|
2002
|
|
|
Sarritan, gizarte kapitalista berdintasuna nagusi den egitura dela aipatzen da, gizaki guztiak aktibo (faktore) produktiboren baten jabe baitira. Gehienak
|
lan
indarraren jabe dira, eta gutxi batzuk ekoizpen baliabideen jabe. Lanarekin soilikedo ekoizpen baliabideekin soilik ekoitzi ezin denez, elkarren beharrizana dute.Beharrizan horrek lana eta kapitala alokatzen diren merkatua eratzea dakar.
|
|
2018
|
|
|
Langile askea alde batean egotekoa bada eta esklaboa, bere mirabetza erabatekoan, beste aldean egotekoa bada (edo enplegu kontratua hedatu eta esklabotza zibileko kontratu bihurtu behar bada), zorrotz zorrotz bereizi dira, batetik, esklaboaren beraren salmenta (jabetza bat edo merkantzia bat baita) eta, bestetik, langilearen lan indarraren salmenta (merkantzia hori langilearengandik, hots, jabearengandik kanpo baitago). Norbanakoa bere
|
lan
indarraren jabea da, eta bere jabetzekin, gorputzarekin eta ahalmenekin duen harremana, egiaz, jabe gisa bere jabetza materialekin daukan kanpo harremanaren berdin berdina da. Norbanakoak bere buruari kalterik egin gabe eman dezake, kontratu bidez, bere edozein jabetza, baita bere izatea osatzen dutenak ere.
|
|
|
Horrela, nolabait esateko, norbanako guztiak bihurtuko lirateke azpikontratatzaile edo enpresari txiki, eta, beraz, desagertu egingo lirateke enplegatuak eta soldatapeko langileak.
|
Lan
indarraren jabeek, zuzenean, elkarrekin adostuko lituzkete lan baldintzak, eta, beraz, biek aterako liokete probetxua beren baitako jabetza erabiltzeari. Alabaina, kontraktualistek kontratu hutsaren bidetik Coaseren arrazoibidea zuzentzeko eginiko ahaleginak oharkabean erakusten duenez, kontratu sozialismoak ezin du deuseztatu nagusi baten beharra.
|
|
|
etekinak.
|
Lan
indarraren jabearen eta haren jabetzaren arteko erlazioa berezia da, eta horrek esan nahi du enplegatzaileak antolatu egin behar dituela langileak (langile gorpuzdunak), eta lanera behartu edo bultzatu, bere makineriaren eta bestelako produkzio baliabide batzuen bitartez zenbait produktu ekoizteko. Enplegatzaileak, dena den, posible du langilea makina batekin ordezkatzea, eta halaxe egiten du maiz; are, 1980ko hamarkada honetan, robotekin eta bestelako makina informatizatuekin ere ordezka dezake.
|
|
|
Esklaboak pertsona izateari uzten dio, eta gauza bilakatzen da, res, beste edozein jabetza bezala saleros daitekeen gai bat. Ugazaba, izan ere, lanaren jabe ez ezik, esklaboaren zerbitzuen eta
|
lan
indarraren jabe ez ezik, esklaboaren beraren jabe ere bada. Hona hemen esklaboaren definizio labur bat:
|
|
2019
|
|
|
Gauzen egoera honek zirkulazio sinplearen derrigorrezko determinazio formal eta ideologikoak ukatuko lituzke. Nahitaezkoa da beraz, lan indarra merkantziaren jabeek, subjektu gisa, euren buruak merkantzia horren jabe hartzea, hau da, pertsonek euren
|
lan
indarrarekiko jabe bezala jokatu behar dute, eta horrela aintzatetsiak eta onartuak izan behar dute.
|
|
|
Esan nahi baita: formazio sozial baten partaide batzuk soilik euren
|
lan
indarraren jabe dira, beste batzuk, berriz, ekoizpen bitarteko eta bizi baliabideen jabe. Diktadura ekonomikoa du zimentutzat kapitalak.
|