|
2003
|
|
|
parte hartze gutxi erabakiak hartu behar direnean eta lanaren gaineko kontrol eza. Langileen
|
laneko
harremanei dagokienez, bakartze soziala edo fisikoa, goi karguekiko harreman txarrak, pertsonen arteko gatazkak eta babes sozial eza. Lana etxea bikoaren erlazioan, laneko eta etxeko eskakizun kontrajarriak dira arrisku:
|
|
|
Hiru
|
lan
harreman daude aimaren komunitateetan. «Ayni» familien arteko elkarlana da.
|
|
2004
|
|
|
Kooperatibetan ostera, enpresa komiteek ez dituzten hainbat eskubide demokratiko araututa daude Kontseilu Sozialaren figuran, adibidez, negozio planeiekarpenak egitea, lanaren antolakuntzari eta
|
lan
harremanei dagokienez alternatibak proposatzea eta ikerketan parte hartzea, gizarte segurantza eta osasun zerbitzuakkontrolatzea, soldata eskalaren urteroko berrikuspenean parte hartzea, langileakeguneroko erabaki eta proiektuez informatuta izatea, zuzendaritza eta langileenarteko informazio zirkulazio bikoitzaren mekanismoak kontrolatzea, ZuzendaritzaKontseilurako hautagaien zerrenda osatzea, et...
|
|
2007
|
|
|
1
|
Lan
harremanei dagozkien eskubide eta betebeharrak arautzen dituzte:
|
|
|
Etxean lan egiteko langileak kontratatzen dituzten enpresaburuek langilelearen izena, lan mota eta kopurua, lan horiei eman diete gauzatutako lan jardueraren gaineko kontrol agiria. Agiri horretara bildu behar dira langigileei emandako lehengaien kopurua, alokairuak zehaztu daitezen akordatutako tarifak, landutako ekoizkinak ematea zein jasotzea eta
|
lan
harremanei dagokienez alderdientzat interesgarri diren osterantzeko alde guztiak.
|
|
2008
|
|
|
Bertan egon dira besteak beste, Paco Garcia Arrasateko zinegotzi sozialista eta Miguel Buen Gipuzkoako PSE EEko Kongresurako hautagaia.Ekonomia izan da gaur hizketagai hartu duten gaia eta Buenek esan du Arrasateko kooperatibismoak bezala, Zapateroren ekonomia politikak elkarizketa eta akordioa izan dituela ardatz, eta horri esker, hainbat aurrerapausu eman direla. Zentzu horretan pentsioen igoera, enpleguaren egonkortasuna eta lanbide arteko soldataren hobekuntza aipatu ditu.Aurrera begirako konpromisoen artean, sozialistek 2 milioi lanpostu berri sortzeko asmoa dutela adierazi du Buenek, baita
|
lan
harremanei dagozkien lege eta dekretuak egiteko orduan, sindikatu eta patronalaren arteko akordioa lortzen saiatuko direla ere.Bi herrialde ereduMartxoaren 9an, bi herrialde ereduren arteko aukera egingo dela gaineratu du Buenek, PPk eta PSOEk planteatzen dituzten bi eredu ezberdin. Gaineratu du arazoak daudenean, PPk eskubideak murrizten dituela, eta Jose LUis Rodriguez Zapaterok gizeon zein emakueen eskubideak zabaldu dituela.
|
|
2012
|
|
|
Paradisurik ez da oraindik ezagutzen mundu honetan, baina ekonomia sozialaren abantailak era guztietakoak dira, bai
|
lan
harremanari dagokionez bai krisi egoerei bestelako erantzuna emateko. Jabegoaren banaketa, parte hartzea, elkartasuna, errespetua, enpresa burujabetza, lan demokrazia handiagoa… ekonomia sozialean lur zoru egokiagoa duten balore funtsezkoak dira.
|
|
|
Lan harremanen kontzeptua argia da, teknikoki. Pertsona batek enpresabatentzat, eta enpresaren lan aginduen menpe, borondatezko lana egiten dueneansoldataren truke, langile horren eta enpresa horren artean
|
lan
harremana dago, etabien arteko harreman horri lan zuzenbidea aplikatuko zaio.
|
|
|
Zentzu hertsian,
|
lan
harremanei dagokienez, Europar Batasunak estatuen eskuuzten du lan zuzenbidea, eta, estatuen arteko elkarlana eta koordinazioa bultzatzenditu, soft law teknika bigun eta ez lotesleen bitartez (praktika onen elkartrukea, etab.) 20 Europar Batasunak espresuki bere burua gai nagusietatik kanpo kokatzendu (soldata, sindikatuak, greba eta ugazaben itxiera).
|
|
2013
|
|
|
Kasu horietan, enpresak, zeinak baitauka datuen gaineko ardura, kudeaketa egingo duen pertsona fisikoa edo juridikoa identifikatu behar du.Informazioa eta datuak tratatzeko baimenaLangileari fitxategiaren berri eman behar zaio lan harremana hasten denean, edota adieraziko zaio datuak tratatu egingo direla, zein den datuak jasotzearen helburua, norentzat den informazioa, zer eskubide dituen datuak eskuratzeko, zuzentzeko, ezerezteko eta haiei aurka egiteko, eta nork tratatuko dituen datuak eta zein den haren helbidea. Jasotako datuak
|
lan
harremanari dagokionez bakarrik erabil daitezke, eta, laneko administrazioko edo zerga alorreko erakunde publikoei lagatzekotan, lege batek baimentzen du hori?, ez da behar langileen berariazko baimena Erabilera horretatik kanpo, interesatuaren baimena behar da.«Segurtasuneko dokumentua» egiteaDatu pertsonalen kudeaketan konfidentzialtasuna, segurtasuna eta arreta bermatzeko, neurri tekniko eta...
|
|
2015
|
|
|
Halere, dena beltz ez ikustearren, gogora ekartzen du LHKn sinatua dela bigarren PRECO; horrela, aldebiko batzordeen bidez, urrats gehiago eman daitezkeela uste du ELAk eta, sindikatu eta patronalaren arteko harreman dialektikoari esker, finkatzen joan daitekeela gizartean
|
lan
harremanei dagokien lekua.
|
|
2016
|
|
|
Behin eta berriz gogoraraztea komeni den ideia da hori, are gehiago Emakumearen Nazioarteko Eguna ospatzen dugun aste honetan. Ondorengo lerrootan enpresetako
|
lan
harremanetan dagoen genero desberdintasunaz ariko gara. Haurrak zaintzeko laneko baimenen %96 emakumeek hartzen dute.
|
|
|
|
Lan
harremanari dagokionez
|
|
2017
|
|
|
ELAk eta LABek agerraldi bateratua iragarri zuten goiz partean. Egun horretan Berria egunkariak
|
lan
harremanei zegokien albiste bonba plazaratu zuen filtrazio bati esker: enpresari handien interesak biltzen dituen Confebask patronalak, esku artean zuen bi sindikatuek Araba, Bizkaia eta Gipuzkoan osatzen duten gehiengoa saihesteko" formula".
|
|
|
Sektore horretan, mugitzen den oro argazkitik egozten dute, eta eskubideak errespetatzea eta legea betetzea gatazka iturri dira etengabe.Hain zuzen ere, halakoxe lan baldintzak pairatu behar izaten dituzte SOS Deien larrialdietako arreta zerbitzuan telefono deien arreta kudeatzen duten emakumeek eta gizonek. Pertsona horiek egoera ezin larriagoetan hartzen dituzte gure deiak, lasaitasuna eta segurtasuna transmititzen digute, eta, kasu bakoitzari zer baliabide dagokion, horra bideratzen gaituzte; baina haiek ez dute halako lasaitasunik eta segurtasunik beren lanean.Gizon eta emakume horiek 2012az geroztik ari dira pairatzen Lanalden SA enpresaren prima inter pares estiloa, sektoreko
|
lan
harremanei dagokienez. Gizon eta emakume horiek 2017ko martxoaren 6az geroztik ari dira greba mugagabean, beren lan harremanak hobetzeko asmoz.
|
|
2020
|
|
|
Bai. Eta desberdina da talde izaerari eta
|
lan
harremanei dagokienez. Oso gustura nago hemen.
|
|
2021
|
|
|
Hori bai, legezkoa da, Langileen Estatutuaren arabera, “hitzezko kontratu batekin lan egitea”, dio adituak. Zehazki, Langileen Estatutuaren 8 artikuluaren arabera, Espainian lan harremantzat jotzen da zerbitzu bat (langilea) ematen duen langile guztiaren eta beste enpresaburu baten (enpresaburua) antolaketa eta zuzendaritza eremuaren artean
|
lan
harremana dagoela. Enpresaburuak jasotzen ditu emaitzak langileari ordainsari baten truke.
|
|
|
Ekoizpen eta
|
lan
harremanei dagokienez, esan bezala, ekonomia solidarioak pertsonak kapitalaren aurrean jartzen ditu (Perez de Mendiguren et al., 2009; REAS, 2011; Askunze, 2013). Horrek logika kapitalistarekin talka egiten du.
|
|
2022
|
|
|
Gure ikerketa
|
lanerako
harremanetan egon garen pertsona eta eragileen zerrenda honako hau da:
|
|
|
Hildakoekin
|
lan
harremana zegoela ukatu zuen CSICek. Profesionalek' autonomia baldintzak' betetzen zituztela eta espedizioan borondatez parte hartu zutela argudiatu zuen.
|
|
2023
|
|
|
Arteak, literaturak eta oro har sorkuntzak berezko duten subjektibotasuna, hein handi batean, «egoera jakin bati, gizarte jakin bati eta pentsaera kolektibo bati lotuta» dagoela azaldu zuen Leire Vargasek. «Gure sormen
|
lanak
harremanetan daude une oro beste batzuekin, sorkuntzan egikaritzen baitira ideia eta desira konpartituak. Horren aurrean, aukera dugu besteek eginikoa erreproduzitzeko edo, transgresioaren bidetik jota, aurretik jaso dugun hori apurtzeko».
|
|
|
Halakoetan, esan bide da bekaduna erakunde beka emaileak jasan beharreko kostu ekonomikoa dela [2006ko otsailaren 6ko (4965/ 2005 errek. zk.) Madrileko ANE, 4 Salakoa]. Aitzitik, auzitegiek
|
lan
harremanak daudela adierazi ohi dute, antzematen dutenean bekadunik izan ezean erakunde beka emaileak hirugarren bat kontratatu lukeela bekadunak gauzatzeari utzitako zereginekin jarraitzeko [2018ko maiatzaren 21eko (1037/ 2007 errek. zk.) Aragoiko ANE, 4 Salakoa; 2007ko ekainaren 19ko (1037/ 2007 errek. zk.) Madrileko ANE, 4 Salakoa; 2023ko martxoaren 14ko (989/ 2021 errek. zk.) Murtziako ANE, 4...
|
|
|
Bestela esanda, bekaren iraupena edo beka ondorengotza izango da ikasle bakoitzak lortu beharreko prestakuntza osagarriaren araberakoa. Alabaina, aurretiaz esan bezala, bekak denboran luzatzen direnean, ekoizpen interes nabariarekin, jurisprudentziak
|
lan
harremanak daudela adierazi ohi du [2006ko apirilaren 11ko (2782/ 2005 errek. zk.) Euskal Autonomia Erkidegoko ANE, 4 Salakoa]. Aitzitik, pertsona berari dagokionez, beka izan zenetik eta lan kontratua egin arte nahiko denbora igarotzen denean, ezin ondoriozta daiteke bi bien artean jarraitutasuna dagoenik, ezta aurrekaririk ere [2018ko apirilaren 11ko (1486/ 2017 errek. zk.) Madrileko ANE, 4 Salakoa].
|
|
|
Ondore horietarako, kontuan hartu behar dira
|
lan
harremanak dauden ala ez erabakitzeko doktrina bateratzeko jurisprudentziaren irizpideak. Halakoak jaso dira 2009ko maiatzaren 11ko eta urriaren 7ko AGren 4 Salako epaietan (3704/ 2007 db. errek. zk. eta 4169/ 2008 db. errek. zk.). Hain zuzen ere, irizpide horien artean lanbide liberalen kasua jaso da.
|
|
|
(g) Prozesuak ofizioz hastea, esate baterako,
|
lan
harremanak dauden ala ez erabaki behar denean (adib. beka faltsu baten kasuan), Administrazioa eta kasuan kasuko administratua bat ez etortzeagatik negozio juridikoak izan beharreko kalifikazioaren inguruan (adib. bekaduna zein enpresatan aritu eta enpresa horrek bekadunarekin lan lotura duela ukatzen duenean). Horrelako kasuetan, administrazio zehapena ezarri aurretik —bidezkoa litzatekeena lan harremanak izan eta enpresaburuak langile horri altarik eman ezean—, organo judizialek negozio juridikoaren izaera juridikoa argitu dute, hain zuzen ere, Lan Administrazioak ofizioz hasitako prozesuaren ondorioz.
|