|
2001
|
|
|
Albisteak, ikerketak, iruzkinak, kritikak eta iritziak prestatzen eta argitara ematen direnean, norberaren etika, etika profesionala eta balio demokratikoak eduki behar dira erreferentzia gisa. Profesionalen eskubide horiek errespetatu behar dituzte hedabideek,
|
lan
harremanak eta kazetariaren eta gizartearen arteko informazio harremanak argiro bereiziz. Honez gainera, profesionalek lanean ari diren hedabidean errespetuzko kritika prestuari ekiteko duten eskubidea bermatu behar da, baita kazetari lanak gizartearen kritiken jomuga izan daitezkeelakoa ere.
|
|
2002
|
|
|
lan eskubidea, lanaren lokalizazioa eta lan ordutegia. Horien ordez, ekoizpen,
|
lan
harreman eta giza heziketa eredu berriak, eta lanaren antolakuntzarako eta lan enplegurako neurri berriak agertuko dira.
|
|
2005
|
|
|
Hiruko gobernuak beren programa izenpetzea proposatu zigun eta horretarako lehentasunezko tratamendu moduko bat eskaini. Tratamendu hori onartzeko ordea adostasun bat erdietsi behar genuen presoen politikan, euskararen egoeran, baita
|
lan
harremanen eta ingurunearen tratamenduan AHTren gaian, kasu. Ez zuten gurekin deus adostu, guk ez baitugu lehentasunezko tratamendu bat izenpetuko ez bagaude edukietan ados.
|
|
|
Erakunde sindikal legez hartutako konpromiso hori hainbat eratan islatzen da:
|
lan
harremanen eta gizarte babeseko euskal esparrua sortzearen alde dihardugu lanean (eskubide laboral eta sozialei buruz legegintza ahalmena izate aldera); negoziazio eta itun politikoak amaitutzat eman ez daitezen saiatzen gara, baldin eta euskal gizarteak gehien aldarrikatu dituen alor soziolaboralak aintzat hartzen ez badituzte. Gainera, aliantza sindikal eta sozialak egungo egoera konplexuan posible egiteko lanean jarraitzen dugu.
|
|
2007
|
|
|
Hori dela-eta, ez da batere erraza euskal esparru sozioekonomikoa (EESE) egituratzearen alde serio lan egitea. Esparru horrek, era berean,
|
lan
harremanetarako eta babes sozialerako (LHEE) euskal esparrua garatu behar du.Euskal esparru sozioekonomikoa egituratzeko, Euskal Herriko erakundeek eta gizarte eragileek legegintza ahalmen eta eskumen ekonomiko, sozial eta laboral guztiak izan behar dituzte. Beraz, argi dago lan araudi propio bat egin behar dela, azken urte hauetan Espainiako eta Frantziako legediek langileen eskubideei eragindako kalteei heldu ahal izateko.
|
|
|
Anak ere ez dio Joakinen lanari erreparatzen, aluminiozko leihoak egiten dituen enpresa batean zazpigarren urtea du.
|
Lan
harremanez eta lan baldintzez, horretaz hitz egiten dute.
|
|
2008
|
|
|
LinkedIn ek, esaterako, beste sare sozialek duten helburu orokorra alde batera uzten du, eta arlo profesionalean jartzen ditu indarrak: beste partaideekin
|
lan
harremanak eta negozioak gauzatzea hartzen du helburutzat. 2002ko abenduan sortu zen, eta 2003ko maiatzean argitaratu zen.
|
|
|
Simulazio istorio bat eta botereari buruzko hausnarketa bat da. Enpresen gezurrezko humanizazioa,
|
lan
harremanak eta harreman pertsonalak uztartzen ditu. Argazkian, Mila Espiga eta Oscar Terol aktoreak" El jefe de todo esto" antzezlanean.
|
|
2009
|
|
|
Sindikatuek proposatu dituzten hamar neurrien artean, honakoak daude: ...ntentzea Lan Erregulazio Espedienteak sindikatuen onarpenarekin soilik onartuta eta behin behineko kontratuen iruzurra deusteztuta; kontratuak egiterako garaian diskriminaziorik ez izatea; laguntza sozialak handitzea; zerga eredua aldatzea Elkarteen gaineko zergaren murrizpena bertan behera utziz; osasun, hezkuntza eta dependentzia alorrean gastu publikoak handitzea; sektore publikoa indartzea eta
|
lan
harremanen eta gizarte babesaren markoa bultzatzea.
|
|
|
1.Lan istripuei aurre egiteko
|
lan
harreman eta prebentzio eredu ezberdinak beharrezkoak dira; osasuna, negozioaren ordez, eskubidea eta lehentasuna izan dadin, arriskuei eta kalteei aurre egiteko eredu publiko, unibertsal, kalitateko eta parte hartzailea aldarrikatu behar dugu.
|
|
|
Konponbidea, LABen arabera, esparru juridikoa aldatzea da. . Lan munduan ditugun arazoak konpondu nahi baditugu, Euskal Herriko erakundeek eta eragileek eskumen guzti guztiak behar dituzte lan kontuetan edo ekonomikoetan;
|
Lan
Harremanen eta Babes Sozialaren Euskal Esparrua behar dugu?.
|
|
|
|
Lan
Harremanetarako eta Babes Sozialerako euskal esparrua bultzatzea, Hego Euskal Herriak lege propioak izan ditzan, besteak beste, enplegu politikak egiteko.
|
|
|
Globalizazioaren eraginez, gero eta irekiagoa izango da Europako esparru sozioekonomikoa.
|
Lan
harremanetan eta kontsumo arloan, eskualdeetako edo eremu urriko hizkuntzen erabilera sustatzeko gutxieneko neurriak aurreikusi lituzke europar hizkuntza politikak.
|
|
2010
|
|
|
Helburu horrekin garatuko duen programaren lehen saioak Bellota Herramientas, Euskaltel, Vadillo Asesores eta Lazpiur SL enpresetan egindo dituztela jakinarazi zuen atzo Gemma Zabaleta sailburuak. Haren esanetan,
|
lan
harremanak eta kultura aldatzeko erantzukizuna guztiena da: Langileek, enpresaburuek eta administrazioak elkarrekin hartu dute konpromiso hori.
|
|
2011
|
|
|
«Madrilen hartzen diren erabakiek gure eskubideak urratzen dituztela», Ainhoa Etxaide LABeko idazkari nagusiaren esanetan.Eskubideak urratu, eta negoziatzeko eta erabakitzeko eskubideak indargabetu. Horregatik, gehiengo sindikalak mobilizazioen bidea aukeratu du,
|
lan
harremanetarako eta babes sozialerako euskal esparruari «dimentsio politikoa» emateko. Erabakitzeko eskubidea mahai gainean jartzeko:
|
|
|
Euskal gizartearen aurrean gizarte eredu berri bat da Amaiurren laugarren konpromisoa. Bertan, besteak beste,
|
Lan
Harremanen eta Babes Sozialen Euskal Esparruaren aldarrikapena egiten dute, hizkuntz eta kultur eskubideen alde defentsa eta pertsona guztien arteko berdintasun erreala bilatzeko nahia.
|
|
|
Gehiengo horrek krisia eragin duten politika ekonomikoen eta sozialen aldaketa erradikala bultzatu eta babesteko prest dago.Hori dela eta, enpleguari, politika fiskalei, pentsioei eta erakundeen ereduari dagozkien erabakiak gehiengo horren eskuetan izan behar dutela esan du.
|
Lan
harremanetarako ETA gizarte babeserako berezko esparrua eraikitzeko lan baldintzak inposiziorik gabe erabakitzeko aukera izan behar dugu", esan du Etxaidek.
|
|
2012
|
|
|
LABeko Jon Martin eta Javier Hernandezek prentsaurrekoan azaldu dutenez, Estatuko gobernuak onartu duen lan erreformak, langileria osoari eragingo dio eta ondorioa" langileriaren
|
lan
harremanak eta denon bizi baldintzak orokorrean kaskartzea" izango da.Ez da estatutik egingo den azken erasoa izango eta horregatik irtenbidea burujabetasun politiko eta ekonomikoa dela deritzote, euskal sindikatuko ordezkariek. " Euskal langilerak justizia sozialen oinarritutako Euskal Herria bat eraiki behar du, estatutik datozen erreforma, murrizketa, inposaketa eta ukazioen gainetik". EkimenakHonela, martxoaren 29ko grebara deialdia egin eta eskualdean egingo diren beste ekimen berri eman dute.
|
|
|
3 Gipuzkoako Foru Aldundiak argi adierazi nahi du lan osasunari lehentasuna emango dion
|
lan
harreman eta prebentzio eredu berria sortu behar dugula, eta eredu horrek lan duina eta segurua izan behar duela ardatz. Horretarako, ezinbestekoa da gizarte eta ekonomia arloko eragile guztiek eta administrazio publikoek batera eta norabide berean jardutea.
|
|
|
Hortaz, lan eta gizarte eskubideen murrizketa larri hau langileriaren segurtasunaren eta osasunaren aurkako erasoa da, eta gure bizi kalitatean atzera egitea dakar berekin; egoera guztiz onartezina da. Gero eta beharrezkoagoa egiten da geure
|
Lan
Harremanetarako eta Gizarte Babeserako Esparrua sortzea, hori baita era bakarra eraso horietatik guztietatik babesteko: bertan erabaki eta sortu behar dira zeintzuk izango diren gure lan harremanak zuzenduko dituzten arauak; ezarpenetatik askeak, osasungarria, kalitatezkoa eta segurua den enpleguaz, pertsonen osasuna lehenetsiko duen babes eta prebentziorako sistema publiko batez, patronalen mutualitaterik gabe.
|
|
|
Ezkerreko indar subiranistek asteburu honetan egindako proposamen sozioekonomikoa norabide horretan doa. Gure etorkizunaren jabe izateak esan nahi du gure natur baliabideen eta ahalmen ekonomiko nahiz finantzarioen jabe garela, gure
|
lan
harremanen eta babes sozialerako sistemaren antolatzaile garela
|
|
|
H Hiztegia Psikologiaren arloak Psikologiaren arlo nagusiak honako hauek dira: osasunaren esparruarekin lotutakoa (Psikologia Klinikoa); hezkuntzarekin eta prestakuntza garapenarekin zerikusia duena (Hezkuntzaren Psikologia); pertsonen jokabidearen gaineko gizartearen ekintzari buruzkoa (Gizarte Psikologia); eta lanaren eta enpresaren esparruarekin,
|
laneko
harremanekin eta merkatuarekin lotutakoa (Lanaren eta Erakundeen Psikologia).
|
|
|
Egia da, nonbait, klase borrokaren esparru autonomoaren kontzeptuarenbirtualtasunak
|
lan
harremanen eta gizarte babesaren esparru propioa gainditzenduela; dena dela, Aitor Bengoetxeak dioen bezala, hori boterearen oinarrizko muinada oraingo europar estatuetan. Lan harremanen eredua funtsezkoa da garapeneredu bat eraikitzeko eta, eredu horren baitan, aberastasunaren birbanaketarako, sortzen den errentaren inguruko gatazkatik.
|
|
|
A. Bengoetxearen esanetan, lanharremanen eta gizarte babesaren oraingo arau esparrua erabaki estatalen mendedago erabat, Euskal Herriko lurraldeentzat, eta, hortaz, ez du kontuan hartzen euskalgizarte eta ekoizpen sarearen errealitatea, eta, gainera, kaltegarria da gure garapensozioekonomikoarentzat. Bereziki esanguratsua da Euskal Herriak gehiengosindikal bat izatea,
|
lan
harremanen eta gizarte babesaren esparru propioarenaldeko apustua egiten duena, hots, gure gainean ditugun esparru estataletatikbereizten den esparru propio baten aldeko apustua egiten duena. Bada, hori zaindueta bultzatu beharreko aktibo bat da.
|
|
|
3 EUSKAL ESTATUA:
|
LAN
HARREMANEN ETA GIZARTE BABESARENEREDU PROPIOA GARATZEKO AUKERA
|
|
|
Ikusi dugun moduan, egungo arkitektura juridikoaren arabera, enplegu politika, lan harremanak, eta gizarte babesaren arloetan, protagonismo nagusia estatuenada. Europar Batasuna kementsu agertzen da merkatu bakarra bermatzeko baldintzaekonomikoak ezartzerakoan (langileen, kapitalen, ondasunen, eta zerbitzuenzirkulazio askatasuna), baina,
|
lan
harremanen eta gizarte babesaren gaietan, estatuen esku uzten du esparru horien definizio juridikoa. Horrexegatik, une honetanEspainiako eta Frantziako estatuek dute giltza, Euskal Herriko gizarte arloko araudiafinkatzeko orduan.
|
|
|
Zuzenbidea sortzearen ikuspegitik, ardura nagusia botere publikoena izanik, bereziki
|
lan
harreman eta gizarte babesaren gaietan, gizarte eragileekin sintoniaezinbestekoa da. Gaur egun sindikatu abertzaleen, enpresaburuen elkarteen, etaadministrazio publikoen artean elkarrizketa etenda dago.
|
|
|
Gaur egun sindikatu abertzaleen, enpresaburuen elkarteen, etaadministrazio publikoen artean elkarrizketa etenda dago. Egoera hori gaindituz, etaelkarrizketa aberastuz beste hainbat gizarte eragilerekin (mugimendu kooperatiboaeta, oro har, gizarte ekonomiako ordezkariak, nekazari eta arrantzaleak, kontsumitzaileen elkarteak, etab.),
|
lan
harreman eta gizarte babesaren eredu propioa eraikieta garatzeko aukera edukiko genuke, burujabetasun osoz, gure idiosinkrasia etanahietara egokitua.
|
|
|
Euskal Estatua, nortasun politikoa duen herri zahar baten gaur egungo eta historiakoerrebindikazio legitimoa da.
|
Lan
harremanen eta gizarte babesaren ikuspegitik ere, beharrezkoa dugu. Egungo egoerak, Espainiako eta Frantziako estatuen menpe, ezdigu uzten gure kultura eta errealitate sozioekonomikora egokitutako eredu propioagaratzen.
|
|
|
Lehenik, oraingo argazkia zein den aztertuko dugu: Europar Batasunak, estatu kidediren Frantziako eta Espainiako estatuek, eta Euskal Herriak dituzten eskumenjuridikoak eta, eskumen horiek baliatuz,
|
lan
harremanen eta gizarte babesarenarloan garatzen duten politika.
|
|
|
Lan honetan Euskal Estatuaren beharra ikuspegi jakin batetik aztertuko da:
|
lan
harremanen eta gizarte babesaren ikuspegitik. Erreferentzia Euskal Herri osoaizanik eta osotasun hori beti presente edukita, Ipar Euskal Herriari aipamen gutxiegingo zaizkio, besteak beste gaur egun azterturiko gaietan garapen propio osoeskasa duelako.
|
|
|
Gero, arlo horretan egungo egoera zein den aztertuko dugu, Europar Batasunak, estatu kide diren Frantziako eta Espainiako estatuek, eta Euskal Herriak dituzteneskumenak eta, eskumen horiek baliatuz,
|
lan
harremanen eta gizarte babesarenarloan garatzen duten politika.
|
|
|
Aldarrikapen gisa, azkenaldian
|
lan
harremanen eta gizarte babesaren esparrupropioa aipatzen da. Esparru horren edukia definitu nahian, hiru atal desberdindukoditugu:
|
|
|
Esparru horren edukia definitu nahian, hiru atal desberdindukoditugu: enplegu politika,
|
lan
harremanak eta gizarte babesa.
|
|
|
|
Lan
harremanak eta gizarte babesa aipatzen direnean, multzo horren barruanenplegu politikak leku propioa merezi du. Objektua ongi definitzeko, hobe daenplegua eta lan harremanak desberdintzea.
|
|
|
|
Lan
harremanei eta gizarte babesari dagozkien gaiak, Europar Batasunean, bigarren mailan daude (soft law), eta haien ardura nagusia estatuei dagokie. Eremuhorretan, Europar Batasuna subsidiariotasun edo ordezko izaera duen boterejuridikoaren esparruan mugitzen da.
|
|
2013
|
|
|
Horri lotuta, esparru sindikalean ere «balio demokratiko eskasak» ikusten ditu. «Espainiako nazionalismoak elkarrizketa sozial eredua EAEra hedatu zuen, gutxiengo sindikalarekin, Jaurlaritzaren politikak laguntzeko eta
|
Lan
Harremanetako eta Gizarte Babeseko Euskal Esparrua indargabetzeko». Izan ere, krisi ekonomikoaren aitzakiaz, neoliberalismoa eta neozentralismoa batzen ari direla uste du Muñozek.
|
|
|
Emazteen barne mundua aztertzeaz gain, hori kanpokoarekin nola uztartu den erakutsi du. Emakumeen bidez, nazismoa, RAFen borroka armatua, abortua,
|
lan
harremanak eta indarkeria matxista jorratu ditu. Gaur, Die bleierne Zeit (Berun aroa) emango dute, 1981eko filma, Ahizpa alemanak izenburupean.
|
|
|
2 kasu praktikoan ikusi dugun sektore turistikoko enpresak, garraio enpresaren eta bidaia agentziaren arteko bat egitetik sortutako hark, ildo estrategiko hauek finkatu ditu giza baliabideen planerako: Helburu eta emaitzetan oinarritutako kudeaketa.Enpresaren beharretara moldatzeko gaitasuna.Giza baliabideen aurreikuspenezko kudeaketa.Erantzukizun sozial korporatiboa ezartzea.Ildo estrategiko horiei jarraitzeko, giza baliabideen kudeaketa funtzioak garatu behar ditu: enplegua, langileen garapena, diru konpentsazioa,
|
lan
harremanak eta gizarte zerbitzuak.Adierazi langileen kudeaketako zer funtziok eragiten duen gehiena ildo estrategiko bakoitzean.
|
|
|
2 Antzuolako Udalak argi adierazi nahi du lan osasunari lehentasuna emango dion
|
lan
harreman eta prebentzio eredua bultzatu behar dugula, eta eredu horrek lan duina eta segurua izan behar duela ardatz. Horretarako, ezinbestekoa da gizarte eta ekonomia arloko eragile guztiek eta administrazio publikoek batera eta norabide berean jardutea.
|
|
2015
|
|
|
Horrela, txostenak gutxietsi egiten du sistemaren mahaipeko" papurren" aukera510 eta lehentasuna ematen dio
|
lan
harremanen eta eredu sozialaren narriadura eragiten duen sistemari aurre egingo dion indar korrelazioa antolatzeari: hori da IX. Kongresuan sindikatuak bere buruari jartzen dion lantegi nagusia.
|
|
2016
|
|
|
EAEn laugarren indar politikoa zela PPk Madrilen onartutako lan erreformak inoizko blokeo handiena ekarri du euskal lan harremanetara azken lau urteotan, Confebaskek hasieratik heldu baitzien arautegi berriak ematen zizkion abantaila itzelei, eta ELAk eta LABek ez baitute sekula onartu eragileen arteko desoreka ekarri duen erreforma hori.Bada, patronalak eta gutxiengo sindikalak gehiengo sindikalari izkin egingo dion irtenbidea eman diote usteltzen ari den blokeoari, legeak eragin mugatuko itunak ahalbidetzen dituela aprobetxatuta. Euskal sektoreetan azken urtean gertatzen ari den estatalizazioa geraraztea helburu dutela diote Mahaiko kideek; euskal itunak blindatzea litzateke itun horren xedea,
|
lan
harremanetan eta, areago, bake sozialean ondorio ezezagunak eragin ditzakeen itunarena. Lan erreformak Espainiako hitzarmenei ematen die lehentasuna, eta, hemen baino gehiago eta azkarrago sinatzen ari direnez, CCOOren eta UGTren erabakiz, gero eta euskal langile gehiago geratzen ari dira Espainiako akordioei lotuta.Jaurlaritzak ez du begi onez ikusten prozesu hori, ezta Lan Harremanen Kontseiluak ere, Tomas Arrieta presidenteak behin eta berriz esan duen gisan, besteak beste, euskal lan esparrua are ahulago uzten duelako.
|
|
|
3 art.
|
Lan
harremanak eta erlazio sindikalak Estatutu honetatik kanpo daude.
|
|
|
egiazkotasunez, objektibotasunez eta inpartzialtasunez eskaintzeko betebeharra dute. Profesionalok, euren lanean, zerbitzu publikoari,
|
lan
harremanei eta EiTB Sortzeko Legearen printzipioei datxezkien betebeharrak bete dituzte, bai eta EiTBren Administrazio Kontseiluak onartutako erabakiak eta jarraibideak ere. Profesionalok informazioa eta iritzia bereizi eta banandu dituzte; berdintasunaren, askatasunaren, aniztasunaren eta tolerantziaren balioak sustatu dituzte, eta debate demokratikoari eta iritzi guztien adierazpen libreari bide egin diete.
|
|
|
Idazlearen ikuspuntu orojakile baten mendean egonda, Garaidik ez dauka autonomiarik bere pentsamenduak azaltzeko. Era berean, oso azaletik deskribatzen dira Garaidiren
|
lan
harremanak eta teknikak. Alde onen artean, honako hauek aipatuko ditugu:
|
|
|
Enpresak langile bati dirua zor badio, honek akordio bat lor dezake berarekin, atzerapenak ordaindu edo
|
lan
harremana eta kalte ordaina eskatu ahal izateko eskatu behar dio
|
|
|
Ados ez badago, errekurtsoa jar daiteke.
|
Lan
harremana eta kalte ordaina iraungitzeko eskatzea Batzuetan, soldata ez ordaintzeak lan harremana amaitzea eska dezake. Baina, bide horretara joan ahal izateko, ez ordaintzeak jarraituak izan behar dira, denboran iraunkorrak eta kuantitatiboki garrantzitsuak.
|
|
2017
|
|
|
Egoera hori aldatzeko ezinbestekoa da legeak egin ahal izatea
|
lan
harremanak eta babes soziala oinarri hartuta. Horrela bermatuko dugu" gure jendarte eta lan ereduaz erabaki ahal izango dugula", edo" politika fiskal, ekonomiko eta sozialak ezartzeko gaitasuna izango dugula".
|
|
|
|
Lan
harreman eta maila juridiko gisa, zama ikaragarria zen joputza. Mirabeak lur jabeei lotuta zeuden; ugazaba zen haien jabe, baita haien ondasunen jabe ere, eta jauretxeko legearen arabera arautzen ziren haien bizitzako alderdi guztiak.
|
|
|
Bestalde, kontuan izan behar da, etapa honetan, pertsonen gehiengoak behin baino gehiagotan aldatzen duela lanpostua, eta aldaketa bakoitzak lan baldintza berrietara, eta
|
lan
harreman eta harreman sozial berrietara egokitzea dakar.
|
|
2018
|
|
|
Agroekologiak etorkizuna erran nahi du. Agroekologia jaten dugunaz kezkatzea da, jatekoak produzitzeko teknika eta moduetaz ardura hartzea,
|
lan
harreman eta bizi baldintza justuak bulkatzea, ingurugiroa eta osasuna zaintzea, landa eremu bizien alde lana egitea. Gaur egun nagusi den produzitzeko eredu industrial eta intentsiboarekin nekazariak hankapean hartzen dituzte, kontsumitzaileak jateko eskasekin bazkatzen, landa eremuak desegituratu eta husten; ingurunea pozoitzen.
|
|
2019
|
|
|
Baina, lehen ikusi dugun moduan, Marxen ustez kapitalismoan ematen den askatasun urraketa ikustea zailago bilakatzen da. Bai oinarri sozioekonomikoan ematen diren
|
lan
harremanak eta gain-egituran zapalkuntza hori babesteko egiten den lan ideologikoa askoz landuago, eraginkorrago eta lausoagoa da. Marxen ustez esklabotzaren kateak ikusgarriak eta pisutsuak ziren, agerian zeuden, baina kapitalismoak bere dominazio metodoak asko sofistikatu ditu eta bere kateak ikusezinak eta lausoak dira.
|
|
|
Malgutasuna prekarietatea bilakatzen da soldatapeko lanari begira (Beroud, Bouffartigue, 2013): enpleguari/ kontratuari dagokionez; lanari dagokionez, edukian, baldintza eta helburuetan; eta
|
lan
harremanetan eta erresistentzia/ ordezkapen kolektiboari dagokionez.
|
|
2020
|
|
|
Angel Elias Ortega, jurista eta EHUko
|
Lan
Harreman eta Gizarte Langintza Fakultateko dekanoa. Euskanpus Industria 4.0 taldeko partaidea da.
|
|
|
Jurista eta EHUko
|
Lan
Harreman eta Gizarte Langintza Fakultateko dekanoa
|
|
|
ELA eta LABen arabera, ez da nahikoa euskal langileen egoerari aurre egiteko.
|
Lan
harremanetarako eta babes sozialerako esparru propioa eskatu dute.
|
|
|
Aldarrikapenen helburua da
|
lan
harremanen eta gizarte babesaren euskal esparru bermatzaileagoa eratzea, lurralde horretan sortzen baitira aldarrikapen mugimenduak, eta esparru horri politika eraldatzaile zehatz batzuk ezartzea bilatzen baitute.
|
|
|
Laburbilduz, hauexek: Zapatero eta Raxoiren lan erreformak bertan behera uztea, pentsiodunei ezarritako murrizketekin haustea, eskubide sozialak bermatzea edo
|
Lan
harremanetarako eta babes sozialerako esparru propioa eskatzea.
|
|
|
"
|
Lan
harremanetarako eta babes sozialerako esparru propioa".
|
|
|
Bestela esanda, ordena sozial berria lankide bakoitzaren kontzientzian eta erantzukizunean datza. Hori da gakoa, eta horrek esplikatzen ditu kooperatibak, demokrazia eta parte hartzean oinarrituriko
|
laneko
harremanak eta ekonomiaren antolaketa. Pertsonalismoak, hain zuzen ere, gizaki bakoitzari zentzu propio autonomoa eman dio historiaren filosofian.
|
|
2021
|
|
|
Parisen ere, bide bertsutik, langabezia prestazioak mugatuko dituen erreforma lantzen ari dira, eta pentsioen erreforma berri baten aukera berriro zabaldu da. Langileei bizitza duina bermatzeko,
|
lan
harremanek eta pentsio eta babes sozial sistemek eraldaketa sakona eskatzen dute. Eta, zalantzarik gabe, Euskal Herriko Lan Kodea eta Gizarte Segurantzako lege propio baten aldeko olatua sortzeko garai ezin aproposagoa da hau.
|
|
|
|
Lan
Harreman eta Gizarte Langintza Fakultateko irakasle atxikia, UPV/EHU
|
|
2022
|
|
|
|
Lan
Harremanak eta Giza Baliabideak 18 18 18 18 18
|
|
|
Izan ere, Euskararen Errektoreordetzak zenbait Fakultatetako eremu ez formaletako hizkuntzen erabilera behatzeko egitasmoa jarri zuen abian ikasturtean, horien artean Arabako Campuseko 5 fakultate, hain zuzen: Letren Fakultatea (2018); Hezkuntza eta Kirol Fakultatea (2019);
|
Lan
Harreman eta Gizarte Langintza Fakultatea (2019); Ekonomia eta Enpresa Fakultatea (2020); eta Farmazia Fakultatea (2018).
|
|
|
Inoiz ez da gaizki hitz egin behar lehengo buruez, ezta lankideez ere.
|
Lan
harremana eta harreman pertsonala oso txarra izan bazen, komeni da gaia desbideratu eta ahalik eta zuhurrena izatea. Pertsona negatiboa izateak eta besteez gaizki hitz egiteak mesfidantza sortzen du beti aurrean dagoenarengan.
|
|
|
Estatu propio bat behar du, pandemian ikusi dugulako zeinen garrantzitsua den; erabaki guztiak estatuek hartu dituzte, eta errealitate subalternoek apenas erabaki ahal izan dugun ezer. Ikusten ari gara burujabe izatearen garrantzia lan erreforman, nola gure
|
lan
harremanak eta lan baldintzak erabakiko dituzten herri honetan gehiengorik ez duten indar politiko eta sindikal batzuek, hemendik 500 kilometrora.
|
|
|
2013 ikasturtean eskaini zuten lehen aldiz bat —EAZ Enpresen Administrazio eta Zuzendaritza eta Zuzenbidea—, eta datorren urtean hamalau gradu bikoitz edukiko dituzte ikasleek aukeran: ...ren eta Automatikaren Ingeniaritza; EAZ eta Zuzenbidea, Donostian; EAZ eta Zuzenbidea, Bilbon; EAZ eta Kudeaketaren eta Informazio Sistemen Informatikaren Ingeniaritza; Business and Economics; Politika Zientzia eta Kudeaketa Publikoa eta Soziologia; Ikus entzunezko Komunikazioa eta Kazetaritza; Farmazia eta Giza Nutrizioa eta Dietetika; Fisika eta Ingeniaritza Elektronikoa; Negozioen Kudeaketa eta
|
Lan
Harremanak eta Giza Baliabideak; Ingeniaritza Mekanikoa eta EAZ; Ingeniaritza Mekanikoa eta Industria Elektronikaren eta Automatikaren Ingeniaritza; eta Kazetaritza eta Publizitatea eta Harreman Publikoak.
|
|
|
Enpresen mozkinengatik, aberastasunarengatik eta errenta altuengatik ordaindu beharreko zergak nabarmen handitu.• Zorrari dagokionez, herritarren zorraren auditoria.6 Bakea eta Burujabetza• Gerrari ez, irtenbide baketsuaren aldeko elkarrizketa bidea sustatu.• Demokrazia eta erabakitzeko eskubidean aurrera egin:
|
Lan
Harremanetarako eta Babes Sozialerako Euskal Esparruaren aldeko urratsak eman.
|
|
2023
|
|
|
Gainera, testuinguru mailan, zaintzen duten gizonen nagusitasunak lotura estua du herrialde bakoitzean nagusi diren genero berdintasunarekin eta balioekin. “Eskandinaviako herrialdeetan, generoari dagokionez berdintasunezkoagoak —argitu du ikertzaileak—, guraso zaintzaileak lanpetuago daude,
|
lan
harreman eta lan-leku desberdinetan, eta, are gehiago, gurasoen denbora nahiko handia den bikoteetan”. Eta Europako erdialdeko eta iparraldeko herrialde batzuetan, gurasoak gehiago inplikatzen dira:
|
|
|
Burujabetza ekonomikorik ez dugunez, Madrilek erabakitzen du gurean lanbide arteko gutxieneko soldata, kontratu motak, negoziazio kolektiborako markoa, kotizazioak, pentsio motak eta zenbatekoa... Burujabetza ekonomikoa edo, gutxienez,
|
lan
harremanen eta gizarte prestazioen euskal esparrua behar larria eta premiazkoa da herri honentzat.
|
|
|
Horiek itxita mantentzeak helburu argia du: Ibex eta patronalari mesede egitea; zehazki, hitzarmenak estatalizatzea inposatu zuen patronalari eta
|
lan
harremanen eta beti gizarte prestazioen euskal esparruaren aurka agertu denari. Zergatik izango ote da?
|
|
|
Juan Carlos Garcia Quiñones Lan Zuzenbideko irakaslea da Madrilgo Unibertsitate Konplutentsean. Aurten,
|
lan
harremanen eta adimen artifizialaren arteko interakzioari buruzko 52 orrialdeko artikulu mamitsua argitaratu du. «Lan eremuari dagokionez, zehaztasun erabatekoarekin neur daiteke zer eskatu dakiokeen langile bati, eta, era berean, zenbateko errendimendua duen.
|
|
|
Egun hauetan, PSOESumar gobernuaren inbestidura eta legegintzaldirako negoziazio betean daude, eta aritmetikak argi uzten du Euskal Herriko, Kataluniako eta Galiziako indar politikoak ezinbestekoak izango direla gobernu aukera horri eusteko. Bada, aukera hori
|
Lan
Harremanetarako eta Babes Sozialerako Esparru Propioa eratzeko urratsak egiteko baliatu behar da.
|
|
|
Sindikalismoaren ikuspegitik erantzuna argia da: Hego Euskal Herrian
|
Lan
Harremanetarako eta Babes Sozialerako Euskal Esparrua eratzeko baliatu nahi dugu.
|
|
|
Jakina, estatu mailan lor daitezkeen hobekuntza soziolaboralak ongi etorriak izango dira eta, kontrara, etor litekeen edozein murrizketari aurre egingo dio sindikalismo independentistak. Baina, nagusiki, Hego Euskal Herrian
|
lan
harremanetarako eta babes sozialerako eredu propioa garatzeko dauden galgak eta oztopoak altxatzea da gure erronka.
|
|
|
Gauzak horrela, eremu politiko instituzionala interpelatzen eta borroka sindikalaren bidez baldintza berriak sortzen jarraituko du LABek datozen aste eta hilabeteetan, euskal langileon lan eta bizi baldintzak hobetuko dituen
|
Lan
Harremanetarako eta Babes Sozialerako Esparru Propioaren norabidean.
|
|
|
Eskubide edo baldintza horiek jasoko dira distantziara lan egiteko akordioan. Azken horren inguruan, kontuan hartu behar da distantziara lan egiteko akordioa, 10/ 2021 Legeak araututakoa, gauzatu behar dela 10/ 2021 Legea noiz izan aplikagarri kasuan kasuko
|
lan
harremanei eta, une horretatik zenbatzen hasita, 3 hilabeteko epean. Epe berean egokitzapenak eta eraldaketak gauzatu dira, 10/ 2021 Legea argitaratu zeneko datan (2021eko uztailaren 10ean) indarrean zeuden distantziara lan egiteko akordioetan, halakoak banakakoak izan eta ez dituztenean eratorri hitzarmen edo akordio kolektiboek.
|
|
|
Gaizka Insunza Aranceta1, Izaskun Alvarez Meaza1, Aitor Basañez Llantada2 1Enpresen Antolakuntza Saileko irakaslea (Bilboko Ingeniaritza Eskola, UPV/EHU) 1Enpresen Antolakuntza Saileko irakaslea(
|
Lan
Harreman eta Gizarte Langintza Fakultatea, UPV/EHU)
|