du konpentsazio hori, lana lortu ezin dutenei zuzendua, autonomia erkidegoen esku dagoela eta oraindik ez dagoela modu eraginkorrean aplikatuta. Hala ere, gogorarazi du beste laguntza bat ere badela, gizarteratzeko errenta aktiboa izenekoa, baliabiderik ez baina
|
lan
merkatuan dauden emakumeentzat. Azkenik, Gobernuak 2006 urtean Genero Indarkeriaren Estatuko Behatokia martxan jartzea espero du.
|
|
2009
|
|
|
Horregatik, erretiroari buruz hitz egitendenean, gizonezkoaren erretiroari buruz hitz egiten da bereziki, hau da, eredumaskulinoaz (Calasanti, 1996). Gaur egun, ordea, emakumezkoen erdia bainogehiago
|
lan
merkatuan dago, eta gehienak ezkonduak daude (Schaie eta Willis, 2003). Etorkizunean, bikote gehienetako bi kideak arituko dira lanean.
|
|
|
Gainera, etxebizitza eskaria moteltzen ari da finantziazio baldintzak gogortu direlako, prezioak jaitsi egin direlako eta familien errenta handitzeko aukerak okertu egin direlako. Enplegua suntsitzea Espainiako Bankuak gehitu zuen,
|
lan
merkatuari dagokionez, 2009ko lehen hilabeteetarako eskuragarri zeuden adierazleak bat datozela enplegua suntsitzeko prozesuaren “larriagotzean”; izan ere, afiliazioaren urtetik urterako beherakada %5, 9koa izan zen lehenengo hiruhilekoko batez bestekoan, eta Biztanleria Aktiboaren Inkestak (HHI), berriz, %6, 4ko jaitsiera izan zuen merkatuko adar guztietan.... Azkenik, kontsumo prezioen adierazle nagusiek lehen hiruhilekoan erritmoa murrizten jarraitu zuten, eta doikuntzak eurogunean baino “askoz biziagoak” izaten ari dira.
|
|
|
–Ez bakarrik haurrak izan dituzten emakumeekin. Kapitalismoa nagusi den gizarte patriarkalak erabaki du une honetan ez dela interesatzen emakumeak
|
lan
merkatuan egotea, eta etxera bidali nahi gaituzte. Haurren zainketaz gain, mendekotasun legea jarri du horren adibide.
|
|
2010
|
|
|
Bereziki urte osoan argitaratzen ditugun hiru txosten nabarmenduko nituzke: paperik gabekoen ezaugarrien inguruan ateratzen duguna (National Survey of Latinos),
|
lan
merkatuan dauden latinoen ingurukoa, eta demografia datuen ingurukoa (non bizi diren, zenbat, ezaugarriak..)
|
|
|
Nago hainbat alorretan, curriculum elebidunak baino, elebakar erdaldunak erabiltzea hobe ikusi lezaketela (edo uste hori izan dezaketela) lan bila dabilen hainbatek. Euskararen prestigioa, alegia, gizarteko beste alorretan baino baxuagoa dela, nolabait,
|
lan
merkatuari dagokionean.
|
|
|
Eta nago hainbat alorretan, curriculum elebidunak baino, elebakar erdaldunak erabiltzea hobe ikusi lezaketela (edo uste hori izan dezaketela) lan bila dabilen hainbatek. Euskararen prestigioa, alegia, gizarteko beste alorretan baino baxuagoa dela, nolabait,
|
lan
merkatuari dagokionean.
|
|
2011
|
|
|
Leioa eta Erandioko campuseko areto nagusian prestatutako gelen arteko ibilbidearen zehar, partaideek ekimena burutzeko faktore erabakigarriak diren arriskua, sormena eta berrikuntzan oinarritutako antzerki zatien emanaldia ikusiko dute. Horiek hartuko duten erabaki bakoitzarekin,
|
lan
merkatuan dauden aukera ezberdinak erakutsiko dien bidea osatuko dute. EHUko Bizkaiko campuseko Kanpoko Harremanen eta EHU Abiatu programaren zuzendari Maria Saizek adierazi duenez," mota honetako ekimenen bidez, Unibertsitateak gure ikasleak funtzio hezigarria zein dibertigarria betetzen duten esperientziak bizitzea sustatzen da".
|
|
2012
|
|
|
IMHk eredua bertakotu du eta hamasei urteko esperientziaren bermea eskaintzen dute orain”. Era berean,
|
lan
merkatuan dauden arazoetariko bati irtenbidea emateko tresna baliagarria izan daitekeela arrazoitu du Elgoibarko alkateak. “Belaunaldi ordezkapena behar bezala gauzatzeko aproposa izan daiteke.
|
|
2013
|
|
|
Nazioarteko ikerketa baten arabera (Datorren bost urtetan
|
lan
merkatuan dauden aurreikuspenen gakoak, Randstad Workmonitor) Espainiako Estatuko hamar langiletik bederatzik uste du" duela bost urte baino gehiago exijitzen dietela", baina lanpostua ez galtzeko %94k dio" bere laneko baldintzak asetzeko edozer egiteko prest" dela. Emaitza horiek egoera dramatikoaren erakusgarri dira, lanpostua galtzeko beldurrak langileak behartzen ditu euren osasuna kaltetzen duten lanak egitera, bizitza arriskuan jartzeraino.
|
|
2014
|
|
|
Izan ere, haren esanetan, munduan dauden tentsio ekonomikoak arriskutsuak izan daitezke Nafarroarentzat. Hala uste du Joseba Madariaga Laboral Kutxako ikerketa arduradunak ere:" Tentsio uneak itzul daitezke, eta gure
|
lan
merkatua dagoen bezala dago; %25eko langabezia tasarekin". Hobekuntza motela izango da bankuko arduradunaren ustez.
|
|
|
lan merkatuan gero eta eskubide gutxiago, zaintzaren arloan gero eta lan gehiago, gure gorputzaren gaineko erabakiak hartzeko eskubiderik eza eta etenik ez duen indarkeria sexista jasaten.
|
Lan
merkatuari dagokionean, haurdun dauden emakumeak kaleratzeko aukera legeztatu da, lan baldintzak okertzen ari dira orokorrean eta emakumeak nagusi diren hirugarren sektorean bereziki, behin behinekotasuna, ziurgabetasuna eta prekarietatea dira nagusi. Horrekin batera, lan merkatutik kanpo uzten ditugun etxeko lanak eta zaintza lanak emakumeen bizkar erortzen jarraitzen dute.
|
|
2015
|
|
|
|
Lan
merkatuari dagokionez ere, itxaropentsu egoteko arrazoiak daudela dirudi.
|
|
2016
|
|
|
Are gehiago, portaera indibidualarekin loturiko ongizate zerbitzuak sendotzen badira, onuradunen oniritzia ziurtatzeko, Estatuaren indarra eta kontrola indartuko da, baita onura horiek kentzeko mehatxuak biderkatu ere. Estatuak portaera indibidualean duen influentzia handitzen da, batez ere
|
lan
merkatuari dagokionez (Dingledey, 2005).
|
|
2017
|
|
|
|
Lan
merkatua dagoen bezala, harremanen merkatua dago. Gizonek nagusitasuna dute ezkontza merkatu horietan.
|
|
|
ez dira langabezia estatistiketan ere agertzen. Horrek guztiak gure
|
lan
merkatuan dagoen prekaritatearen berri ematen du. Hona egoera horren beste adierazle batzuk:
|
|
|
Langabezi tasek emakumeen presentzia, eza? erakusten digute, baina, nolakoa da emakumeen egoera
|
lan
merkatuan daudenean. Hau aztertzeko, kontratu motei erreparatu diogu.
|
|
2019
|
|
|
Langabezia tasa %14tik %8ra jaitsi da, eta epe berean 30.000 lagun gehiagok eman dute izena Gizarte Segurantzan. Biztanleriaren %72
|
lan
merkatuan dago, enplegu tasa lau puntu igo da, baina helburu gisa jarri dute 2025erako %78ra heltzea?. Ekonomia, berriz %3, 1eko erritmoan hazi da.Kontu publikoak, berriz, onbideratu dira.
|
|
|
lan harremanen deszentralizazioa onartu eta enpresa mailako negoziazioari ekinez edo, Europar Batasunaren kasuan, europar mailako negoziazio eta akordioak bilatuz (Bernaciak, Gumbrell McCormick, Hyman, 2015). Alta, negoziazioaren eragina barne
|
lan
merkatuan dauden soldatapeko langileen baldintzetan zentratu ohi dira, sindikatuetan gainordezkatuak dauden langile klasearen frakzioa alegia; kontzertazio sozial fordistara bueltarekin lotuta egon ohi da.
|
|
2020
|
|
|
Itzalpeko zaintzaren zama soinean daramate emakumeek
|
lan
merkatuan egon arren, eta lasta ez da desagertzen zahartzaroan pentsiodun bihurtzerakoan.
|
|
2021
|
|
|
«Andre asko ez dira izan lan merkatuan, baina zaintza lanak egin dituzte beren etxean; ez dute inolako eskubiderik izan». Hau da, azpimarratu du emakume horiek «sostengatu» dituztela euren bizitzak eta
|
lan
merkatuan zeuden guztienak, baina «utzita» egon direla. Beraz, erantsi du «erantzukizun sozial bat» dagoela:
|
|
|
Baliteke Espainiako Gobernua %60ko helburu horretatik hurbil gelditzea legegintzaldia amaitu aurretik, baina Hego Euskal Herriko
|
lan
merkatuari dagokionez, oso urrun geratuko da. Hain urrun, ezen aurtengo igoera egin arren gutxieneko soldata 1.166 eurora ere ez baita iritsiko, hau da, Arabako, Bizkaiko eta Gipuzkoako batez besteko soldataren erdira.
|
|
|
Egungo
|
lan
merkatuan dauden «desorekak» konpondu eta aurrera begira egon daitezkeenak aurreikustea izango du xede Eusko Jaurlaritzaren 2030erako Enpleguaren Euskal Estrategiak. Enpleguaren kalitatea sustatzeko helburua du, eta hori lortu nahi du, besteak beste, langileen formakuntzan sakonduz.
|
|
2022
|
|
|
|
Lan
merkatuan dauden pertsonen kopuruak ere gorantz egin du, eta horregatik «are deigarriagoa da langabeziaren jaitsiera». Inflazio handiko testuinguruak soldaten gaineko presioa handitzen badu ere, Madariagak uste du oraingoz neurrian igotzen ari dela.
|
|
2023
|
|
|
Errefuxiatu gehienak, %80 inguru,
|
lan
merkatuan daude; hori diote datu ofizialek. «Askotariko sektoreetan» lan egiten dute, Duszczyk adituaren hitzetan.
|
|
|
Errefuxiatuentzat nolakoa da egoera lana bilatzera jotzeko orduan? Poloniako Gobernuaren arabera, helduen %80
|
lan
merkatuan dago.
|
|
|
Bizitza bizigarria da sisteman arrakastatsuki txertatuta dagoena: hau da,
|
lan
merkatuan egon daitekeen hori, ahal duena ekoitzi, kontsumitu eta errentagarria izan. Uztartuta dago patriarkatuarekin:
|
|
|
“Ez dago eragin esanguratsurik.
|
Lan
merkatuari dagokionez, zenbait sektore espezifikotan egindako 25 erregresio inguruk migrazioak lana kentzen duela, langabezia gehiago sortzen ez duela eta soldatak jaisten ez dituela dioten baieztapenak baztertzen dituzten emaitzak erakusten dituzte”, azpimarratu zuen Martinek. Hala ere, azterlanaren arabera, biztanleria migratzaileak zerbitzuetan parte hartze handiagoa izateak emakumeen soldaten igoerarekin modu esanguratsuan eta positiboan erlazionatzen du.
|
|
|
Halakoa ere, korronte ezberdinen arteko adostasunik ezak, tentsioak, sor daitezkeen ez ulertuak eta gatazkak, era berean, ezinbestekoak direnak talde bakoitzak bere ideia indartzeko, beste taldeekin puntu komunak partekatzeko eta sarean lan egiteko, edo desadostasunetatik identitatea sortu eta borroka paraleloak eramateko. Aniztasunaren gatazkari heltzea eta emakumeen identitate homogeneoaren iruditeria(
|
lan
merkatuan dagoen emakume zis, zuri eta heterosexuala) gainditzea ezinbesteko ariketak dira mugimenduen arteko aliantzak eta zubiak eraiki nahi badira; heteroarauak egunero zapaltzen dituenen arteko diferentziak onartu eta sor daitezkeen botere harremanei aurre egiteko bitartekakoak sortzeak izan luke helburua, horiek ahalik eta gutxien birsortzeko (Hill Collins, 2000 eta Edward, 1990)....
|
|
|
Soldata baxuei kontrajarriz, eta aipatutako efektu psikologiko negatiboei kontrajarriz, musika jarduerak beste lanbide batzuekin konparatuz efektu psikologiko positiboak ere baditu (Baumol and Throsby, 2012; Billie eta beste, 2013; Steiner and Schneider, 2013). Eremu artistikoetan,
|
lan
merkatuari dagokionez, oreka bat bilatu
|